حواشي ممنوعيت خريد و فروش بادکنک در ولنتاين
ممنوعيتهاي بخشنامهاي و بيتوجهي عمومي
شهرزاد همتي : انتشار خبر ممنوعيت فروش بادکنک در روز ولنتاين در 48 ساعت گذشته بازتاب و واکنشهاي زيادي به همراه داشت. خبري که البته کمي بعد تکذيب شد اما اصل داستان که ممنوعيت جشنگرفتن روز ولنتاين يا روز عشق و دوستداشتن و فروش هر محصول مرتبط با آن است، مربوط به امروز و ديروز نيست. چندين سال است که در آستانه اين روز نهادهاي رسمي مرتبط اقدام به انتشار بخشنامهها و اخبار و هشدارهايي در اين زمينه ميکنند.سال 95 بود که کافهقنادي قديمي فرانسه در خيابان انقلاب تهران به دليل آنچه فروش شيرينيهايي با طرح قلب در روز ولنتاين اعلام کردند، براي چند روز پلمب شد. خبر پلمب اين قنادي حتي به رسانههاي خارجي هم رسيد. امسال هم طبق روال سالهاي قبل همين اتفاق افتاد و خبرهايي در اين زمينه نيز منتشر شد، از آن جمله ميتوان به خبر برخورد دادسراي قم با مروجين و عرضهکنندگان نمادهاي ضدفرهنگي همچون ولنتاين اشاره کرد. بنا بر اعلام روابط عمومي دادستاني قم، قرارگاه کنترل و کاهش آسيبهاي اجتماعي دادسراي قم با مروجين و عرضهکنندگان نمادهاي «ضدفرهنگي همچون ولنتاين» برخورد ميکند. براساس اين گزارش پلمب از يک تا شش ماه
واحدهاي صنفي متخلف، در دستور کار مسئولان مربوطه قرار گرفته است و از مردم خواسته شده «در صورت مشاهده هر نوع هنجارشکني درخصوص ترويج نمادهاي ضدفرهنگي ولنتاين مراتب را در بستر فضاي مجازي با قرارگاه دادسراي قم در ميان بگذارند».در روزهاي گذشته نيز بنرهايي در بازار تهران مبني بر عدم فروش اجناسي که به ولنتاين مربوط باشد نصب شده است. براساس گزارش سايتهاي خبري، روي اين بنر با امضاي اتحاديه صنف خرازان آمده بود: «همکار گرامي طبق اعلام مراجع ذيصلاح، از نگهداري، عرضه و خريد و فورش اجناس مرتبط با روز ولنتاين خودداري فرماييد. در غير اين صورت هرگونه عواقب آن متوجه واحد صنفي خواهد بود».
همچنين رئيس اتحاديه صنف خرازيفروشان در مصاحبهاي عنوان کرده بود: «فروش بادکنک در روز ولنتاين در کشور ممنوع شده است». دکمهچي به رکنا گفته بود: «اماکن در نامهاي به اتحاديه صنف خرازي نوشته است که از خريد و فروش بادکنک در سطح بازار خودداري شود. همين موضوع باعث شد که در سطح بازار براي اطلاع عموم مردم نيز بنر نصب شود؛ بنابراين تا اطلاع ثانوي خريد و فروش بادکنک از سوي واحدهاي صنفي ممنوع است».
اما با خبريشدن اين مسئله، دكمهچي روز بعد از دريافت نامه يا دستور از طرف پليس يا ارگانهاي دولتي ديگر ممنوعيت فروش بادکنک در روز ولنتاين را تکذيب کرد، اما به گفته او مثل سالهاي گذشته، تصميم اين اتحاديه درباره ممنوعيت فروش اين بادکنکها به اطلاع اعضا رسيده است. به گفته او فروش بادکنک با رنگ و در قالبي خاص تبليغ فرهنگ بيگانگان است و بايد اين موضوع انجام نشود که متأسفانه ساير اصناف نيز اقدام به فروش آن ميکنند و فعاليت آنان در حوزه اتحاديه صنف خرازان نيست.
اين ممنوعيتها و محدوديتهاي دستوري و بخشنامهاي در حالي اعمال ميشود که بزرگداشت روزي براي عشق و دوستداشتن در بين مردم کارناوالي خياباني نيست و مسئلهاي کاملا شخصي است که ميتواند در روزهايي که شرايط اقتصادي تعريفي ندارد، هم کمي به سود بازار و چرخيدن چرخ زندگي اهالي بازار باشد و هم براي آنهايي که در بند يار و دوستداشتن هستند روزي خوش را رقم بزند. با اين حال اما به دليل آنچه مبارزه با تهاجم فرهنگي خوانده ميشود، سالهاست که آش همان آش است و کاسه همان کاسه. از هفتههاي قبل از رسيدن به اين روز، پليس و اماکن بخشنامه ميدهند که ولنتاينبازي ممنوع است.
البته گشتي در خيابانهاي شهر و شبکههاي اجتماعي و حالوهواي بين آن دسته از مردم که به اين روز علاقهمند هستند، نشان ميدهد آنها چندان توجهي به اين ممنوعيتها نميکنند. از هفتهها قبل در فضاي مجازي ميشد ردپاي اين روز را ديد. شيرينيفروشهاي خانگي که براي اين روز سفارش ميگيرند و جواناني که درباره هديه مورد توقعشان مينويسند. در سالهاي گذشته بارها درباره اينکه روز سپندارمزگان که معادل ايراني ولنتاين است، بين مردم جا بيفتد، بحث شد؛ اما نه تلاشي از سوي نهادهاي رسمي براي جاانداختن چنين روزي شکل گرفت و نه در جامعه اقبال چنداني به آن نشان داده شد. اما مسئله فقط ولنتاين نيست. ماجرا امور و علايق شخصي مردم است که ناديده گرفته ميشود و تلاشي ناظممآبانه براي آنکه آنها يونيفرمي يکسان از دیدگاهها داشته باشند. ورود دستوري و هميشگي به مسائلي از اين دست و تعيين تکليف کردن براي آنها، از ميهمانيهاي خصوصي تا ممنوعکردن فروش عروسک و شيريني با طرح قلب فقط منجر به افزايش شکاف و فاصله و دوري بخشي از مردم با وضعيت رسمي ميشود. آن دسته از مردم که به اين روز علاقهمند هستند، کار خود را ميکنند و تصميمگيران نيز بر ممنوعيت و
دستورات خود پافشاري دارند.
اما با نگاه و پرسوجويي در مغازهها ميتوان فهميد هم دوستداران چنين روزي و هم مغازهدارها ممنوعيت ولنتاين را چندان جدي نگرفتهاند. رستوراني در شهرک غرب که جزء پاتوقهاي معروف محسوب ميشود، هرچند تبليغاتي براي ولنتاين نداشته است؛ اما به گفته مدير رستوران تمام 68 ميزش براي جمعهشب رزرو شده بود. سماعي، مدير اين رستوران به «شرق» ميگويد: اماکن دستوراتي مبني بر استفادهنکردن از بادکنکهاي قلبي و همچنين برگزارنکردن برنامهها و پيشنهادهای ويژه براي ولنتاين به ما داده بود که ما هم در اينستاگرام اصلا نامي از ولنتاين نياورديم و مردم را براي آخرين جمعه بهمن به صرف شام ويژه و قهوه رايگان به رستوران دعوت کردهايم؛ اما همين الان که با شما صحبت ميکنم، بيشتر از 10 کيک قرمز را مشتريهايمان در يخچال ما گذاشتهاند تا امشب در رستوران جشن بگيرند. اين هم که با خودشان هديه بياورند و به هم هديه بدهند، ممنوع نيست. به همين سادگي در رستوران ما ولنتاين برگزار ميشود.
اما هستند رستورانهايي که روي در و ديوارشان روز عشق را تبريک گفتهاند. آنها ميگويند تبريک و گذاشتن قلب قرمز نميتواند ممنوع باشد و آنها ميخواهند کاسبي کنند. خرازيها و گلفروشيها هم مملو هستند از مشترياني که گل و بادکنک ميخرند تا به آنها که دوستشان دارند، هديه بدهند.
سعيد معيدفر، جامعهشناس، در گفتوگو با «شرق» ناديدهگرفتن خواسته و شاديهاي جمعي را دليلي بر فاصله ميان مقبوليت دولت و آنچه در بطن جامعه ميگذرد، ميداند. او به «شرق» ميگويد: «تصميمات و دستوراتي از این دست، نشانه و نمادهايی از اين است که انگار برخي از مسئولان ميخواهند همه مثل توليدات يک کارخانه شبيه به هم فکر کنند. انگار من و شما شهروند نيستيم و فقط درصدي از مردم حق شهروندي دارند؛ اما اين ممنوعيتها باعث نميشود مردم از خواستهشان دست بکشند. آنها به اين ممنوعيتها عادت کردهاند و کار خودشان را ميکنند. امروز خريد بادکنک ممنوع ميشود؟ خب، آنها روز قبل بادکنکشان را خريدهاند و خرسهايشان را بستهبندي کردهاند. انگار ديگر بحث، بحث يک جامعه و مردم و يک ملت نيست؛ فضا دوقطبي شده است و هرکس بر طبل خودش ميکوبد. همين مردم اگر بخواهند در گوشهاي از يک رستوران در روزي مشخص با يک بسته شکلات دوستداشتن را به روشي که در جهان مرسوم است، جشن بگيرند، ميشوند ديگران و غربزده».
شهرزاد همتي : انتشار خبر ممنوعيت فروش بادکنک در روز ولنتاين در 48 ساعت گذشته بازتاب و واکنشهاي زيادي به همراه داشت. خبري که البته کمي بعد تکذيب شد اما اصل داستان که ممنوعيت جشنگرفتن روز ولنتاين يا روز عشق و دوستداشتن و فروش هر محصول مرتبط با آن است، مربوط به امروز و ديروز نيست. چندين سال است که در آستانه اين روز نهادهاي رسمي مرتبط اقدام به انتشار بخشنامهها و اخبار و هشدارهايي در اين زمينه ميکنند.سال 95 بود که کافهقنادي قديمي فرانسه در خيابان انقلاب تهران به دليل آنچه فروش شيرينيهايي با طرح قلب در روز ولنتاين اعلام کردند، براي چند روز پلمب شد. خبر پلمب اين قنادي حتي به رسانههاي خارجي هم رسيد. امسال هم طبق روال سالهاي قبل همين اتفاق افتاد و خبرهايي در اين زمينه نيز منتشر شد، از آن جمله ميتوان به خبر برخورد دادسراي قم با مروجين و عرضهکنندگان نمادهاي ضدفرهنگي همچون ولنتاين اشاره کرد. بنا بر اعلام روابط عمومي دادستاني قم، قرارگاه کنترل و کاهش آسيبهاي اجتماعي دادسراي قم با مروجين و عرضهکنندگان نمادهاي «ضدفرهنگي همچون ولنتاين» برخورد ميکند. براساس اين گزارش پلمب از يک تا شش ماه
واحدهاي صنفي متخلف، در دستور کار مسئولان مربوطه قرار گرفته است و از مردم خواسته شده «در صورت مشاهده هر نوع هنجارشکني درخصوص ترويج نمادهاي ضدفرهنگي ولنتاين مراتب را در بستر فضاي مجازي با قرارگاه دادسراي قم در ميان بگذارند».در روزهاي گذشته نيز بنرهايي در بازار تهران مبني بر عدم فروش اجناسي که به ولنتاين مربوط باشد نصب شده است. براساس گزارش سايتهاي خبري، روي اين بنر با امضاي اتحاديه صنف خرازان آمده بود: «همکار گرامي طبق اعلام مراجع ذيصلاح، از نگهداري، عرضه و خريد و فورش اجناس مرتبط با روز ولنتاين خودداري فرماييد. در غير اين صورت هرگونه عواقب آن متوجه واحد صنفي خواهد بود».
همچنين رئيس اتحاديه صنف خرازيفروشان در مصاحبهاي عنوان کرده بود: «فروش بادکنک در روز ولنتاين در کشور ممنوع شده است». دکمهچي به رکنا گفته بود: «اماکن در نامهاي به اتحاديه صنف خرازي نوشته است که از خريد و فروش بادکنک در سطح بازار خودداري شود. همين موضوع باعث شد که در سطح بازار براي اطلاع عموم مردم نيز بنر نصب شود؛ بنابراين تا اطلاع ثانوي خريد و فروش بادکنک از سوي واحدهاي صنفي ممنوع است».
اما با خبريشدن اين مسئله، دكمهچي روز بعد از دريافت نامه يا دستور از طرف پليس يا ارگانهاي دولتي ديگر ممنوعيت فروش بادکنک در روز ولنتاين را تکذيب کرد، اما به گفته او مثل سالهاي گذشته، تصميم اين اتحاديه درباره ممنوعيت فروش اين بادکنکها به اطلاع اعضا رسيده است. به گفته او فروش بادکنک با رنگ و در قالبي خاص تبليغ فرهنگ بيگانگان است و بايد اين موضوع انجام نشود که متأسفانه ساير اصناف نيز اقدام به فروش آن ميکنند و فعاليت آنان در حوزه اتحاديه صنف خرازان نيست.
اين ممنوعيتها و محدوديتهاي دستوري و بخشنامهاي در حالي اعمال ميشود که بزرگداشت روزي براي عشق و دوستداشتن در بين مردم کارناوالي خياباني نيست و مسئلهاي کاملا شخصي است که ميتواند در روزهايي که شرايط اقتصادي تعريفي ندارد، هم کمي به سود بازار و چرخيدن چرخ زندگي اهالي بازار باشد و هم براي آنهايي که در بند يار و دوستداشتن هستند روزي خوش را رقم بزند. با اين حال اما به دليل آنچه مبارزه با تهاجم فرهنگي خوانده ميشود، سالهاست که آش همان آش است و کاسه همان کاسه. از هفتههاي قبل از رسيدن به اين روز، پليس و اماکن بخشنامه ميدهند که ولنتاينبازي ممنوع است.
البته گشتي در خيابانهاي شهر و شبکههاي اجتماعي و حالوهواي بين آن دسته از مردم که به اين روز علاقهمند هستند، نشان ميدهد آنها چندان توجهي به اين ممنوعيتها نميکنند. از هفتهها قبل در فضاي مجازي ميشد ردپاي اين روز را ديد. شيرينيفروشهاي خانگي که براي اين روز سفارش ميگيرند و جواناني که درباره هديه مورد توقعشان مينويسند. در سالهاي گذشته بارها درباره اينکه روز سپندارمزگان که معادل ايراني ولنتاين است، بين مردم جا بيفتد، بحث شد؛ اما نه تلاشي از سوي نهادهاي رسمي براي جاانداختن چنين روزي شکل گرفت و نه در جامعه اقبال چنداني به آن نشان داده شد. اما مسئله فقط ولنتاين نيست. ماجرا امور و علايق شخصي مردم است که ناديده گرفته ميشود و تلاشي ناظممآبانه براي آنکه آنها يونيفرمي يکسان از دیدگاهها داشته باشند. ورود دستوري و هميشگي به مسائلي از اين دست و تعيين تکليف کردن براي آنها، از ميهمانيهاي خصوصي تا ممنوعکردن فروش عروسک و شيريني با طرح قلب فقط منجر به افزايش شکاف و فاصله و دوري بخشي از مردم با وضعيت رسمي ميشود. آن دسته از مردم که به اين روز علاقهمند هستند، کار خود را ميکنند و تصميمگيران نيز بر ممنوعيت و
دستورات خود پافشاري دارند.
اما با نگاه و پرسوجويي در مغازهها ميتوان فهميد هم دوستداران چنين روزي و هم مغازهدارها ممنوعيت ولنتاين را چندان جدي نگرفتهاند. رستوراني در شهرک غرب که جزء پاتوقهاي معروف محسوب ميشود، هرچند تبليغاتي براي ولنتاين نداشته است؛ اما به گفته مدير رستوران تمام 68 ميزش براي جمعهشب رزرو شده بود. سماعي، مدير اين رستوران به «شرق» ميگويد: اماکن دستوراتي مبني بر استفادهنکردن از بادکنکهاي قلبي و همچنين برگزارنکردن برنامهها و پيشنهادهای ويژه براي ولنتاين به ما داده بود که ما هم در اينستاگرام اصلا نامي از ولنتاين نياورديم و مردم را براي آخرين جمعه بهمن به صرف شام ويژه و قهوه رايگان به رستوران دعوت کردهايم؛ اما همين الان که با شما صحبت ميکنم، بيشتر از 10 کيک قرمز را مشتريهايمان در يخچال ما گذاشتهاند تا امشب در رستوران جشن بگيرند. اين هم که با خودشان هديه بياورند و به هم هديه بدهند، ممنوع نيست. به همين سادگي در رستوران ما ولنتاين برگزار ميشود.
اما هستند رستورانهايي که روي در و ديوارشان روز عشق را تبريک گفتهاند. آنها ميگويند تبريک و گذاشتن قلب قرمز نميتواند ممنوع باشد و آنها ميخواهند کاسبي کنند. خرازيها و گلفروشيها هم مملو هستند از مشترياني که گل و بادکنک ميخرند تا به آنها که دوستشان دارند، هديه بدهند.
سعيد معيدفر، جامعهشناس، در گفتوگو با «شرق» ناديدهگرفتن خواسته و شاديهاي جمعي را دليلي بر فاصله ميان مقبوليت دولت و آنچه در بطن جامعه ميگذرد، ميداند. او به «شرق» ميگويد: «تصميمات و دستوراتي از این دست، نشانه و نمادهايی از اين است که انگار برخي از مسئولان ميخواهند همه مثل توليدات يک کارخانه شبيه به هم فکر کنند. انگار من و شما شهروند نيستيم و فقط درصدي از مردم حق شهروندي دارند؛ اما اين ممنوعيتها باعث نميشود مردم از خواستهشان دست بکشند. آنها به اين ممنوعيتها عادت کردهاند و کار خودشان را ميکنند. امروز خريد بادکنک ممنوع ميشود؟ خب، آنها روز قبل بادکنکشان را خريدهاند و خرسهايشان را بستهبندي کردهاند. انگار ديگر بحث، بحث يک جامعه و مردم و يک ملت نيست؛ فضا دوقطبي شده است و هرکس بر طبل خودش ميکوبد. همين مردم اگر بخواهند در گوشهاي از يک رستوران در روزي مشخص با يک بسته شکلات دوستداشتن را به روشي که در جهان مرسوم است، جشن بگيرند، ميشوند ديگران و غربزده».