بلاکچین یا دولتها، کدامیک مغلوب میشوند؟
رمزارزها و بهطورکلی فناوری بلاکچین با وجود رشد باورنکردنی که در عمر کوتاهش داشته، همچنان از نظر دولتها پذیرفته نشده است. دولتها در این سالها هنوز سیاست درستی در مقابل این فناوری از خود نشان ندادهاند. سیاست دولتها تاکنون فقط سنگاندازی و سعی در کندکردن روند استفاده از این فناوری بین مردم بوده است. در این مطلب نگاهی میاندازیم به اینکه آیا جهان ناچار است راه را برای توسعه بلاکچین و رمزارزها باز کند یا خیر؟
به گزارش پیوست، السالوادور نخستین کشوری در جهان بوده که بیتکوین را به عنوان پول رسمی این کشور برای مبادلاتش، به رسمیت شناخته است. هرچند این رویکرد از سوی بسیاری از فعالان این حوزه مورد انتقاد قرار گرفت اما رئیسجمهوری این کشور چندیپیش اعلام کرد چهار میلیون دلار از خرید و فروش بیتکوین سود کردهاند.
کشورهایی مانند برزیل نیز در حال برنامهریزی برای بهرسمیتشناختن رمزارز به عنوان پول رسمی هستند و سوئیس و برخی دیگر از کشورها نیز قوانینشان را برای مبادلات مالی از طریق ارزهای دیجیتال تسهیل کردهاند، اما از سوی دیگر شاهد مقاومت برخی دولتهای بزرگ مثل چین در برابر این بازار هستیم؛ بازاری که البته هنوز سهم بسیار کوچکی از بازار مالی جهان را به خود اختصاص داده است.
برخی میگویند آینده از آنِ رمزارزهاست و برخی معتقدند این موضوع توهمی بیش نیست. اما بهرسمیتشناختن بیتکوین بهعنوان پول یک کشور چه تأثیری در اقتصاد آن کشور میتواند داشته باشد؟ آیا جهان ناچار است راه را برای توسعه بلاکچین و رمزارزها باز کند؟
پیمان مولوی، دبیرکل انجمن اقتصاددانان و کارشناس حوزه رمزارز، درباره پذیرش رمزارزها و ظرفیتهایی که صنعت بلاکچین میتواند برای اقتصاد ایران داشته باشد، میگوید: «باید ببینیم در ایران میخواهیم به کدامسو برویم. دولت باید به جای ایجاد محدودیت، از ظرفیت رمزارزها استفاده کند و به سمت توکنایزکردن دارایی و پروژهها و تأمین مالی از طریق بلاکچین و سرمایهگذاری در پروژههای خوب حرکت کند. همچنین باید تکلیف پلتفرمهای ایرانی رمزارز را مشخص کند و حتی دولت از سود مبادلات مالیات دریافت کند».
او میگوید: «معتقدم باید با الگوبرداری از کشورهایی که در این بخش موفق بودهاند، روشن و شفاف در زمینه رمزارزها وارد شویم. در شرایط فعلی نیز برخی کشورهای اروپایی با اقتصاد قوی، تمام مقرراتشان را تغییر داده و برای مبادلات رمزارزی تسهیلات قانونی ایجاد کردهاند». این کارشناس اقتصادی در رابطه با آینده رمزارزها و تأثیرشان بر اقتصاد کشورها اینگونه توضیح میدهد: «در رابطه با ابعاد تأثیر بیتکوین بر اقتصاد، اختلافنظرهایی وجود دارد؛ یک بخشی به دلیل تعصب روی پول سنتی و مقاومت در مقابل تکنولوژی است و یک بخش نیز به درکنکردن سیستم بلاکچین و رمزارزها مربوط میشود. این در حالی است که ما در طول تاریخ شاهد تغییراتی در نوع پول بودهایم. زمانی سکه طلا یا نقره مبنای مبادلات و معاملات بود، بعدها پول کاغذی آمد و بهنوعی جایگزین سکه شد. همینطور در دورهای طلا و پوند انگلستان مبنای محاسبه ارزش پول کشورها و مبنای مبادلات جهانی بود، بعد از جنگ جهانی دوم هم بهدلایلی دلار جایگزین طلا شد».
سهم کریپتو در مارکت مالی جهان
مولوی همچنین درباره تأثیر رمزارزها بر جایگاه دلار میگوید: «ما در حال گذار از حاکمیت دلار در اقتصاد جهانی هستیم. در این جایگزینی شاهد ایجاد «سنترالبنک دیجیتال کارنسی» هستیم که بانکها پول دیجیتال را وارد سیستم خود میکنند».
این کارشناس اقتصادی دلیل ارزش پایین بازار رمزارزها در مقابل بازارهای دیگر مثل بازار سهام و سایر بازارها را اینگونه توضیح میدهد: «۹۹.۹ درصد ظرفیت بازار در اختیار بازارهایی مثل طلا و سهام و... است که از طریق همین ارزهای فیات قدیمی یا پول دیجیتال بانکهای مرکزی کار میکنند و رمزارزها سهم بسیار اندکی از بازار مالی جهان و سیستم بانکی دارند».
او درباره جایگاه رمزارزها در اقتصاد جهان میگوید: «رمزارزها مسیرشان را میروند و در آینده سهم بزرگتری از بازار مالی جهان خواهند داشت. در حال حاضر ارزش بازار رمزارزها دو هزار میلیارد تومان است که بسیار ناچیز است و نمیتوان به صورت قطع گفت آینده چه میزان از ارزش بازار را به خود اختصاص خواهند داد».
مولوی با اشاره به اینکه کشورها دو شیوه در مواجهه با بلاکچین در دستور کار قرار دادهاند، میگوید: «کشوری مثل آمریکا این صنعت را میپذیرد و قوانینی برای دریافت مالیات و قانونمندترکردن مبادلات تدوین میکند و کشوری مثل چین در مقابل رمزارزها مقاومت میکند. بههرحال اقتصاد چین اقتصاد بزرگی است، همانطورکه اقتصاد آمریکا بزرگ است. معتقدم اتفاق اساسی در تغییر نگاه مالی در حوزه رمزارزها افتاده است و شرکتهای بزرگ همچنان در حال ورود به این عرصه هستند».
فرزین فردیس، رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری اتاق تهران، در مورد پذیرش رمزارزها و فناوری بلاکچین در کشورها میگوید: «هیچ حکومتی، فارغ از اینکه ضعیف باشد یا قوی، در درازمدت نمیتواند با تغییرات تکنولوژی مقابله کند. حکومتها میتوانند با پژوهشها یا کار رسانهای پذیرش رمزارزها در جامعه را به تأخیر انداخته یا حتی از نسخههایی که کمتر با سیاستهایشان در تضاد است، استفاده کنند. اما در هر صورت فناوری بلاکچین، برهمزننده و تخریبکننده است و کل فضا را دچار دگرگونی میکند. مقاومت در مقابل این فناوری تنها موجب تأخیر شده ولی در رخدادن این تغییر تفاوتی ایجاد نمیکند».
او در ادامه میگوید: «از طرفی شیفتگان فناوری هم ممکن است دچار خطا شده و فکر کنند این تغییر با ازبینرفتن ساختار سنتی همراه است که این اتفاق دور از واقعیت به نظر میرسد. احتمالا در آینده شاهد نقطه تعادلی خواهیم بود که هم ساختار سنتی و هم فناوریهای جدید و نمودهای آن از جمله کوین و توکنها مورد پذیرش قرار گرفته و استفاده میشوند. محدود و غیرقانونی اعلامکردن رمزارزها از طرف دولتها تا وقتی ادامه پیدا میکند که حکومتها با آمادگی بیشتر و برنامه منسجمتر بتوانند با این پدیده کنار آمده و از آن استفاده کنند».
ممنوعیت هر چیزی یعنی پاککردن صورتمسئله
فردیس درباره تفاوت برخورد کشورها با فناوری بلاکچین میگوید: «هوشمندی کشورها با ساختار حکومتی بهتر در این است که وقتی ممنوعیتی را اعلام میکنند، این ممنوعیت برایشان به معنی پاککردن صورتمسئله نیست، بلکه در کمترین زمان ممکن بهدنبال راهحل و سیاست درست در قبال این پدیده هستند. اما در داخل ما فکر میکنیم که اگر صیانت کنیم صورتمسئله پاک میشود یا اگر ممنوعیتی اعلام کنیم دیگر مردم دوست ندارند از این فناوری استفاده کنند یا با این اعلام، مزایای این فناوری از بین میرود».
این کارشناس درباره آینده این فناوری و نمودهای آن بر این اعتقاد است که با توجه به تغییر و تحولهای اکوسیستم رمزارزها معلوم نیست در سالهای آینده همین کوین و توکنها را هم داشته باشیم، اما در این بین، بخشی از این اکوسیستم بیشتر و بخشی کمتر مورد اقبال قرار میگیرد.
او دراینباره توضیح میدهد: «مقبولیت این اکوسیستم تابع پارامترهای مختلفی است که یکی از آنها نحوه برخورد دولتهاست. بعضی از دولتها زودتر استقبال کرده و برای مدیریت بهتر این پدیده برهمزننده، رویکرد مواجهشدن بهجای انکار یا اعمال ممنوعیت را در پیش میگیرند».
رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری اتاق تهران، درباره محدودیتها و ممنوعیتهای بهوجودآمده در حوزه بلاکچین اینگونه توضیح میدهد: «اگر کشوری محدودیت یا ممنوعیتی در این حوزه در نظر میگیرد، به این معنی نیست که در آینده هم این روند ادامه خواهد داشت. هر کشوری در این بین، با استفاده از گروههای مطالعاتی خود برای روشهایی که بتواند بهترین بهرهبرداری از این فرصت را داشته باشد، کار میکند. در آینده توکن و کوینهایی که بتوانند بهترین تعادل را بین سیستم سنتی و موج فناوری را برقرار کنند، مرسومتر شده و بین مردم بیشتر رواج خواهند داشت».
رمزارزها و بهطورکلی فناوری بلاکچین با وجود رشد باورنکردنی که در عمر کوتاهش داشته، همچنان از نظر دولتها پذیرفته نشده است. دولتها در این سالها هنوز سیاست درستی در مقابل این فناوری از خود نشان ندادهاند. سیاست دولتها تاکنون فقط سنگاندازی و سعی در کندکردن روند استفاده از این فناوری بین مردم بوده است. در این مطلب نگاهی میاندازیم به اینکه آیا جهان ناچار است راه را برای توسعه بلاکچین و رمزارزها باز کند یا خیر؟
به گزارش پیوست، السالوادور نخستین کشوری در جهان بوده که بیتکوین را به عنوان پول رسمی این کشور برای مبادلاتش، به رسمیت شناخته است. هرچند این رویکرد از سوی بسیاری از فعالان این حوزه مورد انتقاد قرار گرفت اما رئیسجمهوری این کشور چندیپیش اعلام کرد چهار میلیون دلار از خرید و فروش بیتکوین سود کردهاند.
کشورهایی مانند برزیل نیز در حال برنامهریزی برای بهرسمیتشناختن رمزارز به عنوان پول رسمی هستند و سوئیس و برخی دیگر از کشورها نیز قوانینشان را برای مبادلات مالی از طریق ارزهای دیجیتال تسهیل کردهاند، اما از سوی دیگر شاهد مقاومت برخی دولتهای بزرگ مثل چین در برابر این بازار هستیم؛ بازاری که البته هنوز سهم بسیار کوچکی از بازار مالی جهان را به خود اختصاص داده است.
برخی میگویند آینده از آنِ رمزارزهاست و برخی معتقدند این موضوع توهمی بیش نیست. اما بهرسمیتشناختن بیتکوین بهعنوان پول یک کشور چه تأثیری در اقتصاد آن کشور میتواند داشته باشد؟ آیا جهان ناچار است راه را برای توسعه بلاکچین و رمزارزها باز کند؟
پیمان مولوی، دبیرکل انجمن اقتصاددانان و کارشناس حوزه رمزارز، درباره پذیرش رمزارزها و ظرفیتهایی که صنعت بلاکچین میتواند برای اقتصاد ایران داشته باشد، میگوید: «باید ببینیم در ایران میخواهیم به کدامسو برویم. دولت باید به جای ایجاد محدودیت، از ظرفیت رمزارزها استفاده کند و به سمت توکنایزکردن دارایی و پروژهها و تأمین مالی از طریق بلاکچین و سرمایهگذاری در پروژههای خوب حرکت کند. همچنین باید تکلیف پلتفرمهای ایرانی رمزارز را مشخص کند و حتی دولت از سود مبادلات مالیات دریافت کند».
او میگوید: «معتقدم باید با الگوبرداری از کشورهایی که در این بخش موفق بودهاند، روشن و شفاف در زمینه رمزارزها وارد شویم. در شرایط فعلی نیز برخی کشورهای اروپایی با اقتصاد قوی، تمام مقرراتشان را تغییر داده و برای مبادلات رمزارزی تسهیلات قانونی ایجاد کردهاند». این کارشناس اقتصادی در رابطه با آینده رمزارزها و تأثیرشان بر اقتصاد کشورها اینگونه توضیح میدهد: «در رابطه با ابعاد تأثیر بیتکوین بر اقتصاد، اختلافنظرهایی وجود دارد؛ یک بخشی به دلیل تعصب روی پول سنتی و مقاومت در مقابل تکنولوژی است و یک بخش نیز به درکنکردن سیستم بلاکچین و رمزارزها مربوط میشود. این در حالی است که ما در طول تاریخ شاهد تغییراتی در نوع پول بودهایم. زمانی سکه طلا یا نقره مبنای مبادلات و معاملات بود، بعدها پول کاغذی آمد و بهنوعی جایگزین سکه شد. همینطور در دورهای طلا و پوند انگلستان مبنای محاسبه ارزش پول کشورها و مبنای مبادلات جهانی بود، بعد از جنگ جهانی دوم هم بهدلایلی دلار جایگزین طلا شد».
سهم کریپتو در مارکت مالی جهان
مولوی همچنین درباره تأثیر رمزارزها بر جایگاه دلار میگوید: «ما در حال گذار از حاکمیت دلار در اقتصاد جهانی هستیم. در این جایگزینی شاهد ایجاد «سنترالبنک دیجیتال کارنسی» هستیم که بانکها پول دیجیتال را وارد سیستم خود میکنند».
این کارشناس اقتصادی دلیل ارزش پایین بازار رمزارزها در مقابل بازارهای دیگر مثل بازار سهام و سایر بازارها را اینگونه توضیح میدهد: «۹۹.۹ درصد ظرفیت بازار در اختیار بازارهایی مثل طلا و سهام و... است که از طریق همین ارزهای فیات قدیمی یا پول دیجیتال بانکهای مرکزی کار میکنند و رمزارزها سهم بسیار اندکی از بازار مالی جهان و سیستم بانکی دارند».
او درباره جایگاه رمزارزها در اقتصاد جهان میگوید: «رمزارزها مسیرشان را میروند و در آینده سهم بزرگتری از بازار مالی جهان خواهند داشت. در حال حاضر ارزش بازار رمزارزها دو هزار میلیارد تومان است که بسیار ناچیز است و نمیتوان به صورت قطع گفت آینده چه میزان از ارزش بازار را به خود اختصاص خواهند داد».
مولوی با اشاره به اینکه کشورها دو شیوه در مواجهه با بلاکچین در دستور کار قرار دادهاند، میگوید: «کشوری مثل آمریکا این صنعت را میپذیرد و قوانینی برای دریافت مالیات و قانونمندترکردن مبادلات تدوین میکند و کشوری مثل چین در مقابل رمزارزها مقاومت میکند. بههرحال اقتصاد چین اقتصاد بزرگی است، همانطورکه اقتصاد آمریکا بزرگ است. معتقدم اتفاق اساسی در تغییر نگاه مالی در حوزه رمزارزها افتاده است و شرکتهای بزرگ همچنان در حال ورود به این عرصه هستند».
فرزین فردیس، رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری اتاق تهران، در مورد پذیرش رمزارزها و فناوری بلاکچین در کشورها میگوید: «هیچ حکومتی، فارغ از اینکه ضعیف باشد یا قوی، در درازمدت نمیتواند با تغییرات تکنولوژی مقابله کند. حکومتها میتوانند با پژوهشها یا کار رسانهای پذیرش رمزارزها در جامعه را به تأخیر انداخته یا حتی از نسخههایی که کمتر با سیاستهایشان در تضاد است، استفاده کنند. اما در هر صورت فناوری بلاکچین، برهمزننده و تخریبکننده است و کل فضا را دچار دگرگونی میکند. مقاومت در مقابل این فناوری تنها موجب تأخیر شده ولی در رخدادن این تغییر تفاوتی ایجاد نمیکند».
او در ادامه میگوید: «از طرفی شیفتگان فناوری هم ممکن است دچار خطا شده و فکر کنند این تغییر با ازبینرفتن ساختار سنتی همراه است که این اتفاق دور از واقعیت به نظر میرسد. احتمالا در آینده شاهد نقطه تعادلی خواهیم بود که هم ساختار سنتی و هم فناوریهای جدید و نمودهای آن از جمله کوین و توکنها مورد پذیرش قرار گرفته و استفاده میشوند. محدود و غیرقانونی اعلامکردن رمزارزها از طرف دولتها تا وقتی ادامه پیدا میکند که حکومتها با آمادگی بیشتر و برنامه منسجمتر بتوانند با این پدیده کنار آمده و از آن استفاده کنند».
ممنوعیت هر چیزی یعنی پاککردن صورتمسئله
فردیس درباره تفاوت برخورد کشورها با فناوری بلاکچین میگوید: «هوشمندی کشورها با ساختار حکومتی بهتر در این است که وقتی ممنوعیتی را اعلام میکنند، این ممنوعیت برایشان به معنی پاککردن صورتمسئله نیست، بلکه در کمترین زمان ممکن بهدنبال راهحل و سیاست درست در قبال این پدیده هستند. اما در داخل ما فکر میکنیم که اگر صیانت کنیم صورتمسئله پاک میشود یا اگر ممنوعیتی اعلام کنیم دیگر مردم دوست ندارند از این فناوری استفاده کنند یا با این اعلام، مزایای این فناوری از بین میرود».
این کارشناس درباره آینده این فناوری و نمودهای آن بر این اعتقاد است که با توجه به تغییر و تحولهای اکوسیستم رمزارزها معلوم نیست در سالهای آینده همین کوین و توکنها را هم داشته باشیم، اما در این بین، بخشی از این اکوسیستم بیشتر و بخشی کمتر مورد اقبال قرار میگیرد.
او دراینباره توضیح میدهد: «مقبولیت این اکوسیستم تابع پارامترهای مختلفی است که یکی از آنها نحوه برخورد دولتهاست. بعضی از دولتها زودتر استقبال کرده و برای مدیریت بهتر این پدیده برهمزننده، رویکرد مواجهشدن بهجای انکار یا اعمال ممنوعیت را در پیش میگیرند».
رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری اتاق تهران، درباره محدودیتها و ممنوعیتهای بهوجودآمده در حوزه بلاکچین اینگونه توضیح میدهد: «اگر کشوری محدودیت یا ممنوعیتی در این حوزه در نظر میگیرد، به این معنی نیست که در آینده هم این روند ادامه خواهد داشت. هر کشوری در این بین، با استفاده از گروههای مطالعاتی خود برای روشهایی که بتواند بهترین بهرهبرداری از این فرصت را داشته باشد، کار میکند. در آینده توکن و کوینهایی که بتوانند بهترین تعادل را بین سیستم سنتی و موج فناوری را برقرار کنند، مرسومتر شده و بین مردم بیشتر رواج خواهند داشت».