اجرای وعده‌های بایدن به سود همه خواهد بود
قاسم محب‌علی-مدیرکل سابق خاورمیانه وزارت خارجه
به نظر من رفتن ترامپ در درجه اول واقعه و تحولی مثبت برای تمام بشریت و همه کشورهای جهان است. در دنیایی که امروز به هم پیوسته و زندگی و سرنوشت مردم کاملا به هم مربوط است و نمی‌شود سرنوشت کشوری را از کشور دیگر جدا کرد، روی‌کارآمدن آقای بایدن را باید یک واقعه مثبت و تحولی در خدمت صلح و امنیت و ثبات جهانی و همین‌طور اقتصاد جهانی تلقی کرد. طبیعی است که آقای بایدن با وعده‌هایی سر کار آمده که بسیار مهم هستند و انتظاراتی را هم در جامعه آمریکا و هم در جامعه جهانی به وجود آورده که تحقق آنها مورد توجه همه است. البته همه باید عملکرد ایشان را ببینیم. ببینیم که آیا ایشان قادر است یا آمادگی دارد که این وعده‌ها را انجام دهد یا نه. از‌جمله وعده‌هایی که داده در درجه اول، بازگشت به معاهده پاریس است. دوم بازگشتش به سازمان بهداشت جهانی است. هر دو اینها برای همه مهم است؛ چراکه می‌تواند اتفاقات خوبی را برای بشریت رقم بزند. درحال‌حاضر کرونا گریبان‌گیر بشریت شده است و بیماری کرونا یک بیماری فراگیر جهانی و پاندمی شده است. خروج آمریکا از سازمان بهداشت جهانی و تضعیف این سازمان، طبعا به گسترش این بیماری و مبتلاشدن میلیون‌ها نفر در جهان یاری رسانده است. بازگشت آمریکا می‌تواند به سازمان بهداشت جهانی کمک کند و برای همه مفید باشد. وعده دیگر آقای بایدن طبیعتا تغییر در سیاست خاورمیانه‌ای آمریکاست؛ سیاست‌هایی که یک‌سره در خدمت دو شخص قرار داشت؛ آقای نتانیاهو و آقای محمد بن‌سلمان، دو شخصی که برای جوامع خودشان هم فجایعی درست کرده‌اند و متهم به فساد و دیکتاتوری و نقض حقوق بشر هستند. هنوز پرونده آقای خاشقچی مسئله‌ای برای بن‌سلمان است که باید پیگیری شود تا دیگر چنین اتفاقی نیفتد و یک دولت به خودش اجازه ندهد مخالف خود را این‌گونه سربه‌نیست کند. وعده مهم‌تر او در خاورمیانه، بازگشت او به برجام است. البته برجام، یک تفاهم و یک برنامه اجرائی چندجانبه است که خروج آمریکا از آن، این برنامه و تفاهم بین‌المللی را با بحران مواجه کرد. اگر آقای بایدن توانایی این را داشته باشد و این امکان و شرایط مناسب از سوی ایران برای او فراهم شود که به برجام برگردد، علاوه بر اینکه به تعهدات آمریکا عمل کرده و برخلاف ترامپ که تعهدات آمریکا را نقض کرد، پایبندی خودش را به آنچه آمریکا تعهد کرده نشان خواهد داد. مطمئنا مردم ایران از این کار از سوی آقای بایدن استقبال خواهند کرد و فراموش نخواهند کرد که رئیس‌جمهور آمریکا برخلاف رئیس‌جمهور قبلی و بسیاری رؤسای جمهور سلف، یک بار هم که شده در 40 سال اخیر، در خدمت منافع مردم ایران و جامعه ایرانی اقدام کرده است. امیدواریم که طرفین، چه در ایران چه در سایر کشورهای جهان و چه در آمریکا درک کنند که جهان به صلح، امنیت، ثبات و همکاری نیاز دارد و برای عبور از بحران‌ها نمی‌شود یک‌جانبه اقدام کرد؛ چه کشور، کشوری بزرگ با اقتصادی بزرگ باشد، چه کشوری کوچک یا متوسط. در شکل‌گیری این همکاری‌های بین‌المللی، رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند نقش مهمی داشته باشد و در ثبات، امنیت و صلح جهانی نقشی کلیدی بازی کند تا هم مردم آمریکا از آن سود ببرند، هم سایر کشورهای جهان. امیدواریم آقای بایدن بتواند به وعده‌هایش عمل کند و انتظاراتی را که از او هست، برآورده کند.
به نظر من رفتن ترامپ در درجه اول واقعه و تحولی مثبت برای تمام بشریت و همه کشورهای جهان است. در دنیایی که امروز به هم پیوسته و زندگی و سرنوشت مردم کاملا به هم مربوط است و نمی‌شود سرنوشت کشوری را از کشور دیگر جدا کرد، روی‌کارآمدن آقای بایدن را باید یک واقعه مثبت و تحولی در خدمت صلح و امنیت و ثبات جهانی و همین‌طور اقتصاد جهانی تلقی کرد. طبیعی است که آقای بایدن با وعده‌هایی سر کار آمده که بسیار مهم هستند و انتظاراتی را هم در جامعه آمریکا و هم در جامعه جهانی به وجود آورده که تحقق آنها مورد توجه همه است. البته همه باید عملکرد ایشان را ببینیم. ببینیم که آیا ایشان قادر است یا آمادگی دارد که این وعده‌ها را انجام دهد یا نه. از‌جمله وعده‌هایی که داده در درجه اول، بازگشت به معاهده پاریس است. دوم بازگشتش به سازمان بهداشت جهانی است. هر دو اینها برای همه مهم است؛ چراکه می‌تواند اتفاقات خوبی را برای بشریت رقم بزند. درحال‌حاضر کرونا گریبان‌گیر بشریت شده است و بیماری کرونا یک بیماری فراگیر جهانی و پاندمی شده است. خروج آمریکا از سازمان بهداشت جهانی و تضعیف این سازمان، طبعا به گسترش این بیماری و مبتلاشدن میلیون‌ها نفر در جهان یاری رسانده است. بازگشت آمریکا می‌تواند به سازمان بهداشت جهانی کمک کند و برای همه مفید باشد. وعده دیگر آقای بایدن طبیعتا تغییر در سیاست خاورمیانه‌ای آمریکاست؛ سیاست‌هایی که یک‌سره در خدمت دو شخص قرار داشت؛ آقای نتانیاهو و آقای محمد بن‌سلمان، دو شخصی که برای جوامع خودشان هم فجایعی درست کرده‌اند و متهم به فساد و دیکتاتوری و نقض حقوق بشر هستند. هنوز پرونده آقای خاشقچی مسئله‌ای برای بن‌سلمان است که باید پیگیری شود تا دیگر چنین اتفاقی نیفتد و یک دولت به خودش اجازه ندهد مخالف خود را این‌گونه سربه‌نیست کند. وعده مهم‌تر او در خاورمیانه، بازگشت او به برجام است. البته برجام، یک تفاهم و یک برنامه اجرائی چندجانبه است که خروج آمریکا از آن، این برنامه و تفاهم بین‌المللی را با بحران مواجه کرد. اگر آقای بایدن توانایی این را داشته باشد و این امکان و شرایط مناسب از سوی ایران برای او فراهم شود که به برجام برگردد، علاوه بر اینکه به تعهدات آمریکا عمل کرده و برخلاف ترامپ که تعهدات آمریکا را نقض کرد، پایبندی خودش را به آنچه آمریکا تعهد کرده نشان خواهد داد. مطمئنا مردم ایران از این کار از سوی آقای بایدن استقبال خواهند کرد و فراموش نخواهند کرد که رئیس‌جمهور آمریکا برخلاف رئیس‌جمهور قبلی و بسیاری رؤسای جمهور سلف، یک بار هم که شده در 40 سال اخیر، در خدمت منافع مردم ایران و جامعه ایرانی اقدام کرده است. امیدواریم که طرفین، چه در ایران چه در سایر کشورهای جهان و چه در آمریکا درک کنند که جهان به صلح، امنیت، ثبات و همکاری نیاز دارد و برای عبور از بحران‌ها نمی‌شود یک‌جانبه اقدام کرد؛ چه کشور، کشوری بزرگ با اقتصادی بزرگ باشد، چه کشوری کوچک یا متوسط. در شکل‌گیری این همکاری‌های بین‌المللی، رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند نقش مهمی داشته باشد و در ثبات، امنیت و صلح جهانی نقشی کلیدی بازی کند تا هم مردم آمریکا از آن سود ببرند، هم سایر کشورهای جهان. امیدواریم آقای بایدن بتواند به وعده‌هایش عمل کند و انتظاراتی را که از او هست، برآورده کند.