هیئت عالیرتبه سیاسی افغانستان و طالبان برای ادامه مذاکرات توافق کردند
بازگشت به کابل با دستان خالی
دو روز مذاکره پشت پرده بهظاهر فشرده با یک نشست خبری به کار خود پایان داد و هیچ نتیجهای نداشت جز ادامه گفتوگوهای طرفین برای رسیدن به توافق صلح در افغانستان. همانطور که انتظار میرفت، مذاکرات بینالافغان در دوحه به نتیجه مشخصی نرسید و تنها نتیجه دیدار هیئت عالیرتبه سیاسی افغانستان با گروه طالبان، امید به ادامه مذاکرات دو طرف در آینده نزدیک بود. پس از پایان مذاکرات، رؤسای دو هیئت، نشستی خبری در محل مذاکرات برپا کردند. در این نشست، نخست عبدالله عبدالله، بهعنوان رهبر نمایندگان دولت کابل سخنرانی کرد و از نزدیکی دیدگاههای دو طرف درباره جنگ افغانستان سخن گفت. عبدالله تأکید کرد در این نشست مواضع دو طرف کاملا واضح و آشکار شده و قرار است این مذاکرات همچنان تداوم داشته باشد. او همچنین وعده داد که در هفتههای آینده گفتوگوهای دو طرف بار دیگر آغاز خواهد شد. پس از عبدالله، ملا عبدالغنی برادر، رئیس هیئت مذاکرهکننده طالبان نیز صحبت کوتاهی داشت. او نیز بر حل مشکل افغانستان از راه گفتوگو و مذاکره تأکید کرد و گفت: هرچند طالبان در این اواخر مناطق زیادی از افغانستان را به تصرف درآورده است؛ بااینحال باور دارد که
مشکل افغانستان باید از راه مذاکره حل شود. نتیجه مذاکرات دوروزه دوحه، انتشار بیانیه ششمادهای دو طرف بود. در این بیانیه آمده است که هر دو طرف متعهد شدهاند تا رسیدن به چنین توافقی در سطح عالی در مذاکرات شرکت کنند و بهمنظور رسیدن به این هدف در آینده چنین نشستهایی را ادامه دهند. تنها بند مهم این بیانیه تأکید دو طرف بر حفاظت از تأسیسات عمومی و همکاری برای کاهش شیوع ویروس کروناست و برخلاف انتظار همگان، حرفی از آتشبس زده نشد؛ نه در نشست خبری و نه در بیانیه مشترک. حتی با اینکه در طول برگزاری نشست خبری، تعدادی از کاربران شبکههای اجتماعی نوشتند که به دلیل فرارسیدن عید قربان، آتشبس پنجروزهای برقرار شده است، هیچکدام از دو طرف دراینباره اظهارنظر نکردند؛ تنها محمد نعیم، سخنگوی گروه طالبان، در صفحه توییترش نوشت که اعلامیه منتشرشده درباره آتشبس جعلی است و دو طرف اصلا درباره آتشبس گفتوگو نکردهاند. به این ترتیب در روزهای عید هم مردم افغانستان، درگیری در سراسر کشور را شاهد خواهند بود. به نظر میرسد دو طرف گفتوگو یک بار دیگر با دست خالی از این مذاکرات بیرون آمدهاند. هرچند هیچ خبری از جزئیات مذاکرات به
بیرون درز نکرده است، اما اگر بیانیه ششمادهای را برایند این نشست در نظر بگیریم، حرفی جدی میان دو طرف ردوبدل نشده است.
پیام عید رهبر طالبان
در این حال، ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر گروه طالبان، از مکان نامعلومی در پیامی به مناسبت عید قربان گفت «امارت اسلامی با همه پیروزیها و پیشرویهای نظامی، حامی جدی راهحل سیاسی معضل کشور است. هر فرصتی که سبب قیام نظام اسلامی و آمدن صلح و امنیت در کشور شود، امارت اسلامی انشاءالله تعالی از آن حتما استفاده خواهد کرد». رهبر طالبان از تمام جهتهای درگیر جنگ میخواهد که با هیچکسی دشمنی نکنند و تأکید میکند: «آغوش ما به روی آنها باز است، خواستهای مشروع را میپذیریم و برای بازسازی کشور از استعدادهای آنها استفاده سالم خواهد شد»؛ بااینحال، او نیز هیچ اشارهای به آتشبس که خواست میلیونها افغان است، نکرده است. هرچند روح این پیام برخلاف پیامهای پیشین رهبر طالبان مبنی بر ادامه نبرد مسلحانه، صلحطلبانه است، اما روشن است که ملا هبتالله آخوندزاده از موضع بالا سخن میگوید. رهبر طالبان در سه جای این بیانیه از زنان نام برده است که دو مورد آن درباره حمایت از بیوهزنان است و در مورد آخر میگوید: «در عرصه حقوق شهروندان، امارت اسلامی به حقوق حقه افغانها متعهد است. همچنین برای زنان در چوکات (چارچوب) شریعت مطهره محیط
مناسب تعلیمی مهیا میشود و امارت اسلامی در این مورد توجه خاصی خواهد کرد». او حتی در این پیام به کار و فعالیت سیاسی و مدنی زنان که در این دو دهه پیشرفت چشمگیری داشته است، هیچ اشارهای نکرده است، اما رویهمرفته، این موضعگیری میتواند به ادامه گفتوگوها بین هیئت بلندپایه دولت و گروه طالبان کمک کند. هرچند طالبان توافقی سیاسی بر مبنای شرایط و اولولیتهای خود میخواهد، اما ادامه گفتوگوها شاید به تفاهم سیاسی منجر شود.
دو روز مذاکره پشت پرده بهظاهر فشرده با یک نشست خبری به کار خود پایان داد و هیچ نتیجهای نداشت جز ادامه گفتوگوهای طرفین برای رسیدن به توافق صلح در افغانستان. همانطور که انتظار میرفت، مذاکرات بینالافغان در دوحه به نتیجه مشخصی نرسید و تنها نتیجه دیدار هیئت عالیرتبه سیاسی افغانستان با گروه طالبان، امید به ادامه مذاکرات دو طرف در آینده نزدیک بود. پس از پایان مذاکرات، رؤسای دو هیئت، نشستی خبری در محل مذاکرات برپا کردند. در این نشست، نخست عبدالله عبدالله، بهعنوان رهبر نمایندگان دولت کابل سخنرانی کرد و از نزدیکی دیدگاههای دو طرف درباره جنگ افغانستان سخن گفت. عبدالله تأکید کرد در این نشست مواضع دو طرف کاملا واضح و آشکار شده و قرار است این مذاکرات همچنان تداوم داشته باشد. او همچنین وعده داد که در هفتههای آینده گفتوگوهای دو طرف بار دیگر آغاز خواهد شد. پس از عبدالله، ملا عبدالغنی برادر، رئیس هیئت مذاکرهکننده طالبان نیز صحبت کوتاهی داشت. او نیز بر حل مشکل افغانستان از راه گفتوگو و مذاکره تأکید کرد و گفت: هرچند طالبان در این اواخر مناطق زیادی از افغانستان را به تصرف درآورده است؛ بااینحال باور دارد که
مشکل افغانستان باید از راه مذاکره حل شود. نتیجه مذاکرات دوروزه دوحه، انتشار بیانیه ششمادهای دو طرف بود. در این بیانیه آمده است که هر دو طرف متعهد شدهاند تا رسیدن به چنین توافقی در سطح عالی در مذاکرات شرکت کنند و بهمنظور رسیدن به این هدف در آینده چنین نشستهایی را ادامه دهند. تنها بند مهم این بیانیه تأکید دو طرف بر حفاظت از تأسیسات عمومی و همکاری برای کاهش شیوع ویروس کروناست و برخلاف انتظار همگان، حرفی از آتشبس زده نشد؛ نه در نشست خبری و نه در بیانیه مشترک. حتی با اینکه در طول برگزاری نشست خبری، تعدادی از کاربران شبکههای اجتماعی نوشتند که به دلیل فرارسیدن عید قربان، آتشبس پنجروزهای برقرار شده است، هیچکدام از دو طرف دراینباره اظهارنظر نکردند؛ تنها محمد نعیم، سخنگوی گروه طالبان، در صفحه توییترش نوشت که اعلامیه منتشرشده درباره آتشبس جعلی است و دو طرف اصلا درباره آتشبس گفتوگو نکردهاند. به این ترتیب در روزهای عید هم مردم افغانستان، درگیری در سراسر کشور را شاهد خواهند بود. به نظر میرسد دو طرف گفتوگو یک بار دیگر با دست خالی از این مذاکرات بیرون آمدهاند. هرچند هیچ خبری از جزئیات مذاکرات به
بیرون درز نکرده است، اما اگر بیانیه ششمادهای را برایند این نشست در نظر بگیریم، حرفی جدی میان دو طرف ردوبدل نشده است.
پیام عید رهبر طالبان
در این حال، ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر گروه طالبان، از مکان نامعلومی در پیامی به مناسبت عید قربان گفت «امارت اسلامی با همه پیروزیها و پیشرویهای نظامی، حامی جدی راهحل سیاسی معضل کشور است. هر فرصتی که سبب قیام نظام اسلامی و آمدن صلح و امنیت در کشور شود، امارت اسلامی انشاءالله تعالی از آن حتما استفاده خواهد کرد». رهبر طالبان از تمام جهتهای درگیر جنگ میخواهد که با هیچکسی دشمنی نکنند و تأکید میکند: «آغوش ما به روی آنها باز است، خواستهای مشروع را میپذیریم و برای بازسازی کشور از استعدادهای آنها استفاده سالم خواهد شد»؛ بااینحال، او نیز هیچ اشارهای به آتشبس که خواست میلیونها افغان است، نکرده است. هرچند روح این پیام برخلاف پیامهای پیشین رهبر طالبان مبنی بر ادامه نبرد مسلحانه، صلحطلبانه است، اما روشن است که ملا هبتالله آخوندزاده از موضع بالا سخن میگوید. رهبر طالبان در سه جای این بیانیه از زنان نام برده است که دو مورد آن درباره حمایت از بیوهزنان است و در مورد آخر میگوید: «در عرصه حقوق شهروندان، امارت اسلامی به حقوق حقه افغانها متعهد است. همچنین برای زنان در چوکات (چارچوب) شریعت مطهره محیط
مناسب تعلیمی مهیا میشود و امارت اسلامی در این مورد توجه خاصی خواهد کرد». او حتی در این پیام به کار و فعالیت سیاسی و مدنی زنان که در این دو دهه پیشرفت چشمگیری داشته است، هیچ اشارهای نکرده است، اما رویهمرفته، این موضعگیری میتواند به ادامه گفتوگوها بین هیئت بلندپایه دولت و گروه طالبان کمک کند. هرچند طالبان توافقی سیاسی بر مبنای شرایط و اولولیتهای خود میخواهد، اما ادامه گفتوگوها شاید به تفاهم سیاسی منجر شود.