|

شیپور بیدارباش

شهریار خوّاجیان

سایت جرمن‌‌پالیسی‌، برلین/ پکن: مشاوران دولت آلمان، چین را «برنده بحران کرونا» می‌دانند و خواستار یک «موضع قوی و متحد از سوی اتحادیه اروپا» در ارتباط با این جمهوری خلقی هستند. بنا بر ‌تحلیل اخیری که از سوی انستیتو امور بین‌المللی و امنیتی آلمان (SWP- از این به بعد اس‌دبلیو‌پی) منتشر شده، پکن با «مدیریت مؤثر بحران»، نفوذ اقتصادی و سیاسی خود را در جهان بهبود بخشیده است. به ‌نوشته اس‌دبیو‌پی، غرب که دیرزمانی‌ است عادت به سلطه بر سیاست‌های جهانی دارد، اکنون باید انتظار داشته باشد که چین نقش «جسورانه»تری [در صحنه بین‌المللی] بازی کند. در حقیقت، جمهوری خلق چین در مبارزه داخلی با همه‌گیری کووید‌19 موفق بوده؛ از این‌رو زمینه بهبود اقتصادی کشور را فراهم کرده است به‌طوری‌که اکنون نفوذ خود را در برابر اتحادیه اروپا و ایالات متحده بیشتر می‌کند. چین با تأمین واکسن کووید‌19 اکنون می‌تواند موقعیت خود را در کشورهای گوناگون آسیایی، آفریقای و آمریکای لاتینی تحکیم کند؛[کشورهایی] که مصیبت‌شان با بی‌اعتنایی گسترده قدرت‌های غربی به ‌همان اندازه کرونا‌زده روبه‌رو شده است. قرارداد جدید تجارت آزاد موسوم به RCEP نیز به‌طور نمایانی به جابه‌جایی مرکز ثقل اقتصاد جهانی به آسیا کمک می‌کند.

موفق در مبارزه با همه‌گیری
به‌ گفته اس‌دبلیو‌پی، چین که «ظاهرا بر همه‌گیری فائق آمده»، این را پایه‌ای برای افزایش قدرت خود در این سال بحرانی روبه‌پایان می‌بیند1. در چین ابتلای روزانه به کرونا، در سطح پایین دو‌رقمی -عمدتا بر اثر ورود مسافران از خارج- و تلفات بسیار کم، در مقایسه با ابتلای روزانه پنج‌رقمی و تلفات تقریبا چهار‌رقمی فقط در آلمان، باقی مانده است. اس‌دبلیو‌پی گزارش می‌دهد درحالی‌که جشن‌های پایان سال در آلمان تحت‌الشعاع محدودیت‌های شدید قرار دارد، «صدها میلیون چینی هم‌اکنون به‌ مناسبت تعطیلات ملی «هفته طلایی» از اوایل اکتبر به سراسر کشور مسافرت می‌کنند». این موفقیت نمایان در داخل کشور نیز به‌‌همین‌ترتیب ملاحظه می‌شود. اس‌دبلیو‌پی می‌گوید «اکثریت مردم موافق تدابیری هستند» که پکن برای مبارزه با همه‌گیری اتخاذ کرده بود. مطابق پیمایش YouGov-Cambridge Globalism Project، «88 درصد از چینی‌ها به رهبری دولت‌شان در بحران کووید‌19 اطمینان دارند» که می‌توان نوعی«قوام سیاسی» را در جمهوری خلق دید.
تغییر موازنه قوا
اقتصاد چین نیز تحول مثبت مشابهی را تجربه می‌کند که به ‌نوشته اس‌دبلیو‌پی یک بهبود اقتصادی V‌شکل بسیار بحث‌انگیز -‌اما واقعا به‌دست‌نیامده در جایی- را ثبت می‌کند. جمهوری خلق [چین] در حقیقت موفق شده افت اقتصادی وخیم 6.8‌درصدی در سه‌ماهه نخست سال جاری در مقایسه با همان دوره در سال گذشته را خنثی و سریعا رشد تازه‌ای را ایجاد کند. بنا بر پیش‌بینی‌های اخیر سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، چین تنها کشور عضو جی‌20 است که توانسته سال بحرانی 2020 را با بازدهی اقتصادی بیشتری (مثبت 1.8 درصد) نسبت به 2019 به ‌پایان برد. سازمان مذکور انتظار دارد تولید ناخالص داخلی سالانه ایالات متحده، آلمان و حوزه اروپا به‌ ترتیب 3.7، 5.5 و 7.5 درصد کاهش نشان دهد. درحالی‌که باز هم بنا بر پیش‌بینی‌های اُ‌یی‌سی‌دی، آلمان فقط در سال 2022 و حوزه اروپا در 2023 به ‌سطح اقتصادی پیش از بحران کرونا خواهند رسید، چین خواهد توانست در 2022 رشد اقتصادی خود را به رقم حیرت‌انگیز 15 درصد در مقایسه با 2019 برساند. تا آن زمان، اقتصاد آمریکا فقط رشدی سه‌درصدی نسبت به سطح پیش از بحران خواهد داشت2. اس‌دبلیو‌پی خاطرنشان می‌کند که «موازنه قوا در اقتصاد جهانی» به‌این‌ترتیب «به ‌سود چین» تغییر خواهد کرد3.
مرکز ثقل جدید اقتصاد جهانی
در سال رو به‌ پایان، پکن با وجود بحران کرونا توانست در 15 نوامبر با امضای قرارداد تجارت آزاد موسوم به مشارکت جامع اقتصادی منطقه‌ای، به یک موفقیت احتمالا بلند‌مدت در سیاست تجاری خود دست یابد. این قرارداد چین را به 10 عضو انجمن کشورهای جنوب شرقی آسیا (آسه‌آن)، ژاپن، کره‌جنوبی، استرالیا و نیوزیلند پیوند می‌دهد. این پیمان مشخصا جاه‌طلبانه نیست اما با گسترش آن به‌ مرور زمان فقط 90 درصد از تعرفه‌های وارداتی مربوط به کالاهای تجاری را حذف می‌کند و آزادسازی بسیار کمتری را در بخش خدمات نسبت به دیگر قراردادها موجب می‌شود. از سوی دیگر، این قرارداد تقریبا یک‌سوم از مردم جهان را در‌بر می‌گیرد و 30 درصد تولید اقتصاد جهانی-‌بیش از کشورهای عضو قرارداد USMCA (پیش‌تر NAFTA) مرکب از آمریکا، مکزیک و کانادا و بسیار بیشتر از اتحادیه اروپا- را شامل می‌شود. مهم‌تر از همه، این قرارداد برای نخستین‌بار کشورهای منطقه پررونق آسیا- اقیانوس آرام را بدون مشارکت مستقیم غربِ ترا‌اطلسی متحد می‌کند. اهمیت آن به این دلیل است که به ‌نظر کارشناسان، قرارداد اخیر با نفوذ خود می‌تواند معیارهایی برای اقتصاد جهانی تعیین کند. فدراسیون صنایع آلمان اذعان می‌کند که پکن «به‌عنوان یکی از نیرو‌محرکه‌های عمده، نقش خود را به‌مثابه یک قدرت تعیین‌کننده جهانی» تصریح می‌کند. فدراسیون اعلام می‌کند که آر‌سی‌یی‌پی «یک شیپور بیدارباش برای اروپا» است4.
واکسن برای جهان غیر‌غربی
نقش فعال چین در مبارزه جهانی با همه‌گیری کووید‌19 دستاوردهای بیشتری در زمینه نفوذ سیاسی جهانی برای این کشور به‌ بار آورده است. در‌حالی‌که کشورهای غربی -‌با وجود همه تأکیدها و تصریحات لفظی خلاف آنها- بخش عمده واکسن‌های کووید‌19 موجود را برای خود ذخیره کرده‌ و کمتر علاقه‌ای به رفاه کشورهای فقیرتر نشان داده‌اند، جمهوری خلق چین مدت‌هاست که شروع به صدور واکسن به‌ خارج از جهان مرفه غرب کرده و مجوزهایی را به شرکت‌ها و مؤسسات داروسازی، ازجمله شرکت‌های اندونزی، امارات متحده عربی و برزیل، برای تولید واکسن‌های چینی در مناطق مربوطه داده است. (به‌گزارش جرمن‌پالیسی)5 برای کشورهای آفریقایی، شرکت کای‌نیائو، شرکت فرعی تدارکاتی گروه چینی علی‌بابا، در همکاری با خطوط هوایی اتیوپی -‌بزرگ‌ترین در قاره آفریقا- زنجیره عرضه‌ لازم را برای توزیع واکسن در این قاره ایجاد کرده است. پیش‌تر جک ما، مؤسس بنیاد علی‌بابا، در همکاری با خطوط هوایی اتیوپی عملا سه هزار تن تجهیزات کمکی کووید‌19 را از چین به آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین تحویل داده است. این حقیقت که جمهوری خلق چین به کشورهای فقیرتری کمک می‌کند که غرب از کمک به آنها سر باز می‌زند، بدون پیامد نیست.
شریک و رقیب همکاری
اس‌دبلیو‌پی برآورد می‌کند که «مدیریت بحران مؤثر چین، این کشور را در پایان 2020 به‌عنوان برنده این بحران معرفی می‌کند»6. در‌حالی‌که غرب دیرزمانی‌ است که عادت به‌ سلطه بر سیاست جهان داشته، این اتاق فکر برلینی اکنون هشدار می‌دهد که پکن احتمالا «متکی‌به‌نفس‌تر از آنچه اکنون هست، خواهد بود و این بسیار مهم است» که «اتحادیه اروپا موضع قوی و متحدی در ارتباط با چین بگیرد». آلمان همچنین باید «راهبرد اروپایی را در عمل اجرا کند... که تصریح می‌کند چین یک شریک همکاری و رقیب اقتصادی، حتی یک رقیب سیستمی ا‌ست». بنابراین اس‌دبلیو‌پی تشدید فشار سیاسی و شاید حتی نظامی بر پکن (این «رقیب سیستمی») را هدف‌گذاری می‌کند و در همان ‌حال همکاری اقتصادی آن را برای صنایع آلمان ضروری می‌داند (‌چین به‌عنوان یک شریک همکار)7. به گزارش جرمن پالیسی، تلاش برای رسیدن به این هدف‌ها ‌اکنون در جریان است8.
پانوشت‌ها:
[1] Hanns Günther Hilpert, Angela Stanzel: China - Pandemiegewinner für den Moment. SWP-Aktuell Nr. 99. Berlin, Dezember 2020.
[2] OECD Economic Outlook. December 2020.
[3] Hanns Günther Hilpert, Angela Stanzel: China - Pandemiegewinner für den Moment. SWP-Aktuell Nr. 99. Berlin, Dezember 2020.
[4] Starkes politisches Signal. bdi.eu 17.11.2020.
[5] See also Der Westen zuerst.
[6] Hanns Günther Hilpert, Angela Stanzel: China - Pandemiegewinner für den Moment. SWP-Aktuell Nr. 99. Berlin, Dezember 2020.
[7] See also Geschäft statt Entkopplung.
[8] See also Das nächste Operationsgebiet der Bundeswehr.

سایت جرمن‌‌پالیسی‌، برلین/ پکن: مشاوران دولت آلمان، چین را «برنده بحران کرونا» می‌دانند و خواستار یک «موضع قوی و متحد از سوی اتحادیه اروپا» در ارتباط با این جمهوری خلقی هستند. بنا بر ‌تحلیل اخیری که از سوی انستیتو امور بین‌المللی و امنیتی آلمان (SWP- از این به بعد اس‌دبلیو‌پی) منتشر شده، پکن با «مدیریت مؤثر بحران»، نفوذ اقتصادی و سیاسی خود را در جهان بهبود بخشیده است. به ‌نوشته اس‌دبیو‌پی، غرب که دیرزمانی‌ است عادت به سلطه بر سیاست‌های جهانی دارد، اکنون باید انتظار داشته باشد که چین نقش «جسورانه»تری [در صحنه بین‌المللی] بازی کند. در حقیقت، جمهوری خلق چین در مبارزه داخلی با همه‌گیری کووید‌19 موفق بوده؛ از این‌رو زمینه بهبود اقتصادی کشور را فراهم کرده است به‌طوری‌که اکنون نفوذ خود را در برابر اتحادیه اروپا و ایالات متحده بیشتر می‌کند. چین با تأمین واکسن کووید‌19 اکنون می‌تواند موقعیت خود را در کشورهای گوناگون آسیایی، آفریقای و آمریکای لاتینی تحکیم کند؛[کشورهایی] که مصیبت‌شان با بی‌اعتنایی گسترده قدرت‌های غربی به ‌همان اندازه کرونا‌زده روبه‌رو شده است. قرارداد جدید تجارت آزاد موسوم به RCEP نیز به‌طور نمایانی به جابه‌جایی مرکز ثقل اقتصاد جهانی به آسیا کمک می‌کند.

موفق در مبارزه با همه‌گیری
به‌ گفته اس‌دبلیو‌پی، چین که «ظاهرا بر همه‌گیری فائق آمده»، این را پایه‌ای برای افزایش قدرت خود در این سال بحرانی روبه‌پایان می‌بیند1. در چین ابتلای روزانه به کرونا، در سطح پایین دو‌رقمی -عمدتا بر اثر ورود مسافران از خارج- و تلفات بسیار کم، در مقایسه با ابتلای روزانه پنج‌رقمی و تلفات تقریبا چهار‌رقمی فقط در آلمان، باقی مانده است. اس‌دبلیو‌پی گزارش می‌دهد درحالی‌که جشن‌های پایان سال در آلمان تحت‌الشعاع محدودیت‌های شدید قرار دارد، «صدها میلیون چینی هم‌اکنون به‌ مناسبت تعطیلات ملی «هفته طلایی» از اوایل اکتبر به سراسر کشور مسافرت می‌کنند». این موفقیت نمایان در داخل کشور نیز به‌‌همین‌ترتیب ملاحظه می‌شود. اس‌دبلیو‌پی می‌گوید «اکثریت مردم موافق تدابیری هستند» که پکن برای مبارزه با همه‌گیری اتخاذ کرده بود. مطابق پیمایش YouGov-Cambridge Globalism Project، «88 درصد از چینی‌ها به رهبری دولت‌شان در بحران کووید‌19 اطمینان دارند» که می‌توان نوعی«قوام سیاسی» را در جمهوری خلق دید.
تغییر موازنه قوا
اقتصاد چین نیز تحول مثبت مشابهی را تجربه می‌کند که به ‌نوشته اس‌دبلیو‌پی یک بهبود اقتصادی V‌شکل بسیار بحث‌انگیز -‌اما واقعا به‌دست‌نیامده در جایی- را ثبت می‌کند. جمهوری خلق [چین] در حقیقت موفق شده افت اقتصادی وخیم 6.8‌درصدی در سه‌ماهه نخست سال جاری در مقایسه با همان دوره در سال گذشته را خنثی و سریعا رشد تازه‌ای را ایجاد کند. بنا بر پیش‌بینی‌های اخیر سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، چین تنها کشور عضو جی‌20 است که توانسته سال بحرانی 2020 را با بازدهی اقتصادی بیشتری (مثبت 1.8 درصد) نسبت به 2019 به ‌پایان برد. سازمان مذکور انتظار دارد تولید ناخالص داخلی سالانه ایالات متحده، آلمان و حوزه اروپا به‌ ترتیب 3.7، 5.5 و 7.5 درصد کاهش نشان دهد. درحالی‌که باز هم بنا بر پیش‌بینی‌های اُ‌یی‌سی‌دی، آلمان فقط در سال 2022 و حوزه اروپا در 2023 به ‌سطح اقتصادی پیش از بحران کرونا خواهند رسید، چین خواهد توانست در 2022 رشد اقتصادی خود را به رقم حیرت‌انگیز 15 درصد در مقایسه با 2019 برساند. تا آن زمان، اقتصاد آمریکا فقط رشدی سه‌درصدی نسبت به سطح پیش از بحران خواهد داشت2. اس‌دبلیو‌پی خاطرنشان می‌کند که «موازنه قوا در اقتصاد جهانی» به‌این‌ترتیب «به ‌سود چین» تغییر خواهد کرد3.
مرکز ثقل جدید اقتصاد جهانی
در سال رو به‌ پایان، پکن با وجود بحران کرونا توانست در 15 نوامبر با امضای قرارداد تجارت آزاد موسوم به مشارکت جامع اقتصادی منطقه‌ای، به یک موفقیت احتمالا بلند‌مدت در سیاست تجاری خود دست یابد. این قرارداد چین را به 10 عضو انجمن کشورهای جنوب شرقی آسیا (آسه‌آن)، ژاپن، کره‌جنوبی، استرالیا و نیوزیلند پیوند می‌دهد. این پیمان مشخصا جاه‌طلبانه نیست اما با گسترش آن به‌ مرور زمان فقط 90 درصد از تعرفه‌های وارداتی مربوط به کالاهای تجاری را حذف می‌کند و آزادسازی بسیار کمتری را در بخش خدمات نسبت به دیگر قراردادها موجب می‌شود. از سوی دیگر، این قرارداد تقریبا یک‌سوم از مردم جهان را در‌بر می‌گیرد و 30 درصد تولید اقتصاد جهانی-‌بیش از کشورهای عضو قرارداد USMCA (پیش‌تر NAFTA) مرکب از آمریکا، مکزیک و کانادا و بسیار بیشتر از اتحادیه اروپا- را شامل می‌شود. مهم‌تر از همه، این قرارداد برای نخستین‌بار کشورهای منطقه پررونق آسیا- اقیانوس آرام را بدون مشارکت مستقیم غربِ ترا‌اطلسی متحد می‌کند. اهمیت آن به این دلیل است که به ‌نظر کارشناسان، قرارداد اخیر با نفوذ خود می‌تواند معیارهایی برای اقتصاد جهانی تعیین کند. فدراسیون صنایع آلمان اذعان می‌کند که پکن «به‌عنوان یکی از نیرو‌محرکه‌های عمده، نقش خود را به‌مثابه یک قدرت تعیین‌کننده جهانی» تصریح می‌کند. فدراسیون اعلام می‌کند که آر‌سی‌یی‌پی «یک شیپور بیدارباش برای اروپا» است4.
واکسن برای جهان غیر‌غربی
نقش فعال چین در مبارزه جهانی با همه‌گیری کووید‌19 دستاوردهای بیشتری در زمینه نفوذ سیاسی جهانی برای این کشور به‌ بار آورده است. در‌حالی‌که کشورهای غربی -‌با وجود همه تأکیدها و تصریحات لفظی خلاف آنها- بخش عمده واکسن‌های کووید‌19 موجود را برای خود ذخیره کرده‌ و کمتر علاقه‌ای به رفاه کشورهای فقیرتر نشان داده‌اند، جمهوری خلق چین مدت‌هاست که شروع به صدور واکسن به‌ خارج از جهان مرفه غرب کرده و مجوزهایی را به شرکت‌ها و مؤسسات داروسازی، ازجمله شرکت‌های اندونزی، امارات متحده عربی و برزیل، برای تولید واکسن‌های چینی در مناطق مربوطه داده است. (به‌گزارش جرمن‌پالیسی)5 برای کشورهای آفریقایی، شرکت کای‌نیائو، شرکت فرعی تدارکاتی گروه چینی علی‌بابا، در همکاری با خطوط هوایی اتیوپی -‌بزرگ‌ترین در قاره آفریقا- زنجیره عرضه‌ لازم را برای توزیع واکسن در این قاره ایجاد کرده است. پیش‌تر جک ما، مؤسس بنیاد علی‌بابا، در همکاری با خطوط هوایی اتیوپی عملا سه هزار تن تجهیزات کمکی کووید‌19 را از چین به آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین تحویل داده است. این حقیقت که جمهوری خلق چین به کشورهای فقیرتری کمک می‌کند که غرب از کمک به آنها سر باز می‌زند، بدون پیامد نیست.
شریک و رقیب همکاری
اس‌دبلیو‌پی برآورد می‌کند که «مدیریت بحران مؤثر چین، این کشور را در پایان 2020 به‌عنوان برنده این بحران معرفی می‌کند»6. در‌حالی‌که غرب دیرزمانی‌ است که عادت به‌ سلطه بر سیاست جهان داشته، این اتاق فکر برلینی اکنون هشدار می‌دهد که پکن احتمالا «متکی‌به‌نفس‌تر از آنچه اکنون هست، خواهد بود و این بسیار مهم است» که «اتحادیه اروپا موضع قوی و متحدی در ارتباط با چین بگیرد». آلمان همچنین باید «راهبرد اروپایی را در عمل اجرا کند... که تصریح می‌کند چین یک شریک همکاری و رقیب اقتصادی، حتی یک رقیب سیستمی ا‌ست». بنابراین اس‌دبلیو‌پی تشدید فشار سیاسی و شاید حتی نظامی بر پکن (این «رقیب سیستمی») را هدف‌گذاری می‌کند و در همان ‌حال همکاری اقتصادی آن را برای صنایع آلمان ضروری می‌داند (‌چین به‌عنوان یک شریک همکار)7. به گزارش جرمن پالیسی، تلاش برای رسیدن به این هدف‌ها ‌اکنون در جریان است8.
پانوشت‌ها:
[1] Hanns Günther Hilpert, Angela Stanzel: China - Pandemiegewinner für den Moment. SWP-Aktuell Nr. 99. Berlin, Dezember 2020.
[2] OECD Economic Outlook. December 2020.
[3] Hanns Günther Hilpert, Angela Stanzel: China - Pandemiegewinner für den Moment. SWP-Aktuell Nr. 99. Berlin, Dezember 2020.
[4] Starkes politisches Signal. bdi.eu 17.11.2020.
[5] See also Der Westen zuerst.
[6] Hanns Günther Hilpert, Angela Stanzel: China - Pandemiegewinner für den Moment. SWP-Aktuell Nr. 99. Berlin, Dezember 2020.
[7] See also Geschäft statt Entkopplung.
[8] See also Das nächste Operationsgebiet der Bundeswehr.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها