دادگاه ترامپ، برداشت دوم

دونالد ترامپ با وجود خروج از کاخ سفید همچنان در صدر اخبار آمریکا قرار دارد و هر تحولی که به رئیس‌جمهوری سابق ارتباط داشته باشد، بیش از اخبار مربوط به جانشینش جو بایدن مورد توجه رسانه‌ها قرار می‌گیرد. ترامپ با وجود پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش قرار است امروز دوباره در دادگاه استیضاح محاکمه شود تا تنها رئیس‌جمهوری در تاریخ ایالات متحده باشد که دو بار محاکمه می‌شود.
ترامپ در اولین دادگاه که در دوران ریاست‌جمهوری‌اش برگزار شد به اتهام «سوءاستفاده از قدرت و مانع‌تراشی در مسیر تحقیقات کنگره» بر سر پرونده اوکراین‌گیت محاکمه و تبرئه شد. این بار اما رئیس‌جمهوری سابق آمریکا به اتهام «تحریک آشوبگران به حمله به ساختمان کنگره» در ششم ژانویه محاکمه می‌شود.
در روزهای ابتدایی حمله هواداران افراطی ترامپ به ساختمان کنگره بسیاری از جمهوری‌خواهان هم از دادگاهی‌شدن ترامپ حمایت می‌کردند و زمزمه‌های منع ترامپ از امکان تصدی سمت‌های درجه اول فدرال و دولتی در آینده نیز مطرح شده بود اما با گذشت زمان و فروکش‌کردن هیجان‌ها و سپس آغاز بی‌دردسر ریاست‌جمهوری بایدن، جمهوری‌خواهان به مخالفت با برگزاری دادگاه سنا پرداختند و این اقدام را ناشی از نفرت شخصی نانسی پلوسی، رئیس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا و دیگر دموکرات‌ها از ترامپ دانستند. با وجود مخالفت اکثریت جمهوری‌خواهان که 50 کرسی سنا را در اختیار دارند، دموکرات‌ها پس از رأی مثبت میلی‌متری مجلس نمایندگان به استیضاح (تنها 10 نماینده جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان به استیضاح رأی مثبت دادند)، همچنان بر برگزاری دادگاه استیضاح اصرار دارند و با توجه به اینکه آنها برای محکوم‌کردن ترامپ به رأی مثبت حداقل 17 سناتور جمهوری‌خواه نیاز دارند، احتمال تبرئه مجدد ترامپ و ناکامی دموکرات‌ها در محروم‌کردن او از سمت‌های فدرال بسیار زیاد است. دموکرات‌ها اصرار دارند که به سرعت، رئیس‌جمهوری سابق را مسئول حمله خشونت‌آمیز به کنگره بدانند و جمهوری‌خواهان هم اصرار دارند حال که قرار بر برگزاری دادگاه است، جلسات هرچه زودتر برگزار و ترامپ تبرئه شود.
سابقه عدم همراهی جمهوری‌خواهان
یک سال پیش و در اولین دادگاه استیضاح ترامپ، فقط یک جمهوری‌خواه رأی به محکومیت او داد: میت رامنی، سناتور یوتا و نامزد این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2012. اگر سناتورهای دموکرات به اتفاق آرا به محکومیت مجدد ترامپ رأی دهند، حداقل 17 سناتور جمهوری‌خواه باید با محکومیت ترامپ موافقت کنند که بسیار بعید است. احتمال می‌رود غیر از رامنی، «بن ساسه» از نبراسکا، «سوزان کالینز» از مین، «لیزا مورکوفسکی» از آلاسکا و «پت تومی» از پنسیلوانیا سناتورهای جمهوری‌خواهی باشند که به محکومیت ترامپ رأی مثبت می‌دهند.
میچ مک‌کانل، رهبر اقلیت جمهوری‌خواه سنا که یک سال دیگر دوره‌اش به پایان می‌رسد گفته است که چندان خود را درگیر این دادگاه نخواهد کرد چراکه اطمینان دارد ترامپ باز هم تبرئه خواهد شد. بسیاری از سناتورهای جمهوری‌خواه پیش از این اعلام کرده‌اند که قصد دفاع از ترامپ را ندارند اما همچنین قصد ندارند رأی به محکومیت او دهند. به همین دلیل به نظر می‌رسد تعداد قابل توجهی از جمهوری‌خواهان سعی می‌کنند به جای تصدیق و توجیه اقدامات ترامپ، براساس رویه موجود رأی دهند. بسیاری از جمهوری‌خواهان خلاف حقوق‌دان‌هایی که عقیده دارند روندی که دموکرات‌ها در پیش گرفته‌اند کاملا قانونی و معتبر است، استدلال کرده‌اند که دادگاه استیضاح خلاف قانون اساسی است زیرا ترامپ دیگر رئیس‌جمهور نیست. ماه گذشته 45 جمهوری‌خواه از جمله میچ مک‌کانل به طرح رند پاول، سناتور سرشناس این حزب رأی مثبت دادند. در این طرح، دادگاه استیضاح ترامپ برخلاف قانون اساسی دانسته شده است.
اقدامات جبهه ترامپ
ترامپ اکنون فاقد ابزار مهمی است که در دادگاه استیضاح قبلی برای تلاش در جهت اثرگذاری بر روند دادرسی از آن استفاده کرد: توییتر. ترامپ در دومین روز محاکمه اول خود 140 توییت و ری‌توییت را منتشر کرد. اکنون حساب توییتر او به همراه حساب‌های فیس‌بوک و اینستاگرامش به حالت تعلیق درآمده است. در نتیجه وکلای او احتمالا مجبور خواهند بود تا تمام بار روند دادگاه را به دوش بکشند. دموکرات‌ها درخواست کردند که ترامپ شخصا شهادت دهد اما این پیشنهاد از سوی ترامپ و وکلایش رد شد. در تیم وکلای او درباره دفاعیه مناسب اختلاف نظرهایی وجود دارد. تکرار ادعاهای بی‌اساس مبنی بر سرقت انتخابات یا استدلال بر اساس موضوع دادگاه و اتهام تحریک آشوبگران و ماهیت استیضاح، از جمله مباحث مورد اختلاف است. سناتورهای جمهوری‌خواه خواستار مطرح‌شدن مبحث دوم هستند. دیوید شوئن و بروس کاستور جونیور وکلای ترامپ هم گفته‌اند که «استیضاح ترامپ خلاف قانون اساسی است» و می‌خواهند دفاعیات خود را روی مبحث دوم متمرکز کنند.
چالش رویارویی با سنا
مدیران استیضاح می‌گویند با پرونده‌ای راحت سروکار دارند و با استدلال‌های قوی می‌توانند ترامپ را محکوم کنند اما آنها سال گذشته و در اولین دادگاه استیضاح ترامپ هم چنین اشتباهی را مرتکب شدند و ترامپ تبرئه شد. مدیران دموکرات استیضاح باید واقع‌بین باشند و ببینند که با سنایی سروکار دارند که بسیاری از سناتورهای جمهوری‌خواه آن می‌خواهند به دلیل نگرانی از محروم‌شدن ترامپ از تصدی پست‌های مهم در آینده، او را تبرئه کنند. در خلاصه شرح اتهام مدیران استیضاح به سرپرستی جیمی راسکین، نماینده مریلند علیه دونالد ترامپ آمده است که ترامپ «مسئول خشونت و تخریبی است که در ششم ماه ژانویه در کنگره رخ داد». مدیران استیضاح به دنبال مرتبط‌دانستن شورش حامیان ترامپ در کنگره به سخنان ترامپ مبنی بر سرقت انتخابات و حمایت او از آشوبگران هستند.
نکته قابل توجه در خلاصه اتهام ارائه‌شده از سوی دموکرات‌ها همچنین شامل بخشی است که ادعا می‌کند ادعاهای خلاف قانون اساسی اقدامی «غلط» و «خطرناک» است. آنها می‌گویند که تنظیم‌کنندگان قانون اساسی نمی‌خواستند ایالات متحده «در روزهای آخر یک رئیس‌جمهوری در برابر خیانت او بی‌دفاع باشد» و به همین دلیل امکان استیضاح رئیس‌جمهوری حتی پس از پایان دوره‌اش مطابق قانون اساسی است و اگر چنین امکانی نباشد باید چنین متممی در قانون اساسی گنجانده شود.
غیبت قاضی ارشد دیوان عالی
برای نخستین بار است که ریاست دادگاه استیضاح را قاضی ارشد دیوان عالی ایالات متحده برعهده ندارد. جان رابرتز سال گذشته ریاست دادگاه استیضاح را در دست داشت اما به دلیل اینکه ترامپ دیگر سمت رسمی ندارد، لزومی به حضور این قاضی ارشد در دادگاه نیست. به جای قاضی رابرتز، پاتریک لیهی، سناتور دموکرات ایالت ورمونت و رئیس سنا، مدیریت جلسات دادگاه را بر عهده خواهد داشت.
نکته جالب دادگاه دوم استیضاح ترامپ حضور کامالا هریس معاون رئیس‌جمهوری است. با توجه به اینکه دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان هر‌کدام 50 کرسی این دوره از سنا را در اختیار دارند، در صورت برابرشدن آرا، هریس می‌تواند با رأی خود بن‌بست موجود را بشکند؛ اما با توجه به حمایت اندک جمهوری‌خواهان از محکوم‌شدن ترامپ بسیار بعید است که دادگاه به رأی هریس نیاز داشته باشد.

دونالد ترامپ با وجود خروج از کاخ سفید همچنان در صدر اخبار آمریکا قرار دارد و هر تحولی که به رئیس‌جمهوری سابق ارتباط داشته باشد، بیش از اخبار مربوط به جانشینش جو بایدن مورد توجه رسانه‌ها قرار می‌گیرد. ترامپ با وجود پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش قرار است امروز دوباره در دادگاه استیضاح محاکمه شود تا تنها رئیس‌جمهوری در تاریخ ایالات متحده باشد که دو بار محاکمه می‌شود.
ترامپ در اولین دادگاه که در دوران ریاست‌جمهوری‌اش برگزار شد به اتهام «سوءاستفاده از قدرت و مانع‌تراشی در مسیر تحقیقات کنگره» بر سر پرونده اوکراین‌گیت محاکمه و تبرئه شد. این بار اما رئیس‌جمهوری سابق آمریکا به اتهام «تحریک آشوبگران به حمله به ساختمان کنگره» در ششم ژانویه محاکمه می‌شود.
در روزهای ابتدایی حمله هواداران افراطی ترامپ به ساختمان کنگره بسیاری از جمهوری‌خواهان هم از دادگاهی‌شدن ترامپ حمایت می‌کردند و زمزمه‌های منع ترامپ از امکان تصدی سمت‌های درجه اول فدرال و دولتی در آینده نیز مطرح شده بود اما با گذشت زمان و فروکش‌کردن هیجان‌ها و سپس آغاز بی‌دردسر ریاست‌جمهوری بایدن، جمهوری‌خواهان به مخالفت با برگزاری دادگاه سنا پرداختند و این اقدام را ناشی از نفرت شخصی نانسی پلوسی، رئیس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا و دیگر دموکرات‌ها از ترامپ دانستند. با وجود مخالفت اکثریت جمهوری‌خواهان که 50 کرسی سنا را در اختیار دارند، دموکرات‌ها پس از رأی مثبت میلی‌متری مجلس نمایندگان به استیضاح (تنها 10 نماینده جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان به استیضاح رأی مثبت دادند)، همچنان بر برگزاری دادگاه استیضاح اصرار دارند و با توجه به اینکه آنها برای محکوم‌کردن ترامپ به رأی مثبت حداقل 17 سناتور جمهوری‌خواه نیاز دارند، احتمال تبرئه مجدد ترامپ و ناکامی دموکرات‌ها در محروم‌کردن او از سمت‌های فدرال بسیار زیاد است. دموکرات‌ها اصرار دارند که به سرعت، رئیس‌جمهوری سابق را مسئول حمله خشونت‌آمیز به کنگره بدانند و جمهوری‌خواهان هم اصرار دارند حال که قرار بر برگزاری دادگاه است، جلسات هرچه زودتر برگزار و ترامپ تبرئه شود.
سابقه عدم همراهی جمهوری‌خواهان
یک سال پیش و در اولین دادگاه استیضاح ترامپ، فقط یک جمهوری‌خواه رأی به محکومیت او داد: میت رامنی، سناتور یوتا و نامزد این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2012. اگر سناتورهای دموکرات به اتفاق آرا به محکومیت مجدد ترامپ رأی دهند، حداقل 17 سناتور جمهوری‌خواه باید با محکومیت ترامپ موافقت کنند که بسیار بعید است. احتمال می‌رود غیر از رامنی، «بن ساسه» از نبراسکا، «سوزان کالینز» از مین، «لیزا مورکوفسکی» از آلاسکا و «پت تومی» از پنسیلوانیا سناتورهای جمهوری‌خواهی باشند که به محکومیت ترامپ رأی مثبت می‌دهند.
میچ مک‌کانل، رهبر اقلیت جمهوری‌خواه سنا که یک سال دیگر دوره‌اش به پایان می‌رسد گفته است که چندان خود را درگیر این دادگاه نخواهد کرد چراکه اطمینان دارد ترامپ باز هم تبرئه خواهد شد. بسیاری از سناتورهای جمهوری‌خواه پیش از این اعلام کرده‌اند که قصد دفاع از ترامپ را ندارند اما همچنین قصد ندارند رأی به محکومیت او دهند. به همین دلیل به نظر می‌رسد تعداد قابل توجهی از جمهوری‌خواهان سعی می‌کنند به جای تصدیق و توجیه اقدامات ترامپ، براساس رویه موجود رأی دهند. بسیاری از جمهوری‌خواهان خلاف حقوق‌دان‌هایی که عقیده دارند روندی که دموکرات‌ها در پیش گرفته‌اند کاملا قانونی و معتبر است، استدلال کرده‌اند که دادگاه استیضاح خلاف قانون اساسی است زیرا ترامپ دیگر رئیس‌جمهور نیست. ماه گذشته 45 جمهوری‌خواه از جمله میچ مک‌کانل به طرح رند پاول، سناتور سرشناس این حزب رأی مثبت دادند. در این طرح، دادگاه استیضاح ترامپ برخلاف قانون اساسی دانسته شده است.
اقدامات جبهه ترامپ
ترامپ اکنون فاقد ابزار مهمی است که در دادگاه استیضاح قبلی برای تلاش در جهت اثرگذاری بر روند دادرسی از آن استفاده کرد: توییتر. ترامپ در دومین روز محاکمه اول خود 140 توییت و ری‌توییت را منتشر کرد. اکنون حساب توییتر او به همراه حساب‌های فیس‌بوک و اینستاگرامش به حالت تعلیق درآمده است. در نتیجه وکلای او احتمالا مجبور خواهند بود تا تمام بار روند دادگاه را به دوش بکشند. دموکرات‌ها درخواست کردند که ترامپ شخصا شهادت دهد اما این پیشنهاد از سوی ترامپ و وکلایش رد شد. در تیم وکلای او درباره دفاعیه مناسب اختلاف نظرهایی وجود دارد. تکرار ادعاهای بی‌اساس مبنی بر سرقت انتخابات یا استدلال بر اساس موضوع دادگاه و اتهام تحریک آشوبگران و ماهیت استیضاح، از جمله مباحث مورد اختلاف است. سناتورهای جمهوری‌خواه خواستار مطرح‌شدن مبحث دوم هستند. دیوید شوئن و بروس کاستور جونیور وکلای ترامپ هم گفته‌اند که «استیضاح ترامپ خلاف قانون اساسی است» و می‌خواهند دفاعیات خود را روی مبحث دوم متمرکز کنند.
چالش رویارویی با سنا
مدیران استیضاح می‌گویند با پرونده‌ای راحت سروکار دارند و با استدلال‌های قوی می‌توانند ترامپ را محکوم کنند اما آنها سال گذشته و در اولین دادگاه استیضاح ترامپ هم چنین اشتباهی را مرتکب شدند و ترامپ تبرئه شد. مدیران دموکرات استیضاح باید واقع‌بین باشند و ببینند که با سنایی سروکار دارند که بسیاری از سناتورهای جمهوری‌خواه آن می‌خواهند به دلیل نگرانی از محروم‌شدن ترامپ از تصدی پست‌های مهم در آینده، او را تبرئه کنند. در خلاصه شرح اتهام مدیران استیضاح به سرپرستی جیمی راسکین، نماینده مریلند علیه دونالد ترامپ آمده است که ترامپ «مسئول خشونت و تخریبی است که در ششم ماه ژانویه در کنگره رخ داد». مدیران استیضاح به دنبال مرتبط‌دانستن شورش حامیان ترامپ در کنگره به سخنان ترامپ مبنی بر سرقت انتخابات و حمایت او از آشوبگران هستند.
نکته قابل توجه در خلاصه اتهام ارائه‌شده از سوی دموکرات‌ها همچنین شامل بخشی است که ادعا می‌کند ادعاهای خلاف قانون اساسی اقدامی «غلط» و «خطرناک» است. آنها می‌گویند که تنظیم‌کنندگان قانون اساسی نمی‌خواستند ایالات متحده «در روزهای آخر یک رئیس‌جمهوری در برابر خیانت او بی‌دفاع باشد» و به همین دلیل امکان استیضاح رئیس‌جمهوری حتی پس از پایان دوره‌اش مطابق قانون اساسی است و اگر چنین امکانی نباشد باید چنین متممی در قانون اساسی گنجانده شود.
غیبت قاضی ارشد دیوان عالی
برای نخستین بار است که ریاست دادگاه استیضاح را قاضی ارشد دیوان عالی ایالات متحده برعهده ندارد. جان رابرتز سال گذشته ریاست دادگاه استیضاح را در دست داشت اما به دلیل اینکه ترامپ دیگر سمت رسمی ندارد، لزومی به حضور این قاضی ارشد در دادگاه نیست. به جای قاضی رابرتز، پاتریک لیهی، سناتور دموکرات ایالت ورمونت و رئیس سنا، مدیریت جلسات دادگاه را بر عهده خواهد داشت.
نکته جالب دادگاه دوم استیضاح ترامپ حضور کامالا هریس معاون رئیس‌جمهوری است. با توجه به اینکه دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان هر‌کدام 50 کرسی این دوره از سنا را در اختیار دارند، در صورت برابرشدن آرا، هریس می‌تواند با رأی خود بن‌بست موجود را بشکند؛ اما با توجه به حمایت اندک جمهوری‌خواهان از محکوم‌شدن ترامپ بسیار بعید است که دادگاه به رأی هریس نیاز داشته باشد.