مدیرعامل سازمان بوستانها و فضای سبز شهر تهران در گفتوگو با شرق:
لغو مصوبه برجباغها نجاتبخش بود
گسترش پهنه شهری و افزایش آلایندههای زیستمحیطی ناشی از تردد خودروها، پسماند صنایع مختلف و غیره در کلانشهرها بیش از هر زمانی یادآور اهمیت پارکها و فضاهای سبز شهری است. سرانه فضای سبز یکی از شاخصهای کیفیت زندگی در شهرهای مختلف دنیاست که بیتوجهی به آن عواقب ناگواری برای سلامت شهروندان به همراه دارد. در این سالها لکههای سبز پایتخت کوچک و کوچکتر شدهاند؛ نقشههای هوایی نشان میدهد که در این سالها تهران تعداد زیادی از درختان خود را به بهانههای مختلف از دست داده است. مدتی است برای حفظ این سرمایههای شهر از پلاککوبی استفاده میشود. به اعتقاد کارشناسان پروژه پلاککوبی درختان جزء معدودپروژههای مفید برای فضای سبز بوده است که با مدیریت درست و منطقی میتوان گزارشهای صحیح و کاربردی از وضعیت فعلی درختان به دست آورد و با توجه به اینکه این پروژه بر روی بستر جیآیاس نیز پیادهسازی شده است، میتوان از اطلاعات جمعآوریشده در تهیه نقشههای مفید فضای سبز و شهرداری بهره برد. از مزیتهای دیگر این پروژه کسب اطلاعات مفید و دقیق از تعداد درختان، سن، گونه، بیماری، آفت، قطر و حتی مختصات آنهاست. پلاککوبی درختان در تهران نیز مدتی است دنبال میشود. تا کنون یک میلیون و هفتصد و بیست هزار اصله از درختان شهر تهران به روش نوین پلاککوبی شده است. علی محمد مختاری، مدیرعامل سازمان بوستانها و فضای سبز شهر تهران در این رابطه توضیح دادهاست.
مدتهاست طرح شناسنامهکردن درختان تهران را دنبال میکنید در حال حاضر در تهران این طرح به کجا رسیده است؟
ما نسبت به تهیه شناسنامه همه درختان شهر تهران با استفاده از فناوریهای نوین و ایجاد یک بانک اطلاعاتی در این زمینه اقدام کردهایم. در گذشته در بسیاری از مناطق و کشورها از روشهای شناسایی درختان از پلاک و سایر علامتگذاریها استفاده میشد و روی برخی از درختان پلاکهای فلزی نصب میکردند. روشهای شناسایی سنتی از نظر نگهداری سوابق و سلامتی و وضعیت درختان کمکی نمیکرد و پلاکها شرایط ناخوشایندی را برای درخت ایجاد میکرد. به علت اینکه در بیشتر درختان از پلاکهای فلزی استفاده میکردند علاوه بر اینکه به درخت صدمه میزد درصد نسبتا بالایی هم خطا هنگام جمعآوری اطلاعات داشت؛ یعنی اطلاعاتی که میگرفتیم خطا داشت و نمیتوانستیم به آنها اطمینان کنیم. با توجه به این مسائل سازمان بوستانها با بررسی اقدامات انجامشده در کشورهای توسعهیافته اجرای کار را با RFID، استفاده از تگهای الکترومغناطیسی و دستگاههای جمعآوری اطلاعات که به آنها «ریدر» میگویند مد نظر قرار داد.
ویژگیهای این روش چیست؟
با یک میکروچیپ الکترومغناطیسی که شبیه میخ بوده و طول آن 3 سانتیمتر است، پلاکگذاری میکنیم که قابل مشاهده نیست؛ یعنی امکان تخریب را به وسیله افراد ندارد. کسی متوجه نمیشود میخ داخل آونگ چوبی قرار گرفته است. تگها منبع تغذیه ندارند و میتوانند درجه حرارت بین 20 درجه سانتیگراد زیر صفر تا 50 درجه سانتیگراد بالای صفر را تحمل کنند. این تگها در برابر امواج که به وسیله دستگاههای ریدر فعال میشود، کدهای شناسایی را به دستگاه مرکزی ارسال میکنند.
چه اطلاعاتی را برای درختان جمعآوری و رصد میکنید؟
در پلاککوبی مشخصات درخت یعنی نوع و گونه گیاهی، گونه درخت، وضعیت ظاهری و سلامتی و شادابی درخت، درصد انحراف، آدرس دقیق محل، مختصات طول و عرض جغرافیایی، انجامگرفتن عملیات هرس یا خشکهچینی درخت و وجود آفت یا بیماری در بانک اطلاعاتی موجود ثبت میشود و هنگام پایش دورهای که هر سال انجام میشود همه اطلاعات به ریدر منتقل شده و در اختیار کارشناسان قرار میگیرد.
هدف از این اقدام چیست؟
هدف از اجرای این کار شناسنامهدارکردن درختان شهر تهران است که با استفاده از این فناوریهای نوین سازمان بوستانها میتواند با ایجاد یک بانک اطلاعات دقیق نسبت به شناسایی موجودی و وضعیت درختان شهر تهران اقدام کند. استفاده از فناوریهای نوین به صورت فازهای مطالعاتی و اجرایی مد نظر قرار گرفته و سعی کردیم ابتدا درختان خیابان ولیعصر و 22 بوستان بزرگ شهر تهران را پلاککوبی کنیم. هم اکنون یک میلیون و 720 هزار اصله از درختان شهر تهران با این روش پلاککوبی و مشخصات آنها در بانک اطلاعاتی سازمان بوستانها ثبت شده است. در سال جاری پلاککوبی 200 هزار درخت را در برنامه قرار دادیم که در حال انجام است. این اقدامات اعتبار میخواهد و اگر هر سال اعتبار بیشتری در اختیار ما قرار گیرد میتوانیم با سرعت تعداد زیادی از درختان شهر تهران را پلاککوبی کنیم. در نظر داریم تا پایان برنامه پنج ساله سوم شهر تهران اگر تأمین اعتبار شود همه درختان محدوده شهری تهران یعنی مناطق بیستودوگانه را با این روش پلاککوبی کنیم و هم اکنون بررسیهای همهجانبهای در دست اقدام است.
شرایط درخت برای پلاککوبی باید چه باشد؟
درختان باید بالای 40 سانت داشته باشند که بتوانیم پلاککوبی کنیم و درختانی که جدید کاشته میشوند، به جز درختان خیابان ولیعصر که همه بالای 50 سانتیمتر هستند را فعلا نمیشود پلاککوبی کرد. 43 هزار هکتار جنگلکاری داریم و بیش از 2 هزار و 279 بوستان محلهای، منطقهای و فرامنطقهای به اضافه درختان معابر شهر تهران و بزرگراهها که همه باید پلاککوبی شوند. اگر اعتبار باشد مسلما هر خیابان را به پیمانکاری واگذار میکنیم تا پلاککوبی شوند و سرعت کار هم بالا رود.
مهمترین تصمیم مدیریت شهری برای حفاظت از درختان در این دوره چه بوده است؟
به نظر من مصوبه لغو برجباغها طی چند دهه گذشته مهمترین تصمیم برای حفاظت از باغات و جلوگیری از تخریب آنها بود، ساختوساز در باغ و درکل ورود ماشینآلات به باغها درختان را از بین میبرد و من به عنوان یک شهروند از این اقدام تشکر کرده و معتقدم لغو مصوبه برجباغها بهترین کاری بود که شورای پنجم برای حفظ و صیانت از فضای سبز انجام داد.
گسترش پهنه شهری و افزایش آلایندههای زیستمحیطی ناشی از تردد خودروها، پسماند صنایع مختلف و غیره در کلانشهرها بیش از هر زمانی یادآور اهمیت پارکها و فضاهای سبز شهری است. سرانه فضای سبز یکی از شاخصهای کیفیت زندگی در شهرهای مختلف دنیاست که بیتوجهی به آن عواقب ناگواری برای سلامت شهروندان به همراه دارد. در این سالها لکههای سبز پایتخت کوچک و کوچکتر شدهاند؛ نقشههای هوایی نشان میدهد که در این سالها تهران تعداد زیادی از درختان خود را به بهانههای مختلف از دست داده است. مدتی است برای حفظ این سرمایههای شهر از پلاککوبی استفاده میشود. به اعتقاد کارشناسان پروژه پلاککوبی درختان جزء معدودپروژههای مفید برای فضای سبز بوده است که با مدیریت درست و منطقی میتوان گزارشهای صحیح و کاربردی از وضعیت فعلی درختان به دست آورد و با توجه به اینکه این پروژه بر روی بستر جیآیاس نیز پیادهسازی شده است، میتوان از اطلاعات جمعآوریشده در تهیه نقشههای مفید فضای سبز و شهرداری بهره برد. از مزیتهای دیگر این پروژه کسب اطلاعات مفید و دقیق از تعداد درختان، سن، گونه، بیماری، آفت، قطر و حتی مختصات آنهاست. پلاککوبی درختان در تهران نیز مدتی است دنبال میشود. تا کنون یک میلیون و هفتصد و بیست هزار اصله از درختان شهر تهران به روش نوین پلاککوبی شده است. علی محمد مختاری، مدیرعامل سازمان بوستانها و فضای سبز شهر تهران در این رابطه توضیح دادهاست.
مدتهاست طرح شناسنامهکردن درختان تهران را دنبال میکنید در حال حاضر در تهران این طرح به کجا رسیده است؟
ما نسبت به تهیه شناسنامه همه درختان شهر تهران با استفاده از فناوریهای نوین و ایجاد یک بانک اطلاعاتی در این زمینه اقدام کردهایم. در گذشته در بسیاری از مناطق و کشورها از روشهای شناسایی درختان از پلاک و سایر علامتگذاریها استفاده میشد و روی برخی از درختان پلاکهای فلزی نصب میکردند. روشهای شناسایی سنتی از نظر نگهداری سوابق و سلامتی و وضعیت درختان کمکی نمیکرد و پلاکها شرایط ناخوشایندی را برای درخت ایجاد میکرد. به علت اینکه در بیشتر درختان از پلاکهای فلزی استفاده میکردند علاوه بر اینکه به درخت صدمه میزد درصد نسبتا بالایی هم خطا هنگام جمعآوری اطلاعات داشت؛ یعنی اطلاعاتی که میگرفتیم خطا داشت و نمیتوانستیم به آنها اطمینان کنیم. با توجه به این مسائل سازمان بوستانها با بررسی اقدامات انجامشده در کشورهای توسعهیافته اجرای کار را با RFID، استفاده از تگهای الکترومغناطیسی و دستگاههای جمعآوری اطلاعات که به آنها «ریدر» میگویند مد نظر قرار داد.
ویژگیهای این روش چیست؟
با یک میکروچیپ الکترومغناطیسی که شبیه میخ بوده و طول آن 3 سانتیمتر است، پلاکگذاری میکنیم که قابل مشاهده نیست؛ یعنی امکان تخریب را به وسیله افراد ندارد. کسی متوجه نمیشود میخ داخل آونگ چوبی قرار گرفته است. تگها منبع تغذیه ندارند و میتوانند درجه حرارت بین 20 درجه سانتیگراد زیر صفر تا 50 درجه سانتیگراد بالای صفر را تحمل کنند. این تگها در برابر امواج که به وسیله دستگاههای ریدر فعال میشود، کدهای شناسایی را به دستگاه مرکزی ارسال میکنند.
چه اطلاعاتی را برای درختان جمعآوری و رصد میکنید؟
در پلاککوبی مشخصات درخت یعنی نوع و گونه گیاهی، گونه درخت، وضعیت ظاهری و سلامتی و شادابی درخت، درصد انحراف، آدرس دقیق محل، مختصات طول و عرض جغرافیایی، انجامگرفتن عملیات هرس یا خشکهچینی درخت و وجود آفت یا بیماری در بانک اطلاعاتی موجود ثبت میشود و هنگام پایش دورهای که هر سال انجام میشود همه اطلاعات به ریدر منتقل شده و در اختیار کارشناسان قرار میگیرد.
هدف از این اقدام چیست؟
هدف از اجرای این کار شناسنامهدارکردن درختان شهر تهران است که با استفاده از این فناوریهای نوین سازمان بوستانها میتواند با ایجاد یک بانک اطلاعات دقیق نسبت به شناسایی موجودی و وضعیت درختان شهر تهران اقدام کند. استفاده از فناوریهای نوین به صورت فازهای مطالعاتی و اجرایی مد نظر قرار گرفته و سعی کردیم ابتدا درختان خیابان ولیعصر و 22 بوستان بزرگ شهر تهران را پلاککوبی کنیم. هم اکنون یک میلیون و 720 هزار اصله از درختان شهر تهران با این روش پلاککوبی و مشخصات آنها در بانک اطلاعاتی سازمان بوستانها ثبت شده است. در سال جاری پلاککوبی 200 هزار درخت را در برنامه قرار دادیم که در حال انجام است. این اقدامات اعتبار میخواهد و اگر هر سال اعتبار بیشتری در اختیار ما قرار گیرد میتوانیم با سرعت تعداد زیادی از درختان شهر تهران را پلاککوبی کنیم. در نظر داریم تا پایان برنامه پنج ساله سوم شهر تهران اگر تأمین اعتبار شود همه درختان محدوده شهری تهران یعنی مناطق بیستودوگانه را با این روش پلاککوبی کنیم و هم اکنون بررسیهای همهجانبهای در دست اقدام است.
شرایط درخت برای پلاککوبی باید چه باشد؟
درختان باید بالای 40 سانت داشته باشند که بتوانیم پلاککوبی کنیم و درختانی که جدید کاشته میشوند، به جز درختان خیابان ولیعصر که همه بالای 50 سانتیمتر هستند را فعلا نمیشود پلاککوبی کرد. 43 هزار هکتار جنگلکاری داریم و بیش از 2 هزار و 279 بوستان محلهای، منطقهای و فرامنطقهای به اضافه درختان معابر شهر تهران و بزرگراهها که همه باید پلاککوبی شوند. اگر اعتبار باشد مسلما هر خیابان را به پیمانکاری واگذار میکنیم تا پلاککوبی شوند و سرعت کار هم بالا رود.
مهمترین تصمیم مدیریت شهری برای حفاظت از درختان در این دوره چه بوده است؟
به نظر من مصوبه لغو برجباغها طی چند دهه گذشته مهمترین تصمیم برای حفاظت از باغات و جلوگیری از تخریب آنها بود، ساختوساز در باغ و درکل ورود ماشینآلات به باغها درختان را از بین میبرد و من به عنوان یک شهروند از این اقدام تشکر کرده و معتقدم لغو مصوبه برجباغها بهترین کاری بود که شورای پنجم برای حفظ و صیانت از فضای سبز انجام داد.