نه عقلانی بود، نه اخلاقی

واکنش به حاشیه‌های برخورد با محمدجواد ظریف در مجلس همچنان ادامه دارد؛ آن‌هم از سوی خود اصولگرایان که رفتار همتایان تازه‌وارد خود به مجلس را نه عقلانی دانسته‌اند و نه اخلاقی. امیر محبیان در گفت‌وگو با ایرنا گفته است: سیاست خارجی به‌عنوان یک سوژه سیاسی و برای نظارت نمایندگان مجلس می‌تواند موضوع پرسش و نقد نمایندگان قرار گیرد، ولی عقلا نباید موضوع درگیری، چالش و جنجال شود. محبیان با تأکید بر اینکه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به‌دلیل حضور مستمر و جدی در متن چالش‌ها به‌عنوان نماینده و نماد جمهوری اسلامی در رسانه‌های عالم شناخته شده است و ژنرال این میدان نبرد به‌شمار می‌رود، گفته که علت آنکه رهبر معظم انقلاب به‌‌درستی در کشاکش هیاهوها از شخص دکتر ظریف حمایت کردند و بر صداقت، تدین و انقلابی‌بودن وی مهر تأیید -آن‌هم موکدا- می‌زنند، به‌دلیل موقعیت خطیر کشور و وزارت خارجه در این چالش است.
او گفته است: در موضوع برخورد نمایندگان با ظریف، بعضی‌ها در خارج از مجلس عملا به‌گونه‌ای سخن می‌گفتند که حق نقد و نظارت مجلس زیر سؤال می‌رفت. از سوی دیگر، بعضی دیگر به‌گونه‌ای به ظریف حمله کردند گویی وزیر خارجه یک کشور دشمن در مجلس حضور یافته است. این رفتار نه عقلانی، نه اخلاقی و نه مطابق رویکرد رهبری انقلاب بود.
این نظریه‌پرداز اصولگرا گفته است: مجلس باید موضع رهبری نظام را به‌عنوان شاخص در نظر بگیرد. این درست نیست که تفاوت موضع رهبری در قبال وزارت خارجه و شخص ظریف با موضع بعضی از نمایندگان تا این حد تعارض داشته باشد. البته اگر ما بخواهیم موضع درست را انتخاب کنیم، باید موضع رهبری با حداکثر اطلاعات و انطباق بر منافع ملی انتخاب شود؛ در این صورت مواضع مخالف با رهبری باید طرد شده و شایسته نیست نمایندگان اصولگرا در این موازنه در طرف مطرود قرار گیرند. محمد باقری، نماینده مردم بناب در مجلس نیز گفته است: براساس آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، پیش از تشکیل کمیسیون‌های تخصصی، وزرا باید به مجلس بیایند و گزارشی از عملکرد خود بدهند؛ آقای ظریف هم در همین راستا در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی حضور یافت و گزارشی از عملکرد خود ارائه کرد، اما متأسفانه حواشی این جلسه در شأن نظام و مجلسی با ادعای انقلابی‌گری نبود. او جلسه روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی را مظهر بی‌اخلاقی توصیف کرد و گفت: ما باید اخلاق‌مداری را رعایت کنیم. آنچه اتفاق افتاد، شبیه یکی از جلسات مجلس نهم با آقای احمدی‌نژاد بود؛ این مشی برای به‌حاشیه‌بردن کشور، باعث می‌شود همه ما ضرر کنیم. نماینده مردم بناب در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مردم از نظر اقتصادی زیر فشار هستند و باید دنبال حل مشکلات آنها بود نه تعیین مقصر، اضافه کرد: مجلس شورای اسلامی باید در این دوره اخلاق‌مداری را سرلوحه کار خود قرار دهد. قرآن هم به‌صراحت می‌گوید مؤمنین کسانی هستند که سخنان مختلف را می‌شنوند و از آنچه احسن است، تبعیت می‌کنند. همکاران نماینده باید صحبت‌های ایشان را گوش می‌دادند و بعد با منطق و استدلال صحبت می‌کردند. او با بیان اینکه توهین‌های نمایندگان در جلسه روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی در شأن کشور نبود، تأکید کرد: رهبری از همه ما بیشتر آقای ظریف را می‌شناسند و در این دولت از کسی به اندازه ایشان دفاع نکرده‌اند. اگر ما داعیه ولایت‌مداری و انقلابی‌‌گری را داریم، باید فرمایشات ایشان را بشنویم و بعد قضاوت کنیم؛ حتی اگر وزرای دیگری که به عملکردشان انتقاداتی وجود دارد نیز در مجلس شورای اسلامی حضور پیدا می‌کردند، باز هم نباید با این ادبیات با آنها صحبت می‌شد یا آنها را دروغگو خطاب می‌کردیم. این رفتارها نشانه این است که ما هنوز به عقلانیت کامل نرسیده‌ایم؛ باید سعی کنیم عقلانیت را بر مجلس شورای اسلامی حاکم کنیم تا در فضایی منطقی گفت‌وگوها دنبال شود. عباس سلیمی‌نمین نیز گفته بود: من در برخوردها تعقل ندیدم؛ هم ادبیات مناسب ندیدم، هم تدبر لازم ندیدم. «اگر نظر ما خیرخواهانه است، باید روی تأثیرگذاری تأکید جدی داشته باشیم. وقتی شما ادبیات نامناسب استفاده می‌کنید، به این معنای است که اصلا دنبال تأثیرگذاری نیستید. مثلا وقتی من می‌خواهم شما را قانع کنم، سعی می‌کنم با استدلال، منطق و با مهربانی و ادبیات فاخر شما را جذب کنم، هرگز با توهین به شما، نه‌تنها شما را نزدیک به خودم نخواهم کرد، بلکه از خودم خواهم راند. کسی که می‌خواهد تأثیرگذار باشد و خیر مردم را دنبال کند، باید یک تعامل سازنده را پی بگیرد. این به آن معنا نیست که انتقادها را مطرح نکنیم یا رها کنیم، بلکه انتقادها را هرچه سازنده‌تر دنبال کنیم. طبیعتا یکی از الزامات سازنده‌تربودن، استفاده از ادبیات فاخر است». روزنامه جمهوری اسلامی نیز نوشت: اگر این حرکت بخواهد با همین شیوه ادامه یابد، به جایی نخواهد رسید و به‌زودی اختلاف‌هایی جدی در همین جمع به‌ظاهر یکدست ظهور خواهد کرد. البته این دیدگاه هم وجود دارد که آنچه در چند روز گذشته اتفاق افتاد، خواست همه نمایندگان نیست و نمایندگان جریانی خاص در حال محک‌زدن وزن خود بودند؛ ولی هنوز نمایندگانی که مصلحت نظام را اصل می‌دانند، کم نیستند و امید است اصلاح را از درون خود شروع کنند و نظاره‌گر انحراف نباشند.

نماینده خودش را لو داد

محمدحسن آصفری، نماینده مجلس نهم و یازدهم مجلس، به سخنان ظریف واکنش نشان داده و با اشاره به اظهارات محمدجواد ظریف که گفته بود یکی از نمایندگان محتوای محرمانه یکی از جلسات را به بیرون درز داده است، گفت :«اصلا چنین صحبتی صورت نگرفته است و اگر آقای ظریف چنین سندی دارد، لطف کنند و منتشر کنند. مطمئنا مذاکرات از سوی سفارت ایران در مسکو ضبط شده و اگر آقای ظریف دلیل یا سند دیگری دارند، ارائه بدهند. تنها صحبتی که ما با آقای پوتین داشتیم، درباره بحث نفت در برابر کالا بود که آقای ظریف حاضر نشد این موضوع را دنبال کنند و پیگیر باشند. من حاضر هستم با آقای ظریف در یک مناظره شرکت کنم و اسناد خودم را ارائه دهم؛ ضمن اینکه آقای وزیر هم می‌تواند اسناد و مداک خودش را منتشر کند. بنده به‌قدر کافی کار اطلاعاتی و امنیتی انجام داده‌ام که بدانم کدام خبر سری است و کدام خبر غیرسری. آقای ظریف بهتر است کم‌کاری‌ها و عدم پیگیری‌های مطالبات بحق مردم را در حوزه دورزدن تحریم‌ها بهانه نکنند». ظریف در صحن مجلس بدون اشاره به نام نماینده خاصی گفته بود «یکی از نمایندگان می‌گفت چرا شما نمایندگان را در جلسات خود راه نمی‌دهید؛ اتفاقا همان برادر در مذاکرات به کلی سری من و پوتین حضور داشت و بعد از آن گفت قرار است روسیه از ما نفت بخرد؛ همان گفته موجب قطع خرید نفت ایران از سوی روسیه شد؛ چون هرکجا که روس‌ها خواستند از ما نفت بخرند، آمریکایی‌ها جلوی آن را گرفتند؛ درحالی‌که می‌شد جور دیگری رفتار شود. درباره چین و برجام هم همین‌گونه است؛ این معضلی است که سیاست خارجی با آن روبه‌رو است و کسی هم به کمک ما نمی‌آید».

واکنش به حاشیه‌های برخورد با محمدجواد ظریف در مجلس همچنان ادامه دارد؛ آن‌هم از سوی خود اصولگرایان که رفتار همتایان تازه‌وارد خود به مجلس را نه عقلانی دانسته‌اند و نه اخلاقی. امیر محبیان در گفت‌وگو با ایرنا گفته است: سیاست خارجی به‌عنوان یک سوژه سیاسی و برای نظارت نمایندگان مجلس می‌تواند موضوع پرسش و نقد نمایندگان قرار گیرد، ولی عقلا نباید موضوع درگیری، چالش و جنجال شود. محبیان با تأکید بر اینکه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به‌دلیل حضور مستمر و جدی در متن چالش‌ها به‌عنوان نماینده و نماد جمهوری اسلامی در رسانه‌های عالم شناخته شده است و ژنرال این میدان نبرد به‌شمار می‌رود، گفته که علت آنکه رهبر معظم انقلاب به‌‌درستی در کشاکش هیاهوها از شخص دکتر ظریف حمایت کردند و بر صداقت، تدین و انقلابی‌بودن وی مهر تأیید -آن‌هم موکدا- می‌زنند، به‌دلیل موقعیت خطیر کشور و وزارت خارجه در این چالش است.
او گفته است: در موضوع برخورد نمایندگان با ظریف، بعضی‌ها در خارج از مجلس عملا به‌گونه‌ای سخن می‌گفتند که حق نقد و نظارت مجلس زیر سؤال می‌رفت. از سوی دیگر، بعضی دیگر به‌گونه‌ای به ظریف حمله کردند گویی وزیر خارجه یک کشور دشمن در مجلس حضور یافته است. این رفتار نه عقلانی، نه اخلاقی و نه مطابق رویکرد رهبری انقلاب بود.
این نظریه‌پرداز اصولگرا گفته است: مجلس باید موضع رهبری نظام را به‌عنوان شاخص در نظر بگیرد. این درست نیست که تفاوت موضع رهبری در قبال وزارت خارجه و شخص ظریف با موضع بعضی از نمایندگان تا این حد تعارض داشته باشد. البته اگر ما بخواهیم موضع درست را انتخاب کنیم، باید موضع رهبری با حداکثر اطلاعات و انطباق بر منافع ملی انتخاب شود؛ در این صورت مواضع مخالف با رهبری باید طرد شده و شایسته نیست نمایندگان اصولگرا در این موازنه در طرف مطرود قرار گیرند. محمد باقری، نماینده مردم بناب در مجلس نیز گفته است: براساس آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، پیش از تشکیل کمیسیون‌های تخصصی، وزرا باید به مجلس بیایند و گزارشی از عملکرد خود بدهند؛ آقای ظریف هم در همین راستا در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی حضور یافت و گزارشی از عملکرد خود ارائه کرد، اما متأسفانه حواشی این جلسه در شأن نظام و مجلسی با ادعای انقلابی‌گری نبود. او جلسه روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی را مظهر بی‌اخلاقی توصیف کرد و گفت: ما باید اخلاق‌مداری را رعایت کنیم. آنچه اتفاق افتاد، شبیه یکی از جلسات مجلس نهم با آقای احمدی‌نژاد بود؛ این مشی برای به‌حاشیه‌بردن کشور، باعث می‌شود همه ما ضرر کنیم. نماینده مردم بناب در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مردم از نظر اقتصادی زیر فشار هستند و باید دنبال حل مشکلات آنها بود نه تعیین مقصر، اضافه کرد: مجلس شورای اسلامی باید در این دوره اخلاق‌مداری را سرلوحه کار خود قرار دهد. قرآن هم به‌صراحت می‌گوید مؤمنین کسانی هستند که سخنان مختلف را می‌شنوند و از آنچه احسن است، تبعیت می‌کنند. همکاران نماینده باید صحبت‌های ایشان را گوش می‌دادند و بعد با منطق و استدلال صحبت می‌کردند. او با بیان اینکه توهین‌های نمایندگان در جلسه روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی در شأن کشور نبود، تأکید کرد: رهبری از همه ما بیشتر آقای ظریف را می‌شناسند و در این دولت از کسی به اندازه ایشان دفاع نکرده‌اند. اگر ما داعیه ولایت‌مداری و انقلابی‌‌گری را داریم، باید فرمایشات ایشان را بشنویم و بعد قضاوت کنیم؛ حتی اگر وزرای دیگری که به عملکردشان انتقاداتی وجود دارد نیز در مجلس شورای اسلامی حضور پیدا می‌کردند، باز هم نباید با این ادبیات با آنها صحبت می‌شد یا آنها را دروغگو خطاب می‌کردیم. این رفتارها نشانه این است که ما هنوز به عقلانیت کامل نرسیده‌ایم؛ باید سعی کنیم عقلانیت را بر مجلس شورای اسلامی حاکم کنیم تا در فضایی منطقی گفت‌وگوها دنبال شود. عباس سلیمی‌نمین نیز گفته بود: من در برخوردها تعقل ندیدم؛ هم ادبیات مناسب ندیدم، هم تدبر لازم ندیدم. «اگر نظر ما خیرخواهانه است، باید روی تأثیرگذاری تأکید جدی داشته باشیم. وقتی شما ادبیات نامناسب استفاده می‌کنید، به این معنای است که اصلا دنبال تأثیرگذاری نیستید. مثلا وقتی من می‌خواهم شما را قانع کنم، سعی می‌کنم با استدلال، منطق و با مهربانی و ادبیات فاخر شما را جذب کنم، هرگز با توهین به شما، نه‌تنها شما را نزدیک به خودم نخواهم کرد، بلکه از خودم خواهم راند. کسی که می‌خواهد تأثیرگذار باشد و خیر مردم را دنبال کند، باید یک تعامل سازنده را پی بگیرد. این به آن معنا نیست که انتقادها را مطرح نکنیم یا رها کنیم، بلکه انتقادها را هرچه سازنده‌تر دنبال کنیم. طبیعتا یکی از الزامات سازنده‌تربودن، استفاده از ادبیات فاخر است». روزنامه جمهوری اسلامی نیز نوشت: اگر این حرکت بخواهد با همین شیوه ادامه یابد، به جایی نخواهد رسید و به‌زودی اختلاف‌هایی جدی در همین جمع به‌ظاهر یکدست ظهور خواهد کرد. البته این دیدگاه هم وجود دارد که آنچه در چند روز گذشته اتفاق افتاد، خواست همه نمایندگان نیست و نمایندگان جریانی خاص در حال محک‌زدن وزن خود بودند؛ ولی هنوز نمایندگانی که مصلحت نظام را اصل می‌دانند، کم نیستند و امید است اصلاح را از درون خود شروع کنند و نظاره‌گر انحراف نباشند.

نماینده خودش را لو داد

محمدحسن آصفری، نماینده مجلس نهم و یازدهم مجلس، به سخنان ظریف واکنش نشان داده و با اشاره به اظهارات محمدجواد ظریف که گفته بود یکی از نمایندگان محتوای محرمانه یکی از جلسات را به بیرون درز داده است، گفت :«اصلا چنین صحبتی صورت نگرفته است و اگر آقای ظریف چنین سندی دارد، لطف کنند و منتشر کنند. مطمئنا مذاکرات از سوی سفارت ایران در مسکو ضبط شده و اگر آقای ظریف دلیل یا سند دیگری دارند، ارائه بدهند. تنها صحبتی که ما با آقای پوتین داشتیم، درباره بحث نفت در برابر کالا بود که آقای ظریف حاضر نشد این موضوع را دنبال کنند و پیگیر باشند. من حاضر هستم با آقای ظریف در یک مناظره شرکت کنم و اسناد خودم را ارائه دهم؛ ضمن اینکه آقای وزیر هم می‌تواند اسناد و مداک خودش را منتشر کند. بنده به‌قدر کافی کار اطلاعاتی و امنیتی انجام داده‌ام که بدانم کدام خبر سری است و کدام خبر غیرسری. آقای ظریف بهتر است کم‌کاری‌ها و عدم پیگیری‌های مطالبات بحق مردم را در حوزه دورزدن تحریم‌ها بهانه نکنند». ظریف در صحن مجلس بدون اشاره به نام نماینده خاصی گفته بود «یکی از نمایندگان می‌گفت چرا شما نمایندگان را در جلسات خود راه نمی‌دهید؛ اتفاقا همان برادر در مذاکرات به کلی سری من و پوتین حضور داشت و بعد از آن گفت قرار است روسیه از ما نفت بخرد؛ همان گفته موجب قطع خرید نفت ایران از سوی روسیه شد؛ چون هرکجا که روس‌ها خواستند از ما نفت بخرند، آمریکایی‌ها جلوی آن را گرفتند؛ درحالی‌که می‌شد جور دیگری رفتار شود. درباره چین و برجام هم همین‌گونه است؛ این معضلی است که سیاست خارجی با آن روبه‌رو است و کسی هم به کمک ما نمی‌آید».