بازار چهلمیلیونی
ادامه واکنشها به گزارش سال 98 کافهبازار
امیر ناظمی، معاون وزیر و رئیس سازمان فناوری اطلاعات در گفتوگو با خبرگزاری شنبهپرس درمورد گزارش سال 98 کافهبازار در مورد مقوله کاهش عرضه و تقاضا واکنش نشان داد. بر اساس گزارش سال ۹۸ کافهبازار، تعداد برنامههای فروشنده در سال ۹۸ کاهش یافته درحالیکه تعداد خریداران و همینطور تکرار خرید آنها افزایش یافته است. با توجه به این دو روند معکوس در سمت عرضه (رقابت) و تقاضا (خریدار) دولت چطور میخواهد نظام عرضه در بحث محصولات دیجیتالی را رونق ببخشد؟ ناظمی به سؤال بالا اینطور جواب داد: زمانی که در یک بازار، تعداد فروشندهها کاهش داشته اما میزان فروش افزایش پیدا میکند، به معنای این نیست که تعادل عرضه و تقاضا به هم خورده است. بلکه معنای آن این است که بازار، تمرکز بیشتری پیدا کرده است. به عبارت دیگر، بازیگرانی به واسطه فعالیت خودشان و به این دلیل که توانستهاند در بازار، برند مناسبی از خودشان ایجاد کنند، سهم بزرگتری از بازار را کسب کردهاند و به این ترتیب، فروشندههای کوچکتر یا شکستخورده، حذف شدهاند. آیا این افزایش انحصار، اتفاق خوبی است یا بد؟ ما شاخصی در دنیا داریم به نام شاخص هرفیندال-هریشمن ایندکس که
اختصارا به آن HHI گفته میشود و برای سنجش میزان تمرکز به کار میرود. اگر تمرکز از یکاندازهای بیشتر باشد، اتفاق خوبی است و اگر خیلی بیشتر باشد، اتفاق بدی است. درواقع اینگونه نیست که تمرکز ذاتا امر بدی باشد. برای مثال، صد هزار تولیدکننده چیپس داشتهایم، آیا این خوب بود؟ خیر زیرا هزینههای سربار تولید چیپس آنقدر بالا میرفت که هزینه آن را باید مشتری میداد. به همین دلیل، در بازاری برای مثال چیپس، خوب است که میزانی از تمرکز وجود داشته باشد. اما چه زمانی این تمرکز به انحصار تبدیل میشود؟ زمانی انحصار ایجاد میشود که در یک بازار، یک بازیگر بیشتر از ۵۰ درصد از سهم بازار را در اختیار داشته باشد یا دو بازیگر دو سهم ۴۰درصدی، یا سه بازیگر، سه سهم ۳۰درصدی داشته باشند. در این حالت، اگر تمرکز وجود داشته باشد اما انحصار نباشد، اتفاق خوبی است زیرا باعث کاهش هزینه سربار و در نتیجه، کاهش قیمت برای مصرفکننده میشود و همچنین امکان توسعه برای تولیدکننده را بالا میبرد.
ادامه واکنشها به گزارش سال 98 کافهبازار
امیر ناظمی، معاون وزیر و رئیس سازمان فناوری اطلاعات در گفتوگو با خبرگزاری شنبهپرس درمورد گزارش سال 98 کافهبازار در مورد مقوله کاهش عرضه و تقاضا واکنش نشان داد. بر اساس گزارش سال ۹۸ کافهبازار، تعداد برنامههای فروشنده در سال ۹۸ کاهش یافته درحالیکه تعداد خریداران و همینطور تکرار خرید آنها افزایش یافته است. با توجه به این دو روند معکوس در سمت عرضه (رقابت) و تقاضا (خریدار) دولت چطور میخواهد نظام عرضه در بحث محصولات دیجیتالی را رونق ببخشد؟ ناظمی به سؤال بالا اینطور جواب داد: زمانی که در یک بازار، تعداد فروشندهها کاهش داشته اما میزان فروش افزایش پیدا میکند، به معنای این نیست که تعادل عرضه و تقاضا به هم خورده است. بلکه معنای آن این است که بازار، تمرکز بیشتری پیدا کرده است. به عبارت دیگر، بازیگرانی به واسطه فعالیت خودشان و به این دلیل که توانستهاند در بازار، برند مناسبی از خودشان ایجاد کنند، سهم بزرگتری از بازار را کسب کردهاند و به این ترتیب، فروشندههای کوچکتر یا شکستخورده، حذف شدهاند. آیا این افزایش انحصار، اتفاق خوبی است یا بد؟ ما شاخصی در دنیا داریم به نام شاخص هرفیندال-هریشمن ایندکس که
اختصارا به آن HHI گفته میشود و برای سنجش میزان تمرکز به کار میرود. اگر تمرکز از یکاندازهای بیشتر باشد، اتفاق خوبی است و اگر خیلی بیشتر باشد، اتفاق بدی است. درواقع اینگونه نیست که تمرکز ذاتا امر بدی باشد. برای مثال، صد هزار تولیدکننده چیپس داشتهایم، آیا این خوب بود؟ خیر زیرا هزینههای سربار تولید چیپس آنقدر بالا میرفت که هزینه آن را باید مشتری میداد. به همین دلیل، در بازاری برای مثال چیپس، خوب است که میزانی از تمرکز وجود داشته باشد. اما چه زمانی این تمرکز به انحصار تبدیل میشود؟ زمانی انحصار ایجاد میشود که در یک بازار، یک بازیگر بیشتر از ۵۰ درصد از سهم بازار را در اختیار داشته باشد یا دو بازیگر دو سهم ۴۰درصدی، یا سه بازیگر، سه سهم ۳۰درصدی داشته باشند. در این حالت، اگر تمرکز وجود داشته باشد اما انحصار نباشد، اتفاق خوبی است زیرا باعث کاهش هزینه سربار و در نتیجه، کاهش قیمت برای مصرفکننده میشود و همچنین امکان توسعه برای تولیدکننده را بالا میبرد.