|

واکنش بهزیستی به اظهارات پلیس برای جمع‌آوری مراکز کاهش آسیب از سطح شهر

ایسنا: طی هفته گذشته که رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران بزرگ از افزایش هزار نفری جمعیت معتادان متجاهر در تهران خبر داد، علت این موضوع را وجود چند کانون برای جذب جمعیت معتادان متجاهر در مناطقی مانند شوش و هرندی دانست که حتی باعث حضور معتادان از شهرها و مناطق دیگر نیز شده و همچنین وجود دی‌آی‌سی‌ها و خدمات پزشکی مجانی، MMT یا همان متادون‌درمانی، شلترها و جاهای خواب در محله شوش و هرندی و در بخشی دیگر نیز توزیع رایگان غذا در میان معتادان که از سوی افراد خیر انجام می‌شود، موجب مهاجرت معتادان استان‌های دیگر به تهران عنوان کرد. اما این مقام مسئول طی چند روز گذشته و در جدیدترین سخنانش با ایسنا، اعلام کرده که با جمع‌آوری تمام معتادان متجاهر از سطح شهر تهران، فعالیت مراکز متادون‌درمانی و شلترها نیز از مناطق مسکونی و شهری پایان خواهد یافت. وی گفته است که یکی از موضوعاتی که در قرارگاه کاهش آسیب در شهرداری هم پیگیری آن مصوب شد و جزء دغدغه‌ها و مطالبات مردم و خواسته‌های ما هم محسوب می‌شود، این است که این مراکز دی‌آی‌سی، متادون‌درمانی، شلترها و... از محلاتی که در آن سکونت مردم وجود دارد و خانه و مدرسه و... هست، خارج شود. به گفته حسنوند، مسئولان شهر و استان تهران معتقدند که این مراکز به اصطلاح کاهش آسیب، در عمل آسیب‌هایی را به ساکنان مناطق مسکونی و شهروندان وارد کرده و باید به خارج از شهر منتقل شوند؛‌ بنابراین ضمن مخالفت با فعالیت این مراکز در نقاط مسکونی معتقد به جابه‌جایی آنها هستند. این در حالی است که سازمان بهزیستی به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای حمایتی دولتی که از متولیان کاهش آسیب‌های اجتماعی در کشور است، طی سالیان گذشته در این راستا، مراکزی با هدف کاهش آسیب در جامعه، پیشگیری از شیوع ویروس ایدز و بیماری‌های مقاربتی را فعال کرده و در نقاط پرخطر با احداث شلترها و دی‌آی‌سی‌ها به جامعه هدف، خدمات ارائه می‌کند. در این راستا فاطمه رضوان‌مدنی، رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور، در پاسخ به این سؤال که با توجه به عملکرد مراکز کاهش آسیب مثل شلترها و دی‌آی‌سی‌ها طی چند سال گذشته، وجود این مراکز چقدر در کاهش آسیب‌های اجتماعی موثر بوده است؟ به ایسنا می‌گوید: در ارزیابی برنامه‌های کاهش آسیب مشخص شده که مراجعین زیادی از این برنامه استقبال کرده‌اند و به دلیل ایجاد دسترسی، افراد کاملا محروم که از پایین‌ترین اقشار جامعه هستند، توانسته‌اند از این خدمات استفاده کنند. به گفته وی، در زمینه انتقال بیماری، در بخش HIV و رشد شدیدی که حدودا ۱۰ ، ۱۲ سال پیش وجود داشته است، در حال حاضر به دلیل برنامه‌های کاهش آسیب، نگرانی‌ها از رشد این بیماری کمتر و بیماری کنترل شده است. بنا بر اظهارات دکتر رضوان‌مدنی، مراکز کاهش آسیب در برنامه خودارزیابی بین‌المللی به عنوان نمونه موفق از طریق سازمان‌های بین‌المللی در منطقه و دنیا معرفی شده‌اند و از این جهت سعی شده که عملکرد پویا داشته باشند و خدمات جدیدی شامل موبایل‌سنترها، ایستگاه‌های کاهش آسیب و مراکز سیار یا ادغام مراکز گذری/ شلتر و... اضافه شود؛ از این جهت با وجود کاستی‌هایی که باید جبران کرد، فعالیت‌ها قابل قبول ارزیابی شده است. رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه در برنامه کاهش آسیب منطقه‌ای که قرار است در آن فعالیت کاهش آسیب انجام گیرد حتما باید ارزیابی و بررسی شود و هیچ نوع خدمتی قبل از ارزیابی صورت نمی‌گیرد، خاطرنشان می‌کند: این مراکز نزدیک مکان‌هایی است که در آنجا افراد معتاد و پرخطر حضور دارند تا بتوانند از این خدمات استفاده کنند. در واقع تیم‌ها به سمت پاتوق‌ها و هسته‌های داغ که تجمعات در آن مکان حضور دارند رفته و خدمات ارائه می‌دهند و این چیزی است که به مرور زمان نشان داده چقدر استقبال از این برنامه خوب بوده است که حتی با وجود دستگیری پلیس باز این افراد به خاطر سابقه‌ای که از خدمات ما دارند به مراکز ما مراجعه می‌کنند. وی ادامه می‌دهد: بنابراین مراکز کاهش آسیب نمی‌توانند مقطعی باعث تجمع افراد باشند بلکه ابتدا در ارزیابی‌ها و جانمایی‌ها، مناطق تجمع و پاتوق‌ها شناسایی می‌شوند و راه‌اندازی مراکز و ارائه خدمات بر این اساس در آن منطقه فعال می‌شود، اما متأسفانه تصور افراد بر این است که علت تجمع افراد در این مناطق به خاطر مراکز کاهش آسیب است، درحالی که موضوع برعکس بوده و اگر مکان یا افراد پرخطر شناسایی نشوند و وجود نداشته باشند، خدماتی ارائه نمی‌شود و مراکز فعال نخواهد شد.
رضوان‌مدنی در ادامه به بیان تعاریف مختصری از برنامه‌های کاهش آسیب می‌پردازد و می‌گوید: برنامه کاهش آسیب سیاست‌­ها، برنامه­‌ها و مداخلاتی است که با هدف اولیه کاهش عواقب بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی متعاقب مصرف مواد روان‌گردان
قانونی/ غیرقانونی صورت می­‌گیرد و الزاما با کاهش مصرف مواد همراه نیست. به این لحاظ هم فرد مصرف­‌کننده، هم خانواده و اجتماع از منافع برنامه کاهش آسیب بهره‌­مند می‌شوند. به گفته وی، بسته کاهش آسیب کامل HIV، بر ۹ جزء اصلی و مشتمل بر آموزش و اطلاع‌رسانی، خدمات سرنگ و سوزن (NSP) یا Safe Injection، خدمات درمان جایگزین با مواد شبه‌اپیوئیدی (Opioid Substitution Therapy (OST، خدمات تشخیصی اچ‌آی‌وی و توصیه به انجام تست (PIT)، ارائه درمان ضد رتروویروسی (ARV) به مبتلایان به HIV، برنامه ترغیب و توزیع کاندوم (Safe Sex)، تشخیص، مراقبت و درمان بیماری‌­های مقاربتی (STI)، تشخیص، مراقبت و درمان بیماری سل و تشخیص، مراقبت، درمان و پیگیری و هماهنگی واکسیناسیون هپاتیت است. رئیس مرکز توسعه، پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در ادامه درباره افزایش یا کاهش تعداد این مراکز در کشور نیز این‌گونه توضیح می‌دهد: به نظر می‌رسد همین تعداد مراکزی که وجود دارد، کافی است؛ حتی ممکن است مراکز کاهش یابد، چراکه بسیاری از این افراد به دنبال درمان هستند.

ایسنا: طی هفته گذشته که رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران بزرگ از افزایش هزار نفری جمعیت معتادان متجاهر در تهران خبر داد، علت این موضوع را وجود چند کانون برای جذب جمعیت معتادان متجاهر در مناطقی مانند شوش و هرندی دانست که حتی باعث حضور معتادان از شهرها و مناطق دیگر نیز شده و همچنین وجود دی‌آی‌سی‌ها و خدمات پزشکی مجانی، MMT یا همان متادون‌درمانی، شلترها و جاهای خواب در محله شوش و هرندی و در بخشی دیگر نیز توزیع رایگان غذا در میان معتادان که از سوی افراد خیر انجام می‌شود، موجب مهاجرت معتادان استان‌های دیگر به تهران عنوان کرد. اما این مقام مسئول طی چند روز گذشته و در جدیدترین سخنانش با ایسنا، اعلام کرده که با جمع‌آوری تمام معتادان متجاهر از سطح شهر تهران، فعالیت مراکز متادون‌درمانی و شلترها نیز از مناطق مسکونی و شهری پایان خواهد یافت. وی گفته است که یکی از موضوعاتی که در قرارگاه کاهش آسیب در شهرداری هم پیگیری آن مصوب شد و جزء دغدغه‌ها و مطالبات مردم و خواسته‌های ما هم محسوب می‌شود، این است که این مراکز دی‌آی‌سی، متادون‌درمانی، شلترها و... از محلاتی که در آن سکونت مردم وجود دارد و خانه و مدرسه و... هست، خارج شود. به گفته حسنوند، مسئولان شهر و استان تهران معتقدند که این مراکز به اصطلاح کاهش آسیب، در عمل آسیب‌هایی را به ساکنان مناطق مسکونی و شهروندان وارد کرده و باید به خارج از شهر منتقل شوند؛‌ بنابراین ضمن مخالفت با فعالیت این مراکز در نقاط مسکونی معتقد به جابه‌جایی آنها هستند. این در حالی است که سازمان بهزیستی به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای حمایتی دولتی که از متولیان کاهش آسیب‌های اجتماعی در کشور است، طی سالیان گذشته در این راستا، مراکزی با هدف کاهش آسیب در جامعه، پیشگیری از شیوع ویروس ایدز و بیماری‌های مقاربتی را فعال کرده و در نقاط پرخطر با احداث شلترها و دی‌آی‌سی‌ها به جامعه هدف، خدمات ارائه می‌کند. در این راستا فاطمه رضوان‌مدنی، رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور، در پاسخ به این سؤال که با توجه به عملکرد مراکز کاهش آسیب مثل شلترها و دی‌آی‌سی‌ها طی چند سال گذشته، وجود این مراکز چقدر در کاهش آسیب‌های اجتماعی موثر بوده است؟ به ایسنا می‌گوید: در ارزیابی برنامه‌های کاهش آسیب مشخص شده که مراجعین زیادی از این برنامه استقبال کرده‌اند و به دلیل ایجاد دسترسی، افراد کاملا محروم که از پایین‌ترین اقشار جامعه هستند، توانسته‌اند از این خدمات استفاده کنند. به گفته وی، در زمینه انتقال بیماری، در بخش HIV و رشد شدیدی که حدودا ۱۰ ، ۱۲ سال پیش وجود داشته است، در حال حاضر به دلیل برنامه‌های کاهش آسیب، نگرانی‌ها از رشد این بیماری کمتر و بیماری کنترل شده است. بنا بر اظهارات دکتر رضوان‌مدنی، مراکز کاهش آسیب در برنامه خودارزیابی بین‌المللی به عنوان نمونه موفق از طریق سازمان‌های بین‌المللی در منطقه و دنیا معرفی شده‌اند و از این جهت سعی شده که عملکرد پویا داشته باشند و خدمات جدیدی شامل موبایل‌سنترها، ایستگاه‌های کاهش آسیب و مراکز سیار یا ادغام مراکز گذری/ شلتر و... اضافه شود؛ از این جهت با وجود کاستی‌هایی که باید جبران کرد، فعالیت‌ها قابل قبول ارزیابی شده است. رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه در برنامه کاهش آسیب منطقه‌ای که قرار است در آن فعالیت کاهش آسیب انجام گیرد حتما باید ارزیابی و بررسی شود و هیچ نوع خدمتی قبل از ارزیابی صورت نمی‌گیرد، خاطرنشان می‌کند: این مراکز نزدیک مکان‌هایی است که در آنجا افراد معتاد و پرخطر حضور دارند تا بتوانند از این خدمات استفاده کنند. در واقع تیم‌ها به سمت پاتوق‌ها و هسته‌های داغ که تجمعات در آن مکان حضور دارند رفته و خدمات ارائه می‌دهند و این چیزی است که به مرور زمان نشان داده چقدر استقبال از این برنامه خوب بوده است که حتی با وجود دستگیری پلیس باز این افراد به خاطر سابقه‌ای که از خدمات ما دارند به مراکز ما مراجعه می‌کنند. وی ادامه می‌دهد: بنابراین مراکز کاهش آسیب نمی‌توانند مقطعی باعث تجمع افراد باشند بلکه ابتدا در ارزیابی‌ها و جانمایی‌ها، مناطق تجمع و پاتوق‌ها شناسایی می‌شوند و راه‌اندازی مراکز و ارائه خدمات بر این اساس در آن منطقه فعال می‌شود، اما متأسفانه تصور افراد بر این است که علت تجمع افراد در این مناطق به خاطر مراکز کاهش آسیب است، درحالی که موضوع برعکس بوده و اگر مکان یا افراد پرخطر شناسایی نشوند و وجود نداشته باشند، خدماتی ارائه نمی‌شود و مراکز فعال نخواهد شد.
رضوان‌مدنی در ادامه به بیان تعاریف مختصری از برنامه‌های کاهش آسیب می‌پردازد و می‌گوید: برنامه کاهش آسیب سیاست‌­ها، برنامه­‌ها و مداخلاتی است که با هدف اولیه کاهش عواقب بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی متعاقب مصرف مواد روان‌گردان
قانونی/ غیرقانونی صورت می­‌گیرد و الزاما با کاهش مصرف مواد همراه نیست. به این لحاظ هم فرد مصرف­‌کننده، هم خانواده و اجتماع از منافع برنامه کاهش آسیب بهره‌­مند می‌شوند. به گفته وی، بسته کاهش آسیب کامل HIV، بر ۹ جزء اصلی و مشتمل بر آموزش و اطلاع‌رسانی، خدمات سرنگ و سوزن (NSP) یا Safe Injection، خدمات درمان جایگزین با مواد شبه‌اپیوئیدی (Opioid Substitution Therapy (OST، خدمات تشخیصی اچ‌آی‌وی و توصیه به انجام تست (PIT)، ارائه درمان ضد رتروویروسی (ARV) به مبتلایان به HIV، برنامه ترغیب و توزیع کاندوم (Safe Sex)، تشخیص، مراقبت و درمان بیماری‌­های مقاربتی (STI)، تشخیص، مراقبت و درمان بیماری سل و تشخیص، مراقبت، درمان و پیگیری و هماهنگی واکسیناسیون هپاتیت است. رئیس مرکز توسعه، پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در ادامه درباره افزایش یا کاهش تعداد این مراکز در کشور نیز این‌گونه توضیح می‌دهد: به نظر می‌رسد همین تعداد مراکزی که وجود دارد، کافی است؛ حتی ممکن است مراکز کاهش یابد، چراکه بسیاری از این افراد به دنبال درمان هستند.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها