یک بام و دو هوا در بازار خودرو
درحالیکه ورق فولاد سرد در کارخانه حدود 11 هزار تومان است اما در بازار این قیمت به 16 هزار تومان هم رسیده است. فعالیت دلالان سودی 45درصدی برای آنها به همراه داشته است.
سیدحسین بحرینیان، تولیدکننده قطعات خودرو روش قیمتگذاری فولاد را ضریبی از فوب خلیج فارس دانست و اظهار کرد: فرض کنید اگر قیمت جهانی فولاد یک دلار باشد، بر پایه نرخ ارز و متناسب با قیمت جهانی با اندکی دخالت دستوری قیمت فولاد در داخل تعیین میشود. بنابراین میزان شناوریای که روی نرخ ارز وجود دارد، بر قیمت فولاد داخلی اثر میگذارد. این موضوع در شرایطی است که هماکنون بهای یک تن ورق سرد تحویل خلیج فارس 570 دلار و ورق گرم 500 دلار است که با محاسبهای ساده با نرخ این روزهای ارز به قیمت هر کیلوگرم کلاف سرد حداکثر10 هزارو500 تومان و هر کیلوگرم کلاف گرم 9 هزارو500 تومان تمامشده واردات میرسیم.
در اینجا لازم میدانم فرایند کنونی را تشریح کنم که در آن تولیدکنندگان در سامانه جدید بهینیاب ثبتنام و بر اساس کارشناسی غیردقیق و بعضا غیرواقعی تعیین ظرفیت مورد نیاز برای مصرفکنندگان ورق میشود. با این روش امکان سفارشگذاری به میزان چندین برابر تولید واقعی را آن دسته از شرکتها که صرفا به دنبال منفعتطلبی هستند، خواهند داشت.
بحرینیان گفت: موضوع مهم دیگری که در این بازار بر قیمتها و آشفتگیها اثر گذاشته است، انتقال معاملات این مواد اولیه مهم در بورس است. در گذشته سهیمه شرکتهای تولیدکننده از سوی تولیدکنندگان فولاد مخصوصا فولاد مبارکه سپاهان تعیین میشدند؛ یعنی قیمتها را فولاد مبارکه مشخص میکرد و محصول را بر اساس سهیمه به شرکتها تحویل میدادند. اما امروز عرضه محصولات در بورس و بازشدن پای دلالان به ظاهر تولیدکننده سبب میشود محصولات با قیمت اصلی به دست مصرفکننده واقعی نرسد. دلالان و واسطهها از طریق کدهای بورسیای که دارند، محصولات را با ثبت سفارشهای غیرواقعی و حجم بسیار زیاد خریداری کرده و در بازار آزاد با قیمت بالا به مصرفکننده میفروشند.
او اضافه کرد: برای مثال قیمت ورق سرد B یا همان ورق کیفی که از آن در صنعت استفاده عمده میشود، در فولاد مبارکه 11 هزار تومان است ولی آن را در بازار تا 16 هزار تومان هم میفروشند. در عمل سود 45درصدی بهراحتی نصیب عدهای میشود که نه تولیدکننده هستند و نه مصرفکننده.
به گفته بحرینیان نکته دیگری که میتوان به آن اشاره کرد، این است که به دلیل فصل سرما مصرف گاز بالا رفته است. بنابراین سهمیه گاز فولاد مبارکه با محدودیت روبهرو شده و در نتیجه عرضه کالا افت کرده و قیمتها بالا رفته است.
بحرینیان با اشاره به اینکه تقاضا روی ورق با توجه به برقراری اقتصاد مقاومتی و نگاه لاجرم به داخل کشور به دلیل تحریمهای ناجوانمردانه زیاد شده است، متذکر شد: هرچند تولیدکنندگان سهمیه از بورس کالا دارند اما تا بخواهیم برای خرید اقدام کنیم، میبینیم که پیش از ما افرادی محصولات عرضهشده را با ثبت تقاضای غیرواقعی خریدهاند و دیگر ظرفیتی برای خرید باقی نمانده است. فولاد مبارکه هم ظرفیت مشخصی برای عرضه دارد و عرضه آن لایتناهی نیست. در نتیجه صاحبان صنایع پاییندستی فولاد مثل قطعهسازان و خودروسازان مجبورند بخش قابلملاحظهای از نیاز مواد اولیه را با قیمت بالا از بازار تهیه کنند. این در شرایطی است که قیمت خودرو بهصورت دستوری تعیین میشود و امکان متناسبسازی قیمت محصول تولیدشده با هزینهها وجود ندارد.
او تأکید کرد: قیمت خودرو به محض اینکه بالا برود، هجمهای از فشارها به خودروسازان وارد میشود اما هیچ کسی در نظر نمیگیرد که قیمت مواد اولیه مثل فولاد و پتروشیمی که خودرو قرار است با آنها ساخته شود، چه بازار پرنوسان و پرالتهابی دارد و مدام درگیر افزایش قیمت است.
بحرینیان با ذکر مثالی گفت: برای خرید مقاطع آلیاژی از خریدار پیشپرداخت گرفته میشود و محصول سفارششده را تولید میکنند و زمان میدهد برای سه ماه آینده و در موعد تحویل بر اساس نرخ روز محاسبه قیمت میکنند و مابهالتفاوت قیمت را از سفارشدهنده میگیرند. این در حالی است که بابت 30 درصد پیشپرداختی که سه ماه نزدش باقیمانده هم هیچ سودی برای سفارشدهنده در نظر نمیگیرند و کاملا یکطرفه برای معامله برنامهریزی میکنند.
او برای بهبود این شرایط پیشنهاد داد: تدوین روشی دقیق برای ظرفیتسنجی شرکتهای درخواستکننده محصولات فلزی، فولادی و پتروشیمی که در آن عواملی مانند لیست بیمه و تعداد افراد شاغل، تعداد و خروجی کارشناسیشده تجهیزات تولیدی، میزان برق مصرفی هر دوره و سرانجام پایش ارزش افزوده پرداختشده جهت سنجش سطح فعالیت عملی هر واحد تولیدی به بوته کارشناسی و پایش فصلی گذاشته شود. همچنین تعرفه و اجازه واردات به تولیدکنندگان بهصورت مقطعی حذف شود.
درحالیکه ورق فولاد سرد در کارخانه حدود 11 هزار تومان است اما در بازار این قیمت به 16 هزار تومان هم رسیده است. فعالیت دلالان سودی 45درصدی برای آنها به همراه داشته است.
سیدحسین بحرینیان، تولیدکننده قطعات خودرو روش قیمتگذاری فولاد را ضریبی از فوب خلیج فارس دانست و اظهار کرد: فرض کنید اگر قیمت جهانی فولاد یک دلار باشد، بر پایه نرخ ارز و متناسب با قیمت جهانی با اندکی دخالت دستوری قیمت فولاد در داخل تعیین میشود. بنابراین میزان شناوریای که روی نرخ ارز وجود دارد، بر قیمت فولاد داخلی اثر میگذارد. این موضوع در شرایطی است که هماکنون بهای یک تن ورق سرد تحویل خلیج فارس 570 دلار و ورق گرم 500 دلار است که با محاسبهای ساده با نرخ این روزهای ارز به قیمت هر کیلوگرم کلاف سرد حداکثر10 هزارو500 تومان و هر کیلوگرم کلاف گرم 9 هزارو500 تومان تمامشده واردات میرسیم.
در اینجا لازم میدانم فرایند کنونی را تشریح کنم که در آن تولیدکنندگان در سامانه جدید بهینیاب ثبتنام و بر اساس کارشناسی غیردقیق و بعضا غیرواقعی تعیین ظرفیت مورد نیاز برای مصرفکنندگان ورق میشود. با این روش امکان سفارشگذاری به میزان چندین برابر تولید واقعی را آن دسته از شرکتها که صرفا به دنبال منفعتطلبی هستند، خواهند داشت.
بحرینیان گفت: موضوع مهم دیگری که در این بازار بر قیمتها و آشفتگیها اثر گذاشته است، انتقال معاملات این مواد اولیه مهم در بورس است. در گذشته سهیمه شرکتهای تولیدکننده از سوی تولیدکنندگان فولاد مخصوصا فولاد مبارکه سپاهان تعیین میشدند؛ یعنی قیمتها را فولاد مبارکه مشخص میکرد و محصول را بر اساس سهیمه به شرکتها تحویل میدادند. اما امروز عرضه محصولات در بورس و بازشدن پای دلالان به ظاهر تولیدکننده سبب میشود محصولات با قیمت اصلی به دست مصرفکننده واقعی نرسد. دلالان و واسطهها از طریق کدهای بورسیای که دارند، محصولات را با ثبت سفارشهای غیرواقعی و حجم بسیار زیاد خریداری کرده و در بازار آزاد با قیمت بالا به مصرفکننده میفروشند.
او اضافه کرد: برای مثال قیمت ورق سرد B یا همان ورق کیفی که از آن در صنعت استفاده عمده میشود، در فولاد مبارکه 11 هزار تومان است ولی آن را در بازار تا 16 هزار تومان هم میفروشند. در عمل سود 45درصدی بهراحتی نصیب عدهای میشود که نه تولیدکننده هستند و نه مصرفکننده.
به گفته بحرینیان نکته دیگری که میتوان به آن اشاره کرد، این است که به دلیل فصل سرما مصرف گاز بالا رفته است. بنابراین سهمیه گاز فولاد مبارکه با محدودیت روبهرو شده و در نتیجه عرضه کالا افت کرده و قیمتها بالا رفته است.
بحرینیان با اشاره به اینکه تقاضا روی ورق با توجه به برقراری اقتصاد مقاومتی و نگاه لاجرم به داخل کشور به دلیل تحریمهای ناجوانمردانه زیاد شده است، متذکر شد: هرچند تولیدکنندگان سهمیه از بورس کالا دارند اما تا بخواهیم برای خرید اقدام کنیم، میبینیم که پیش از ما افرادی محصولات عرضهشده را با ثبت تقاضای غیرواقعی خریدهاند و دیگر ظرفیتی برای خرید باقی نمانده است. فولاد مبارکه هم ظرفیت مشخصی برای عرضه دارد و عرضه آن لایتناهی نیست. در نتیجه صاحبان صنایع پاییندستی فولاد مثل قطعهسازان و خودروسازان مجبورند بخش قابلملاحظهای از نیاز مواد اولیه را با قیمت بالا از بازار تهیه کنند. این در شرایطی است که قیمت خودرو بهصورت دستوری تعیین میشود و امکان متناسبسازی قیمت محصول تولیدشده با هزینهها وجود ندارد.
او تأکید کرد: قیمت خودرو به محض اینکه بالا برود، هجمهای از فشارها به خودروسازان وارد میشود اما هیچ کسی در نظر نمیگیرد که قیمت مواد اولیه مثل فولاد و پتروشیمی که خودرو قرار است با آنها ساخته شود، چه بازار پرنوسان و پرالتهابی دارد و مدام درگیر افزایش قیمت است.
بحرینیان با ذکر مثالی گفت: برای خرید مقاطع آلیاژی از خریدار پیشپرداخت گرفته میشود و محصول سفارششده را تولید میکنند و زمان میدهد برای سه ماه آینده و در موعد تحویل بر اساس نرخ روز محاسبه قیمت میکنند و مابهالتفاوت قیمت را از سفارشدهنده میگیرند. این در حالی است که بابت 30 درصد پیشپرداختی که سه ماه نزدش باقیمانده هم هیچ سودی برای سفارشدهنده در نظر نمیگیرند و کاملا یکطرفه برای معامله برنامهریزی میکنند.
او برای بهبود این شرایط پیشنهاد داد: تدوین روشی دقیق برای ظرفیتسنجی شرکتهای درخواستکننده محصولات فلزی، فولادی و پتروشیمی که در آن عواملی مانند لیست بیمه و تعداد افراد شاغل، تعداد و خروجی کارشناسیشده تجهیزات تولیدی، میزان برق مصرفی هر دوره و سرانجام پایش ارزش افزوده پرداختشده جهت سنجش سطح فعالیت عملی هر واحد تولیدی به بوته کارشناسی و پایش فصلی گذاشته شود. همچنین تعرفه و اجازه واردات به تولیدکنندگان بهصورت مقطعی حذف شود.