سایه طاعون بر سر حیوانات اهلی و وحشی
سپهر سلیمی
طاعون نشخوارکنندگان کوچک همچنان قربانی میگیرد. آخرین خبرها حاکی از این است که این بیماری در مناطق حفاظت حفاظتشده البرز و چند استان کشور مشاهده شده است. بیماری Peste-des-petits-ruminants یا طاعون نشخوارکنندگان کوچک (طاعون بزی)، یک بیماری ویروسی مسری و بسیار خطرناک است که نشخوارکنندگان کوچک نظیر گوسفند و بز اهلی و وحشی و شتر به آن مبتلا میشوند. این بیماری یکی از هزاران بلایی است که به واسطه علاقه انسان به خوردن گوشت، سبب مرگ و رنج حیوانات اهلی و وحشی میشود. حضور گلههای دام آلوده در مناطق حفاظتشده باعث بروز خسارات جبرانناپذیر به حیات وحش شده است. فقط در یک مورد، اسفند سال گذشته سرپرست معاونت پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان اعلام کرده بود حدود ۶۰۰ کل و بز در پارک ملی کلاهقاضی تلف شدهاند. دامهای آلوده از طریق تماس مستقیم یا تماس با منابع آبی و آبشخورهای دام یا از طریق لاشههای رهاشده در طبیعت، به گسترش این بیماری کمک میکنند. وجود گلههای حیواناتی که برای تولید گوشت پرورش پیدا میکنند از چند نظر درخور توجه و بررسی است. حدود ۶۰ میلیون گوسفند و بز در مراتع و جنگلهای کشور که پنج برابر ظرفیت این مناطق است باعث نابودی زیستگاههای طبیعی از طریق نابودی گونههای گیاهی و فرسایش خاک شده است. در واقع این حیوانات بدبخت که در فاصله چند ماه برای استفاده از گوشت قربانی میشوند از عوامل قابل توجه در ویرانی عرصههای طبیعی هستند. نابودی زیستگاههای طبیعی در نهایت به آسیبپذیری و مرگ حیوانات وحشی منجر میشود. از دیگر سو، شیوع بیمارهای مشترک نظیر طاعون نشخوارکنندگان کوچک در جمعیت حیات وحش کشور از دیگر آسیبهای دامپروری است؛ ضمن اینکه حضور این گلهها در مناطق حفاظتشده باعث کاهش منابع غذایی و آبی حیات وحش میشود. مهمترین راهکار برای جلوگیری از آسیب به حیات وحش ممانعت از ورود گلههای دام به مناطق حفاظتشده است، اما متأسفانه در این زمینه سختگیری لازم صورت نمیگیرد. ضمن اینکه واکسیناسیون گلههای دام حیوانات اهلی لازم است، اما در این زمینه نیز شاهد اقدامات ضعیف و منفعلانه ادارات مرتبط ازجمله سازمان دامپزشکی کشور هستیم. ظاهرا در این خصوص مواردی همچون گرانی و کمبود واکسن نیز اعلام شده است. قرنطینه و معدومسازی بخشی یا کل گلههای مبتلا از دیگر موارد ضروری برای مقابله با این بیماری کشنده است. تردد گلههای دام اهلی و همچنین حیات وحش بین مناطق استانهای مختلف سبب شده است که مقابله با این بیماری نیازمند عزم راسخ ملی باشد؛ زیرا حتی اقدامات لازم و کافی توسط کلیه ادارات مرتبط در یک استان تضمینی برای ایمنبودن حیوانات آن استان نیست. دامپروری در همه اشکال آن بلای جان حیوانات و زمین است. دامپروری صنعتی علاوه بر آنکه سالانه باعث تولید و مرگ حدود ۷۵ میلیارد حیوان میشود، به اشکال دیگر نظیر نابودی زیستگاهها، نابودی منابع آبی و ایجاد زمینه بیماریهای مشترک، باعث تضییع حقوق حیوانات میشود. راهحل قطعی پایان این شرایط تغییر سبک زندگی و ترک محصولات حیوانی و گوشتی است.
طاعون نشخوارکنندگان کوچک همچنان قربانی میگیرد. آخرین خبرها حاکی از این است که این بیماری در مناطق حفاظت حفاظتشده البرز و چند استان کشور مشاهده شده است. بیماری Peste-des-petits-ruminants یا طاعون نشخوارکنندگان کوچک (طاعون بزی)، یک بیماری ویروسی مسری و بسیار خطرناک است که نشخوارکنندگان کوچک نظیر گوسفند و بز اهلی و وحشی و شتر به آن مبتلا میشوند. این بیماری یکی از هزاران بلایی است که به واسطه علاقه انسان به خوردن گوشت، سبب مرگ و رنج حیوانات اهلی و وحشی میشود. حضور گلههای دام آلوده در مناطق حفاظتشده باعث بروز خسارات جبرانناپذیر به حیات وحش شده است. فقط در یک مورد، اسفند سال گذشته سرپرست معاونت پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان اعلام کرده بود حدود ۶۰۰ کل و بز در پارک ملی کلاهقاضی تلف شدهاند. دامهای آلوده از طریق تماس مستقیم یا تماس با منابع آبی و آبشخورهای دام یا از طریق لاشههای رهاشده در طبیعت، به گسترش این بیماری کمک میکنند. وجود گلههای حیواناتی که برای تولید گوشت پرورش پیدا میکنند از چند نظر درخور توجه و بررسی است. حدود ۶۰ میلیون گوسفند و بز در مراتع و جنگلهای کشور که پنج برابر ظرفیت این مناطق است باعث نابودی زیستگاههای طبیعی از طریق نابودی گونههای گیاهی و فرسایش خاک شده است. در واقع این حیوانات بدبخت که در فاصله چند ماه برای استفاده از گوشت قربانی میشوند از عوامل قابل توجه در ویرانی عرصههای طبیعی هستند. نابودی زیستگاههای طبیعی در نهایت به آسیبپذیری و مرگ حیوانات وحشی منجر میشود. از دیگر سو، شیوع بیمارهای مشترک نظیر طاعون نشخوارکنندگان کوچک در جمعیت حیات وحش کشور از دیگر آسیبهای دامپروری است؛ ضمن اینکه حضور این گلهها در مناطق حفاظتشده باعث کاهش منابع غذایی و آبی حیات وحش میشود. مهمترین راهکار برای جلوگیری از آسیب به حیات وحش ممانعت از ورود گلههای دام به مناطق حفاظتشده است، اما متأسفانه در این زمینه سختگیری لازم صورت نمیگیرد. ضمن اینکه واکسیناسیون گلههای دام حیوانات اهلی لازم است، اما در این زمینه نیز شاهد اقدامات ضعیف و منفعلانه ادارات مرتبط ازجمله سازمان دامپزشکی کشور هستیم. ظاهرا در این خصوص مواردی همچون گرانی و کمبود واکسن نیز اعلام شده است. قرنطینه و معدومسازی بخشی یا کل گلههای مبتلا از دیگر موارد ضروری برای مقابله با این بیماری کشنده است. تردد گلههای دام اهلی و همچنین حیات وحش بین مناطق استانهای مختلف سبب شده است که مقابله با این بیماری نیازمند عزم راسخ ملی باشد؛ زیرا حتی اقدامات لازم و کافی توسط کلیه ادارات مرتبط در یک استان تضمینی برای ایمنبودن حیوانات آن استان نیست. دامپروری در همه اشکال آن بلای جان حیوانات و زمین است. دامپروری صنعتی علاوه بر آنکه سالانه باعث تولید و مرگ حدود ۷۵ میلیارد حیوان میشود، به اشکال دیگر نظیر نابودی زیستگاهها، نابودی منابع آبی و ایجاد زمینه بیماریهای مشترک، باعث تضییع حقوق حیوانات میشود. راهحل قطعی پایان این شرایط تغییر سبک زندگی و ترک محصولات حیوانی و گوشتی است.