آن‌سوی مرزهای بیکران فضا

استاد «سیروس برزو»، از پیش‌کسوتان روزنامه‌نگاری علمی، روز گذشته (یکشنبه، 13 مهر) در کرمان درگذشت. او که از نامدارترین روزنامه‌نگاران علم ایران بود، از مدت‌ها پیش برای برگزاری دوره‌های آموزشی و ترویج علم، در کرمان به سر می‌برد که به بیماری کرونا مبتلا شد. «سیروس برزو» کارش را به‌عنوان معلم در آموزش‌و‌پرورش آغاز کرد اما عشق به آموزش او را وارد محیط روزنامه‌نگاری علمی کرد. او اولین مقاله‌های خود را در ماهنامه دانشمند منتشر می‌کرد،‌ ولی در دهه 1360 سردبیر ماهنامه «کیهان علمی» شد و در سال 1369 ماهنامه «مرزهای بیکران فضا» را منتشر کرد که به باور بسیاری از مخاطبان و روزنامه‌نگاران علم ایران، از بهترین نشریات علمی بود، هرچند این نشریه، خیلی زود و در سال 1372 به پایان رسید. البته او بعدها کار روزنامه‌نگاری‌ علمی را به‌عنوان نویسنده آزاد با پشتکار و اشتیاق بیشتر ادامه داد و مقاله‌های بسیاری را در مجلاتی مانند دانشمند، دانستنی‌ها، اطلاعات ‌علمی، نجوم، نوآور، آسمان‌شب، هوافضا، فضانورد، فناوری فضایی و... منتشر کرد. او که نویسنده‌ای باتجربه بود، چندین کتاب نیز تألیف کرده است که از آن میان می‌توان به کتاب‌های «نخستین‌های فضانوردی»، «حوادث فضایی»، «داستان سفر به فضا»، «سه، دو، یک، ...پرتاب»، «در آرزوی پرواز» و... را نام برد، اما شاید یکی از مهم‌ترین جنبه‌های «سیروس برزو»، تلاش همیشگی او برای ترویج علم و آشنا‌یی عموم مردم با اهمیت آن در زندگی بود. به همین دلیل او فعالیتش را به نگارش مقاله یا کتاب محدود نکرده بود و از روش‌های دیگر ترویج علم مانند برگزاری نشست‌ها و همایش‌های علمی، سخنرانی، برپایی نمایشگاه‌های علمی، حضور در برنامه‌های علمی رادیو و تلویزیون و... برای آشنا‌کردن عموم مردم با علم و به‌ویژه دانش فضا و تاریخ فضانوردی استفاده می‌کرد. با توجه به همین تلاش‌های همیشگی بود که انجمن ترویج علم ایران در سال ۱۳۹۲ و در چهاردهمین دوره این جایزه، «به دلیل کوشش چشمگیر و دیرپا در زمینه روزنامه‌نگاری علمی به‌ویژه در حوزه فضا، تلاش‌های مجدانه در زمینه معرفی دانش فضا در داخل و خارج از کشور و همچنین برخورداری از حمایت‌ حرفه‌ای جمعی از روزنامه‌نگاران علمی کشور که ایشان را سزاوار دریافت این جایزه دانستند»، جایزه ترویج علم را به وی اهدا کرد. او در این جلسه ضمن ابراز خرسندی از دریافت این جایزه، نسبت به «بی‌توجهی مسئولان به امر ترویج دانش فضایی و وضعیت نابسامان مروجان فضانوردی در ایران» گلایه و توصیه کرد مسئولان اهمیت موضوع ترویج علم در جامعه را درک و از روزنامه‌نگاری علمی حمایت کنند و روزنامه‌نگاران علم را در این مسیر دشوار تنها نگذارند. او در این مراسم، به مشکلات روزنامه‌نگاری علمی اشاره و تأکید کرد همراهی و همدلی همسر و فرزندانش در این مسیر، دشواری‌های کار روزنامه‌نگاری علمی را برای او هموار کرده است. او گفت: «من عاشق ترویج علم هستم و بیش از 30 سال است که خود را وقف آن کرده‌ام. عشق بنده به فناوری فضایی چیزی شبیه عشق مجنون به لیلی است. حتی اگر لیلی جامش را می‌شکست و شکرخندی نثارش می‌کرد، در چشم مجنون، غمزه‌ای دلبرانه بود و شیرین‌تر از عسل. این اطرافیان مجنون بودند که عشق دیوانه‌وارش به لیلی برایشان دردسرآفرین بود و از نیش طعنه دیگران آسیب می‌دیدند. جایزه بیشتر سزاوار اطرافیان مجنون بود تا خودش. برای عاشقی، نمی‌توان جایزه‌ای تعیین کرد؛ چرا‌که خود عشق‌ورزی، جایزه عاشق است. به نظر من این جایزه را باید به همسری داد که سال‌ها از سودای عشق شوهر، ناملایمات را چشیده و سختی‌ها را تحمل کرده است. این جایزه را باید به فرزندانی داد که انگشتان پدر به‌جای لمس محبت‌آمیز و نوازش آنها، صفحه‌کلید و موشواره رایانه را لمس کرده است». او که همیشه مشتاق آموزش جوانان بود، بارها در شهرهای مختلف ایران (مانند اصفهان و دامغان و...)، نمایشگاه فضایی یا دوره‌های آموزشی برگزار می‌کرد که همیشه با استقبال مخاطبان روبه‌رو می‌شد. او یک سال گذشته را نیز با هدف برگزاری دوره‌های آموزشی در کرمان به سر می‌برد که به بیماری کرونا مبتلا شد و با وجود تلاش بسیار پزشکان، از جمع مروجان علم ایران رخت بربست. روزنامه «شرق»، درگذشت این استاد روزنامه‌نگاری را به خانواده او و همچنین روزنامه‌نگاران علم ایران تسلیت می‌گوید.

استاد «سیروس برزو»، از پیش‌کسوتان روزنامه‌نگاری علمی، روز گذشته (یکشنبه، 13 مهر) در کرمان درگذشت. او که از نامدارترین روزنامه‌نگاران علم ایران بود، از مدت‌ها پیش برای برگزاری دوره‌های آموزشی و ترویج علم، در کرمان به سر می‌برد که به بیماری کرونا مبتلا شد. «سیروس برزو» کارش را به‌عنوان معلم در آموزش‌و‌پرورش آغاز کرد اما عشق به آموزش او را وارد محیط روزنامه‌نگاری علمی کرد. او اولین مقاله‌های خود را در ماهنامه دانشمند منتشر می‌کرد،‌ ولی در دهه 1360 سردبیر ماهنامه «کیهان علمی» شد و در سال 1369 ماهنامه «مرزهای بیکران فضا» را منتشر کرد که به باور بسیاری از مخاطبان و روزنامه‌نگاران علم ایران، از بهترین نشریات علمی بود، هرچند این نشریه، خیلی زود و در سال 1372 به پایان رسید. البته او بعدها کار روزنامه‌نگاری‌ علمی را به‌عنوان نویسنده آزاد با پشتکار و اشتیاق بیشتر ادامه داد و مقاله‌های بسیاری را در مجلاتی مانند دانشمند، دانستنی‌ها، اطلاعات ‌علمی، نجوم، نوآور، آسمان‌شب، هوافضا، فضانورد، فناوری فضایی و... منتشر کرد. او که نویسنده‌ای باتجربه بود، چندین کتاب نیز تألیف کرده است که از آن میان می‌توان به کتاب‌های «نخستین‌های فضانوردی»، «حوادث فضایی»، «داستان سفر به فضا»، «سه، دو، یک، ...پرتاب»، «در آرزوی پرواز» و... را نام برد، اما شاید یکی از مهم‌ترین جنبه‌های «سیروس برزو»، تلاش همیشگی او برای ترویج علم و آشنا‌یی عموم مردم با اهمیت آن در زندگی بود. به همین دلیل او فعالیتش را به نگارش مقاله یا کتاب محدود نکرده بود و از روش‌های دیگر ترویج علم مانند برگزاری نشست‌ها و همایش‌های علمی، سخنرانی، برپایی نمایشگاه‌های علمی، حضور در برنامه‌های علمی رادیو و تلویزیون و... برای آشنا‌کردن عموم مردم با علم و به‌ویژه دانش فضا و تاریخ فضانوردی استفاده می‌کرد. با توجه به همین تلاش‌های همیشگی بود که انجمن ترویج علم ایران در سال ۱۳۹۲ و در چهاردهمین دوره این جایزه، «به دلیل کوشش چشمگیر و دیرپا در زمینه روزنامه‌نگاری علمی به‌ویژه در حوزه فضا، تلاش‌های مجدانه در زمینه معرفی دانش فضا در داخل و خارج از کشور و همچنین برخورداری از حمایت‌ حرفه‌ای جمعی از روزنامه‌نگاران علمی کشور که ایشان را سزاوار دریافت این جایزه دانستند»، جایزه ترویج علم را به وی اهدا کرد. او در این جلسه ضمن ابراز خرسندی از دریافت این جایزه، نسبت به «بی‌توجهی مسئولان به امر ترویج دانش فضایی و وضعیت نابسامان مروجان فضانوردی در ایران» گلایه و توصیه کرد مسئولان اهمیت موضوع ترویج علم در جامعه را درک و از روزنامه‌نگاری علمی حمایت کنند و روزنامه‌نگاران علم را در این مسیر دشوار تنها نگذارند. او در این مراسم، به مشکلات روزنامه‌نگاری علمی اشاره و تأکید کرد همراهی و همدلی همسر و فرزندانش در این مسیر، دشواری‌های کار روزنامه‌نگاری علمی را برای او هموار کرده است. او گفت: «من عاشق ترویج علم هستم و بیش از 30 سال است که خود را وقف آن کرده‌ام. عشق بنده به فناوری فضایی چیزی شبیه عشق مجنون به لیلی است. حتی اگر لیلی جامش را می‌شکست و شکرخندی نثارش می‌کرد، در چشم مجنون، غمزه‌ای دلبرانه بود و شیرین‌تر از عسل. این اطرافیان مجنون بودند که عشق دیوانه‌وارش به لیلی برایشان دردسرآفرین بود و از نیش طعنه دیگران آسیب می‌دیدند. جایزه بیشتر سزاوار اطرافیان مجنون بود تا خودش. برای عاشقی، نمی‌توان جایزه‌ای تعیین کرد؛ چرا‌که خود عشق‌ورزی، جایزه عاشق است. به نظر من این جایزه را باید به همسری داد که سال‌ها از سودای عشق شوهر، ناملایمات را چشیده و سختی‌ها را تحمل کرده است. این جایزه را باید به فرزندانی داد که انگشتان پدر به‌جای لمس محبت‌آمیز و نوازش آنها، صفحه‌کلید و موشواره رایانه را لمس کرده است». او که همیشه مشتاق آموزش جوانان بود، بارها در شهرهای مختلف ایران (مانند اصفهان و دامغان و...)، نمایشگاه فضایی یا دوره‌های آموزشی برگزار می‌کرد که همیشه با استقبال مخاطبان روبه‌رو می‌شد. او یک سال گذشته را نیز با هدف برگزاری دوره‌های آموزشی در کرمان به سر می‌برد که به بیماری کرونا مبتلا شد و با وجود تلاش بسیار پزشکان، از جمع مروجان علم ایران رخت بربست. روزنامه «شرق»، درگذشت این استاد روزنامه‌نگاری را به خانواده او و همچنین روزنامه‌نگاران علم ایران تسلیت می‌گوید.