«کرونا» را جدي بگيريد
محصوران ايراني ساكن در چين
محمد باقرزاده : مي‌گويد نه مي‌تواند در «ووهان» چين بماند و نه مي‌تواند به ايران برگردد؛ «كرونا‌ويروس» تمام برنامه‌هاي از پيش تعيين‌شده «آرمين» و صدها دانشجوي ايراني مقطع كارشناسي ساكن در چين و به‌خصوص «ووهان» را به‌هم ريخته است. قانون تازه سربازي ايران، خروج از كشور با مدرك ديپلم و با نيت ادامه تحصيل را به رسميت نمي‌شناسد، اما ويروس تازه عالم‌گيرشده نیز هيچ قاعده و قانوني نمي‌شناسد. اصلاحيه ماده 35 قانون خدمت وظیفه عمومی مي‌گويد اگر فرد مشغول به تحصيل در مقطع كارشناسي دانشگاه‌هاي خارج از ايران به كشور برگردد، جاي بازگشت به دانشگاه بايد عازم پادگان شود و همين قانون حالا روزهاي سختي براي صدها دانشجوي ايراني ساكن در چين ساخته است؛ بمانند و با ترس از كرونا شب و روز را سر كنند يا برگردند و جاي دانشگاه، لباس نظامي به تن كنند؟ آنها اما به گزينه سوم مي‌انديشند و خواسته‌شان از مسئولان، ايجاد شرايطي تازه در اين روزهاي بحراني است؛ موضوعي كه اگرچه سخنگوي وزارت بهداشت چاره‌اي براي آن ندارد، اما سفير ايران در چين از تلاش براي حل اين مسئله مي‌گويد.
نه دل ماندن و نه پاي رفتن
«آرمين» دو سال پيش و با ويزاي مسافرتي عازم چين شد كه در «ووهان» مهندسي بخواند. آن روز و تا همين دو، سه هفته پيش، چرخ روزگار با برنامه‌هايش مي‌چرخيد تا اينكه ويروسي از خفاش و از بازار غيررسمي همين شهر سر برآورد و اين جوان 21ساله ايراني و صدها دانشجوي ديگر را با معضلي تازه روبه‌رو كرد. او اين روزها در خوابگاه دانشگاهش در قرنطينه است و حالا خبر برنامه وزارت بهداشت ايران را هم شنيده است. «كيانوش جهانپور»، سخنگوی اين وزارتخانه، به «شرق» مي‌گويد در اوايل همين هفته شرايط سفر حدود 70 دانشجو و شهروند ايراني ساكن در ووهان به تهران فراهم خواهد شد و اين افراد دو هفته در هتلي مناسب قرنطينه خواهند شد. آرمين مي‌گويد اما هنوز تصميمي براي قرارگرفتن در اين فهرست ندارد؛ چرا‌كه اين سفر مي‌تواند نتيجه دو سال زحمت و درس‌خواندنش را بر باد دهد. ترس آرمين به اصلاحيه دو سال پيش ماده 35 قانون نظام وظيفه عمومي در مجلس ايران برمي‌گردد كه نمايندگان به لايحه‌اي براي اصلاح ماده 35 اين قانون رأي مثبت دادند و با تأييد شوراي نگهبان در شهريور 96 رسما تبديل به قانون شد. قانون پيش از اين مربوط به سال 90 است كه در آن، تعارضي بين مواد ۳۵ و ۳۶
وجود داشت؛ ماده ۳۵ به مشمولان دیپلم اجازه ادامه تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور را مي‌داد، اما ماده ۳۶ ادامه تحصیل در خارج از کشور را صرفا برای مشمولان دوره کارشناسی و بالاتر در نظر گرفته بود. اصلاحيه سال 96 اما اعطای معافیت تحصیلی به مشمولان دیپلم برای ادامه تحصیل در دانشگاه‌های خارج را لغو كرد و همين تغيير حالا براي آرمين و صدها دانشجوي ايراني ساكن در چين مسئله‌ساز شده است. آرمين مي‌گويد با اين شرايط نه دل ماندن دارد و نه پاي برگشت به ايران. او البته تنها نيست و چندين دانشجوی ايراني در ووهان و صدها نفر هم در ديگر شهرها و استان‌هاي چين با شرايطي مشابه دستوپنجه نرم مي‌كنند و به انتظار تصميم مسئولان ايراني نشسته‌اند.
سفیر ايران در چين: مشكل دانشجويان كارشناسي را حل مي‌كنيم
اگرچه سخنگوي وزارت بهداشت در گفت‌و‌گو با «شرق»، حل مشكل اين دانشجويان را در حوزه اختيارات اين وزارتخانه نمي‌داند، اما سفیر ايران در چين با اين مسئله آشناست و از تلاش براي حل آن به «شرق» مي‌گويد. «محمد كشاورززاده» دراين‌باره با اشاره به تلاش براي حل مشكلات دانشجويان ايراني مي‌گويد: «ما در ارتباط مستمر و ساعتي با هم‌وطنانمان در شهر ووهان هستيم و آنها ارتباط مستقيمی با سفارت دارند. درباره مشكلات سربازي برخي از دانشجويان، ما مكاتبات لازم را با وزارت امور خارجه و از آن طرف هم ستاد كل نيروهاي مسلح انجام داده‌ايم؛ چون شرايط ويژه است و مي‌طلبد كه شرايط مختص به همين وضعيت خاص و ويژه اتخاذ شود». او درباره نتيجه اين نامه‌نگاري‌ها و تلاش‌ها هم مي‌گويد: «اميدوارم به‌زودي ستاد كل نيروهاي مسلح و همين‌طور نظام وظيفه به ما در اين زمينه كمك كنند و ان‌شاءالله مشكلي براي اين دانشجويان عزيز ايجاد نشود».
ساكنان ايراني ديگر استان‌ها چه شرايطي دارند؟
شرايط پرفشار ايرانيان ساكن در چين، تنها به ووهان خلاصه نمي‌شود و چند هزار ايراني ساكن در ديگر استان‌هاي اين كشور نیز اين روزها با شرايط سختي دستوپنجه نرم مي‌كنند. حدود سه هزار دانشجوي ايراني در چين مشغول به تحصيل هستند كه اين روزها با شرايطي غيرعادي دستوپنجه نرم مي‌كنند. «سيامك»، دانشجوي كارشناسي ارشد دانشگاه علم‌و‌صنعت نانجينگ است كه روز گذشته و در زمان گفت‌و‌گو با «شرق» در راه سفر به «شانگهاي» بود كه از آنجا با پروازي مستقيم به تهران سفر كند.
در همان ساعتي كه سيامك عازم فرودگاه بود، اخباري از ايران هم منتشر مي‌شد كه نشان از تلاش دولت براي ممنوعيت پروازهاي چيني به ايران داشت. «سعيد نمكي»، وزير بهداشت، عصر ديروز در توييتي در اين‌باره نوشت: «در نامه‌ای از آقای دکتر جهانگیری خواستم به وزارت خارجه و وزارت راه ابلاغ کند تا اطلاع ثانوی از ورود هر گونه مسافر از مبدأ چین به هر طریقی (هوایی، زمینی و دریایی) جلوگیری شود، همچنین همه پایگاه‌های بهداشتی در تمام و‌رودی‌های کشور از آغاز شیوع کرونا در حال آماده‌باش کامل هستند». البته او ساعتي بعد از تلاش براي حل مشكلات ايرانيان ساكن در ووهان هم نوشت: «با پیگیری‌های مکرر و همراهی وزارت امور خارجه بیش از ۷۰ نفر از دانشجویان ایرانی مقیم ووهان چین که نگران وضعیت آنها بودیم، با تدابیر بهداشتی مناسب در روزهای آینده به کشور بازمی‌گردند و برای اطمینان از ایمنی، دو هفته در محل مناسبی تحت نظر و مراقبت‌های کامل پذیرایی خواهند شد». اما توضيحات وزير بهداشت گره‌اي از مشكلات ديگر ايرانيان ساكن در ديگر استان‌ها باز نمي‌كند و حتي سيامك و ده‌ها نفر عازم فرودگاه، با نگراني ممنوعيت ورود پروازهاي مستقيم چين به ايران درگيرند؛
موضوعي كه سخنگوي وزارت بهداشت درباره آن توضيحاتي به «شرق» مي‌دهد: «اولويت اول ما ساكنان ووهان و اين استان هستند. در برخي استان‌ها ميزان شيوع با ديگر كشورها ممكن است چندان فرقي نكند و به همين دلیل اولويت ما استان اصلي است. البته هر تعدادي كه در خطر باشند و دستگاه ديپلماسي و ارگان‌هاي مربوطه آنها را معرفي كنند، ما مي‌توانيم ايزولاسیون دوهفته‌اي در مكان مناسب را فراهم كنيم كه اگر مشكلي نبود، به آغوش خانواده خود برگردند». آن‌طور كه جهانپور مي‌گويد، اگر درخواست منع ورود پروازهاي چيني عملي شود، پروازهاي مستقيم را دربر مي‌گيرد و افراد ساكن در ديگر استان‌ها مي‌توانند با پروازهاي غيرمستقيم به ايران برگردند و در مكان لحاظ‌شده از سوي وزارت بهداشت ساكن شوند.
سرايت كرونا به ده‌ها كشور؛ ايران همچنان امن ولي در خطر
آمار 40نفري دو هفته پيش مبتلايان ويروس كرونا حالا به بيش از هشت هزار نفر رسيده است. حدود 180 نفر جان خود را از دست دادند و حالا مبتلاياني دست‌كم در 20 كشور از قاره‌هاي مختلف هم شناسايي شده‌اند. گسترش بي‌وقفه اين ويروس كار را به جايي رسانده است كه دو روز پيش سازمان بهداشت جهانی وضعيت فوق‌العاده جهانی اعلام کرد كه معنای آن ضرورت همكاري ۱۹۰ كشور عضو اين سازمان برای جلوگیری از شیوع اين بیماری است. حالا كشورهاي مختلف تمهيدات سخت‌گيرانه‌اي را به كار مي‌گيرند كه مقابل ورود و پيشرفت اين ويروس مرموز را بگيرند؛ یک کشتی عظیم تفریحی با بیش از شش هزار سرنشین در آب‌های نزدیک شهر رم ایتالیا متوقف شد و مسافران در آن، قرنطينه شدند. ماجرا به شرايط یک مسافر چینی این کشتی برمي‌گردد که مشکوک به ابتلا به ویروس کروناست و سخنگوی شرکت کاستا کروسیر کروز كه صاحب اين كشتي است، اعلام کرد مسافران کشتی تا زمانی که نتایج آزمایش‌های اولیه معلوم شود، اجازه آمدن به خشکی ندارند. آلمان، فرانسه، تایلند، ژاپن، مالزی، آمریکا، فنلاند، استرالیا، کره جنوبی، هند و فیلیپین تعدادي از كشورهايي است كه فردي مبتلا به اين ويروس در خاك آنها شناسايی شده و
در همسايگي ايران هم، چهار شهروند اماراتي به اين ويروس مبتلا شدند. آن‌طور كه سخنگوي وزارت بهداشت مي‌گويد اما تا لحظه تنظيم اين گزارش موردي از ابتلا به اين ويروس در ايران قطعي نشده است: «مواردي كه در 14 روز گذشته از چين آمدند يا با افراد ورودي ارتباط داشتند، شناسايي شدند كه هيچ‌كدام به اين ويروس مبتلا نبودند. چهار مورد ابتلا در امارات ثبت شده كه ارتباط زيادي با ما دارد و در برخي كشورهاي ديگر هم موارد مشكوك گزارش شده است اما به معناي ابتلا نيست هر چند هر لحظه انتظار اين را داريم كه يك مورد مثبت در كشور ثبت و گزارش شود». آن‌طور كه جهانپور مي‌گويد، به محض اطلاع از ثبت موردي در ايران، سريع به مردم اطلاع‌رساني خواهد شد و وزارت بهداشت در اين زمينه هيچ پنهان‌كاري نخواهد داشت: «دستور وزير بهداشت اطلاع‌رساني به‌موقع است و هيچ دليلي وجود ندارد كه موردي گزارش شود و به مردم اطلاع‌رساني نشود. به هيچ دليلي در اين زمينه پنهان‌كاري نخواهيم داشت».
با اين اوصاف، اگرچه چندين هزار ايراني ساكن در چين شرايط دشواري را پشت سر مي‌گذارند و حتي چند صد دانشجو در حصار اين ويروس و قانون تازه نظام وظيفه شرايط مي‌گذرانند اما همچنان ايران كشوري امن در مقابله با اين ويروس محسوب مي‌شود؛ شرايطي كه دوام آن مراقبت‌هاي دقيق شخصي و همچنين مديريت درست مسئولان را مي‌طلبد.
محمد باقرزاده : مي‌گويد نه مي‌تواند در «ووهان» چين بماند و نه مي‌تواند به ايران برگردد؛ «كرونا‌ويروس» تمام برنامه‌هاي از پيش تعيين‌شده «آرمين» و صدها دانشجوي ايراني مقطع كارشناسي ساكن در چين و به‌خصوص «ووهان» را به‌هم ريخته است. قانون تازه سربازي ايران، خروج از كشور با مدرك ديپلم و با نيت ادامه تحصيل را به رسميت نمي‌شناسد، اما ويروس تازه عالم‌گيرشده نیز هيچ قاعده و قانوني نمي‌شناسد. اصلاحيه ماده 35 قانون خدمت وظیفه عمومی مي‌گويد اگر فرد مشغول به تحصيل در مقطع كارشناسي دانشگاه‌هاي خارج از ايران به كشور برگردد، جاي بازگشت به دانشگاه بايد عازم پادگان شود و همين قانون حالا روزهاي سختي براي صدها دانشجوي ايراني ساكن در چين ساخته است؛ بمانند و با ترس از كرونا شب و روز را سر كنند يا برگردند و جاي دانشگاه، لباس نظامي به تن كنند؟ آنها اما به گزينه سوم مي‌انديشند و خواسته‌شان از مسئولان، ايجاد شرايطي تازه در اين روزهاي بحراني است؛ موضوعي كه اگرچه سخنگوي وزارت بهداشت چاره‌اي براي آن ندارد، اما سفير ايران در چين از تلاش براي حل اين مسئله مي‌گويد.
نه دل ماندن و نه پاي رفتن
«آرمين» دو سال پيش و با ويزاي مسافرتي عازم چين شد كه در «ووهان» مهندسي بخواند. آن روز و تا همين دو، سه هفته پيش، چرخ روزگار با برنامه‌هايش مي‌چرخيد تا اينكه ويروسي از خفاش و از بازار غيررسمي همين شهر سر برآورد و اين جوان 21ساله ايراني و صدها دانشجوي ديگر را با معضلي تازه روبه‌رو كرد. او اين روزها در خوابگاه دانشگاهش در قرنطينه است و حالا خبر برنامه وزارت بهداشت ايران را هم شنيده است. «كيانوش جهانپور»، سخنگوی اين وزارتخانه، به «شرق» مي‌گويد در اوايل همين هفته شرايط سفر حدود 70 دانشجو و شهروند ايراني ساكن در ووهان به تهران فراهم خواهد شد و اين افراد دو هفته در هتلي مناسب قرنطينه خواهند شد. آرمين مي‌گويد اما هنوز تصميمي براي قرارگرفتن در اين فهرست ندارد؛ چرا‌كه اين سفر مي‌تواند نتيجه دو سال زحمت و درس‌خواندنش را بر باد دهد. ترس آرمين به اصلاحيه دو سال پيش ماده 35 قانون نظام وظيفه عمومي در مجلس ايران برمي‌گردد كه نمايندگان به لايحه‌اي براي اصلاح ماده 35 اين قانون رأي مثبت دادند و با تأييد شوراي نگهبان در شهريور 96 رسما تبديل به قانون شد. قانون پيش از اين مربوط به سال 90 است كه در آن، تعارضي بين مواد ۳۵ و ۳۶
وجود داشت؛ ماده ۳۵ به مشمولان دیپلم اجازه ادامه تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور را مي‌داد، اما ماده ۳۶ ادامه تحصیل در خارج از کشور را صرفا برای مشمولان دوره کارشناسی و بالاتر در نظر گرفته بود. اصلاحيه سال 96 اما اعطای معافیت تحصیلی به مشمولان دیپلم برای ادامه تحصیل در دانشگاه‌های خارج را لغو كرد و همين تغيير حالا براي آرمين و صدها دانشجوي ايراني ساكن در چين مسئله‌ساز شده است. آرمين مي‌گويد با اين شرايط نه دل ماندن دارد و نه پاي برگشت به ايران. او البته تنها نيست و چندين دانشجوی ايراني در ووهان و صدها نفر هم در ديگر شهرها و استان‌هاي چين با شرايطي مشابه دستوپنجه نرم مي‌كنند و به انتظار تصميم مسئولان ايراني نشسته‌اند.
سفیر ايران در چين: مشكل دانشجويان كارشناسي را حل مي‌كنيم
اگرچه سخنگوي وزارت بهداشت در گفت‌و‌گو با «شرق»، حل مشكل اين دانشجويان را در حوزه اختيارات اين وزارتخانه نمي‌داند، اما سفیر ايران در چين با اين مسئله آشناست و از تلاش براي حل آن به «شرق» مي‌گويد. «محمد كشاورززاده» دراين‌باره با اشاره به تلاش براي حل مشكلات دانشجويان ايراني مي‌گويد: «ما در ارتباط مستمر و ساعتي با هم‌وطنانمان در شهر ووهان هستيم و آنها ارتباط مستقيمی با سفارت دارند. درباره مشكلات سربازي برخي از دانشجويان، ما مكاتبات لازم را با وزارت امور خارجه و از آن طرف هم ستاد كل نيروهاي مسلح انجام داده‌ايم؛ چون شرايط ويژه است و مي‌طلبد كه شرايط مختص به همين وضعيت خاص و ويژه اتخاذ شود». او درباره نتيجه اين نامه‌نگاري‌ها و تلاش‌ها هم مي‌گويد: «اميدوارم به‌زودي ستاد كل نيروهاي مسلح و همين‌طور نظام وظيفه به ما در اين زمينه كمك كنند و ان‌شاءالله مشكلي براي اين دانشجويان عزيز ايجاد نشود».
ساكنان ايراني ديگر استان‌ها چه شرايطي دارند؟
شرايط پرفشار ايرانيان ساكن در چين، تنها به ووهان خلاصه نمي‌شود و چند هزار ايراني ساكن در ديگر استان‌هاي اين كشور نیز اين روزها با شرايط سختي دستوپنجه نرم مي‌كنند. حدود سه هزار دانشجوي ايراني در چين مشغول به تحصيل هستند كه اين روزها با شرايطي غيرعادي دستوپنجه نرم مي‌كنند. «سيامك»، دانشجوي كارشناسي ارشد دانشگاه علم‌و‌صنعت نانجينگ است كه روز گذشته و در زمان گفت‌و‌گو با «شرق» در راه سفر به «شانگهاي» بود كه از آنجا با پروازي مستقيم به تهران سفر كند.
در همان ساعتي كه سيامك عازم فرودگاه بود، اخباري از ايران هم منتشر مي‌شد كه نشان از تلاش دولت براي ممنوعيت پروازهاي چيني به ايران داشت. «سعيد نمكي»، وزير بهداشت، عصر ديروز در توييتي در اين‌باره نوشت: «در نامه‌ای از آقای دکتر جهانگیری خواستم به وزارت خارجه و وزارت راه ابلاغ کند تا اطلاع ثانوی از ورود هر گونه مسافر از مبدأ چین به هر طریقی (هوایی، زمینی و دریایی) جلوگیری شود، همچنین همه پایگاه‌های بهداشتی در تمام و‌رودی‌های کشور از آغاز شیوع کرونا در حال آماده‌باش کامل هستند». البته او ساعتي بعد از تلاش براي حل مشكلات ايرانيان ساكن در ووهان هم نوشت: «با پیگیری‌های مکرر و همراهی وزارت امور خارجه بیش از ۷۰ نفر از دانشجویان ایرانی مقیم ووهان چین که نگران وضعیت آنها بودیم، با تدابیر بهداشتی مناسب در روزهای آینده به کشور بازمی‌گردند و برای اطمینان از ایمنی، دو هفته در محل مناسبی تحت نظر و مراقبت‌های کامل پذیرایی خواهند شد». اما توضيحات وزير بهداشت گره‌اي از مشكلات ديگر ايرانيان ساكن در ديگر استان‌ها باز نمي‌كند و حتي سيامك و ده‌ها نفر عازم فرودگاه، با نگراني ممنوعيت ورود پروازهاي مستقيم چين به ايران درگيرند؛
موضوعي كه سخنگوي وزارت بهداشت درباره آن توضيحاتي به «شرق» مي‌دهد: «اولويت اول ما ساكنان ووهان و اين استان هستند. در برخي استان‌ها ميزان شيوع با ديگر كشورها ممكن است چندان فرقي نكند و به همين دلیل اولويت ما استان اصلي است. البته هر تعدادي كه در خطر باشند و دستگاه ديپلماسي و ارگان‌هاي مربوطه آنها را معرفي كنند، ما مي‌توانيم ايزولاسیون دوهفته‌اي در مكان مناسب را فراهم كنيم كه اگر مشكلي نبود، به آغوش خانواده خود برگردند». آن‌طور كه جهانپور مي‌گويد، اگر درخواست منع ورود پروازهاي چيني عملي شود، پروازهاي مستقيم را دربر مي‌گيرد و افراد ساكن در ديگر استان‌ها مي‌توانند با پروازهاي غيرمستقيم به ايران برگردند و در مكان لحاظ‌شده از سوي وزارت بهداشت ساكن شوند.
سرايت كرونا به ده‌ها كشور؛ ايران همچنان امن ولي در خطر
آمار 40نفري دو هفته پيش مبتلايان ويروس كرونا حالا به بيش از هشت هزار نفر رسيده است. حدود 180 نفر جان خود را از دست دادند و حالا مبتلاياني دست‌كم در 20 كشور از قاره‌هاي مختلف هم شناسايي شده‌اند. گسترش بي‌وقفه اين ويروس كار را به جايي رسانده است كه دو روز پيش سازمان بهداشت جهانی وضعيت فوق‌العاده جهانی اعلام کرد كه معنای آن ضرورت همكاري ۱۹۰ كشور عضو اين سازمان برای جلوگیری از شیوع اين بیماری است. حالا كشورهاي مختلف تمهيدات سخت‌گيرانه‌اي را به كار مي‌گيرند كه مقابل ورود و پيشرفت اين ويروس مرموز را بگيرند؛ یک کشتی عظیم تفریحی با بیش از شش هزار سرنشین در آب‌های نزدیک شهر رم ایتالیا متوقف شد و مسافران در آن، قرنطينه شدند. ماجرا به شرايط یک مسافر چینی این کشتی برمي‌گردد که مشکوک به ابتلا به ویروس کروناست و سخنگوی شرکت کاستا کروسیر کروز كه صاحب اين كشتي است، اعلام کرد مسافران کشتی تا زمانی که نتایج آزمایش‌های اولیه معلوم شود، اجازه آمدن به خشکی ندارند. آلمان، فرانسه، تایلند، ژاپن، مالزی، آمریکا، فنلاند، استرالیا، کره جنوبی، هند و فیلیپین تعدادي از كشورهايي است كه فردي مبتلا به اين ويروس در خاك آنها شناسايی شده و
در همسايگي ايران هم، چهار شهروند اماراتي به اين ويروس مبتلا شدند. آن‌طور كه سخنگوي وزارت بهداشت مي‌گويد اما تا لحظه تنظيم اين گزارش موردي از ابتلا به اين ويروس در ايران قطعي نشده است: «مواردي كه در 14 روز گذشته از چين آمدند يا با افراد ورودي ارتباط داشتند، شناسايي شدند كه هيچ‌كدام به اين ويروس مبتلا نبودند. چهار مورد ابتلا در امارات ثبت شده كه ارتباط زيادي با ما دارد و در برخي كشورهاي ديگر هم موارد مشكوك گزارش شده است اما به معناي ابتلا نيست هر چند هر لحظه انتظار اين را داريم كه يك مورد مثبت در كشور ثبت و گزارش شود». آن‌طور كه جهانپور مي‌گويد، به محض اطلاع از ثبت موردي در ايران، سريع به مردم اطلاع‌رساني خواهد شد و وزارت بهداشت در اين زمينه هيچ پنهان‌كاري نخواهد داشت: «دستور وزير بهداشت اطلاع‌رساني به‌موقع است و هيچ دليلي وجود ندارد كه موردي گزارش شود و به مردم اطلاع‌رساني نشود. به هيچ دليلي در اين زمينه پنهان‌كاري نخواهيم داشت».
با اين اوصاف، اگرچه چندين هزار ايراني ساكن در چين شرايط دشواري را پشت سر مي‌گذارند و حتي چند صد دانشجو در حصار اين ويروس و قانون تازه نظام وظيفه شرايط مي‌گذرانند اما همچنان ايران كشوري امن در مقابله با اين ويروس محسوب مي‌شود؛ شرايطي كه دوام آن مراقبت‌هاي دقيق شخصي و همچنين مديريت درست مسئولان را مي‌طلبد.