|

آلودگی هوای پایتخت با طعم آلاینده‌ای جدید

آسمان گوگردی تهران

در حدود 10 روز گذشته که آسمان تهران غرق در آلودگی بود، صحبت از سوخت مازوت و نقش مخرب آن در کیفیت هوای تهران و تعدادی دیگر از کلان‌شهرهای کشور می‌شد. این هفته هم همان داستان در حال تکرار است و شاخص کیفیت هوا روزی نیست که از ۱۵۰ کمتر شود (عدد بالای ۱۵۰ یعنی هوای ناسالم برای همه) و حالا صحبت از آلاینده‌ای جدید می‌شود: گوگرد! این موضوع را هم سازمان حفاظت محیط زیست تأیید کرده‌ است و هم رئیس فراکسیون محیط زیست شورای شهر. در همین باره روز گذشته هلنا کعبی، مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست گفت: براساس آخرین پایش‌ها، گوگرد سوخت برخی نیروگاه‌های کشور بسیار بیشتر از حد استاندارد است و حدود ۴۰۰ تا هشت هزار ppm است. این مقام مسئول در سازمان محیط زیست در گفت‌وگو با ایسنا ضمن اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری دفاتر استانی به ‌صورت دوره‌ای سوخت نیروگاه‌ها در استان‌های مختلف کشور را پایش می‌کند، اظهار کرد: براساس آخرین گزارش‌های هفتگی -که داده‌های آن براساس محاسبات انجام‌شده تا روزهای ابتدایی هفته جاری است- گوگرد سوخت نیروگاه‌هایی که از گازوئیل استفاده می‌کنند، در برخی مناطق کشور بسیار بیشتر از حد استاندارد است. گوگرد سوخت نیروگاه‌هایی که از گازوئیل استفاده می‌کنند در برخی مناطق کشور بسیار بیشتر از حد استاندارد است. برای مثال گوگرد سوخت برخی از نیروگاه‌های کشور بین ۴۰۰ تا هشت هزار ppm گزارش شده. این در حالی است که استاندارد گوگرد در سوخت گازوئیل 50 ppm است. مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه تصریح کرد: طبق آخرین گزارش پایش در نیروگاه‌های استان‌هایی مانند خوزستان، فارس، یزد و... از سوختی استفاده می‌شود که گوگرد بسیار بالایی دارد. به گفته کعبی نتایج این پایش‌ها در اختیار مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست قرار می‌گیرد تا موضوع را از وزارتخانه‌های مربوطه پیگیری کنند. علاوه ‌بر او آرش حسینی‌میلانی، رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران، هم روز گذشته در حاشیه جلسه شورای شهر تهران گفت: صنایع و نیروگاه‌های تهران گازوئیل پرگوگرد می‌سوزانند، نه مازوت. او همچنین اضافه کرد: شورای شهر رسما به محیط زیست اعلام کرده است که اگر مازوت‌سوزی در صنایع و نیروگاه‌های مستقر اطراف تهران در حال انجام است، به شورا اعلام کنند تا ما علیه این اقدام به مراجع قضائی شکایت کنیم. براساس اعلام مراجع مورد اعتماد درحال‌حاضر مازوت در نیروگاه‌ها و صنایع مصرف نمی‌شود، اما گازوئیل پرگوگرد در حال مصرف است. او با اشاره به تشکیل جلسه کمیسیون اصل ۹۰ درباره آلودگی هوای شهرها، ابراز کرد: در این جلسه دستگاه‌ها در جریان تکالیف خود قرار گرفته‌اند. حسینی‌میلانی درباره شرایط تعطیلی تهران براساس قوانین نیز توضیح داد: در شرایط اضطرار که کمیته اضطرار مسئولیتش را دارد اگر چهار روز پی‌درپی هوای شهر در شرایط ناسالم باشد یا ۴۸ ساعت میانگین غلظت آلاینده‌ها بالای ۲۰۰ قرار گیرد، شهر باید تعطیل شود اما باز هم این تصمیم به صلاحدید کمیته اضطرار است.
روز گذشته وضعیت آلودگی هوا مثل شش روز گذشته به حد نگران‌کننده‌ای بالا بود و میانگین غلظت آلاینده‌های کل پایتخت ظهر روز گذشته روی عدد ۱۷۳ قرار داشت و به این شکل هوای پایتخت برای همه گروه‌های جامعه ناسالم بود. این در حالی است که میانگین شاخص در ۲۴ ساعت روز دوشنبه نیز بر روی عدد ۱۶۹ قرار داشت و هوا برای همه گروه‌های جامعه ناسالم گزارش شده بود. البته پیش‌بینی‌ها حکایت از این دارد که در اواخر وقت امروز چهارشنبه با عدم وزش باد مؤثر و افزایش ترافیک شامگاهی، برقراری وضعیت ناسالم در بیشتر مناطق دور از انتظار نباشد و درِ آلودگی هوای تهران همچنان بر همین پاشنه بچرخد.
به‌ صورت‌ کلی شاخص کیفیت هوا (AQI) به پنج دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود. براساس این تقسیم‌بندی از عدد صفر تا ۵۰ هوا «پاک»، از ۵۱ تا ۱۰۰ هوا «قابل قبول (سالم) یا متوسط»، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوا «ناسالم برای گروه‌های حساس»، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوا «ناسالم برای همه گروه‌ها»، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوا «بسیار ناسالم» و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرایط کیفی هوا «خطرناک» است. در رابطه با همین وضعیت آلودگی هوای تهران مدیرکل سابق محیط زیست استان تهران تنها راهکار حل معضل آلودگی هوا را اجرای قانون هوای پاک دانست و گفت: در صورت تأمین منابع هوای تهران ظرف 10 سال قابل قبول می‌شود.
محمد‌هادی حیدرزاده در گفت‌وگویی با خبرگزاری فارس درباره استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌های کشور گفت:‌ مازوت‌سوزی در وسط اقیانوس هم ممنوع است، اما در تهران به‌ خاطر افت فشار گاز، برخی از کارخانه‌ها از مازوت استفاده می‌کنند. محیط‌ زیست به‌عنوان ناظر باید در این زمینه مداخله کند و نظر دهد.
او همچنین درباره اینکه چرا با وجود تصویب قانون هوای پاک در مجلس این قانون هنوز به‌درستی اجرا نشده است نیز این‌طور توضیح داد: «قانون هوای پاک در تهران به‌درستی اجرا نشده است. سازمان محیط زیست می‌تواند به‌عنوان ضابط در این زمینه افرادی را که به قانون عمل نمی‌کنند معرفی کند و کسانی که به قانون عمل نمی‌کنند مجرم محسوب می‌شوند. محیط زیست می‌تواند از ظرفیت قوه قضائیه در این زمینه استفاده کند و قوه قضائیه همکاری خوبی در این زمینه دارد و در صورت پیگیری مسئولان، مشکلات برطرف می‌شوند. البته آیین‌نامه‌های داخلی هم دست‌وپای محیط زیست را بسته است. بخش‌نامه‌های داخلی در زمینه آلودگی هوا وجود دارد که دستگاه‌های دولتی حق ندارند از همدیگر به دستگاه قضا شکایت کنند، اما محیط زیست می‌تواند به‌عنوان ضابط تخلفات را به دستگاه قضا ارجاع دهد، اما تاکنون این اقدام را انجام نداده است. اگر قانون اجرا می‌شد، بسیاری از مشکلات برطرف می‌شد. اگر این کار انجام شود، در بازه زمانی پنج‌ساله آلودگی کاهش و در بازه 10‌ساله شرایط هوا مطلوب خواهد شد. اگر قانون هوای پاک اجرا شود، بسیاری از مشکلات برطرف می‌شود و باید متخلفان به دستگاه قضا معرفی شوند. البته فراموش نکنیم عوامل محدودکننده‌ای هم وجود دارد، مثل تحریم‌ها و شرایط اقتصادی که البته این عوامل ثانویه هستند. می‌توان مشکل آلودگی هوا در تهران را ظرف 10 سال برطرف کرد. باز هم تأکید می‌کنم که قوه مقننه به‌عنوان قانون‌گذار باید موضوع را رصد کرده و قوه مجریه باید قوانین را در دستور کار قرار داده و قوه قضائیه هم نقش تعیین‌کننده‌ای در اجرای قانون دارد و همراهی خوبی هم قوه قضائیه در این زمینه دارد».

در حدود 10 روز گذشته که آسمان تهران غرق در آلودگی بود، صحبت از سوخت مازوت و نقش مخرب آن در کیفیت هوای تهران و تعدادی دیگر از کلان‌شهرهای کشور می‌شد. این هفته هم همان داستان در حال تکرار است و شاخص کیفیت هوا روزی نیست که از ۱۵۰ کمتر شود (عدد بالای ۱۵۰ یعنی هوای ناسالم برای همه) و حالا صحبت از آلاینده‌ای جدید می‌شود: گوگرد! این موضوع را هم سازمان حفاظت محیط زیست تأیید کرده‌ است و هم رئیس فراکسیون محیط زیست شورای شهر. در همین باره روز گذشته هلنا کعبی، مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست گفت: براساس آخرین پایش‌ها، گوگرد سوخت برخی نیروگاه‌های کشور بسیار بیشتر از حد استاندارد است و حدود ۴۰۰ تا هشت هزار ppm است. این مقام مسئول در سازمان محیط زیست در گفت‌وگو با ایسنا ضمن اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری دفاتر استانی به ‌صورت دوره‌ای سوخت نیروگاه‌ها در استان‌های مختلف کشور را پایش می‌کند، اظهار کرد: براساس آخرین گزارش‌های هفتگی -که داده‌های آن براساس محاسبات انجام‌شده تا روزهای ابتدایی هفته جاری است- گوگرد سوخت نیروگاه‌هایی که از گازوئیل استفاده می‌کنند، در برخی مناطق کشور بسیار بیشتر از حد استاندارد است. گوگرد سوخت نیروگاه‌هایی که از گازوئیل استفاده می‌کنند در برخی مناطق کشور بسیار بیشتر از حد استاندارد است. برای مثال گوگرد سوخت برخی از نیروگاه‌های کشور بین ۴۰۰ تا هشت هزار ppm گزارش شده. این در حالی است که استاندارد گوگرد در سوخت گازوئیل 50 ppm است. مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه تصریح کرد: طبق آخرین گزارش پایش در نیروگاه‌های استان‌هایی مانند خوزستان، فارس، یزد و... از سوختی استفاده می‌شود که گوگرد بسیار بالایی دارد. به گفته کعبی نتایج این پایش‌ها در اختیار مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست قرار می‌گیرد تا موضوع را از وزارتخانه‌های مربوطه پیگیری کنند. علاوه ‌بر او آرش حسینی‌میلانی، رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران، هم روز گذشته در حاشیه جلسه شورای شهر تهران گفت: صنایع و نیروگاه‌های تهران گازوئیل پرگوگرد می‌سوزانند، نه مازوت. او همچنین اضافه کرد: شورای شهر رسما به محیط زیست اعلام کرده است که اگر مازوت‌سوزی در صنایع و نیروگاه‌های مستقر اطراف تهران در حال انجام است، به شورا اعلام کنند تا ما علیه این اقدام به مراجع قضائی شکایت کنیم. براساس اعلام مراجع مورد اعتماد درحال‌حاضر مازوت در نیروگاه‌ها و صنایع مصرف نمی‌شود، اما گازوئیل پرگوگرد در حال مصرف است. او با اشاره به تشکیل جلسه کمیسیون اصل ۹۰ درباره آلودگی هوای شهرها، ابراز کرد: در این جلسه دستگاه‌ها در جریان تکالیف خود قرار گرفته‌اند. حسینی‌میلانی درباره شرایط تعطیلی تهران براساس قوانین نیز توضیح داد: در شرایط اضطرار که کمیته اضطرار مسئولیتش را دارد اگر چهار روز پی‌درپی هوای شهر در شرایط ناسالم باشد یا ۴۸ ساعت میانگین غلظت آلاینده‌ها بالای ۲۰۰ قرار گیرد، شهر باید تعطیل شود اما باز هم این تصمیم به صلاحدید کمیته اضطرار است.
روز گذشته وضعیت آلودگی هوا مثل شش روز گذشته به حد نگران‌کننده‌ای بالا بود و میانگین غلظت آلاینده‌های کل پایتخت ظهر روز گذشته روی عدد ۱۷۳ قرار داشت و به این شکل هوای پایتخت برای همه گروه‌های جامعه ناسالم بود. این در حالی است که میانگین شاخص در ۲۴ ساعت روز دوشنبه نیز بر روی عدد ۱۶۹ قرار داشت و هوا برای همه گروه‌های جامعه ناسالم گزارش شده بود. البته پیش‌بینی‌ها حکایت از این دارد که در اواخر وقت امروز چهارشنبه با عدم وزش باد مؤثر و افزایش ترافیک شامگاهی، برقراری وضعیت ناسالم در بیشتر مناطق دور از انتظار نباشد و درِ آلودگی هوای تهران همچنان بر همین پاشنه بچرخد.
به‌ صورت‌ کلی شاخص کیفیت هوا (AQI) به پنج دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود. براساس این تقسیم‌بندی از عدد صفر تا ۵۰ هوا «پاک»، از ۵۱ تا ۱۰۰ هوا «قابل قبول (سالم) یا متوسط»، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوا «ناسالم برای گروه‌های حساس»، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوا «ناسالم برای همه گروه‌ها»، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوا «بسیار ناسالم» و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرایط کیفی هوا «خطرناک» است. در رابطه با همین وضعیت آلودگی هوای تهران مدیرکل سابق محیط زیست استان تهران تنها راهکار حل معضل آلودگی هوا را اجرای قانون هوای پاک دانست و گفت: در صورت تأمین منابع هوای تهران ظرف 10 سال قابل قبول می‌شود.
محمد‌هادی حیدرزاده در گفت‌وگویی با خبرگزاری فارس درباره استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌های کشور گفت:‌ مازوت‌سوزی در وسط اقیانوس هم ممنوع است، اما در تهران به‌ خاطر افت فشار گاز، برخی از کارخانه‌ها از مازوت استفاده می‌کنند. محیط‌ زیست به‌عنوان ناظر باید در این زمینه مداخله کند و نظر دهد.
او همچنین درباره اینکه چرا با وجود تصویب قانون هوای پاک در مجلس این قانون هنوز به‌درستی اجرا نشده است نیز این‌طور توضیح داد: «قانون هوای پاک در تهران به‌درستی اجرا نشده است. سازمان محیط زیست می‌تواند به‌عنوان ضابط در این زمینه افرادی را که به قانون عمل نمی‌کنند معرفی کند و کسانی که به قانون عمل نمی‌کنند مجرم محسوب می‌شوند. محیط زیست می‌تواند از ظرفیت قوه قضائیه در این زمینه استفاده کند و قوه قضائیه همکاری خوبی در این زمینه دارد و در صورت پیگیری مسئولان، مشکلات برطرف می‌شوند. البته آیین‌نامه‌های داخلی هم دست‌وپای محیط زیست را بسته است. بخش‌نامه‌های داخلی در زمینه آلودگی هوا وجود دارد که دستگاه‌های دولتی حق ندارند از همدیگر به دستگاه قضا شکایت کنند، اما محیط زیست می‌تواند به‌عنوان ضابط تخلفات را به دستگاه قضا ارجاع دهد، اما تاکنون این اقدام را انجام نداده است. اگر قانون اجرا می‌شد، بسیاری از مشکلات برطرف می‌شد. اگر این کار انجام شود، در بازه زمانی پنج‌ساله آلودگی کاهش و در بازه 10‌ساله شرایط هوا مطلوب خواهد شد. اگر قانون هوای پاک اجرا شود، بسیاری از مشکلات برطرف می‌شود و باید متخلفان به دستگاه قضا معرفی شوند. البته فراموش نکنیم عوامل محدودکننده‌ای هم وجود دارد، مثل تحریم‌ها و شرایط اقتصادی که البته این عوامل ثانویه هستند. می‌توان مشکل آلودگی هوا در تهران را ظرف 10 سال برطرف کرد. باز هم تأکید می‌کنم که قوه مقننه به‌عنوان قانون‌گذار باید موضوع را رصد کرده و قوه مجریه باید قوانین را در دستور کار قرار داده و قوه قضائیه هم نقش تعیین‌کننده‌ای در اجرای قانون دارد و همراهی خوبی هم قوه قضائیه در این زمینه دارد».

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها