پیشنهاد‌های برجامی اروپایی‌ها
شرق: سه کشور اروپایی امضاکننده برجام نیز وارد گود پیشنهاد و ایده برای احیای برجام شدند. به گزارش خبرگزاری رویترز، فرانسه، آلمان و بریتانیا پیشنهادهایی مطرح کرده‌اند که بر اساس آن ایران در ازای پایبندی به توافق هسته‌ای، از منافع اقتصادی بهره‌مند شود. از سوی دیگر، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه نیز در اظهارنظر تازه‌ای درباره برجام پیشنهاد داده است «میانجیگری صادق و متعهد» در مذاکرات ایران و آمریکا برای احیای توافق هسته‌ای باشد. در همین رابطه، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در کنفرانس خبری با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر آمادگی مسکو برای همکاری با اروپا بر سر احیای توافق هسته‌ای تأکید کرد.
نکته شایان توجه اینجاست که آنچه به‌عنوان پیشنهاد تروئیکا مطرح شده، البته همان چیزی است که طبق توافق هسته‌ای از وظایف طرف‌های اروپایی برجام بود؛ اما پس از خروج ایالات متحده از این توافق، طرف‌های اروپایی توافق در عمل به آن ناکام ماندند. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری رویترز، یک دیپلمات ارشد اروپایی دراین‌باره گفت: «ما از یک صفحه خالی کار را شروع نمی‌کنیم. معیارهای سلسله‌مراتب بازگشت به توافق و سپس ایجاد توافقی عمیق‌تر را می‌دانیم». رویترز پیش‌تر هم گزارش داده بود چهار منبع مطلع به این خبرگزاری اطلاع داده‌اند که وزیر خارجه آمریکا به‌زودی با همتایان خود در آلمان، بریتانیا و فرانسه درباره چگونگی احیای توافق هسته‌ای با ایران به گفت‌وگو خواهد پرداخت. این منابع که نخواستند نامشان فاش شود، زمان مشخصی برای این گفت‌وگو تعیین نکرده‌اند؛ اما دو منبع مدعی شده بودند که این گفت‌وگو روز جمعه رخ خواهد داد و منابع دیگر ادعا کردند که این گفت‌وگو در هفته آینده انجام خواهد شد.
وزارت خارجه آمریکا از اظهارنظر درباره دیدار مجازی این چهار وزیر خارجه خودداری کرده است. وزارت خارجه فرانسه و آلمان و سفارت بریتانیا در واشنگتن نیز به درخواست فوری برای اظهارنظر پاسخ ندادند. با‌این‌حال به نظر می‌رسد درصورتی‌که این پیشنهاد جدی باشد، در نتیجه گفت‌وگوهای اولیه‌ای مطرح شده که بین مقامات این کشورها با مقامات آمریکا رخ داده است و هماهنگی‌هایی که دراین‌باره و درخصوص تحریم‌ها بین آنها مطرح شده است؛ از آنجا که اروپایی‌ها، پیش از این بدون همکاری آمریکا توفیقی در این زمینه نداشته‌اند و در پروژه‌ای مانند اینستکس نیز عملا هیچ دستاورد واقعی حاصل نکردند.
از سوی دیگر، مکرون در اظهارنظر تازه خود درباره برجام به اندیشکده شورای آتلانتیک گفت: «هر کاری که بتوانم برای حمایت از هر اقدامی از جانب آمریکا برای مشارکت دوباره در مذاکراتی دشوار انجام خواهم داد و سعی خواهم کرد یک میانجی صادق و متعهد در این مذاکرات باشم». مکرون البته پس از خروج دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده، از برجام مذاکرات متعددی با مقامات ایران و آمریکا در این زمینه داشت که در نهایت ناکام ماند؛ اما از طرف دیگر، او خواستار سخت‌گیری در مذاکرات با ایران، بررسی دیگر موضوعات محل اختلاف و نیز ورود عربستان سعودی به مذاکرات شده بود. این اظهارنظر آخر البته از سوی اتحادیه اروپا، نظر شخصی مکرون دانسته شده بود.
این اظهارنظرها در کنار سکوت بایدن درباره موضوع برجام در اولین سخنرانی سیاست خارجی‌اش، باعث شده است برخی نتیجه بگیرند تماس‌ها و گفت‌وگوهایی که این مدت بین طرف‌های مختلف این توافق برقرار بوده، نتایج و محصولاتی داشته است و طرف‌های مختلف توافق در حال حرکت به سمت تصمیماتشان هستند. به‌خصوص که پیشنهاد تروئیکا بعد از این مطرح شده که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، خواسته بود در حل این مسئله که چه کسی باید در بازگشت به تعهدات برجامی پیشگام باشد، جوسپ بوررل صحنه‌چینی کند.
گفتنی است هم‌زمان با این اخبار، آکسیوس گزارش داد منابع آگاه گفته‌اند کاخ سفید در اقدامی که نشان‌دهنده فوریت مسئله ایران برای جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکاست، جلسه کمیته اصول امنیت ملی را با تمرکز بر برنامه هسته‌ای ایران تشکیل می‌دهد. یک منبع آگاه بیان کرد یکی از مهم‌ترین محورهای جلسه این خواهد بود که آیا برای بازگشت به توافق هسته‌ای، پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در خرداد تعجیل شود یا اینکه تا بعد از آن صبر کنند.
شرق: سه کشور اروپایی امضاکننده برجام نیز وارد گود پیشنهاد و ایده برای احیای برجام شدند. به گزارش خبرگزاری رویترز، فرانسه، آلمان و بریتانیا پیشنهادهایی مطرح کرده‌اند که بر اساس آن ایران در ازای پایبندی به توافق هسته‌ای، از منافع اقتصادی بهره‌مند شود. از سوی دیگر، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه نیز در اظهارنظر تازه‌ای درباره برجام پیشنهاد داده است «میانجیگری صادق و متعهد» در مذاکرات ایران و آمریکا برای احیای توافق هسته‌ای باشد. در همین رابطه، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در کنفرانس خبری با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر آمادگی مسکو برای همکاری با اروپا بر سر احیای توافق هسته‌ای تأکید کرد.
نکته شایان توجه اینجاست که آنچه به‌عنوان پیشنهاد تروئیکا مطرح شده، البته همان چیزی است که طبق توافق هسته‌ای از وظایف طرف‌های اروپایی برجام بود؛ اما پس از خروج ایالات متحده از این توافق، طرف‌های اروپایی توافق در عمل به آن ناکام ماندند. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری رویترز، یک دیپلمات ارشد اروپایی دراین‌باره گفت: «ما از یک صفحه خالی کار را شروع نمی‌کنیم. معیارهای سلسله‌مراتب بازگشت به توافق و سپس ایجاد توافقی عمیق‌تر را می‌دانیم». رویترز پیش‌تر هم گزارش داده بود چهار منبع مطلع به این خبرگزاری اطلاع داده‌اند که وزیر خارجه آمریکا به‌زودی با همتایان خود در آلمان، بریتانیا و فرانسه درباره چگونگی احیای توافق هسته‌ای با ایران به گفت‌وگو خواهد پرداخت. این منابع که نخواستند نامشان فاش شود، زمان مشخصی برای این گفت‌وگو تعیین نکرده‌اند؛ اما دو منبع مدعی شده بودند که این گفت‌وگو روز جمعه رخ خواهد داد و منابع دیگر ادعا کردند که این گفت‌وگو در هفته آینده انجام خواهد شد.
وزارت خارجه آمریکا از اظهارنظر درباره دیدار مجازی این چهار وزیر خارجه خودداری کرده است. وزارت خارجه فرانسه و آلمان و سفارت بریتانیا در واشنگتن نیز به درخواست فوری برای اظهارنظر پاسخ ندادند. با‌این‌حال به نظر می‌رسد درصورتی‌که این پیشنهاد جدی باشد، در نتیجه گفت‌وگوهای اولیه‌ای مطرح شده که بین مقامات این کشورها با مقامات آمریکا رخ داده است و هماهنگی‌هایی که دراین‌باره و درخصوص تحریم‌ها بین آنها مطرح شده است؛ از آنجا که اروپایی‌ها، پیش از این بدون همکاری آمریکا توفیقی در این زمینه نداشته‌اند و در پروژه‌ای مانند اینستکس نیز عملا هیچ دستاورد واقعی حاصل نکردند.
از سوی دیگر، مکرون در اظهارنظر تازه خود درباره برجام به اندیشکده شورای آتلانتیک گفت: «هر کاری که بتوانم برای حمایت از هر اقدامی از جانب آمریکا برای مشارکت دوباره در مذاکراتی دشوار انجام خواهم داد و سعی خواهم کرد یک میانجی صادق و متعهد در این مذاکرات باشم». مکرون البته پس از خروج دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده، از برجام مذاکرات متعددی با مقامات ایران و آمریکا در این زمینه داشت که در نهایت ناکام ماند؛ اما از طرف دیگر، او خواستار سخت‌گیری در مذاکرات با ایران، بررسی دیگر موضوعات محل اختلاف و نیز ورود عربستان سعودی به مذاکرات شده بود. این اظهارنظر آخر البته از سوی اتحادیه اروپا، نظر شخصی مکرون دانسته شده بود.
این اظهارنظرها در کنار سکوت بایدن درباره موضوع برجام در اولین سخنرانی سیاست خارجی‌اش، باعث شده است برخی نتیجه بگیرند تماس‌ها و گفت‌وگوهایی که این مدت بین طرف‌های مختلف این توافق برقرار بوده، نتایج و محصولاتی داشته است و طرف‌های مختلف توافق در حال حرکت به سمت تصمیماتشان هستند. به‌خصوص که پیشنهاد تروئیکا بعد از این مطرح شده که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، خواسته بود در حل این مسئله که چه کسی باید در بازگشت به تعهدات برجامی پیشگام باشد، جوسپ بوررل صحنه‌چینی کند.
گفتنی است هم‌زمان با این اخبار، آکسیوس گزارش داد منابع آگاه گفته‌اند کاخ سفید در اقدامی که نشان‌دهنده فوریت مسئله ایران برای جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکاست، جلسه کمیته اصول امنیت ملی را با تمرکز بر برنامه هسته‌ای ایران تشکیل می‌دهد. یک منبع آگاه بیان کرد یکی از مهم‌ترین محورهای جلسه این خواهد بود که آیا برای بازگشت به توافق هسته‌ای، پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در خرداد تعجیل شود یا اینکه تا بعد از آن صبر کنند.