|

توافق‌نامه صلح آمریکا- طالبان امضا شد

قمار بر سر صلح

خروج نیروهای خارجی از افغانستان از هر زمانی جدی‌تر است؛ اتفاقی که با توافق آمریکا و طالبان برای آغاز روند داخلی صلح در این کشور عملی می‌شود و می‌تواند آغازگر عصر جدیدی برای افغانستان بعد از دهه‌ها درگیری باشد. حالا میلیون‌ها افغان منتظرند طولانی‌ترین جنگ آمریکا خاتمه یابد و آتش‌بس، شعله‌های دامن‌گیر طالبان را خاموش کند.
با این توافق افغانستان که از زمان بمباران آمریکا پس از حادثه 11 سپتامبر در جنگ است، شاهد پایان احتمالی خشونت‌هایی است که تا کنون جان هزاران نفر را در این کشور گرفته است. کارشناسان مسائل امنیتی اما توافق آمریکا و طالبان را قمار دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوري آمریکا و دولتش در سیاست ‌خارجه می‌دانند؛ دولتی که در ماه‌های پایانی دوره اول خود امیدوار است با رو‌کردن چنین برگی بتواند سبد آرای خود را در انتخابات نوامبر 2020 تضمین کند.
ترامپ که پیش از انتخابات خود را توافق‌ساز خوانده بود، در حالی چهار سال اول را سپری کرد که نتوانست نه در ایران، نه در کره‌شمالی و چین به توافقی برسد اما حالا طالبان ناجی اوست تا بتواند او را از خطر شکست نجات دهد و اگر پیش از انتخابات،
12هزار سرباز آمریکایی را از افغانستان بازگرداند می‌داند که این قمار را برده است.
هم‌زمان کارشناسان امنیتی معتقدند توافق با طالبان به این گروه تروریستی مشروعیت بین‌المللی می‌دهد. اما برای میلیون‌ها نفر از مردم افغانستان این توافق می‌تواند دری برای پایان‌دادن به تلاش آنها در کنار‌آمدن با ترس، اضطراب و خشونت باشد.
جواد حسن 38 ساله که معلم مدرسه‌ای در حاشیه کابل پایتخت افغانستان است، در‌این‌باره می‌گوید: صلح مسئله‌ای کاملا ساده است و مردم کشور من سزاوار آن هستند. امروز شاید همان روزی است که بتواند در آینده تغییرات مثبتی ایجاد کند. فرزندان حسن در یکی از انفجارهایی که طالبان عامل آن بوده کشته شده‌اند.
از سال 2018 که این اتفاق زندگی او را زیر‌و‌رو کرده، حسن به رهبران کشورهای مختلف جهان نامه نوشته و از آنها خواسته است تا به جنگ افغانستان پایان دهند؛ جنگی که تمام چشم‌انداز آینده این کشور را دربرگرفته است. حالا افغان‌ها امیدوارند توافق آمریکا و طالبان اولین قدم در تغییر این چشم‌انداز باشد. اما واقعیت آن است که چشم‌انداز آینده کشوری مانند افغانستان که جنگ آن را پاره‌پاره کرده، نامشخص است.
این توافق در بهترین حالت قرار است فضایی برای مذاکرات صلح میان گروه‌های مختلف افغان مهیا کند و بر هیچ‌کس پوشیده نیست که این مذاکرات تا چه اندازه می‌توانند پیچیده و زمان‌بر باشند. بر‌اساس همین توافق قرار است پنج هزار نفر از نیروهای طالبانی از زندان‌های دولت افغانستان آزاد شوند اما از آنجایی که دولت افغانستان بخشی از مذاکرات آمریکا و طالبان نبوده است، مشخص نیست که آیا دولت با چنین درخواستی موافقت خواهد کرد؟
علاوه بر این، ابهاماتی درباره احتمال پایبندی اعضای بسیار تندروی طالبان به تدوام و حفظ شرط کاهش خشونت‌ها وجود دارد. در‌حالی‌که مقامات ارشد این گروه تروریستی در دوحه قطر تلاش دارند از آمریکا و حتی دولت افغانستان برای پذیرش تمامی شروط این گروه تضمین بگیرند، پیش‌تر افرادی از همین گروه از آمادگی آنها برای آغاز دور جدید حملات بهاری در سراسر افغانستان خبر داده بودند.
طالبان که در‌حال‌حاضر حدود 40 درصد کل افغانستان را در کنترل خود دارد، همچنین اعلام کرده بود به‌تازگی حدود شش هزار نفر را به عضویت گرفته است و این افراد در صورت فروپاشی توافق آماده خدمتگزاری به طالبان هستند. به این ترتیب، صادقانه‌تر این است که بگوییم آمریکا فقط تلاش دارد پایش را از باتلاقی که در کوهستان‌های افغانستان درست کرده است، بیرون بکشد، بدون اینکه با تبعات جنگ 18 ساله‌اش در این کشور مواجه شود. آمریکا پذیرفته که نتوانسته طالبان را در این دو دهه شکست دهد، اما این را هم باید بپذیرد که دولت را در برابر چنین گروهی تضعیف کرده است.
حالا هزار نیروی آمریکایی با شرط و شروط‌هایی به‌صورت کامل از افغانستان خارج می‌شوند و اجرای آن دستور ترامپ برای خارج‌کردن هشت‌هزار و 600 نیروی آمریکایی آغاز خواهد شد. در ازای این طالبان متعهد به مشارکت در مذاکرات با دولت افغانستان و توقف برنامه‌های این گروه برای حمله به غرب شده است. با امضای این توافق دولت افغانستان موظف است گروهی را برای مذاکره و بررسی برنامه تبادل زندانیان مشخص کند. در ازای آن پنج هزار نفری که گفته شد طالبان لیست اسامی هزار نفر از مأموران امنیتی افغانستان را برای این مبادله ارائه داده است. طالبانی‌ها این تبادل زندانی را آزمایش صداقت طرف آمریکایی در نظر گرفته‌اند.
با تمام اینها، هیچ کارشناس و تحلیلگری جز خود مردم افغانستان امیدی ندارد که این توافق زمینه صلح در این کشور شود. دولت افغانستان در مقابل مسئله مذاکره با طالبان به‌شدت دچار اختلاف است و از آن طرف در دوحه طالبان حاضر به دیدار با نماینده دولت افغانستان نشده است. همین پیش‌بینی‌ها درباره وضعیت افغانستان را بسیار دشوار کرده است. آیا قرار است به صد هزار قربانی غیرنظامی افغانستانی باز هم اضافه شود.

خروج نیروهای خارجی از افغانستان از هر زمانی جدی‌تر است؛ اتفاقی که با توافق آمریکا و طالبان برای آغاز روند داخلی صلح در این کشور عملی می‌شود و می‌تواند آغازگر عصر جدیدی برای افغانستان بعد از دهه‌ها درگیری باشد. حالا میلیون‌ها افغان منتظرند طولانی‌ترین جنگ آمریکا خاتمه یابد و آتش‌بس، شعله‌های دامن‌گیر طالبان را خاموش کند.
با این توافق افغانستان که از زمان بمباران آمریکا پس از حادثه 11 سپتامبر در جنگ است، شاهد پایان احتمالی خشونت‌هایی است که تا کنون جان هزاران نفر را در این کشور گرفته است. کارشناسان مسائل امنیتی اما توافق آمریکا و طالبان را قمار دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوري آمریکا و دولتش در سیاست ‌خارجه می‌دانند؛ دولتی که در ماه‌های پایانی دوره اول خود امیدوار است با رو‌کردن چنین برگی بتواند سبد آرای خود را در انتخابات نوامبر 2020 تضمین کند.
ترامپ که پیش از انتخابات خود را توافق‌ساز خوانده بود، در حالی چهار سال اول را سپری کرد که نتوانست نه در ایران، نه در کره‌شمالی و چین به توافقی برسد اما حالا طالبان ناجی اوست تا بتواند او را از خطر شکست نجات دهد و اگر پیش از انتخابات،
12هزار سرباز آمریکایی را از افغانستان بازگرداند می‌داند که این قمار را برده است.
هم‌زمان کارشناسان امنیتی معتقدند توافق با طالبان به این گروه تروریستی مشروعیت بین‌المللی می‌دهد. اما برای میلیون‌ها نفر از مردم افغانستان این توافق می‌تواند دری برای پایان‌دادن به تلاش آنها در کنار‌آمدن با ترس، اضطراب و خشونت باشد.
جواد حسن 38 ساله که معلم مدرسه‌ای در حاشیه کابل پایتخت افغانستان است، در‌این‌باره می‌گوید: صلح مسئله‌ای کاملا ساده است و مردم کشور من سزاوار آن هستند. امروز شاید همان روزی است که بتواند در آینده تغییرات مثبتی ایجاد کند. فرزندان حسن در یکی از انفجارهایی که طالبان عامل آن بوده کشته شده‌اند.
از سال 2018 که این اتفاق زندگی او را زیر‌و‌رو کرده، حسن به رهبران کشورهای مختلف جهان نامه نوشته و از آنها خواسته است تا به جنگ افغانستان پایان دهند؛ جنگی که تمام چشم‌انداز آینده این کشور را دربرگرفته است. حالا افغان‌ها امیدوارند توافق آمریکا و طالبان اولین قدم در تغییر این چشم‌انداز باشد. اما واقعیت آن است که چشم‌انداز آینده کشوری مانند افغانستان که جنگ آن را پاره‌پاره کرده، نامشخص است.
این توافق در بهترین حالت قرار است فضایی برای مذاکرات صلح میان گروه‌های مختلف افغان مهیا کند و بر هیچ‌کس پوشیده نیست که این مذاکرات تا چه اندازه می‌توانند پیچیده و زمان‌بر باشند. بر‌اساس همین توافق قرار است پنج هزار نفر از نیروهای طالبانی از زندان‌های دولت افغانستان آزاد شوند اما از آنجایی که دولت افغانستان بخشی از مذاکرات آمریکا و طالبان نبوده است، مشخص نیست که آیا دولت با چنین درخواستی موافقت خواهد کرد؟
علاوه بر این، ابهاماتی درباره احتمال پایبندی اعضای بسیار تندروی طالبان به تدوام و حفظ شرط کاهش خشونت‌ها وجود دارد. در‌حالی‌که مقامات ارشد این گروه تروریستی در دوحه قطر تلاش دارند از آمریکا و حتی دولت افغانستان برای پذیرش تمامی شروط این گروه تضمین بگیرند، پیش‌تر افرادی از همین گروه از آمادگی آنها برای آغاز دور جدید حملات بهاری در سراسر افغانستان خبر داده بودند.
طالبان که در‌حال‌حاضر حدود 40 درصد کل افغانستان را در کنترل خود دارد، همچنین اعلام کرده بود به‌تازگی حدود شش هزار نفر را به عضویت گرفته است و این افراد در صورت فروپاشی توافق آماده خدمتگزاری به طالبان هستند. به این ترتیب، صادقانه‌تر این است که بگوییم آمریکا فقط تلاش دارد پایش را از باتلاقی که در کوهستان‌های افغانستان درست کرده است، بیرون بکشد، بدون اینکه با تبعات جنگ 18 ساله‌اش در این کشور مواجه شود. آمریکا پذیرفته که نتوانسته طالبان را در این دو دهه شکست دهد، اما این را هم باید بپذیرد که دولت را در برابر چنین گروهی تضعیف کرده است.
حالا هزار نیروی آمریکایی با شرط و شروط‌هایی به‌صورت کامل از افغانستان خارج می‌شوند و اجرای آن دستور ترامپ برای خارج‌کردن هشت‌هزار و 600 نیروی آمریکایی آغاز خواهد شد. در ازای این طالبان متعهد به مشارکت در مذاکرات با دولت افغانستان و توقف برنامه‌های این گروه برای حمله به غرب شده است. با امضای این توافق دولت افغانستان موظف است گروهی را برای مذاکره و بررسی برنامه تبادل زندانیان مشخص کند. در ازای آن پنج هزار نفری که گفته شد طالبان لیست اسامی هزار نفر از مأموران امنیتی افغانستان را برای این مبادله ارائه داده است. طالبانی‌ها این تبادل زندانی را آزمایش صداقت طرف آمریکایی در نظر گرفته‌اند.
با تمام اینها، هیچ کارشناس و تحلیلگری جز خود مردم افغانستان امیدی ندارد که این توافق زمینه صلح در این کشور شود. دولت افغانستان در مقابل مسئله مذاکره با طالبان به‌شدت دچار اختلاف است و از آن طرف در دوحه طالبان حاضر به دیدار با نماینده دولت افغانستان نشده است. همین پیش‌بینی‌ها درباره وضعیت افغانستان را بسیار دشوار کرده است. آیا قرار است به صد هزار قربانی غیرنظامی افغانستانی باز هم اضافه شود.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها