|

وزیر امور خارجه ایران :

با طالبان قراردادی امضا نمی‌کنیم

‌وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگو با رسانه افغانستانی طلوع‌نیوز به تبیین سیاست‌های ایران در قبال افغانستان و نیز طالبان پرداخت. محمد‌جواد ظریف در این گفت‌وگو تصریح کرد در مسئله افغانستان برای ایران نظر مردم و دولت رسمی این کشور مهم است. وی اضافه کرد: «ما تا مرز یک جنگ بعد از حمله‌ طالبان به کنسول‌گری‌مان پیش رفتیم». او در پاسخ به سؤالی از تعریف ایران از طالبان گفت: «طالبان اقدامات تروریستی بسیاری مرتکب شدند و هشت نفر از همکاران من را به شهادت رساندند؛ بنابراین طالب گروهی است در داخل افغانستان که اقدامات تروریستی داشته و امروز نیز ضروری است که طالب به‌عنوان بخشی از راه‌حل آینده افغانستان باشد». وی اضافه کرد: «طالب اقدامات تروریستی بسیاری انجام داده و در قوانین ما طالبان همچنان گروه تروریستی است و ما تابع قوانین شورای امنیت سازمان ملل متحد هستیم». ظریف درباره انتقام از طالبان برای شهادت هشت نفر از دیپلمات‌های ایرانی، بیان کرد: «ما فراموش نکرده‌ایم اما از آنجایی که درگیری به ضرر مردم افغانستان خواهد بود، دولت ایران تصمیم گرفت که از درگیری و انتقام صرف‌نظر کند اما نبخشیدیم».
با طالبان قرارداد امضا نمی‌کنیم
وزیر خارجه ایران در رابطه با سابقه تعامل ایران با افغانستان در دوران طالبان ادامه داد: «ما در زمان طالبان با دولت مرحوم استاد ربانی رابطه داشتیم که سازمان ملل متحد دولت استاد ربانی را به‌عنوان دولت رسمی می‌شناخت و ما با آن دولت ارتباط داشتیم و همکاری می‌کردیم. بنابراین ما همواره با دولت قانونی افغانستان ارتباط داشتیم و خوشحال هستیم که در 20 سال گذشته دولت قانونی افغانستان براساس یک مبنای دموکراتیک تشکیل شد». وی درخصوص موضع ایران و آمریکا درباره افغانستان، گفت: «ما موضع خود را داریم و نمی‌دانیم موضع آمریکا در افغانستان چیست، اگر موضع آمریکا آن چیزی است که در گفت‌وگوهایشان با طالبان منعکس می‌شود، حتما با آن موضع متضاد هستیم و آن اقدام را خطرناک می‌دانیم. موضع ما این است که مردم افغانستان باید آینده خود را تعیین کنند». ظریف با بیان اینکه ما هیچ‌گاه با یک گروه خارجی راجع به آینده افغانستان گفت‌وگو نکرده‌ایم، گفت: «حتما با طالبان کار می‌کنیم اما نه به‌گونه‌ای‌که با آنها درخصوص آینده افغانستان تصمیم‌گیری کنیم و قرارداد امضا کنیم».
ما به‌جای حکومت کشورها تصمیم نمی‌گیریم
ظریف در این گفت‌و‌گو با تأکید بر استقلال کشور افغانستان، اظهار کرد: «مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خود در افغانستان یک واقعیت است که باید این واقعیت را به رسمیت بشناسیم. ما همواره با حضور نیروهای خارجی در منطقه مخالف بوده‌ایم اما به‌جای حکومت‌های این کشورها تصمیم نمی‌گیریم». وزیر امور خارجه همچنین درباره شهادت قاسم سلیمانی بیان کرد: «ترور شهید سلیمانی، خروج آمریکا از منطقه را تسریع کرد. ما در افغانستان معتقد به خروج قانونمند و حساب‌شده نیروهای خارجی براساس خواست مردم افغانستان هستیم». وی گفت: «امضای توافق بین طالبان و آمریکا برای ایران و افغانستان مضر است. آمریکا باید تسهیل‌کننده گفت‌وگوهای بین‌ افغانی باشد». وی افزود: «ما به طالبان جنگ‌افزار نمی‌دهیم، زخمی‌هایشان را درمان نمی‌کنیم اما با طالبان گفت‌وگوی جدی داریم، من با ملابرادر در تهران ملاقات کردم کما‌اینکه مقامات سایر کشورها نیز با هیئت طالبان دیدار کردند. ما موظفیم از مردم خودمان حفاظت کنیم. ما تمامی تبادل‌هایمان را به اطلاع دولت افغانستان رسانده‌ایم».
طالبان در ایران مقر و قرارگاه ندارد
وی در پاسخ به این سؤال که آیا طالبان در ایران (مشهد و زاهدان) سکونت دارند، گفت: «من از چنین موضوعی اطلاع ندارم، ممکن است افرادی که با طالبان ارتباط دارند، در ایران رفت‌و‌آمد داشته باشند اما اینکه طالبان در ایران مقر و قرارگاه داشته باشد، چنین چیزی نیست». وزیر امور خارجه کشور درباره نیت طالبان برای صلح نیز گفت: «برداشت من این است که طالبان مایل به صلح براساس مبانی خودش است. صلح یعنی رسیدن به تفاهم با همه در غیر این صورت می‌شود پیروزی در جنگ؛ من فکر می‌کنم باید طالبان دنبال صلح باشند. صلح یعنی پذیرش واقعیات کنونی، پذیرش دیدگاه همه‌‌ طرف‌ها. نه اینکه بگوییم هر وقت همه طرف‌ها آمدند و به ما تسلیم شدند، آن‌وقت صلح می‌شود».
اطمینان ندارم طالبان آماده صلح باشد
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه جمهوری اسلامی یک خاصیت دارد و آن این است که ما در گفتن مواضع‌مان با کسی رودربایستی نداریم، گفت: «من درمورد نیت اول‌شان که تمایل دارند همه طبق روش آنها عمل کنند، مطمئنم. در مورد اینکه آمادگی دارند با بقیه همراهی کنند، امیدوار هستم اما اطمینان ندارم». ظریف بیان کرد: «ما معتقدیم که یک ابتکار منطقه‌ای می‌تواند برای افغانستان بسیار مفید باشد؛ ما در ۶+۲ شرکت کردیم که همسایگان افغانستان مبنای آن بودند. ما نمی‌پذیریم که دیگران تصمیم بگیرند و ما در حاشیه برویم و برای تصمیمات آنها مهر و امضا ایجاد کنیم و آن را تأیید کنیم. اعتقاد ما این است که هر ابتکار منطقه‌ای باید خود افغانستان در آن حضور داشته باشد، نمی‌تواند یک ابتکار منطقه‌ای بدون حضور افغانستان شکل بگیرد. باید محوریت صلح در افغانستان خود افغانستان باشد. نباید دیگران از بیرون برای افغانستان تصمیم بگیرند. همسایگان نزدیک‌ترین کشورهایی هستند که از وضعیت افغانستان یا ضرر می‌بینند یا سود می‌برند یعنی از مواد مخدر تا بحث آوارگان تا بحث ناامنی در افغانستان، این همسایگان هستند که اولین خطر متوجه آنها می‌شود. بنابراین همسایگان باید حلقه‌ اصلی باشند به عبارت دیگر مرکزیت خود دولت افغانستان- حلقه‌ اصلی همسایگان و حلقه‌ بعدی کسانی که می‌خواهند کمک‌رسانی کنند و ما در چنین فرایندی حتما حضور خواهیم داشت». وی ادامه داد: «ما حامی افغانستان هستیم. حالا شاید کشوری که با زبان صریح می‌گوید جمهوری اسلامی افغانستان باید مبنای آینده باشد و باید دستاوردهای ۲۰ سال گذشته افغانستان مبنا باشد، ایران است و این یعنی اینکه ما صددرصد در کنار مردم و دولت افغانستان ایستاده‌ایم. دیگران این‌طور نیستند».
برادران افغان ما، مثل عراقی‌ها، داوطلبانه به سوریه رفتند
ظریف در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا افغان‌ها را برای جنگ به سوریه می‌فرستید؟ اظهار کرد: «ما کسی را به سوریه نمی‌فرستیم. این را ما کاملا روشن کردیم. ببینید، کسی برای یک کشور دیگر نمی‌رود در یک کشور ثالث بجنگد. برادران ما به‌صورت داوطلب به آنجا رفتند. کما‌اینکه از عراق و از جاهای دیگر رفتند. ما برای مقابله با داعش به سوریه کمک کردیم». وزیر امور خارجه اضافه کرد: «اولا اینها به ‌خاطر اعتقادات خودشان رفتند. آنها در پایگاه‌های خودشان، در سنگرهای خودشان پرچم افغانستان و بعضا عکس رئیس‌جمهور افغانستان داشتند و اینها بهترین نیروهایی هستند که اگر دولت افغانستان تمایل داشته باشد، می‌توانند با توجه به سابقه رزمشان با تروریست‌ها و داعش کمکی به دولت افغانستان باشند». وی ادامه داد: «بسیاری از آنها امروز مشغول زندگی عادی هستند، حالا که جنگ از اماکن متبرکه در سوریه رفع شده و بسیاری از اینها برگشته‌اند، زندگی می‌کنند، کار می‌کنند. ممکن است ایران باشند، ممکن است ایران نباشند. من شنیده‌ام تعداد آنها پنج هزار نفر است که ممکن است حالا کمتر از دو ‌هزار نفرشان در سوریه باشند».
‌ظریف درباره تعداد تلفات افغان‌ها نیز افزود: «من تعدادشان را نمی‌دانم اما ما به خانواده‌های آنها امتیازاتی می‌دهیم. خانواده‌های افرادی که شهید می‌شوند، در افغانستان برای ایده‌شان، برای آرمان‌هایشان، ما خانواده‌های آنها را تحت پوشش می‌گیریم». وی تشریح کرد: «بسیاری از آنها مهاجر نبودند، از خود افغانستان آمدند؛ کما‌اینکه ممکن است از مکان‌های دیگر هم رفته باشند. اینها که رفتند سوریه، در سوریه برای مبارزه با داعش پیوستند به نیروهای مبارزه با داعش. ما هم بدون هیچ رودربایستی‌ای از نیروهای مقاومت در برابر تروریسم، در برابر افراط‌گرایی حمایت کردیم».

‌وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگو با رسانه افغانستانی طلوع‌نیوز به تبیین سیاست‌های ایران در قبال افغانستان و نیز طالبان پرداخت. محمد‌جواد ظریف در این گفت‌وگو تصریح کرد در مسئله افغانستان برای ایران نظر مردم و دولت رسمی این کشور مهم است. وی اضافه کرد: «ما تا مرز یک جنگ بعد از حمله‌ طالبان به کنسول‌گری‌مان پیش رفتیم». او در پاسخ به سؤالی از تعریف ایران از طالبان گفت: «طالبان اقدامات تروریستی بسیاری مرتکب شدند و هشت نفر از همکاران من را به شهادت رساندند؛ بنابراین طالب گروهی است در داخل افغانستان که اقدامات تروریستی داشته و امروز نیز ضروری است که طالب به‌عنوان بخشی از راه‌حل آینده افغانستان باشد». وی اضافه کرد: «طالب اقدامات تروریستی بسیاری انجام داده و در قوانین ما طالبان همچنان گروه تروریستی است و ما تابع قوانین شورای امنیت سازمان ملل متحد هستیم». ظریف درباره انتقام از طالبان برای شهادت هشت نفر از دیپلمات‌های ایرانی، بیان کرد: «ما فراموش نکرده‌ایم اما از آنجایی که درگیری به ضرر مردم افغانستان خواهد بود، دولت ایران تصمیم گرفت که از درگیری و انتقام صرف‌نظر کند اما نبخشیدیم».
با طالبان قرارداد امضا نمی‌کنیم
وزیر خارجه ایران در رابطه با سابقه تعامل ایران با افغانستان در دوران طالبان ادامه داد: «ما در زمان طالبان با دولت مرحوم استاد ربانی رابطه داشتیم که سازمان ملل متحد دولت استاد ربانی را به‌عنوان دولت رسمی می‌شناخت و ما با آن دولت ارتباط داشتیم و همکاری می‌کردیم. بنابراین ما همواره با دولت قانونی افغانستان ارتباط داشتیم و خوشحال هستیم که در 20 سال گذشته دولت قانونی افغانستان براساس یک مبنای دموکراتیک تشکیل شد». وی درخصوص موضع ایران و آمریکا درباره افغانستان، گفت: «ما موضع خود را داریم و نمی‌دانیم موضع آمریکا در افغانستان چیست، اگر موضع آمریکا آن چیزی است که در گفت‌وگوهایشان با طالبان منعکس می‌شود، حتما با آن موضع متضاد هستیم و آن اقدام را خطرناک می‌دانیم. موضع ما این است که مردم افغانستان باید آینده خود را تعیین کنند». ظریف با بیان اینکه ما هیچ‌گاه با یک گروه خارجی راجع به آینده افغانستان گفت‌وگو نکرده‌ایم، گفت: «حتما با طالبان کار می‌کنیم اما نه به‌گونه‌ای‌که با آنها درخصوص آینده افغانستان تصمیم‌گیری کنیم و قرارداد امضا کنیم».
ما به‌جای حکومت کشورها تصمیم نمی‌گیریم
ظریف در این گفت‌و‌گو با تأکید بر استقلال کشور افغانستان، اظهار کرد: «مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خود در افغانستان یک واقعیت است که باید این واقعیت را به رسمیت بشناسیم. ما همواره با حضور نیروهای خارجی در منطقه مخالف بوده‌ایم اما به‌جای حکومت‌های این کشورها تصمیم نمی‌گیریم». وزیر امور خارجه همچنین درباره شهادت قاسم سلیمانی بیان کرد: «ترور شهید سلیمانی، خروج آمریکا از منطقه را تسریع کرد. ما در افغانستان معتقد به خروج قانونمند و حساب‌شده نیروهای خارجی براساس خواست مردم افغانستان هستیم». وی گفت: «امضای توافق بین طالبان و آمریکا برای ایران و افغانستان مضر است. آمریکا باید تسهیل‌کننده گفت‌وگوهای بین‌ افغانی باشد». وی افزود: «ما به طالبان جنگ‌افزار نمی‌دهیم، زخمی‌هایشان را درمان نمی‌کنیم اما با طالبان گفت‌وگوی جدی داریم، من با ملابرادر در تهران ملاقات کردم کما‌اینکه مقامات سایر کشورها نیز با هیئت طالبان دیدار کردند. ما موظفیم از مردم خودمان حفاظت کنیم. ما تمامی تبادل‌هایمان را به اطلاع دولت افغانستان رسانده‌ایم».
طالبان در ایران مقر و قرارگاه ندارد
وی در پاسخ به این سؤال که آیا طالبان در ایران (مشهد و زاهدان) سکونت دارند، گفت: «من از چنین موضوعی اطلاع ندارم، ممکن است افرادی که با طالبان ارتباط دارند، در ایران رفت‌و‌آمد داشته باشند اما اینکه طالبان در ایران مقر و قرارگاه داشته باشد، چنین چیزی نیست». وزیر امور خارجه کشور درباره نیت طالبان برای صلح نیز گفت: «برداشت من این است که طالبان مایل به صلح براساس مبانی خودش است. صلح یعنی رسیدن به تفاهم با همه در غیر این صورت می‌شود پیروزی در جنگ؛ من فکر می‌کنم باید طالبان دنبال صلح باشند. صلح یعنی پذیرش واقعیات کنونی، پذیرش دیدگاه همه‌‌ طرف‌ها. نه اینکه بگوییم هر وقت همه طرف‌ها آمدند و به ما تسلیم شدند، آن‌وقت صلح می‌شود».
اطمینان ندارم طالبان آماده صلح باشد
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه جمهوری اسلامی یک خاصیت دارد و آن این است که ما در گفتن مواضع‌مان با کسی رودربایستی نداریم، گفت: «من درمورد نیت اول‌شان که تمایل دارند همه طبق روش آنها عمل کنند، مطمئنم. در مورد اینکه آمادگی دارند با بقیه همراهی کنند، امیدوار هستم اما اطمینان ندارم». ظریف بیان کرد: «ما معتقدیم که یک ابتکار منطقه‌ای می‌تواند برای افغانستان بسیار مفید باشد؛ ما در ۶+۲ شرکت کردیم که همسایگان افغانستان مبنای آن بودند. ما نمی‌پذیریم که دیگران تصمیم بگیرند و ما در حاشیه برویم و برای تصمیمات آنها مهر و امضا ایجاد کنیم و آن را تأیید کنیم. اعتقاد ما این است که هر ابتکار منطقه‌ای باید خود افغانستان در آن حضور داشته باشد، نمی‌تواند یک ابتکار منطقه‌ای بدون حضور افغانستان شکل بگیرد. باید محوریت صلح در افغانستان خود افغانستان باشد. نباید دیگران از بیرون برای افغانستان تصمیم بگیرند. همسایگان نزدیک‌ترین کشورهایی هستند که از وضعیت افغانستان یا ضرر می‌بینند یا سود می‌برند یعنی از مواد مخدر تا بحث آوارگان تا بحث ناامنی در افغانستان، این همسایگان هستند که اولین خطر متوجه آنها می‌شود. بنابراین همسایگان باید حلقه‌ اصلی باشند به عبارت دیگر مرکزیت خود دولت افغانستان- حلقه‌ اصلی همسایگان و حلقه‌ بعدی کسانی که می‌خواهند کمک‌رسانی کنند و ما در چنین فرایندی حتما حضور خواهیم داشت». وی ادامه داد: «ما حامی افغانستان هستیم. حالا شاید کشوری که با زبان صریح می‌گوید جمهوری اسلامی افغانستان باید مبنای آینده باشد و باید دستاوردهای ۲۰ سال گذشته افغانستان مبنا باشد، ایران است و این یعنی اینکه ما صددرصد در کنار مردم و دولت افغانستان ایستاده‌ایم. دیگران این‌طور نیستند».
برادران افغان ما، مثل عراقی‌ها، داوطلبانه به سوریه رفتند
ظریف در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا افغان‌ها را برای جنگ به سوریه می‌فرستید؟ اظهار کرد: «ما کسی را به سوریه نمی‌فرستیم. این را ما کاملا روشن کردیم. ببینید، کسی برای یک کشور دیگر نمی‌رود در یک کشور ثالث بجنگد. برادران ما به‌صورت داوطلب به آنجا رفتند. کما‌اینکه از عراق و از جاهای دیگر رفتند. ما برای مقابله با داعش به سوریه کمک کردیم». وزیر امور خارجه اضافه کرد: «اولا اینها به ‌خاطر اعتقادات خودشان رفتند. آنها در پایگاه‌های خودشان، در سنگرهای خودشان پرچم افغانستان و بعضا عکس رئیس‌جمهور افغانستان داشتند و اینها بهترین نیروهایی هستند که اگر دولت افغانستان تمایل داشته باشد، می‌توانند با توجه به سابقه رزمشان با تروریست‌ها و داعش کمکی به دولت افغانستان باشند». وی ادامه داد: «بسیاری از آنها امروز مشغول زندگی عادی هستند، حالا که جنگ از اماکن متبرکه در سوریه رفع شده و بسیاری از اینها برگشته‌اند، زندگی می‌کنند، کار می‌کنند. ممکن است ایران باشند، ممکن است ایران نباشند. من شنیده‌ام تعداد آنها پنج هزار نفر است که ممکن است حالا کمتر از دو ‌هزار نفرشان در سوریه باشند».
‌ظریف درباره تعداد تلفات افغان‌ها نیز افزود: «من تعدادشان را نمی‌دانم اما ما به خانواده‌های آنها امتیازاتی می‌دهیم. خانواده‌های افرادی که شهید می‌شوند، در افغانستان برای ایده‌شان، برای آرمان‌هایشان، ما خانواده‌های آنها را تحت پوشش می‌گیریم». وی تشریح کرد: «بسیاری از آنها مهاجر نبودند، از خود افغانستان آمدند؛ کما‌اینکه ممکن است از مکان‌های دیگر هم رفته باشند. اینها که رفتند سوریه، در سوریه برای مبارزه با داعش پیوستند به نیروهای مبارزه با داعش. ما هم بدون هیچ رودربایستی‌ای از نیروهای مقاومت در برابر تروریسم، در برابر افراط‌گرایی حمایت کردیم».

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها