محمد صادق جوادي‌حصار و صادق زيباکلام تشريح کردند
حمله بيوتروريستي يا تئوري توطئه؟
شرق: چند روز پيش حشمت‌الله فلاحت‌پيشه، رئيس پيشين کميسيون امنيت ملي مجلس، از حمله بيوتروريستي آمريکا به چين و ايران سخن گفته و در واکنش به سخن ترامپ مبني بر کمک آمريکا به ايران در مبارزه با ويروس کرونا گفته بود: «ترامپ و پمپئو درباره کرونا دروغ مي‌گويند. کرونا عامل بيماري عادي نيست، بلکه بيوتروريستي است که در کشورهاي ايران و چين توزيع شده است که در قبال کشورهاي ايران و چين ترويج شد و نبايد اين موضوع را ناديده گرفت. لازم است مقابله با بيوتروريسم از حوزه پدافند غيرعامل خارج شود و به صورت جداگانه باشد... از امروز تا سال۲۰۳۰ دنيا با انواع مختلف بيوتروريسم مواجه خواهد شد. بايد سازماني مستقل با اختيارات ويژه شکل بگيرد و ما همچون پدافند موشکي، پدافند بيوتروريسم داشته باشيم. آمريکايي‌ها نه تنها کمکي به ما نمي‌کنند که بيشترين تلاش را براي تحريم‌ها در حوزه دارويي به کار گرفتند.
جمهوري اسلامي ايران براي تأمين سه درصد از داروهاي کشور به واردات نياز دارد که بعد از تحريم‌هاي اخير کشور دچار گرفتاري شد. اگر دونالد ترامپ و پمپئو راست مي‌گويند و نگران گسترش کرونا در ايران هستند، تحريم‌ها را بردارند».
اين سخنان فلاحت‌پيشه گرچه درباره عداوت آمريکا با ايران درست به نظر مي‌رسد و تحريم‌هاي يک‌جانبه و حتي دارويي آمريکا عليه ايران مثال روشني از کارشکني‌هاي آمريکايي‌ها در حق ملت ايران است اما وجه دوم سخنش مبني بر حمله بيوتروريستي دولت اين کشور به ايران در هاله‌اي از ابهام قرار دارد. به نحوي که به باور برخي تحليلگران سياسي، طرح چنين موضوعي مبتني بر تئوري توطئه است.
صادق جوادي‌حصار، تحليلگر مسائل سياسي، در پاسخ به اين پرسش که آيا مي‌توان طرح موضوع حمله بيوتروريستي آمريکا را نوعي تئوري توطئه دانست يا خير، به «شرق» گفت: «معمولا تئوري توطئه زماني خود را نشان مي‌دهد که شرايط يک کشور از لحاظ سياسي، اجتماعي، اقتصادي و حتي فرهنگي دچار بحران باشد و مسئولان در حل مشکلات پيش‌آمده ناتوان باشند. در چنين شرايطي بعضا پيش مي‌آيد که پاي دشمن فرضي يا حتي واقعي به ميان آید. مثال تفکرات دايي‌جان ناپلئوني هم ريشه در همين تفکر دارد. اين ماجرا يک‌سوي ديگر هم دارد. واقعيت اين است که نمي‌توانيم بگوییم که ما هيچ دشمني نداريم و هر مشکلي که ايجاد مي‌شود، ناشي از بي‌تدبيري است. در حقيقت اگر نگاه مسئولان صرفا بر اساس تئوري توطئه جلو برود، دچار نوعي سهل‌انگاري شده است و اگر برخي بگويند ايران هيچ دشمني ندارد، دچار غفلت شده‌اند. به نظر من، گرچه کشور ايران دشمن دارد و يکي از دشمنان مهم هم آمريکاست اما مشخصا در موضوع کرونا مسئولان براي آنکه خود را از فشار برهانند، اين سخنان را مطرح مي‌کنند. من در قبال چنين بحث‌هايي مي‌گويم انسان از يک سوراخ دو بار گزيده نمي‌شود. اگر به گفته آن افرادي که آمريکا به چين
و ايران حمله بيوتروريستي انجام داده، چرا مسئولان ايران با دانستن چنين موضوعي وقتي چين گرفتار کرونا شد، تمهيداتی ويژه براي اين حمله بيوتروريستي انجام ندادند؟ با فرضيه آنها هم اگر جلو برويم و بپذيريم آمريکا دشمن چين و ايران است، چرا وقتي دانستيم عليه چين چنين حمله‌اي انجام داده است، پروازهاي هوايي قطع نشد يا همه تجهيزات مانند مواد ضدعفوني‌کننده، ماسک و... در داخل کشور فراهم نشد تا اگر آمريکا به ما هم چنين حمله‌اي کرد، بتوانيم با قدرت آن را رفع کنيم؟ حتي وقتي کرونا به داخل ايران آمد هم قم قرنطينه نشد و مسئولان طوري جلوه دادند که گويي همه‌چيز عادي است. حتي برخي در قم استفاده از علم و تکنولوژي را در برابر دين قرار دادند و با ايجاد چنين دوگانه‌سازي‌هاي نادرستی سعي کردند مانع از مقابله با کرونا شويم».
اين فعال سياسي در پاسخ به پرسشي ديگر مبني بر اينکه چرا مسئولان در موضوع کرونا سعي مي‌کنند بر موضع اوليه خود بمانند و خود را با شرايط جديد وفق نمي‌دهند، اظهار کرد: «مسئولان از ابتدا گفتند قرنطينه نمي‌کنيم و تا امروز هم پاي اين سخن هستند درصورتي که شايد خودشان هم بدانند دست‌کم در بعضي شهرها نياز به قرنطينه است. به نظر من، چنين حالي ناشي از بي‌اعتمادي مردم به مسئولان و متقابلا بي‌اعتمادي مسئولان به مردم است. مردم تصور مي‌کنند مسئولان به گفته‌هايشان عمل نمي‌کنند و همه واقعيت را نمي‌گويند. مسئولان هم فکر مي‌کنند اگر مردم تعطيل شوند و سر کار خود حاضر نشوند، به جاي آنکه در خانه بمانند تا شيوع کرونا منقطع شود، به سفر مي‌روند يا در شهر تردد مي‌کنند. دولت يک‌سري محدوديت‌هاي ديگر هم دارد. دولت در ابعاد کلان بايد امنيت را فراهم کند و اگر قرار باشد به‌وضوح عمق بحران را تشريح کند، ممکن است مردم براي خريد يک شيشه ماده ضدعفوني‌کننده وضعيتي آشفته را ايجاد کنند. به هر حال، اين بي‌اعتمادي ميان مردم و مسئولان وجود دارد و اگر هرچه سريع‌تر حل نشود، ممکن است در آينده هزينه‌هاي بيشتري را بر کشور تحميل کند».
صادق زيباکلام، استاد علوم سياسي دانشگاه تهران، درباره همين موضوع يعني تئوري توطئه برخي مسئولان به «اعتمادآنلاين» گفته است: «شما هيچ پديده مهم داخل و خارج از کشوري را پيدا نمي‌کنيد که به شکلي به تئوري توطئه ارتباط پيدا نکند. البته اين فقط در ايران نيست که هر چيزي را که با آن مخالف هستند، به اين تئوري پيوند مي‌زنند... جالب است که اين فقط عوام و لايه‌هاي کمتر تحصيل‌کرده نيستند که به اين تئوري پناه مي‌برند؛ بسياري از تحصيل‌کرده‌ها هم پديده‌هاي سياسي و اجتماعي را به تئوري‌هاي توطئه مربوط مي‌دانند».
او ادامه داد: «بخشي از اين اظهارات به واسطه پيشينه تاريخي و به نظر من بخش مهم‌تر آن به ضعف و عقب‌ماندگي علوم انساني در ايران برمي‌گردد که چون نمي‌توانند خيلي از پديده‌هاي سياسي و اجتماعي را تبيين کنند، اين پيشامدها را توطئه تلقي مي‌کنند».
زيباکلام با اشاره به شيوع ويروس کرونا علاوه بر ايران، در کشورهاي اروپايي، آمريکا، چين، کشورهاي آمريکاي جنوبي و... افزود: «نمي‌گويم در اين کشورها و بيرون از ايران هيچ‌کس به دنبال تئوري توطئه نيست؛ يعني بيرون از ايران هم احتمال تئوري توطئه مطرح مي‌شود؛ عده‌اي مي‌گويند خود چيني‌ها اين کار را کرده‌اند تا آمريکايي‌ها و اروپايي‌هايي که به چين آمده و سرمايه‌گذاري کرده‌اند، بروند و چين سهام آنها را ارزان بخرد. عده‌اي مي‌گويند آمريکايي‌ها مسبب اين اتفاق هستند، اما تعدادشان در اقليت
محض است».
شرق: چند روز پيش حشمت‌الله فلاحت‌پيشه، رئيس پيشين کميسيون امنيت ملي مجلس، از حمله بيوتروريستي آمريکا به چين و ايران سخن گفته و در واکنش به سخن ترامپ مبني بر کمک آمريکا به ايران در مبارزه با ويروس کرونا گفته بود: «ترامپ و پمپئو درباره کرونا دروغ مي‌گويند. کرونا عامل بيماري عادي نيست، بلکه بيوتروريستي است که در کشورهاي ايران و چين توزيع شده است که در قبال کشورهاي ايران و چين ترويج شد و نبايد اين موضوع را ناديده گرفت. لازم است مقابله با بيوتروريسم از حوزه پدافند غيرعامل خارج شود و به صورت جداگانه باشد... از امروز تا سال۲۰۳۰ دنيا با انواع مختلف بيوتروريسم مواجه خواهد شد. بايد سازماني مستقل با اختيارات ويژه شکل بگيرد و ما همچون پدافند موشکي، پدافند بيوتروريسم داشته باشيم. آمريکايي‌ها نه تنها کمکي به ما نمي‌کنند که بيشترين تلاش را براي تحريم‌ها در حوزه دارويي به کار گرفتند.
جمهوري اسلامي ايران براي تأمين سه درصد از داروهاي کشور به واردات نياز دارد که بعد از تحريم‌هاي اخير کشور دچار گرفتاري شد. اگر دونالد ترامپ و پمپئو راست مي‌گويند و نگران گسترش کرونا در ايران هستند، تحريم‌ها را بردارند».
اين سخنان فلاحت‌پيشه گرچه درباره عداوت آمريکا با ايران درست به نظر مي‌رسد و تحريم‌هاي يک‌جانبه و حتي دارويي آمريکا عليه ايران مثال روشني از کارشکني‌هاي آمريکايي‌ها در حق ملت ايران است اما وجه دوم سخنش مبني بر حمله بيوتروريستي دولت اين کشور به ايران در هاله‌اي از ابهام قرار دارد. به نحوي که به باور برخي تحليلگران سياسي، طرح چنين موضوعي مبتني بر تئوري توطئه است.
صادق جوادي‌حصار، تحليلگر مسائل سياسي، در پاسخ به اين پرسش که آيا مي‌توان طرح موضوع حمله بيوتروريستي آمريکا را نوعي تئوري توطئه دانست يا خير، به «شرق» گفت: «معمولا تئوري توطئه زماني خود را نشان مي‌دهد که شرايط يک کشور از لحاظ سياسي، اجتماعي، اقتصادي و حتي فرهنگي دچار بحران باشد و مسئولان در حل مشکلات پيش‌آمده ناتوان باشند. در چنين شرايطي بعضا پيش مي‌آيد که پاي دشمن فرضي يا حتي واقعي به ميان آید. مثال تفکرات دايي‌جان ناپلئوني هم ريشه در همين تفکر دارد. اين ماجرا يک‌سوي ديگر هم دارد. واقعيت اين است که نمي‌توانيم بگوییم که ما هيچ دشمني نداريم و هر مشکلي که ايجاد مي‌شود، ناشي از بي‌تدبيري است. در حقيقت اگر نگاه مسئولان صرفا بر اساس تئوري توطئه جلو برود، دچار نوعي سهل‌انگاري شده است و اگر برخي بگويند ايران هيچ دشمني ندارد، دچار غفلت شده‌اند. به نظر من، گرچه کشور ايران دشمن دارد و يکي از دشمنان مهم هم آمريکاست اما مشخصا در موضوع کرونا مسئولان براي آنکه خود را از فشار برهانند، اين سخنان را مطرح مي‌کنند. من در قبال چنين بحث‌هايي مي‌گويم انسان از يک سوراخ دو بار گزيده نمي‌شود. اگر به گفته آن افرادي که آمريکا به چين
و ايران حمله بيوتروريستي انجام داده، چرا مسئولان ايران با دانستن چنين موضوعي وقتي چين گرفتار کرونا شد، تمهيداتی ويژه براي اين حمله بيوتروريستي انجام ندادند؟ با فرضيه آنها هم اگر جلو برويم و بپذيريم آمريکا دشمن چين و ايران است، چرا وقتي دانستيم عليه چين چنين حمله‌اي انجام داده است، پروازهاي هوايي قطع نشد يا همه تجهيزات مانند مواد ضدعفوني‌کننده، ماسک و... در داخل کشور فراهم نشد تا اگر آمريکا به ما هم چنين حمله‌اي کرد، بتوانيم با قدرت آن را رفع کنيم؟ حتي وقتي کرونا به داخل ايران آمد هم قم قرنطينه نشد و مسئولان طوري جلوه دادند که گويي همه‌چيز عادي است. حتي برخي در قم استفاده از علم و تکنولوژي را در برابر دين قرار دادند و با ايجاد چنين دوگانه‌سازي‌هاي نادرستی سعي کردند مانع از مقابله با کرونا شويم».
اين فعال سياسي در پاسخ به پرسشي ديگر مبني بر اينکه چرا مسئولان در موضوع کرونا سعي مي‌کنند بر موضع اوليه خود بمانند و خود را با شرايط جديد وفق نمي‌دهند، اظهار کرد: «مسئولان از ابتدا گفتند قرنطينه نمي‌کنيم و تا امروز هم پاي اين سخن هستند درصورتي که شايد خودشان هم بدانند دست‌کم در بعضي شهرها نياز به قرنطينه است. به نظر من، چنين حالي ناشي از بي‌اعتمادي مردم به مسئولان و متقابلا بي‌اعتمادي مسئولان به مردم است. مردم تصور مي‌کنند مسئولان به گفته‌هايشان عمل نمي‌کنند و همه واقعيت را نمي‌گويند. مسئولان هم فکر مي‌کنند اگر مردم تعطيل شوند و سر کار خود حاضر نشوند، به جاي آنکه در خانه بمانند تا شيوع کرونا منقطع شود، به سفر مي‌روند يا در شهر تردد مي‌کنند. دولت يک‌سري محدوديت‌هاي ديگر هم دارد. دولت در ابعاد کلان بايد امنيت را فراهم کند و اگر قرار باشد به‌وضوح عمق بحران را تشريح کند، ممکن است مردم براي خريد يک شيشه ماده ضدعفوني‌کننده وضعيتي آشفته را ايجاد کنند. به هر حال، اين بي‌اعتمادي ميان مردم و مسئولان وجود دارد و اگر هرچه سريع‌تر حل نشود، ممکن است در آينده هزينه‌هاي بيشتري را بر کشور تحميل کند».
صادق زيباکلام، استاد علوم سياسي دانشگاه تهران، درباره همين موضوع يعني تئوري توطئه برخي مسئولان به «اعتمادآنلاين» گفته است: «شما هيچ پديده مهم داخل و خارج از کشوري را پيدا نمي‌کنيد که به شکلي به تئوري توطئه ارتباط پيدا نکند. البته اين فقط در ايران نيست که هر چيزي را که با آن مخالف هستند، به اين تئوري پيوند مي‌زنند... جالب است که اين فقط عوام و لايه‌هاي کمتر تحصيل‌کرده نيستند که به اين تئوري پناه مي‌برند؛ بسياري از تحصيل‌کرده‌ها هم پديده‌هاي سياسي و اجتماعي را به تئوري‌هاي توطئه مربوط مي‌دانند».
او ادامه داد: «بخشي از اين اظهارات به واسطه پيشينه تاريخي و به نظر من بخش مهم‌تر آن به ضعف و عقب‌ماندگي علوم انساني در ايران برمي‌گردد که چون نمي‌توانند خيلي از پديده‌هاي سياسي و اجتماعي را تبيين کنند، اين پيشامدها را توطئه تلقي مي‌کنند».
زيباکلام با اشاره به شيوع ويروس کرونا علاوه بر ايران، در کشورهاي اروپايي، آمريکا، چين، کشورهاي آمريکاي جنوبي و... افزود: «نمي‌گويم در اين کشورها و بيرون از ايران هيچ‌کس به دنبال تئوري توطئه نيست؛ يعني بيرون از ايران هم احتمال تئوري توطئه مطرح مي‌شود؛ عده‌اي مي‌گويند خود چيني‌ها اين کار را کرده‌اند تا آمريکايي‌ها و اروپايي‌هايي که به چين آمده و سرمايه‌گذاري کرده‌اند، بروند و چين سهام آنها را ارزان بخرد. عده‌اي مي‌گويند آمريکايي‌ها مسبب اين اتفاق هستند، اما تعدادشان در اقليت
محض است».