|

پرنده‌نگری جایگزین باغ پرندگان شود

سپهر سلیمی

جمعی از فعالان محیط‌زیست و گردشگری در سال ۱۳۸۹ با هدف افزایش توجه عمومی به پرندگان، نخستین پنجشنبه آذرماه را به‌عنوان روز ملی پرنده‌نگری نام‌گذاری کردند؛ پرنده‌نگری فعالیتی تفریحی است برای مشاهده پرندگان با دوربین در زیستگاه طبیعی پرنده. پرنده‌نگر در این تفریح لذت‌بخش علاوه بر پرکردن اوقات فراغت، با پرندگان در زیستگاه‌شان آشنا می‌شود. مشاهده پرندگانی که تا پیش از آن توسط پرنده‌نگر مشاهده‌ نشده‌اند، دیدن رفتار پرندگان با جزئیات بیشتر‌ یا ثبت گونه‌های جدید در زیستگاه از بخش‌های هیجان‌برانگیز پرنده‌نگری است.

کشور ایران‌ بیش از ۵۶۰ گونه پرنده دارد که از این تعداد پرنده حدود ۳۰ درصد آنها بومی ایران و ۷۰ درصد پرندگان مهاجر هستند. ظرفیت بسیار خوب پرنده‌نگری در ایران در حالی است که در شوربختانه در یک دهه گذشته شاهد رشد قارچ‌گونه مراکز نگهداری از پرندگان در سطح کشور بوده‌ایم. باغ‌های پرندگان اگر‌چه با توجیه و بهانه آشنایی شهروندان و به‌ویژه کودکان تکثیر می‌شوند ولی عملا به یکی از مراکز قاچاق و تجارت غیرقانونی پرندگان تبدیل شده‌اند. چند‌ده هزار پرنده موجود در باغ‌های پرندگان عموما از زیستگاه‌های طبیعی پرندگان کشور تهیه شده‌اند. انفعال و بی‌مسئولیتی سازمان حفاظت محیط‌ زیست و صدور مجوز برای این مراکز سبب شده در کنار شکار میلیونی پرندگان مهاجر، باغ‌های پرندگان نیز نقش مهمی در آسیب‌زدن به جمعیت گونه‌های بومی داشته باشند. ارزان و آسان بودن تهیه پرنده از زیستگاه طبیعی سبب شده گردانندگان باغ‌پرندگان نگرانی‌ای بابت تلفات پرندگان نداشته باشند. پرنده‌نگری در سطوح مختلف باید جایگزین باغ‌های پرندگان در کشور شود. پرنده‌نگری اصولی و با حضور متخصصان این حوزه می‌تواند به‌عنوان یک فعالیت تفریحی، عواید مادی و محیط‌زیستی نیز داشته باشد. پرنده‌نگری پایدار زمانی اتفاق می‌افتد که زیستگاه امنی برای پرندگان وجود داشته باشد، ازاین‌رو بخشی از عواید مادی پرنده‌نگری می‌تواند در خدمت حفاظت از زیستگاه پرندگان باشد. در باغ پرندگان شما پرندگان وحشی عموما افسرده‌ای را می‌بینید که به اجبار در زیر توری‌های باغ‌پرندگان نگهداری می‌شوند اما در پرنده‌نگری شما می‌توانید پرندگان را در زیستگاه طبیعی خود ببینید و در این شرایط شانس مشاهده رفتارهای طبیعی پرندگان بسیار بیشتر از محیط‌های مصنوعی است. متخصصان این حوزه معتقدند پرنده‌نگری در کمک به سلامت روانی شهروندان مؤثر است و این در حالی است که بازدید از باغ پرندگان در اکثر موارد با غم و ناراحتی همراه است. خوشبختانه در سال‌های اخیر شاهد فعالیت گروه‌های پرنده‌نگری در سطح کشور بوده‌ایم ولی همچنان تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله بسیاری وجود دارد. گفته می‌شود طرفداران پرنده‌نگری در کشورهای انگلستان و آلمان با هواداران فوتبال در آن کشورها برابری می‌کند. گسترش پرنده‌نگری و جایگزینی آن با باغ‌های پرندگان باید به‌عنوان یک مطالبه جدی از‌سوی حامیان حقوق حیوانات و محیط زیست پیگیری شود. باید توجه داشت که رعایت نکات اخلاقی، زیست‌محیطی و حقوق حیواناتی در برگزاری تورهای پرنده‌نگری ضروری است. تعداد حاضران در زیستگاه، نحوه حضور و پوشش افراد باید به شکلی باشد که آسیب و مزاحمتی برای پرندگان ایجاد نکند.

جمعی از فعالان محیط‌زیست و گردشگری در سال ۱۳۸۹ با هدف افزایش توجه عمومی به پرندگان، نخستین پنجشنبه آذرماه را به‌عنوان روز ملی پرنده‌نگری نام‌گذاری کردند؛ پرنده‌نگری فعالیتی تفریحی است برای مشاهده پرندگان با دوربین در زیستگاه طبیعی پرنده. پرنده‌نگر در این تفریح لذت‌بخش علاوه بر پرکردن اوقات فراغت، با پرندگان در زیستگاه‌شان آشنا می‌شود. مشاهده پرندگانی که تا پیش از آن توسط پرنده‌نگر مشاهده‌ نشده‌اند، دیدن رفتار پرندگان با جزئیات بیشتر‌ یا ثبت گونه‌های جدید در زیستگاه از بخش‌های هیجان‌برانگیز پرنده‌نگری است.

کشور ایران‌ بیش از ۵۶۰ گونه پرنده دارد که از این تعداد پرنده حدود ۳۰ درصد آنها بومی ایران و ۷۰ درصد پرندگان مهاجر هستند. ظرفیت بسیار خوب پرنده‌نگری در ایران در حالی است که در شوربختانه در یک دهه گذشته شاهد رشد قارچ‌گونه مراکز نگهداری از پرندگان در سطح کشور بوده‌ایم. باغ‌های پرندگان اگر‌چه با توجیه و بهانه آشنایی شهروندان و به‌ویژه کودکان تکثیر می‌شوند ولی عملا به یکی از مراکز قاچاق و تجارت غیرقانونی پرندگان تبدیل شده‌اند. چند‌ده هزار پرنده موجود در باغ‌های پرندگان عموما از زیستگاه‌های طبیعی پرندگان کشور تهیه شده‌اند. انفعال و بی‌مسئولیتی سازمان حفاظت محیط‌ زیست و صدور مجوز برای این مراکز سبب شده در کنار شکار میلیونی پرندگان مهاجر، باغ‌های پرندگان نیز نقش مهمی در آسیب‌زدن به جمعیت گونه‌های بومی داشته باشند. ارزان و آسان بودن تهیه پرنده از زیستگاه طبیعی سبب شده گردانندگان باغ‌پرندگان نگرانی‌ای بابت تلفات پرندگان نداشته باشند. پرنده‌نگری در سطوح مختلف باید جایگزین باغ‌های پرندگان در کشور شود. پرنده‌نگری اصولی و با حضور متخصصان این حوزه می‌تواند به‌عنوان یک فعالیت تفریحی، عواید مادی و محیط‌زیستی نیز داشته باشد. پرنده‌نگری پایدار زمانی اتفاق می‌افتد که زیستگاه امنی برای پرندگان وجود داشته باشد، ازاین‌رو بخشی از عواید مادی پرنده‌نگری می‌تواند در خدمت حفاظت از زیستگاه پرندگان باشد. در باغ پرندگان شما پرندگان وحشی عموما افسرده‌ای را می‌بینید که به اجبار در زیر توری‌های باغ‌پرندگان نگهداری می‌شوند اما در پرنده‌نگری شما می‌توانید پرندگان را در زیستگاه طبیعی خود ببینید و در این شرایط شانس مشاهده رفتارهای طبیعی پرندگان بسیار بیشتر از محیط‌های مصنوعی است. متخصصان این حوزه معتقدند پرنده‌نگری در کمک به سلامت روانی شهروندان مؤثر است و این در حالی است که بازدید از باغ پرندگان در اکثر موارد با غم و ناراحتی همراه است. خوشبختانه در سال‌های اخیر شاهد فعالیت گروه‌های پرنده‌نگری در سطح کشور بوده‌ایم ولی همچنان تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله بسیاری وجود دارد. گفته می‌شود طرفداران پرنده‌نگری در کشورهای انگلستان و آلمان با هواداران فوتبال در آن کشورها برابری می‌کند. گسترش پرنده‌نگری و جایگزینی آن با باغ‌های پرندگان باید به‌عنوان یک مطالبه جدی از‌سوی حامیان حقوق حیوانات و محیط زیست پیگیری شود. باید توجه داشت که رعایت نکات اخلاقی، زیست‌محیطی و حقوق حیواناتی در برگزاری تورهای پرنده‌نگری ضروری است. تعداد حاضران در زیستگاه، نحوه حضور و پوشش افراد باید به شکلی باشد که آسیب و مزاحمتی برای پرندگان ایجاد نکند.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها