|

‌ترامپ و سقوط یک جنایتکار

سید‌علی خرم . استاد‌ حقوق بین‌الملل

حمله به کنگره آمریکا یک کودتای نامؤثر بود که آخرین تلاش ترامپ به‌شمار می‌رفت تا مانع از تأیید‌‌شدن نتایج انتخابات از سوی کنگره شود؛ اما فقط شش ساعت آن را به تعلیق انداخت و در نهایت موفقیت‌آمیز نبود. جان بولتون می‌گوید این یک فاجعه و روز وحشتناک برای آمریکا بود؛ به‌خصوص زمانی که می‌بینید رئیس‌جمهور آمریکا این جمعیت را تحریک می‌کند و مستقیما مسئول توهمی است که آنها درباره لغو نتایج انتخابات از طریق «مایک پنس»، معاون رئیس‌جمهور یا کنگره آمریکا داشتند. ترامپ با خانواده و نزدیکانش در یک چادر در نزدیکی کنگره، از طرفداران خود خواست برای «حمایت از نمایندگان جمهوری‌خواه و دادن جرئت به آنها برای بازگرداندن دموکراسی به کشور، با هم به سمت کنگره حرکت کنند. در پی درگیری‌های رخ‌داده در کنگره آمریکا در روز حادثه که مظهر گسترش خشونت و نفرت بود، مارک زاکربرگ اعلام کرد مسدودبودن دسترسی دونالد ترامپ به حساب فیس‌بوک و اینستاگرام او دست‌کم تا دو هفته آینده و انتقال قدرت به جو بایدن ادامه خواهد یافت و توییتر نیز اعلام مشابهی کرد.درگیری‌های مقابل کنگره آمریکا و اشغال آن از سوی عده‌ای از طرفداران ترامپ، همه جهان را متعجب کرد، ولی پایان آخرین صحنه از نمایشی بود که پس از آن مردم آمریکا نفس راحتی کشیدند و فهمیدند در جنگ فرمانده کل قوا با قانون، این قانون است که پیروز می‌شود؛ بنابراین رفتند تا زندگی معمول خود را بر اساس آموزه‌های آمریکایی و قانون اساسی این کشور از سر گیرند. دونالد ترامپ شاید سومین رئیس‌جمهوری در آمریکا بود که یک‌نوبتی کنار رفت و این شکست شخصیتی برای وی باورکردنی نبود؛ بنابراین به گفته مشاورانش، دچار پریشان‌حالی شد تا حدی که چیزی کمتر از ماندن در کاخ سفید او را راضی نمی‌کرد. کشتی‌‌کج‌کاری که به ساخت‌وساز و سپس به تجارت روی آورد و با موفقیت در آنها توانست وارد انتخابات رهبری آمریکا شود، ولی عقبه طرفداران خود در کشتی‌کج را همراه آورد تا ارتش شخصی او باشند. آنها که با این کشتی آشنا هستند، فرهنگ آن را در شیوه حکومت‌داری ترامپ و در شیوه برخورد عده‌ای از طرفدارانش با چوب، چماق و اسلحه با نهادهای حکومتی، پلیس و مخالفان خود در میان مردم آمریکا به‌خوبی مشاهده کردند؛ یانکی‌هایی نژادپرست که اعتقاد به اعمال زور دارند و میلیشیای ترامپ را تشکیل داده بودند. البته اکثریت حامیان ترامپ از این قشر نیستند، بلکه به دلایل مذهبی یا سیاسی یا حتی اقتصادی از ترامپ حمایت می‌کردند و سهمی عمده در 70 میلیون رأی او دارند. صاحب‌نظران آمریکایی اعتقاد دارند بعد از نمایش زشتی که در مقابل کنگره داده شد، اکثریت طرفداران ترامپ ریزش کردند و ترامپیسم که می‌توانست بعد از ترامپ، نظیر تی‌پارتی بعد از جورج بوش پسر، مدعی جو بایدن شده و در حزب جمهوری‌خواه نظر غالب شود، کاملا در هم ریخته شد و ضربه‌ای اساسی به حزب جمهوری‌خواه وارد کرد. قبل از حمله به کنگره، دادگاه استیناف فدرال دادخواست گروهی از جمهوری‌خواهان برای گسترش اختیارات معاون ترامپ به‌منظور تغییر نتیجه انتخابات را رد کرد.

ترامپ اولین رئیس‌جمهوری بود که سابقه سیاست‌مداری یا دیپلماتیک یا کار پیچیده اجرائی در درون سیستم سیاسی آمریکا را نداشت و با همان روحیه یک کشتی‌کج‌کار، بدون تجربه کاری، فقط به برنده‌شدن نزد افکار عمومی می‌اندیشید، همه را زیر سؤال می‌برد و برای دستورات اشتباهش هیچ مسئولیتی نمی‌پذیرفت و به هیچ مشورت کارشناسی‌ای پایبند نبود. در این مسیر، مزیت‌هایی هم داشت، ولی در حکومت‌داری و تجلی در جایگاه فرمانده کل قوا بودن، این مزیت‌ها کمکی نمی‌کرد. تصور داشت در یک کشور نهادینه‌شده قانون، می‌تواند زیر‌دستان خود را مرعوب کرده تا علایق او را پیاده کنند. در دیوان عالی کشور، حداقل دو نفر را منصوب کرد به این امید که در صورت تنگنا، به ابقای او رأی دهند. در جورجیا که جمهوری‌خواهان دولت ایالتی و سازوکار انتخاباتی را در اختیار داشتند، ترامپ را به هوس انداختند که رانت‌خواری کرده و صندوق‌های رأی را به نفع او تعویض کنند. او از مقام ارشد ایالت جورجیا می‌خواهد که به بازشماری آرا پرداخته و ۱۱‌هزار‌و ۷۸۰ رأی به نفعش پیدا کند تا وی در این ایالت کلیدی پیروز شود؛ اما استحکام مراکز قانونی در آمریکا نشان داد قانون بالاتر از رئیس‌جمهور و استاندار است و قاضی و بقیه مقامات فقط به قانون می‌اندیشند و برای بالاترین مقام آمریکا به قیمت زیرپا‌گذاشتن قانون چاپلوسی نمی‌کنند. دخالت فیس‌بوک و توییتر بدون هیچ‌گونه ترسی در به‌تعلیق‌درآوردن حساب ترامپ نیز یادآور قدرت رسانه مستقل است در قبال رئیس‌جمهور. جالب اینجا بود که در این بسیج نیروها از سوی ترامپ و علیه کنگره، جهان بی‌طرف نماند و از اروپا و آسیا به محکومیت حمله به مرکز قانون‌گذاری آمریکا پرداختند و قویا نهاد دموکراسی و قانون را در جهان تقویت کردند و پشیزی آبرو برای ترامپیسم باقی نگذاشتند. این ضربه ترامپ به دموکراسی آمریکا و توهین به مراکز قانون‌گذاری این کشور آن‌قدر بی‌سابقه و سنگین تلقی شده که رئیس مجلس نمایندگان از معاون رئیس‌جمهور خواسته است طبق ماده 25 قانون اساسی عمل کند که اگر شرایط رئیس‌جمهور نامناسب بود، نسبت به برکناری وی اقدام کند، وگرنه استیضاح دونالد ترامپ در هفته جاری در دستور کار کنگره قرار می‌گیرد. مجلس نمایندگان مصمم است با برکناری ترامپ، لکه ننگ اقدامات بی‌سابقه او از جمله نافرمانی در مقابل قانون را از دامان تاریخ آمریکا پاک کند که برای مردم رنج‌دیده ایران نیز دستاورد محسوب می‌شود. به‌این‌ترتیب، داستان مردی عوام‌فریب با کیش شخصیت و اندوخته‌ای از جرم و جنایت در حق مردم آمریکا، ایران و بسیاری از مردم جهان و بی‌توجه به نابودی محیط زیست کره زمین و کسی که ساختار قانونی کشورش را به بازی گرفت، از احساسات عده‌ای نا‌آگاه به نفع خودش سوء‌استفاده کرد تا بلکه چند روزی بیشتر در کاخ سفید بماند، به پایان می‌رسد؛ اما یادمان نرود که برخی همچون اسرائیل بر دوش او سوار شدند و ظلم‌های تاریخی خود را جنبه مشروع و بین‌المللی دادند که پس از ترامپ ماندگار خواهد شد.

حمله به کنگره آمریکا یک کودتای نامؤثر بود که آخرین تلاش ترامپ به‌شمار می‌رفت تا مانع از تأیید‌‌شدن نتایج انتخابات از سوی کنگره شود؛ اما فقط شش ساعت آن را به تعلیق انداخت و در نهایت موفقیت‌آمیز نبود. جان بولتون می‌گوید این یک فاجعه و روز وحشتناک برای آمریکا بود؛ به‌خصوص زمانی که می‌بینید رئیس‌جمهور آمریکا این جمعیت را تحریک می‌کند و مستقیما مسئول توهمی است که آنها درباره لغو نتایج انتخابات از طریق «مایک پنس»، معاون رئیس‌جمهور یا کنگره آمریکا داشتند. ترامپ با خانواده و نزدیکانش در یک چادر در نزدیکی کنگره، از طرفداران خود خواست برای «حمایت از نمایندگان جمهوری‌خواه و دادن جرئت به آنها برای بازگرداندن دموکراسی به کشور، با هم به سمت کنگره حرکت کنند. در پی درگیری‌های رخ‌داده در کنگره آمریکا در روز حادثه که مظهر گسترش خشونت و نفرت بود، مارک زاکربرگ اعلام کرد مسدودبودن دسترسی دونالد ترامپ به حساب فیس‌بوک و اینستاگرام او دست‌کم تا دو هفته آینده و انتقال قدرت به جو بایدن ادامه خواهد یافت و توییتر نیز اعلام مشابهی کرد.درگیری‌های مقابل کنگره آمریکا و اشغال آن از سوی عده‌ای از طرفداران ترامپ، همه جهان را متعجب کرد، ولی پایان آخرین صحنه از نمایشی بود که پس از آن مردم آمریکا نفس راحتی کشیدند و فهمیدند در جنگ فرمانده کل قوا با قانون، این قانون است که پیروز می‌شود؛ بنابراین رفتند تا زندگی معمول خود را بر اساس آموزه‌های آمریکایی و قانون اساسی این کشور از سر گیرند. دونالد ترامپ شاید سومین رئیس‌جمهوری در آمریکا بود که یک‌نوبتی کنار رفت و این شکست شخصیتی برای وی باورکردنی نبود؛ بنابراین به گفته مشاورانش، دچار پریشان‌حالی شد تا حدی که چیزی کمتر از ماندن در کاخ سفید او را راضی نمی‌کرد. کشتی‌‌کج‌کاری که به ساخت‌وساز و سپس به تجارت روی آورد و با موفقیت در آنها توانست وارد انتخابات رهبری آمریکا شود، ولی عقبه طرفداران خود در کشتی‌کج را همراه آورد تا ارتش شخصی او باشند. آنها که با این کشتی آشنا هستند، فرهنگ آن را در شیوه حکومت‌داری ترامپ و در شیوه برخورد عده‌ای از طرفدارانش با چوب، چماق و اسلحه با نهادهای حکومتی، پلیس و مخالفان خود در میان مردم آمریکا به‌خوبی مشاهده کردند؛ یانکی‌هایی نژادپرست که اعتقاد به اعمال زور دارند و میلیشیای ترامپ را تشکیل داده بودند. البته اکثریت حامیان ترامپ از این قشر نیستند، بلکه به دلایل مذهبی یا سیاسی یا حتی اقتصادی از ترامپ حمایت می‌کردند و سهمی عمده در 70 میلیون رأی او دارند. صاحب‌نظران آمریکایی اعتقاد دارند بعد از نمایش زشتی که در مقابل کنگره داده شد، اکثریت طرفداران ترامپ ریزش کردند و ترامپیسم که می‌توانست بعد از ترامپ، نظیر تی‌پارتی بعد از جورج بوش پسر، مدعی جو بایدن شده و در حزب جمهوری‌خواه نظر غالب شود، کاملا در هم ریخته شد و ضربه‌ای اساسی به حزب جمهوری‌خواه وارد کرد. قبل از حمله به کنگره، دادگاه استیناف فدرال دادخواست گروهی از جمهوری‌خواهان برای گسترش اختیارات معاون ترامپ به‌منظور تغییر نتیجه انتخابات را رد کرد.

ترامپ اولین رئیس‌جمهوری بود که سابقه سیاست‌مداری یا دیپلماتیک یا کار پیچیده اجرائی در درون سیستم سیاسی آمریکا را نداشت و با همان روحیه یک کشتی‌کج‌کار، بدون تجربه کاری، فقط به برنده‌شدن نزد افکار عمومی می‌اندیشید، همه را زیر سؤال می‌برد و برای دستورات اشتباهش هیچ مسئولیتی نمی‌پذیرفت و به هیچ مشورت کارشناسی‌ای پایبند نبود. در این مسیر، مزیت‌هایی هم داشت، ولی در حکومت‌داری و تجلی در جایگاه فرمانده کل قوا بودن، این مزیت‌ها کمکی نمی‌کرد. تصور داشت در یک کشور نهادینه‌شده قانون، می‌تواند زیر‌دستان خود را مرعوب کرده تا علایق او را پیاده کنند. در دیوان عالی کشور، حداقل دو نفر را منصوب کرد به این امید که در صورت تنگنا، به ابقای او رأی دهند. در جورجیا که جمهوری‌خواهان دولت ایالتی و سازوکار انتخاباتی را در اختیار داشتند، ترامپ را به هوس انداختند که رانت‌خواری کرده و صندوق‌های رأی را به نفع او تعویض کنند. او از مقام ارشد ایالت جورجیا می‌خواهد که به بازشماری آرا پرداخته و ۱۱‌هزار‌و ۷۸۰ رأی به نفعش پیدا کند تا وی در این ایالت کلیدی پیروز شود؛ اما استحکام مراکز قانونی در آمریکا نشان داد قانون بالاتر از رئیس‌جمهور و استاندار است و قاضی و بقیه مقامات فقط به قانون می‌اندیشند و برای بالاترین مقام آمریکا به قیمت زیرپا‌گذاشتن قانون چاپلوسی نمی‌کنند. دخالت فیس‌بوک و توییتر بدون هیچ‌گونه ترسی در به‌تعلیق‌درآوردن حساب ترامپ نیز یادآور قدرت رسانه مستقل است در قبال رئیس‌جمهور. جالب اینجا بود که در این بسیج نیروها از سوی ترامپ و علیه کنگره، جهان بی‌طرف نماند و از اروپا و آسیا به محکومیت حمله به مرکز قانون‌گذاری آمریکا پرداختند و قویا نهاد دموکراسی و قانون را در جهان تقویت کردند و پشیزی آبرو برای ترامپیسم باقی نگذاشتند. این ضربه ترامپ به دموکراسی آمریکا و توهین به مراکز قانون‌گذاری این کشور آن‌قدر بی‌سابقه و سنگین تلقی شده که رئیس مجلس نمایندگان از معاون رئیس‌جمهور خواسته است طبق ماده 25 قانون اساسی عمل کند که اگر شرایط رئیس‌جمهور نامناسب بود، نسبت به برکناری وی اقدام کند، وگرنه استیضاح دونالد ترامپ در هفته جاری در دستور کار کنگره قرار می‌گیرد. مجلس نمایندگان مصمم است با برکناری ترامپ، لکه ننگ اقدامات بی‌سابقه او از جمله نافرمانی در مقابل قانون را از دامان تاریخ آمریکا پاک کند که برای مردم رنج‌دیده ایران نیز دستاورد محسوب می‌شود. به‌این‌ترتیب، داستان مردی عوام‌فریب با کیش شخصیت و اندوخته‌ای از جرم و جنایت در حق مردم آمریکا، ایران و بسیاری از مردم جهان و بی‌توجه به نابودی محیط زیست کره زمین و کسی که ساختار قانونی کشورش را به بازی گرفت، از احساسات عده‌ای نا‌آگاه به نفع خودش سوء‌استفاده کرد تا بلکه چند روزی بیشتر در کاخ سفید بماند، به پایان می‌رسد؛ اما یادمان نرود که برخی همچون اسرائیل بر دوش او سوار شدند و ظلم‌های تاریخی خود را جنبه مشروع و بین‌المللی دادند که پس از ترامپ ماندگار خواهد شد.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها