دریادلانِ بیسنگر
محمدرضا رسولی
در سحرگاه سوم دیماه سال 1365 اروندرود، شاهد آغاز عملیات آبی خاکی کربلای چهار توسط نیروهای نظامی ایران بود. عملیاتی با نیروهای فراوان غواص و پیاده که هدفش آمادهسازی مقدمات فتح شهر بصره در عراق بود؛ اما در پی لورفتن طرح عملیات، در تاریخ پنجم دیماه با عقبنشینی نیروهای ایرانی پایان یافت. نیروهای ایرانی برای اینکه بتوانند به اهداف خود در این عملیات برسند، باید از رودخانه اروند عبور کرده و بعد از تصرف جزایر مهمی مانند امالرصاص و ابوالخصیب، خود را به شهر بصره نزدیک میکردند. به باور کارشناسان نظامی، دو ویژگی شرایط این عملیات را از بقیه عملیاتها متمایز میکرد؛ نخست اینکه برای اولین بار نیروهای خطشکن غواص در موج اول قرار میگرفت و دوم اینکه غواصان باید از محل پیوند رودخانه کارون و اروند به آب میزدند و در سکوت کامل از کنار جزیره عراقی امالرصاص در داخل اروند عبور میکردند. موضوع مهمتری كه كار را سختتر كرده بود، ضرب شستی بود كه دشمن در عملیات والفجر هشت از رزمندگان ایرانی در منطقه اروند خورده بود و براساساین سنگرها را به گونهای چیده بود كه كاملا بر میدان مشرف بوده و كوچكترین حركت رزمندگان ایرانی را زیر نظر داشت. با این حال، دلاوران غواص و خطشکنان با اینکه احتمال زیاد میدادند که کشتهشدن، مجروحیت سخت یا اسارت در پیشرو است با شجاعت هرچه تمامتر تن را به قلب خروشان اروند زدند و خط عملیاتی اروند را شکسته و حتی از جزیره امالرصاص هم عبور کردند؛ اما در پی لورفتن طرح عملیات دستور عقبنشینی فوری توسط فرماندهان صادر و آنان از ادامه راه بازماندند. دشمن که با بهرهگیری از اطلاعات ماهوارهای آمریكا تسلط کامل به منطقه داشت، با پاتک ضد غواص و شناور، عقبه نیروهای ایرانی را بهشدت بمباران میکند و با توجه به عدم امکان سنگرگرفتن و استفاده از اسلحه در امواج سرد و خروشان اروند، عقبنشینی را برای غواصان و خطشکنان غیرممکن میکند. طبق اظهارات بازماندگان عملیات کربلای چهار، رزمندگان ایرانی درحالیکه بیشتر آنها مجروح بودند، 15 کیلومتر جلوتر از خط مقدم به اسارت دشمن درمیآیند. عراقیها بالای سر رزمندگان مجروح میرسند. به مجروحان تیر خلاصی میزنند و آنها را به شهادت میرسانند و دستان و بعضا پاهای غواصان و خطشكنان زنده را هم میبندند و آنها را در گور دستهجمعی دفن میكنند. به باور فرماندهان جنگ، خطاهای منتهی به شکست در عملیات کربلای چهار، زمینه را برای پیروزی در عملیات کربلای پنج فراهم کرد و رشادت، غیرت و ازخودگذشتگی نیروهای خطشکن ایرانی مقدمهای شد تا عملیات کربلای پنج در تاریخ 19 دی ماه سال 1365 تنها بعد از 16 روز در همان منطقه به شکلی برقآسا توسط رزمندگان ایرانی آغاز شود. در این عملیات رزمندگان ایرانی توانستند به مستحکمترین خطوط عراق یعنی شلمچه یورش برده و در جنگی سخت، پس از عبور متحیرانه از پنج دژ مستحکم و غیرقابل نفوذ دشمن، انتقام سختی از آنان بگیرند و به پیروزی دست یابند. بعد از گذشت 30 سال پیکر دلاورمردان ایرانی در یک گور دستهجمعی در منطقه ابوفلوس در منطقه ابوالخصیب عراق کشف شد. پیکرهایی با لباس غواصی که دستانشان از جلو با سیم بسته شده است. درود به روح بزرگشان که جوانمردانه تا پای جان ایستادگی کردند و مظلومانه آسمانی شدند. شجاعت و مردانگی آنان هرگز فراموش نخواهد شد و یاد و خاطره آنها تا ابد در اذهان زنده خواهد ماند.
در سحرگاه سوم دیماه سال 1365 اروندرود، شاهد آغاز عملیات آبی خاکی کربلای چهار توسط نیروهای نظامی ایران بود. عملیاتی با نیروهای فراوان غواص و پیاده که هدفش آمادهسازی مقدمات فتح شهر بصره در عراق بود؛ اما در پی لورفتن طرح عملیات، در تاریخ پنجم دیماه با عقبنشینی نیروهای ایرانی پایان یافت. نیروهای ایرانی برای اینکه بتوانند به اهداف خود در این عملیات برسند، باید از رودخانه اروند عبور کرده و بعد از تصرف جزایر مهمی مانند امالرصاص و ابوالخصیب، خود را به شهر بصره نزدیک میکردند. به باور کارشناسان نظامی، دو ویژگی شرایط این عملیات را از بقیه عملیاتها متمایز میکرد؛ نخست اینکه برای اولین بار نیروهای خطشکن غواص در موج اول قرار میگرفت و دوم اینکه غواصان باید از محل پیوند رودخانه کارون و اروند به آب میزدند و در سکوت کامل از کنار جزیره عراقی امالرصاص در داخل اروند عبور میکردند. موضوع مهمتری كه كار را سختتر كرده بود، ضرب شستی بود كه دشمن در عملیات والفجر هشت از رزمندگان ایرانی در منطقه اروند خورده بود و براساساین سنگرها را به گونهای چیده بود كه كاملا بر میدان مشرف بوده و كوچكترین حركت رزمندگان ایرانی را زیر نظر داشت. با این حال، دلاوران غواص و خطشکنان با اینکه احتمال زیاد میدادند که کشتهشدن، مجروحیت سخت یا اسارت در پیشرو است با شجاعت هرچه تمامتر تن را به قلب خروشان اروند زدند و خط عملیاتی اروند را شکسته و حتی از جزیره امالرصاص هم عبور کردند؛ اما در پی لورفتن طرح عملیات دستور عقبنشینی فوری توسط فرماندهان صادر و آنان از ادامه راه بازماندند. دشمن که با بهرهگیری از اطلاعات ماهوارهای آمریكا تسلط کامل به منطقه داشت، با پاتک ضد غواص و شناور، عقبه نیروهای ایرانی را بهشدت بمباران میکند و با توجه به عدم امکان سنگرگرفتن و استفاده از اسلحه در امواج سرد و خروشان اروند، عقبنشینی را برای غواصان و خطشکنان غیرممکن میکند. طبق اظهارات بازماندگان عملیات کربلای چهار، رزمندگان ایرانی درحالیکه بیشتر آنها مجروح بودند، 15 کیلومتر جلوتر از خط مقدم به اسارت دشمن درمیآیند. عراقیها بالای سر رزمندگان مجروح میرسند. به مجروحان تیر خلاصی میزنند و آنها را به شهادت میرسانند و دستان و بعضا پاهای غواصان و خطشكنان زنده را هم میبندند و آنها را در گور دستهجمعی دفن میكنند. به باور فرماندهان جنگ، خطاهای منتهی به شکست در عملیات کربلای چهار، زمینه را برای پیروزی در عملیات کربلای پنج فراهم کرد و رشادت، غیرت و ازخودگذشتگی نیروهای خطشکن ایرانی مقدمهای شد تا عملیات کربلای پنج در تاریخ 19 دی ماه سال 1365 تنها بعد از 16 روز در همان منطقه به شکلی برقآسا توسط رزمندگان ایرانی آغاز شود. در این عملیات رزمندگان ایرانی توانستند به مستحکمترین خطوط عراق یعنی شلمچه یورش برده و در جنگی سخت، پس از عبور متحیرانه از پنج دژ مستحکم و غیرقابل نفوذ دشمن، انتقام سختی از آنان بگیرند و به پیروزی دست یابند. بعد از گذشت 30 سال پیکر دلاورمردان ایرانی در یک گور دستهجمعی در منطقه ابوفلوس در منطقه ابوالخصیب عراق کشف شد. پیکرهایی با لباس غواصی که دستانشان از جلو با سیم بسته شده است. درود به روح بزرگشان که جوانمردانه تا پای جان ایستادگی کردند و مظلومانه آسمانی شدند. شجاعت و مردانگی آنان هرگز فراموش نخواهد شد و یاد و خاطره آنها تا ابد در اذهان زنده خواهد ماند.