جدال بر سر صندلی خالی
مرگ «روت بِدِر گینزبرگ»، یکی از قضات لیبرال دیوان عالی ایالات‌متحده، نه صرفا حوزه قضائی آمریکا، بلکه رقابت نزدیک دو نامزد ریاست‌جمهوری سال 2020 را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد. خانم گینزبرگ 87ساله که به سرطان لوزالمعده مبتلا بود، جمعه‌شب حدود هفت هفته مانده تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در شرایطی درگذشت که به گفته دخترش، وصیت کرده بود که «جانشینم بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری تعیین شود».
تكرار سناریوی سال 2000 میلادی
از همان ساعات اولیه گزارش‌ها و اظهارنظرها حاکی از این بود که «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده، به‌زودی و در روزهای آینده جانشین گینزبرگ را برای رأی‌گیری به سنا معرفی خواهد کرد و «میچ مک‌کانل» رهبر اکثریت جمهوری‌خواه سنا هم وعده داد که رأی‌گیری برای پر‌کردن جای خالی این قاضی، پس از معرفی جانشین مد‌نظر ترامپ انجام خواهد شد. پیش‌از‌این هم ترامپ دو قاضی جمهوری‌خواه دیگر را به سنا فرستاده بود.
پر‌کردن جای خالی گینزبرگ می‌تواند تعادل میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در دیوان عالی ایالات‌متحده را در حالی به سود جمهوری‌خواهان به هم بزند که ترامپ در نظرسنجی‌های انتخاباتی از «جو بایدن»، رقیب دموکرات خود عقب است و احتمال تکرار انتخابات سال 2000 میلادی کم نیست. در آن سال هم «جورج بوش» جمهوری‌خواه با رأی دیوان عالی آمریکا درباره انتخابات ایالت فلوریدا توانست «ال گور» رقیب دموکرات خود را شکست دهد.
اصرار میچ مک‌کانل، رهبر اکثریت سنا برای رأی‌گیری درباره جانشین گینزبرگ در حالی مطرح می‌شود که چهار سال پیش و در سال آخر ریاست‌جمهوری «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری سابق آمریكا، او رأی‌گیری درباره «مریک گارلند» قاضی پیشنهادی اوباما برای دیوان عالی را با این توجیه که «بهتر است در سال آخر رئیس‌جمهوری این اقدام صورت نگیرد و برنده انتخابات، قاضی مد‌نظر خود را به سنا معرفی کند»، به تعویق انداخت.
شعله‌ورشدن آتش
اکنون جای خالی گینزبرگ، آتش رویارویی دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان را شعله‌ورتر خواهد کرد. این تنش‌ها، در بیانیه جو بایدن در واکنش به درگذشت گینزبرگ کاملا نمایان بود. «بهتر است شفاف سخن بگویم. در این تردیدی نیست که رأی‌دهندگان رئیس‌جمهور را انتخاب می‌کنند و رئیس‌جمهور منتخب هم قاضی مد‌نظر خود را به سنا معرفی می‌کند. این موضعی است که سنا در سال 2016 اتخاذ کرد و به مدت 10 ماه اجازه نداد تا رأی‌گیری درباره قاضی مد‌نظر اوباما در سنا انجام شود. این موضع‌گیری منطقی است و انتظار دارم امسال هم سنا منتظر نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری بماند».
این اظهارات، جو بایدن را که سابقه 36 سال حضور در سنا دارد و مدتی هم رئیس کمیته قضائی سنا بود، رودرروی میچ مک‌کانل جمهوری‌خواه قرار می‌دهد که گفته رأی‌گیری پس ار معرفی جانشین انجام خواهد شد. با‌این‌حال مک‌کانل صراحتا مشخص نکرد که برای این رأی‌گیری تا انتخابات سوم نوامبر صبر خواهد کرد یا خیر. اما در آن‌سو ترامپ در واکنش به درگذشت گینزبرگ اشاره‌ای به نامزد مد‌نظرش برای جانشینی او نکرد و صرفا به تمجید از این قاضی پرداخت.
تقابل سیاسی
مرگ گینزبرگ رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا را شدیدتر و همچنین ناپایدارتر می‌کند. علاوه‌بر‌این توازن قدرت در دیوان عالی ایالات متحده هم دستخوش تغییر اساسی می‌شود. همه‌چیز بستگی به گام‌های بعدی ترامپ و جمهوری‌خواهان دارد. آنها می‌توانند این کرسی خالی را بدون توجه به اینکه چه کسی در ماه نوامبر ریاست‌جمهوری را به دست می‌آورد، پر کنند و قطعا جای گینزبرگ لیبرال را یک قاضی محافظه‌کار خواهد گرفت؛ اما خالی نگه‌داشتن این کرسی تا انتخابات هم می‌تواند چندان به ضرر ترامپ نباشد. تعیین‌تکلیف‌نکردن برای جانشین گینزبرگ می‌تواند تشویقی برای رأی‌دهندگان محافظه‌کار از‌جمله انجیلی‌های آمریکا که به‌تازگی رابطه‌ای نه‌چندان گرم با ترامپ دارند، باشد تا برای فرستادن یک قاضی دیگر مخالف سقط جنین به دیوان عالی، به سود ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری مشارکت کنند. در صورت پیروزی بایدن در انتخابات هم، او در سال 2021 جانشین گینزبرگ را معرفی خواهد کرد.
در‌حال‌حاضر همه نشانه‌ها و موضع‌گیری‌ها نشان از آن دارد که جمهوری‌خواهان قصد دارند برای پر‌کردن یک کرسی خالی این جایگاه مادام‌العمر هم یک بازی سیاسی دیگر با دموکرات‌ها به راه بیندازند. آن هم در زمانی که تنش‌های سیاسی میان این دو حزب به بالاترین حد رسیده و جامعه آمریکا هم پرالتهاب‌ترین روزها را سپری می‌کند.
اهمیت دیوان عالی
دیوان عالی ارشدترین دادگاه در ایالات متحده است و در بسیاری از پرونده‌های مناقشه‌برانگیز فدرال و نیز اختلاف‌ها در آرای انتخابات سراسری، اختلاف‌ها بین ایالت‌ها و دولت فدرال، فرجام‌خواهی‌های نهایی برای توقف اعدام‌ها، سقط جنین و... حرف آخر را می‌زند.
دیوان عالی آمریکا در سال‌های قانونی‌بودن ازدواج همجنس‌گرایان، آن را به 50 ایالت آمریکا گسترش داده، قانون ممنوعیت سفر را که از سوی ترامپ صادر شده بود، فعلا معلق کرده و همچنین برنامه ایالات‌متحده برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای را تا زمان تجدید‌نظرخواهی به تأخیر انداخته است.
قضات دیوان عالی ایالات متحده به‌صورت مادام‌العمر یا تا زمان تصمیم به بازنشستگی در این جایگاه حضور خواهند داشت. ترامپ از زمان روی‌کارآمدن در سال 2017، دو قاضی محافظه‌کار را در دیوان عالی منصوب کرده و تا قبل از درگذشت گینزبرگ، قضات محافظه‌کار پنج کرسی دیوان عالی را در اختیار داشتند و قضات لیبرال چهار کرسی. جمهوری‌خواهان می‌خواهند قبل از انتخابات، این ترکیب شش به سه به سود قضات محافظه‌کار باشد. «تد کروز» سناتور ایالت تگزاس و دانش‌آموخته مدرسه حقوق هاروارد که یکی از گزینه‌های ترامپ برای جانشینی گینزبرگ است، روز گذشته هشدار داد که «این جای خالی خیلی زود باید پر شود. ما نمی‌توانیم انتخابات را در حالی آغاز کنیم که شاهد ترکیب چهار به چهار در دیوان عالی باشیم».
مرگ «روت بِدِر گینزبرگ»، یکی از قضات لیبرال دیوان عالی ایالات‌متحده، نه صرفا حوزه قضائی آمریکا، بلکه رقابت نزدیک دو نامزد ریاست‌جمهوری سال 2020 را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد. خانم گینزبرگ 87ساله که به سرطان لوزالمعده مبتلا بود، جمعه‌شب حدود هفت هفته مانده تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در شرایطی درگذشت که به گفته دخترش، وصیت کرده بود که «جانشینم بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری تعیین شود».
تكرار سناریوی سال 2000 میلادی
از همان ساعات اولیه گزارش‌ها و اظهارنظرها حاکی از این بود که «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده، به‌زودی و در روزهای آینده جانشین گینزبرگ را برای رأی‌گیری به سنا معرفی خواهد کرد و «میچ مک‌کانل» رهبر اکثریت جمهوری‌خواه سنا هم وعده داد که رأی‌گیری برای پر‌کردن جای خالی این قاضی، پس از معرفی جانشین مد‌نظر ترامپ انجام خواهد شد. پیش‌از‌این هم ترامپ دو قاضی جمهوری‌خواه دیگر را به سنا فرستاده بود.
پر‌کردن جای خالی گینزبرگ می‌تواند تعادل میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در دیوان عالی ایالات‌متحده را در حالی به سود جمهوری‌خواهان به هم بزند که ترامپ در نظرسنجی‌های انتخاباتی از «جو بایدن»، رقیب دموکرات خود عقب است و احتمال تکرار انتخابات سال 2000 میلادی کم نیست. در آن سال هم «جورج بوش» جمهوری‌خواه با رأی دیوان عالی آمریکا درباره انتخابات ایالت فلوریدا توانست «ال گور» رقیب دموکرات خود را شکست دهد.
اصرار میچ مک‌کانل، رهبر اکثریت سنا برای رأی‌گیری درباره جانشین گینزبرگ در حالی مطرح می‌شود که چهار سال پیش و در سال آخر ریاست‌جمهوری «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری سابق آمریكا، او رأی‌گیری درباره «مریک گارلند» قاضی پیشنهادی اوباما برای دیوان عالی را با این توجیه که «بهتر است در سال آخر رئیس‌جمهوری این اقدام صورت نگیرد و برنده انتخابات، قاضی مد‌نظر خود را به سنا معرفی کند»، به تعویق انداخت.
شعله‌ورشدن آتش
اکنون جای خالی گینزبرگ، آتش رویارویی دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان را شعله‌ورتر خواهد کرد. این تنش‌ها، در بیانیه جو بایدن در واکنش به درگذشت گینزبرگ کاملا نمایان بود. «بهتر است شفاف سخن بگویم. در این تردیدی نیست که رأی‌دهندگان رئیس‌جمهور را انتخاب می‌کنند و رئیس‌جمهور منتخب هم قاضی مد‌نظر خود را به سنا معرفی می‌کند. این موضعی است که سنا در سال 2016 اتخاذ کرد و به مدت 10 ماه اجازه نداد تا رأی‌گیری درباره قاضی مد‌نظر اوباما در سنا انجام شود. این موضع‌گیری منطقی است و انتظار دارم امسال هم سنا منتظر نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری بماند».
این اظهارات، جو بایدن را که سابقه 36 سال حضور در سنا دارد و مدتی هم رئیس کمیته قضائی سنا بود، رودرروی میچ مک‌کانل جمهوری‌خواه قرار می‌دهد که گفته رأی‌گیری پس ار معرفی جانشین انجام خواهد شد. با‌این‌حال مک‌کانل صراحتا مشخص نکرد که برای این رأی‌گیری تا انتخابات سوم نوامبر صبر خواهد کرد یا خیر. اما در آن‌سو ترامپ در واکنش به درگذشت گینزبرگ اشاره‌ای به نامزد مد‌نظرش برای جانشینی او نکرد و صرفا به تمجید از این قاضی پرداخت.
تقابل سیاسی
مرگ گینزبرگ رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا را شدیدتر و همچنین ناپایدارتر می‌کند. علاوه‌بر‌این توازن قدرت در دیوان عالی ایالات متحده هم دستخوش تغییر اساسی می‌شود. همه‌چیز بستگی به گام‌های بعدی ترامپ و جمهوری‌خواهان دارد. آنها می‌توانند این کرسی خالی را بدون توجه به اینکه چه کسی در ماه نوامبر ریاست‌جمهوری را به دست می‌آورد، پر کنند و قطعا جای گینزبرگ لیبرال را یک قاضی محافظه‌کار خواهد گرفت؛ اما خالی نگه‌داشتن این کرسی تا انتخابات هم می‌تواند چندان به ضرر ترامپ نباشد. تعیین‌تکلیف‌نکردن برای جانشین گینزبرگ می‌تواند تشویقی برای رأی‌دهندگان محافظه‌کار از‌جمله انجیلی‌های آمریکا که به‌تازگی رابطه‌ای نه‌چندان گرم با ترامپ دارند، باشد تا برای فرستادن یک قاضی دیگر مخالف سقط جنین به دیوان عالی، به سود ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری مشارکت کنند. در صورت پیروزی بایدن در انتخابات هم، او در سال 2021 جانشین گینزبرگ را معرفی خواهد کرد.
در‌حال‌حاضر همه نشانه‌ها و موضع‌گیری‌ها نشان از آن دارد که جمهوری‌خواهان قصد دارند برای پر‌کردن یک کرسی خالی این جایگاه مادام‌العمر هم یک بازی سیاسی دیگر با دموکرات‌ها به راه بیندازند. آن هم در زمانی که تنش‌های سیاسی میان این دو حزب به بالاترین حد رسیده و جامعه آمریکا هم پرالتهاب‌ترین روزها را سپری می‌کند.
اهمیت دیوان عالی
دیوان عالی ارشدترین دادگاه در ایالات متحده است و در بسیاری از پرونده‌های مناقشه‌برانگیز فدرال و نیز اختلاف‌ها در آرای انتخابات سراسری، اختلاف‌ها بین ایالت‌ها و دولت فدرال، فرجام‌خواهی‌های نهایی برای توقف اعدام‌ها، سقط جنین و... حرف آخر را می‌زند.
دیوان عالی آمریکا در سال‌های قانونی‌بودن ازدواج همجنس‌گرایان، آن را به 50 ایالت آمریکا گسترش داده، قانون ممنوعیت سفر را که از سوی ترامپ صادر شده بود، فعلا معلق کرده و همچنین برنامه ایالات‌متحده برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای را تا زمان تجدید‌نظرخواهی به تأخیر انداخته است.
قضات دیوان عالی ایالات متحده به‌صورت مادام‌العمر یا تا زمان تصمیم به بازنشستگی در این جایگاه حضور خواهند داشت. ترامپ از زمان روی‌کارآمدن در سال 2017، دو قاضی محافظه‌کار را در دیوان عالی منصوب کرده و تا قبل از درگذشت گینزبرگ، قضات محافظه‌کار پنج کرسی دیوان عالی را در اختیار داشتند و قضات لیبرال چهار کرسی. جمهوری‌خواهان می‌خواهند قبل از انتخابات، این ترکیب شش به سه به سود قضات محافظه‌کار باشد. «تد کروز» سناتور ایالت تگزاس و دانش‌آموخته مدرسه حقوق هاروارد که یکی از گزینه‌های ترامپ برای جانشینی گینزبرگ است، روز گذشته هشدار داد که «این جای خالی خیلی زود باید پر شود. ما نمی‌توانیم انتخابات را در حالی آغاز کنیم که شاهد ترکیب چهار به چهار در دیوان عالی باشیم».