|

در تماس تلفني روحاني و آبه انجام شد

تأكيد دوباره تهران و توکيو بر دوستي و همکاري

شرق: رئيس‌جمهور ايران و نخست‌وزير ژاپن بار ديگر در تماسي تلفني درباره مسئله شيوع کرونا، همکاري‌هاي لازم، روابط دوجانبه و تحريم‌هاي ايالات‌متحده عليه ايران در شرايط شيوع کرونا، به گفت‌وگو و رايزني پرداختند. در اين تماس، حسن روحاني از همکاري‌هاي دولت ژاپن با ايران در شرايط سخت قدرداني کرد و شينزو آبه با ابراز نگراني از ادامه تنش‌ها در خاورميانه، ايران را ايفاکننده نقشي مهم در برقراري صلح و آرامش در منطقه دانست.
در اين گفت‌وگو دو طرف با اشاره به ضرورت همکاري همه کشورهاي جهان براي مقابله با ويروس کرونا، بر ضرورت همکاري‌هاي دو کشور در اين زمينه و همچنين انتقال و اشتراک تجربيات به يکديگر تأكيد کردند. به گزارش ايلنا، روحاني و آبه توسعه و تعميق روابط دوجانبه را مورد تأكيد قرار داده و ابراز اميدواري کردند که با اجرائي‌شدن توافقات قبلي شاهد گسترش روابط و همکاري‌ها، به‌ويژه در زمينه اقتصادي و تجاري باشند. رئيس‌جمهور ايران و نخست‌وزير ژاپن همچنين با اشاره به ضرورت برقراري صلح، ثبات و آرامش در منطقه و جهان، ادامه رايزني‌ها و تلاش‌ها در اين زمينه را خواستار شده و تأكيد کردند در شرايط فعلي که ويروس کرونا همه جهان را درگير کرده، بايد از تنش‌ها در همه جهان کاسته شده و روابط کشورها برمبناي روابط بشردوستانه باشد.
تأكيد آبه بر ادامه همکاري با ايران
نخست‌وزير ژاپن در اين گفت‌وگوي تلفني بر ضرورت همکاري و تلاش همه کشورها براي عبور از مرحله سخت شيوع ويروس کرونا و بحران اقتصادي جهاني ناشي از آن تأكيد کرد و گفت: «اينکه در اين شرايط همچنان شاهد ادامه تنش‌ها در منطقه خاورميانه هستيم، نگران‌کننده است و برقراري صلح و ثبات را در اين منطقه ضروري مي‌دانيم». شينزو آبه از ايران به عنوان يک کشور تأثيرگذار که نقش مهمي در برقراري صلح و آرامش در منطقه ايفا مي‌کند، نام برد و افزود: «توکيو به تلاش‌ها و همکاري خود با تهران در اين زمينه ادامه خواهد داد». نخست‌وزير ژاپن افزايش تحريم‌هاي آمريکا عليه ايران در شرايط سخت شيوع ويروس کرونا را نادرست خواند و افزود: «در اين شرايط اقدامات انسان‌دوستانه بايد در دستور کار همه کشورها باشد».
روحاني: همکاري‌هاي 2 دولت در خاطره تاريخي ملت‌ها باقي خواهد ماند
روحاني در اين تماس تلفني با قدرداني از دولت ژاپن به‌خاطر کمک دوستانه‌اش به ايران در مقابله با ويروس کرونا، گفت: «متأسفانه در شرايط سخت مبارزه با کرونا و همچنين تبعات بسيار سخت اقتصادي آن، تحريم‌هاي غيرقانوني آمريکا عليه ملت ايران تشديد شده است». روحاني با بيان اينکه براي نجات از اين ويروس عالمگير راهي جز همکاري همه کشورها وجود ندارد، اظهار كرد: «با تشديد تحريم‌هاي ظالمانه و ضدبشري آمريکا عليه ايران امروز حتي در زمينه تجهيزات پزشکي و تأمين مواد غذايي نيز با مشکلات زيادي مواجه هستيم». رئيس‌جمهور با بيان اينکه در اين شرايط سخت، همکاري‌هاي دو دولت ايران و ژاپن در خاطره تاريخي ملت‌هاي ما باقي خواهد ماند، افزود: «ما همواره به رايزني‌ها و گفت‌وگوهاي مشترک دو کشور راجع به مسائل مورد علاقه ارج مي‌گذاريم». روحاني با تأكيد بر ضرورت تداوم تلاش‌ها براي کاهش تنش در منطقه و جهان افزود: «متأسفيم که در هفته‌هاي اخير شاهد ايجاد تنش ازسوي آمريکا در عراق و منطقه خليج‌فارس بوده‌ايم و اين در حالي است که همواره آغاز تنش‌ها در منطقه از طرف آمريکا بوده است». رئيس‌جمهور در واکنش به ادعاي آمريکايي‌ها مبني‌بر آمادگي براي کمک به ايران در مقابله با ويروس کرونا، تأكيد کرد: «اگر آمريکايي‌ها در اين شرايط کرونا صادق هستند و مي‌خواهند اقدامي انجام دهند، تنها راه اين است که به تحريم‌هاي غيرقانوني ايران پايان دهند».
ادامه تعاملات ايران و ژاپن
اين تماس را مي‌توان نشانه‌اي از ادامه تعاملات ايران و ژاپن در مسائل منطقه و نيز مسائل بين‌المللي دانست. سال گذشته، حسن روحاني بعد از 20 سال اولين رئيس‌جمهور ايران بود که براي ديدار با نخست‌وزير و مقامات ژاپن راهي توکيو شد. در طرف مقابل، شينزو آبه نيز در همين سال، اولين نخست‌وزير ژاپن شد که پس از پيروزي انقلاب به ايران سفر کرد. سفر سيدمحمد خاتمي، رئيس‌جمهور ايران در سال ۷۹ براي ديدار با توشيو موري، نخست‌وزير وقت ژاپن، به عنوان اولين گام در گشايش بيشتر روابط بود و با ديدارها و توافقات متعاقب آن ادامه پيدا کرد. بعد از دوره‌اي سردي در روابط دو کشور در سال‌هاي صدارت محمود احمدي‌نژاد، در دوران روحاني بار ديگر روابط دو کشور رو به گرمي گذاشت؛ تا جايي که اين دو رئيس دولت، دست‌کم 10 ديدار در دوران روحاني با يکديگر داشته‌اند. اين گسترش روابط، به‌ویژه در دوران رياست‌جمهوري دونالد ترامپ در آمريکا، نه‌تنها در زمينه تعاملات و ديدارهاي دوجانبه که در جهت گفت‌وگوهاي بين دو کشور براي حل مشکلات منطقه‌اي و نيز مشکلات بين‌المللي، به‌ویژه مشکلات ايران با آمريکا و اروپا رخ داده است.
افزايش اين تعاملات، هم‌زمان با تمايل آبه به ايفاي نقش در کاهش تنش‌ها بين ايران و طرف‌هاي مقابلش بود. از سويي ژاپن به فروکش‌کردن تنش‌ها در خاورميانه به عنوان مرکز توليد انرژي جهان علاقه نشان داد. از سوي ديگر، تنش‌ها بين ايران و آمريکا، از نگاه توکيو تنش بين دو کشوري است که هر دو روابط خوبي با ژاپن داشته و دارند. ژاپن البته در دوران جنگ جهاني متحمل تنها نمونه‌هاي استفاده از بمب هسته‌اي ازسوی آمريکا در خاکش شد، اما در دهه‌هاي پس از آن، روابط دو کشور رو به بهبود گذاشت و اکنون ژاپن از متحدان آمريکا در منطقه محسوب مي‌شود. در طرف ديگر، روابط ايران و ژاپن از دهه‌ها پيش برمبناي تعاملات تجاري‌شان شکل گرفت و پيش و پس از انقلاب ايران، روابط دو کشور حسنه بوده است.
اين تلاش‌هاي آبه که به‌عنوان تنها کشور خارج از متن دعواي برجام، پيگير تعامل با دو طرف بود، البته همچنان بي‌نتيجه مانده است، مانند تلاش‌هايي که امانوئل مکرون، رئيس‌جمهور فرانسه، به‌عنوان يکي از امضاکنندگان اين توافق، در سال گذشته پيگيري کرد. با دور تازه افزايش تنش‌هاي بين ايران و آمريکا، کنارگذاشتن تعهدات برجامي ازسوي ايران با استناد به شروط توافق، حمله نيروهاي آمريکا به يک فرمانده نظامي ايران در کشور ثالث و حمله متقابل ايران به يک پايگاه آمريکايي، تقابل نيروهاي نظامي دو کشور در آب‌هاي خليج‌فارس، شيوع کرونا در سطح جهان و بالاخره تلاش‌هاي آمريکا براي جلوگيري از اعمال قطع‌نامه ۲۲۳۱ و لغو تحريم‌هاي تسليحاتي ايران در پاييز پيش‌رو و در آستانه انتخابات رياست‌جمهوري ايالات‌متحده، نگراني‌ها از شکل‌گيري تقابل‌هاي جدي‌تر بين دو کشور در ميان کشورهاي منطقه و ديگر کشورهاي درگير در سطح جهان افزايش يافته است.
البته در ميان گفت‌وگوهاي ايران و ژاپن، يک بحث بي‌نتيجه ديگر هم وجود داشت: مسئله ارسال نيروهاي دفاعي ژاپن به خليج‌فارس. سال گذشته، در ميانه تنش‌هاي بين ايران و آمريکا چند نفت‌کش در حوالي تنگه هرمز ايران دچار حادثه‌هايي شدند. ايالات‌متحده و برخي از متحدانش بلافاصله و با استناد به حرف‌هاي حسن روحاني ايران را متهم به خرابکاري در اين زمينه کردند. روحاني گفته بود نمي‌شود ايران نتواند نفت بفروشد و بقيه در منطقه به فروش نفت ادامه دهند. ايران البته اين اتهام را رد کرد و بسياري از کشورها شامل بسياري از متحدان آمريکا نيز اين اتهام را بدون شواهد کافي نپذيرفتند. در‌حالي‌که يکي از نفت‌کش‌ها از ژاپن آمده بود، ژاپن نيز اين اتهام را نپذيرفت. در‌عين‌حال ايالات‌متحده پيگير شکل‌دهي به ائتلافي دريايي براي حضور در خليج‌فارس تنها عنوان حفاظت شد، اما ژاپن ازجمله کشورهايي بود که حضور در اين ائتلاف را نپذيرفت. درپي درخواست‌هاي متعدد ايالات‌متحده در اين زمينه، درنهايت ژاپن ضمن تأكيد بر عدم شرکت در ائتلاف به رهبري آمريکا اعلام کرد خود به آب‌هاي جنوبي ايران نيرو خواهد فرستاد. گزارش‌ها حاکي از اين بود که در سفر رئيس‌جمهور ايران به ژاپن، مقامات ايران از ژاپن خواسته بودند از اين تصميم و ارسال نيرو نيز صرف‌نظر کنند، اما درنهايت توکيو خواسته تهران را در اين زمينه نپذيرفت. در‌عين‌حال رئيس‌جمهور ايران از تصميم ژاپن برای همکاري‌نکردن با آمريکا در اين زمينه استقبال کرد.
بسياري از کارشناسان و ناظران تا پيش از شروع بحران کرونا اميدوار بودند بهار ۹۹، با افزايش فشار اقتصادي بر ايران، به‌سرانجام‌رسيدن گام‌هاي تعهدات و نزديک‌شدن انتخابات رياست‌جمهوري در دو کشور، آبستن تحولاتي جدي در زمينه تنش‌ها بين ايران و آمريکا و به‌تبع آن اختلافات بين دو کشور با اروپا باشد. بحران شيوع يک بيماري خطرناک و جهان‌گير کم‌وبيش همه معادلات در سطح جهان را دستخوش تغيير کرد. در هفته‌هاي اخير، دولت‌ها کم‌کم در حال پيگيري بازگشايي اقتصاد خود در داخل و پروژه‌هاي ديپلماتيک خود در خارج شده‌اند و در تماس‌هاي بين کشورها، موضوعي غير از مقابله با کرونا نيز مطرح مي‌شود. بايد ديد ادامه اين تعاملات و تقابلات به چه شکل پيش خواهد رفت.

شرق: رئيس‌جمهور ايران و نخست‌وزير ژاپن بار ديگر در تماسي تلفني درباره مسئله شيوع کرونا، همکاري‌هاي لازم، روابط دوجانبه و تحريم‌هاي ايالات‌متحده عليه ايران در شرايط شيوع کرونا، به گفت‌وگو و رايزني پرداختند. در اين تماس، حسن روحاني از همکاري‌هاي دولت ژاپن با ايران در شرايط سخت قدرداني کرد و شينزو آبه با ابراز نگراني از ادامه تنش‌ها در خاورميانه، ايران را ايفاکننده نقشي مهم در برقراري صلح و آرامش در منطقه دانست.
در اين گفت‌وگو دو طرف با اشاره به ضرورت همکاري همه کشورهاي جهان براي مقابله با ويروس کرونا، بر ضرورت همکاري‌هاي دو کشور در اين زمينه و همچنين انتقال و اشتراک تجربيات به يکديگر تأكيد کردند. به گزارش ايلنا، روحاني و آبه توسعه و تعميق روابط دوجانبه را مورد تأكيد قرار داده و ابراز اميدواري کردند که با اجرائي‌شدن توافقات قبلي شاهد گسترش روابط و همکاري‌ها، به‌ويژه در زمينه اقتصادي و تجاري باشند. رئيس‌جمهور ايران و نخست‌وزير ژاپن همچنين با اشاره به ضرورت برقراري صلح، ثبات و آرامش در منطقه و جهان، ادامه رايزني‌ها و تلاش‌ها در اين زمينه را خواستار شده و تأكيد کردند در شرايط فعلي که ويروس کرونا همه جهان را درگير کرده، بايد از تنش‌ها در همه جهان کاسته شده و روابط کشورها برمبناي روابط بشردوستانه باشد.
تأكيد آبه بر ادامه همکاري با ايران
نخست‌وزير ژاپن در اين گفت‌وگوي تلفني بر ضرورت همکاري و تلاش همه کشورها براي عبور از مرحله سخت شيوع ويروس کرونا و بحران اقتصادي جهاني ناشي از آن تأكيد کرد و گفت: «اينکه در اين شرايط همچنان شاهد ادامه تنش‌ها در منطقه خاورميانه هستيم، نگران‌کننده است و برقراري صلح و ثبات را در اين منطقه ضروري مي‌دانيم». شينزو آبه از ايران به عنوان يک کشور تأثيرگذار که نقش مهمي در برقراري صلح و آرامش در منطقه ايفا مي‌کند، نام برد و افزود: «توکيو به تلاش‌ها و همکاري خود با تهران در اين زمينه ادامه خواهد داد». نخست‌وزير ژاپن افزايش تحريم‌هاي آمريکا عليه ايران در شرايط سخت شيوع ويروس کرونا را نادرست خواند و افزود: «در اين شرايط اقدامات انسان‌دوستانه بايد در دستور کار همه کشورها باشد».
روحاني: همکاري‌هاي 2 دولت در خاطره تاريخي ملت‌ها باقي خواهد ماند
روحاني در اين تماس تلفني با قدرداني از دولت ژاپن به‌خاطر کمک دوستانه‌اش به ايران در مقابله با ويروس کرونا، گفت: «متأسفانه در شرايط سخت مبارزه با کرونا و همچنين تبعات بسيار سخت اقتصادي آن، تحريم‌هاي غيرقانوني آمريکا عليه ملت ايران تشديد شده است». روحاني با بيان اينکه براي نجات از اين ويروس عالمگير راهي جز همکاري همه کشورها وجود ندارد، اظهار كرد: «با تشديد تحريم‌هاي ظالمانه و ضدبشري آمريکا عليه ايران امروز حتي در زمينه تجهيزات پزشکي و تأمين مواد غذايي نيز با مشکلات زيادي مواجه هستيم». رئيس‌جمهور با بيان اينکه در اين شرايط سخت، همکاري‌هاي دو دولت ايران و ژاپن در خاطره تاريخي ملت‌هاي ما باقي خواهد ماند، افزود: «ما همواره به رايزني‌ها و گفت‌وگوهاي مشترک دو کشور راجع به مسائل مورد علاقه ارج مي‌گذاريم». روحاني با تأكيد بر ضرورت تداوم تلاش‌ها براي کاهش تنش در منطقه و جهان افزود: «متأسفيم که در هفته‌هاي اخير شاهد ايجاد تنش ازسوي آمريکا در عراق و منطقه خليج‌فارس بوده‌ايم و اين در حالي است که همواره آغاز تنش‌ها در منطقه از طرف آمريکا بوده است». رئيس‌جمهور در واکنش به ادعاي آمريکايي‌ها مبني‌بر آمادگي براي کمک به ايران در مقابله با ويروس کرونا، تأكيد کرد: «اگر آمريکايي‌ها در اين شرايط کرونا صادق هستند و مي‌خواهند اقدامي انجام دهند، تنها راه اين است که به تحريم‌هاي غيرقانوني ايران پايان دهند».
ادامه تعاملات ايران و ژاپن
اين تماس را مي‌توان نشانه‌اي از ادامه تعاملات ايران و ژاپن در مسائل منطقه و نيز مسائل بين‌المللي دانست. سال گذشته، حسن روحاني بعد از 20 سال اولين رئيس‌جمهور ايران بود که براي ديدار با نخست‌وزير و مقامات ژاپن راهي توکيو شد. در طرف مقابل، شينزو آبه نيز در همين سال، اولين نخست‌وزير ژاپن شد که پس از پيروزي انقلاب به ايران سفر کرد. سفر سيدمحمد خاتمي، رئيس‌جمهور ايران در سال ۷۹ براي ديدار با توشيو موري، نخست‌وزير وقت ژاپن، به عنوان اولين گام در گشايش بيشتر روابط بود و با ديدارها و توافقات متعاقب آن ادامه پيدا کرد. بعد از دوره‌اي سردي در روابط دو کشور در سال‌هاي صدارت محمود احمدي‌نژاد، در دوران روحاني بار ديگر روابط دو کشور رو به گرمي گذاشت؛ تا جايي که اين دو رئيس دولت، دست‌کم 10 ديدار در دوران روحاني با يکديگر داشته‌اند. اين گسترش روابط، به‌ویژه در دوران رياست‌جمهوري دونالد ترامپ در آمريکا، نه‌تنها در زمينه تعاملات و ديدارهاي دوجانبه که در جهت گفت‌وگوهاي بين دو کشور براي حل مشکلات منطقه‌اي و نيز مشکلات بين‌المللي، به‌ویژه مشکلات ايران با آمريکا و اروپا رخ داده است.
افزايش اين تعاملات، هم‌زمان با تمايل آبه به ايفاي نقش در کاهش تنش‌ها بين ايران و طرف‌هاي مقابلش بود. از سويي ژاپن به فروکش‌کردن تنش‌ها در خاورميانه به عنوان مرکز توليد انرژي جهان علاقه نشان داد. از سوي ديگر، تنش‌ها بين ايران و آمريکا، از نگاه توکيو تنش بين دو کشوري است که هر دو روابط خوبي با ژاپن داشته و دارند. ژاپن البته در دوران جنگ جهاني متحمل تنها نمونه‌هاي استفاده از بمب هسته‌اي ازسوی آمريکا در خاکش شد، اما در دهه‌هاي پس از آن، روابط دو کشور رو به بهبود گذاشت و اکنون ژاپن از متحدان آمريکا در منطقه محسوب مي‌شود. در طرف ديگر، روابط ايران و ژاپن از دهه‌ها پيش برمبناي تعاملات تجاري‌شان شکل گرفت و پيش و پس از انقلاب ايران، روابط دو کشور حسنه بوده است.
اين تلاش‌هاي آبه که به‌عنوان تنها کشور خارج از متن دعواي برجام، پيگير تعامل با دو طرف بود، البته همچنان بي‌نتيجه مانده است، مانند تلاش‌هايي که امانوئل مکرون، رئيس‌جمهور فرانسه، به‌عنوان يکي از امضاکنندگان اين توافق، در سال گذشته پيگيري کرد. با دور تازه افزايش تنش‌هاي بين ايران و آمريکا، کنارگذاشتن تعهدات برجامي ازسوي ايران با استناد به شروط توافق، حمله نيروهاي آمريکا به يک فرمانده نظامي ايران در کشور ثالث و حمله متقابل ايران به يک پايگاه آمريکايي، تقابل نيروهاي نظامي دو کشور در آب‌هاي خليج‌فارس، شيوع کرونا در سطح جهان و بالاخره تلاش‌هاي آمريکا براي جلوگيري از اعمال قطع‌نامه ۲۲۳۱ و لغو تحريم‌هاي تسليحاتي ايران در پاييز پيش‌رو و در آستانه انتخابات رياست‌جمهوري ايالات‌متحده، نگراني‌ها از شکل‌گيري تقابل‌هاي جدي‌تر بين دو کشور در ميان کشورهاي منطقه و ديگر کشورهاي درگير در سطح جهان افزايش يافته است.
البته در ميان گفت‌وگوهاي ايران و ژاپن، يک بحث بي‌نتيجه ديگر هم وجود داشت: مسئله ارسال نيروهاي دفاعي ژاپن به خليج‌فارس. سال گذشته، در ميانه تنش‌هاي بين ايران و آمريکا چند نفت‌کش در حوالي تنگه هرمز ايران دچار حادثه‌هايي شدند. ايالات‌متحده و برخي از متحدانش بلافاصله و با استناد به حرف‌هاي حسن روحاني ايران را متهم به خرابکاري در اين زمينه کردند. روحاني گفته بود نمي‌شود ايران نتواند نفت بفروشد و بقيه در منطقه به فروش نفت ادامه دهند. ايران البته اين اتهام را رد کرد و بسياري از کشورها شامل بسياري از متحدان آمريکا نيز اين اتهام را بدون شواهد کافي نپذيرفتند. در‌حالي‌که يکي از نفت‌کش‌ها از ژاپن آمده بود، ژاپن نيز اين اتهام را نپذيرفت. در‌عين‌حال ايالات‌متحده پيگير شکل‌دهي به ائتلافي دريايي براي حضور در خليج‌فارس تنها عنوان حفاظت شد، اما ژاپن ازجمله کشورهايي بود که حضور در اين ائتلاف را نپذيرفت. درپي درخواست‌هاي متعدد ايالات‌متحده در اين زمينه، درنهايت ژاپن ضمن تأكيد بر عدم شرکت در ائتلاف به رهبري آمريکا اعلام کرد خود به آب‌هاي جنوبي ايران نيرو خواهد فرستاد. گزارش‌ها حاکي از اين بود که در سفر رئيس‌جمهور ايران به ژاپن، مقامات ايران از ژاپن خواسته بودند از اين تصميم و ارسال نيرو نيز صرف‌نظر کنند، اما درنهايت توکيو خواسته تهران را در اين زمينه نپذيرفت. در‌عين‌حال رئيس‌جمهور ايران از تصميم ژاپن برای همکاري‌نکردن با آمريکا در اين زمينه استقبال کرد.
بسياري از کارشناسان و ناظران تا پيش از شروع بحران کرونا اميدوار بودند بهار ۹۹، با افزايش فشار اقتصادي بر ايران، به‌سرانجام‌رسيدن گام‌هاي تعهدات و نزديک‌شدن انتخابات رياست‌جمهوري در دو کشور، آبستن تحولاتي جدي در زمينه تنش‌ها بين ايران و آمريکا و به‌تبع آن اختلافات بين دو کشور با اروپا باشد. بحران شيوع يک بيماري خطرناک و جهان‌گير کم‌وبيش همه معادلات در سطح جهان را دستخوش تغيير کرد. در هفته‌هاي اخير، دولت‌ها کم‌کم در حال پيگيري بازگشايي اقتصاد خود در داخل و پروژه‌هاي ديپلماتيک خود در خارج شده‌اند و در تماس‌هاي بين کشورها، موضوعي غير از مقابله با کرونا نيز مطرح مي‌شود. بايد ديد ادامه اين تعاملات و تقابلات به چه شکل پيش خواهد رفت.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها