راه پرچالش بن‌سلمان برای نشستن بر تخت پادشاهی
محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، به‌سختی و با جدیت مشغول فراهم‌کردن زمینه جانشینی پدرش ملک‌سلمان است. به گزارش دويچه‌وله، مطابق قاعده و روالی که برای تعیین جانشین پادشاه عربستان سعودی تاکنون مرسوم بوده، محمد بن سلمان، معروف به «ام‌بی‌اس»، نه می‌توانست ولیعهد باشد و نه اجازه داشت بر تخت پادشاهی بنشیند. دو قاعده اصلی جانشینی در دربار پادشاهی سعودی، یکی اصل تقدم فرزند ارشد است و دیگری تداوم پادشاهی در میان اعضای خاندان آل‌سعود. از آنجا که ولیعهد ۳۴ساله بسیار بی‌ملاحظه و جاه‌طلب و خواهان نشستن بر جای پدر ۸۴ساله‌اش ملک سلمان بن عبدالعزیز آل‌سعود است، هر دو قاعده را نقض کرده و ثبات پادشاهی را به خطر انداخته است.
اگر او خواستار رسیدن به هدفش باشد که بسیاری از شواهد آن را تأیید می‌کنند، باید از طرفی همه کسانی را کنار بزند که مطابق قاعده فرزند ارشد استحقاق بیشتری برای رسیدن به تاج و تخت را دارند، از طرف دیگر هم باید علیه کسانی اقدام کند که در شورای خاندان آل‌سعود علیه او هستند. محمد بن سلمان برای رسیدن به تخت پادشاهی عربستان سعودی از هیچ مناقشه‌ای اجتناب نمی‌کند. او در ژوئن ۲۰۱۷ عامل کنارگذاشتن و حبس خانگی ولیعهد وقت، محمد بن نایف بود و در ماه نوامبر همان سال بیش از صد بازرگان و سرمایه‌دار مهم، از جمله تعدادی از شاهزادگان عربستان را به بهانه مبارزه با فساد مالی برای بیش از یک هفته در هتل مجللی حبس کرد.در ماه اکتبر ۲۰۱۸ نیز در ماجرایی که بی‌تردید محمد بن سلمان در جریان آن قرار داشت، جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، در کنسولگری عربستان در استانبول به طرزی فجیع به قتل رسید. تاکنون در هیچ موردی کسی با محمد بن سلمان برخوردی نکرده و به این ترتیب او به این نتیجه رسیده که هر کاری خواست می‌تواند انجام دهد و هر وقت اراده کرد، می‌تواند از انجام کاری خودداری کند. افزون بر این، از سال ۲۰۱۷ و با ورود دونالد ترامپ به کاخ
سفید، محمد بن سلمان دریافته است در ایالات متحده دوستی دارد که هر اقدام او را تأیید می‌کند.یک هفته پیش، از آنجا که وضع سلامتی ملک سلمان که به زوال حافظه هم مبتلاست خراب‌تر شده است، ولیعهد عربستان باز وارد عمل شد؛ افزون بر این مشخص نیست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده در ماه نوامبر پیروز شود؛ مهم‌تر از آن، وجود رقیبی خطرناک از خاندان آل‌سعود به نام شاهزاده احمد بن عبدالعزیز است، برادر تنی و شش سال جوان‌تر پادشاه کنونی که ماه گذشته بار دیگر از اعلام وفاداری و بیعت با محمد بن سلمان خودداری کرد.شاهزاده احمد معتقد است مطابق سنت و قاعده رایج در خاندان آل‌سعود، او وارث تاج و تخت و جانشین برحق ملک سلمان بن عبدالعزیز است. احمد همچنان در عربستان سکونت دارد و بلندپایه‌ترین منتقد ولیعهد به شمار می‌رود. این راز پنهانی نیست که شاهزاده احمد یکی از سه نفری بوده که در شورای خانوادگی آل‌سعود با معرفی محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد مخالفت کرده است. شاهزاده احمد به طور آشکار از سیاست‌های محمد بن سلمان انتقاد می‌کند و ظاهرا باور دارد به عنوان یک عضو ارشد خاندان آل‌سعود از مصونیت برخوردار است. با این همه، او
یکی از چند عضو خاندان سلطنتی عربستان بود که به‌تازگی به دستور محمد بن سلمان بازداشت شدند. این اقدام‌ها که در تاریخ پادشاهی عربستان بی‌سابقه بوده است، دو هدف را دنبال می‌کنند: خاموش‌کردن همه رقیبان احتمالی و دادن هشدار به دیگر جریان‌ها و شاخه‌های خاندان آل‌سعود.
ولیعهدی با قدرتی فراتر از پادشاهان قبلی
قرار است با این تدابیر جلوی مخالفان محمد بن سلمان برای به‌دست‌گرفتن اکثریت در شورای خانوادگی آل‌سعود گرفته شود. همه اعضای خاندان سلطنتی باید وفاداری خود را به مردی اعلام کنند که هم‌اکنون و به عنوان ولیعهد بیش از همه پادشاهان سعودی در چند دهه گذشته اهرم‌های قدرت را در اختیار گرفته است. از آنجا که ارتش، گارد ملی و دستگاه امنیتی عربستان همه تحت فرمان محمد بن سلمان قرار دارند، خود به خود هیچ‌یک از شاهزادگان سعودی توان بسیج قوا برای کنارگذاشتن ولیعهد را از قدرت ندارند. محمد بن سلمان در پنج سال گذشته مرتب بر قدرت خود افزوده و در این مسیر تصویر چندپاره‌ای از خود به نمایش گذاشته است. او از طرفی خواستار مدرن‌کردن کشور، کنارگذاشتن جزم‌اندیشان اسلام‌گرا و اصلاحات فرهنگی با دادن آزادی بیشتر به زنان و جوانان است، از طرف دیگر دستور می‌دهد منتقدان و مخالفان، از جمله فعالان حامی حقوق زنان را بازداشت کنند و به زندان بیندازند. افزون بر این، به نظر می‌رسد برنامه اصلاحات گسترده محمد بن سلمان موسوم به «چشم‌انداز ۲۰۳۰» چندان با موفقیت پیش نرفته که بتواند برای او حمایتی گسترده و پایدار را در سطح جامعه تضمین کند.
محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، به‌سختی و با جدیت مشغول فراهم‌کردن زمینه جانشینی پدرش ملک‌سلمان است. به گزارش دويچه‌وله، مطابق قاعده و روالی که برای تعیین جانشین پادشاه عربستان سعودی تاکنون مرسوم بوده، محمد بن سلمان، معروف به «ام‌بی‌اس»، نه می‌توانست ولیعهد باشد و نه اجازه داشت بر تخت پادشاهی بنشیند. دو قاعده اصلی جانشینی در دربار پادشاهی سعودی، یکی اصل تقدم فرزند ارشد است و دیگری تداوم پادشاهی در میان اعضای خاندان آل‌سعود. از آنجا که ولیعهد ۳۴ساله بسیار بی‌ملاحظه و جاه‌طلب و خواهان نشستن بر جای پدر ۸۴ساله‌اش ملک سلمان بن عبدالعزیز آل‌سعود است، هر دو قاعده را نقض کرده و ثبات پادشاهی را به خطر انداخته است.
اگر او خواستار رسیدن به هدفش باشد که بسیاری از شواهد آن را تأیید می‌کنند، باید از طرفی همه کسانی را کنار بزند که مطابق قاعده فرزند ارشد استحقاق بیشتری برای رسیدن به تاج و تخت را دارند، از طرف دیگر هم باید علیه کسانی اقدام کند که در شورای خاندان آل‌سعود علیه او هستند. محمد بن سلمان برای رسیدن به تخت پادشاهی عربستان سعودی از هیچ مناقشه‌ای اجتناب نمی‌کند. او در ژوئن ۲۰۱۷ عامل کنارگذاشتن و حبس خانگی ولیعهد وقت، محمد بن نایف بود و در ماه نوامبر همان سال بیش از صد بازرگان و سرمایه‌دار مهم، از جمله تعدادی از شاهزادگان عربستان را به بهانه مبارزه با فساد مالی برای بیش از یک هفته در هتل مجللی حبس کرد.در ماه اکتبر ۲۰۱۸ نیز در ماجرایی که بی‌تردید محمد بن سلمان در جریان آن قرار داشت، جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، در کنسولگری عربستان در استانبول به طرزی فجیع به قتل رسید. تاکنون در هیچ موردی کسی با محمد بن سلمان برخوردی نکرده و به این ترتیب او به این نتیجه رسیده که هر کاری خواست می‌تواند انجام دهد و هر وقت اراده کرد، می‌تواند از انجام کاری خودداری کند. افزون بر این، از سال ۲۰۱۷ و با ورود دونالد ترامپ به کاخ
سفید، محمد بن سلمان دریافته است در ایالات متحده دوستی دارد که هر اقدام او را تأیید می‌کند.یک هفته پیش، از آنجا که وضع سلامتی ملک سلمان که به زوال حافظه هم مبتلاست خراب‌تر شده است، ولیعهد عربستان باز وارد عمل شد؛ افزون بر این مشخص نیست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده در ماه نوامبر پیروز شود؛ مهم‌تر از آن، وجود رقیبی خطرناک از خاندان آل‌سعود به نام شاهزاده احمد بن عبدالعزیز است، برادر تنی و شش سال جوان‌تر پادشاه کنونی که ماه گذشته بار دیگر از اعلام وفاداری و بیعت با محمد بن سلمان خودداری کرد.شاهزاده احمد معتقد است مطابق سنت و قاعده رایج در خاندان آل‌سعود، او وارث تاج و تخت و جانشین برحق ملک سلمان بن عبدالعزیز است. احمد همچنان در عربستان سکونت دارد و بلندپایه‌ترین منتقد ولیعهد به شمار می‌رود. این راز پنهانی نیست که شاهزاده احمد یکی از سه نفری بوده که در شورای خانوادگی آل‌سعود با معرفی محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد مخالفت کرده است. شاهزاده احمد به طور آشکار از سیاست‌های محمد بن سلمان انتقاد می‌کند و ظاهرا باور دارد به عنوان یک عضو ارشد خاندان آل‌سعود از مصونیت برخوردار است. با این همه، او
یکی از چند عضو خاندان سلطنتی عربستان بود که به‌تازگی به دستور محمد بن سلمان بازداشت شدند. این اقدام‌ها که در تاریخ پادشاهی عربستان بی‌سابقه بوده است، دو هدف را دنبال می‌کنند: خاموش‌کردن همه رقیبان احتمالی و دادن هشدار به دیگر جریان‌ها و شاخه‌های خاندان آل‌سعود.
ولیعهدی با قدرتی فراتر از پادشاهان قبلی
قرار است با این تدابیر جلوی مخالفان محمد بن سلمان برای به‌دست‌گرفتن اکثریت در شورای خانوادگی آل‌سعود گرفته شود. همه اعضای خاندان سلطنتی باید وفاداری خود را به مردی اعلام کنند که هم‌اکنون و به عنوان ولیعهد بیش از همه پادشاهان سعودی در چند دهه گذشته اهرم‌های قدرت را در اختیار گرفته است. از آنجا که ارتش، گارد ملی و دستگاه امنیتی عربستان همه تحت فرمان محمد بن سلمان قرار دارند، خود به خود هیچ‌یک از شاهزادگان سعودی توان بسیج قوا برای کنارگذاشتن ولیعهد را از قدرت ندارند. محمد بن سلمان در پنج سال گذشته مرتب بر قدرت خود افزوده و در این مسیر تصویر چندپاره‌ای از خود به نمایش گذاشته است. او از طرفی خواستار مدرن‌کردن کشور، کنارگذاشتن جزم‌اندیشان اسلام‌گرا و اصلاحات فرهنگی با دادن آزادی بیشتر به زنان و جوانان است، از طرف دیگر دستور می‌دهد منتقدان و مخالفان، از جمله فعالان حامی حقوق زنان را بازداشت کنند و به زندان بیندازند. افزون بر این، به نظر می‌رسد برنامه اصلاحات گسترده محمد بن سلمان موسوم به «چشم‌انداز ۲۰۳۰» چندان با موفقیت پیش نرفته که بتواند برای او حمایتی گسترده و پایدار را در سطح جامعه تضمین کند.