|

خودروهای هیبریدی پشت قوانین محدودکننده معطل مانده‌اند

خودروی سبز راه نجات آلودگی تهران

افزایش آلودگی‌های ناشی از کارکرد خودروها و قیمت بنزین در طی سال‌های گذشته باعث شده است که بار دیگر استفاده از خودروهای هیبریدی و همچنین برقی به‌‌خصوص در کلانشهرهایی مانند تهران در دستور کار تصمیم‌گیرندگان قرار گیرد و خودروسازان داخلی را نیز به سمت تولید این دسته از محصولات سوق دهد و حتی لایحه پشتیبانی از این طرح نیز پیشنهاد شد اما تا به حال اتفاق خاصی رخ نداده است. فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو، معتقد است تا زمانی که زیرساخت‌ها در کشور برای تولید خودروهای هیبریدی فراهم نشود این گونه لوایح در حد همان شعار و حرف باقی خواهد ماند.
خودرو دونیرو یا خودرو هایبریدی خودرویی است که برای حرکت‌کردن از ترکیب دو یا چند منبع مجزای قدرت استفاده می‌کند. در بیشتر موارد از این نام در اشاره به خودرو برقی دوگانه استفاده می‌شود که در سیستم پیشرانه آنها یک موتور احتراق داخلی (معمولا بنزینی) در کنار یک یا چند موتور الکتریکی قرار دارد و خودرو این قابلیت را دارد که فقط از یکی از این منابع انرژی یا هر دو آنها در کنار یکدیگر استفاده کند. انواع دیگری از خودرو‌های هایبریدی هم وجود دارند که از سوخت‌های دیگری، چون پروپان، هیدروژن یا انرژی خورشیدی بهره می‌برند. این خودرو‌ها به واسطه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به خودرو‌های سبز نیز معروفند. خودروهای معمولی با انتشار گازهای گلخانه‌ای مضر باعث آلودگی محیط زیست می‌شوند، اما خودروهای هیبریدی به دلیل اینکه از الکتریسیته به عنوان منبع اصلی نیرو استفاده می‌کند، آسیب کمتری به محیط زیست وارد می‌کنند. مزیت دیگر خودروهای هیبریدی، کم سروصدابودن آنهاست. حتی زمانی که ماشین روشن و در حال حرکت است، نیز به سختی می‌توان متوجه شد که خودرو روشن است.
آنچه که مشخص است در حال حاضر به علت نبود زیرساخت‌های لازم و از طرف دیگر به صرفه‌نبودن مصرف برق نسبت به مصرف بنزین برای خودرو‌های هیبریدی این خودرو‌ها به عنوان هیبریدی وارد شده، اما به صورت بنزینی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ یعنی با توجه به هزینه بسیار پایین سوخت‌های بنزین و گازوییل و هزینه‌های بالای تعمیر و نگهداری قطعات برقی در ایران، صاحب خودرو ترجیح می‌دهد که از بنزین استفاده کند و از این ‌رو خودرو‌های هیبریدی همان کارکرد خودرو‌های بنزینی و گازوییلی را خواهند داشت. همچنین مقرر شده بود که شهرداری‌ها برای شهروندانی که از خودروهای هیبریدی استفاده می‌کنند، امتیازات خاصی ازجمله رایگان‌بودن طرح ترافیک در نظر بگیرد که این طرح نیز عملی نشد. البته ایجاد جایگاه‌های خاص برای شارژ این خودروها در طرح شهر یا هزینه پایین برق استفاده‌شده برای این خودروها نسبت به قیمت بنزین ازجمله مواردی است که باید در دستور کار شهرداری‌ها قرار گیرد که تاکنون عملیاتی نشده است.‌ در همین زمینه فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو، معتقد است این یک طرح از پیش شکست خورده است و فقط در حد همان شعار باقی خواهد ماند. فربد زاوه می‌گوید: «آن چیزی که می‌تواند میزان آلودگی هوا ناشی از حمل‌ونقل در شهری مانند تهران را کاهش دهد، حرکت به سمت خودروهای برقی است؛ به شرطی که سوخت خودروهای برقی در جایگاه‌ها قابل دسترسی باشد. هر چند در آلودگی هوا خودرو فقط یک متهم اولیه است؛ زیرا همین الان که ترددها به واسطه شیوع کرونا کاهش یافته است، باز می‌بینیم که میزان آلودگی هوای شهری مانند تهران همچنان زیاد است.» این کارشناس خودرو می‌افزاید: «متأسفانه تا به حال زیرساخت‌های لازم در زمینه استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی در سطح کلانشهرها فراهم نشده است. تا زمانی که این مقدمات اولیه در کشور فراهم نشود تمامی این اقدامات و صحبت‌ها بیشتر جنبه نمایشی دارد. ساده‌ترین کار و درواقع ابتدایی‌ترین اقدام در این زمینه این است که قیمت برق حمل‌ونقل را مستقل کنیم و یک کنتور برق برای آن تعریف کنیم. ما همین مسأله ساده را همچنان حل نکرده‌ایم؛ چه برسد به اینکه ایستگاه‌های شارژ سریع یا سایر سامانه‌ها را ایجاد کنیم. بنابراین عملا همر چیزی در رابطه با خودروهای هیبریدی در حد حرف و شعار باقی مانده است و ریشه همه اینها به بی‌برنامگی و نیز شرایط مالی کشور برمی‌گردد.» او در ادامه تصریح می‌کند: «درواقع مجموعه شهرداری و دولت در چند سال اخیر به واسطه کاهش درآمدهای نفتی و مسأله تحریم به‌شدت دچار بحران‌های مالی شده‌اند بنابراین عملا خودروهای هیبریدی جزو اولویت‌های اصلی آنها نیست.» زاوه با اشاره به نقش شرکت‌های خودروساز داخلی در تحقق این امر خاطرنشان می‌کند: «خودروسازان داخلی متأسفانه به حدی دچار مشکلات عدیده در تولید خودروهای معمولی هستند که انتظار تولید و ساخت خودروهای هیبریدی امری دور از انتظار است. میزان حجم آلودگی موتورهای خودروهای بنزین‌سوز تقریبا ۵۰درصد از خودروهای خارجی بیشتر است در چنین شرایطی انتظار تولید و ساخت خودروهای برقی و هیبریدی امری تقریبا محال به نظر می‌رسد. بنابراین انتظار تولید خودروهای هیبریدی به وسیله خودروسازان داخلی فقط وقت تلف‌کردن است. اصل داستان این است که ما فضا را از نظر اقتصادی و زیرساختی فراهم نکرده‌ایم. »

افزایش آلودگی‌های ناشی از کارکرد خودروها و قیمت بنزین در طی سال‌های گذشته باعث شده است که بار دیگر استفاده از خودروهای هیبریدی و همچنین برقی به‌‌خصوص در کلانشهرهایی مانند تهران در دستور کار تصمیم‌گیرندگان قرار گیرد و خودروسازان داخلی را نیز به سمت تولید این دسته از محصولات سوق دهد و حتی لایحه پشتیبانی از این طرح نیز پیشنهاد شد اما تا به حال اتفاق خاصی رخ نداده است. فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو، معتقد است تا زمانی که زیرساخت‌ها در کشور برای تولید خودروهای هیبریدی فراهم نشود این گونه لوایح در حد همان شعار و حرف باقی خواهد ماند.
خودرو دونیرو یا خودرو هایبریدی خودرویی است که برای حرکت‌کردن از ترکیب دو یا چند منبع مجزای قدرت استفاده می‌کند. در بیشتر موارد از این نام در اشاره به خودرو برقی دوگانه استفاده می‌شود که در سیستم پیشرانه آنها یک موتور احتراق داخلی (معمولا بنزینی) در کنار یک یا چند موتور الکتریکی قرار دارد و خودرو این قابلیت را دارد که فقط از یکی از این منابع انرژی یا هر دو آنها در کنار یکدیگر استفاده کند. انواع دیگری از خودرو‌های هایبریدی هم وجود دارند که از سوخت‌های دیگری، چون پروپان، هیدروژن یا انرژی خورشیدی بهره می‌برند. این خودرو‌ها به واسطه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به خودرو‌های سبز نیز معروفند. خودروهای معمولی با انتشار گازهای گلخانه‌ای مضر باعث آلودگی محیط زیست می‌شوند، اما خودروهای هیبریدی به دلیل اینکه از الکتریسیته به عنوان منبع اصلی نیرو استفاده می‌کند، آسیب کمتری به محیط زیست وارد می‌کنند. مزیت دیگر خودروهای هیبریدی، کم سروصدابودن آنهاست. حتی زمانی که ماشین روشن و در حال حرکت است، نیز به سختی می‌توان متوجه شد که خودرو روشن است.
آنچه که مشخص است در حال حاضر به علت نبود زیرساخت‌های لازم و از طرف دیگر به صرفه‌نبودن مصرف برق نسبت به مصرف بنزین برای خودرو‌های هیبریدی این خودرو‌ها به عنوان هیبریدی وارد شده، اما به صورت بنزینی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ یعنی با توجه به هزینه بسیار پایین سوخت‌های بنزین و گازوییل و هزینه‌های بالای تعمیر و نگهداری قطعات برقی در ایران، صاحب خودرو ترجیح می‌دهد که از بنزین استفاده کند و از این ‌رو خودرو‌های هیبریدی همان کارکرد خودرو‌های بنزینی و گازوییلی را خواهند داشت. همچنین مقرر شده بود که شهرداری‌ها برای شهروندانی که از خودروهای هیبریدی استفاده می‌کنند، امتیازات خاصی ازجمله رایگان‌بودن طرح ترافیک در نظر بگیرد که این طرح نیز عملی نشد. البته ایجاد جایگاه‌های خاص برای شارژ این خودروها در طرح شهر یا هزینه پایین برق استفاده‌شده برای این خودروها نسبت به قیمت بنزین ازجمله مواردی است که باید در دستور کار شهرداری‌ها قرار گیرد که تاکنون عملیاتی نشده است.‌ در همین زمینه فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو، معتقد است این یک طرح از پیش شکست خورده است و فقط در حد همان شعار باقی خواهد ماند. فربد زاوه می‌گوید: «آن چیزی که می‌تواند میزان آلودگی هوا ناشی از حمل‌ونقل در شهری مانند تهران را کاهش دهد، حرکت به سمت خودروهای برقی است؛ به شرطی که سوخت خودروهای برقی در جایگاه‌ها قابل دسترسی باشد. هر چند در آلودگی هوا خودرو فقط یک متهم اولیه است؛ زیرا همین الان که ترددها به واسطه شیوع کرونا کاهش یافته است، باز می‌بینیم که میزان آلودگی هوای شهری مانند تهران همچنان زیاد است.» این کارشناس خودرو می‌افزاید: «متأسفانه تا به حال زیرساخت‌های لازم در زمینه استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی در سطح کلانشهرها فراهم نشده است. تا زمانی که این مقدمات اولیه در کشور فراهم نشود تمامی این اقدامات و صحبت‌ها بیشتر جنبه نمایشی دارد. ساده‌ترین کار و درواقع ابتدایی‌ترین اقدام در این زمینه این است که قیمت برق حمل‌ونقل را مستقل کنیم و یک کنتور برق برای آن تعریف کنیم. ما همین مسأله ساده را همچنان حل نکرده‌ایم؛ چه برسد به اینکه ایستگاه‌های شارژ سریع یا سایر سامانه‌ها را ایجاد کنیم. بنابراین عملا همر چیزی در رابطه با خودروهای هیبریدی در حد حرف و شعار باقی مانده است و ریشه همه اینها به بی‌برنامگی و نیز شرایط مالی کشور برمی‌گردد.» او در ادامه تصریح می‌کند: «درواقع مجموعه شهرداری و دولت در چند سال اخیر به واسطه کاهش درآمدهای نفتی و مسأله تحریم به‌شدت دچار بحران‌های مالی شده‌اند بنابراین عملا خودروهای هیبریدی جزو اولویت‌های اصلی آنها نیست.» زاوه با اشاره به نقش شرکت‌های خودروساز داخلی در تحقق این امر خاطرنشان می‌کند: «خودروسازان داخلی متأسفانه به حدی دچار مشکلات عدیده در تولید خودروهای معمولی هستند که انتظار تولید و ساخت خودروهای هیبریدی امری دور از انتظار است. میزان حجم آلودگی موتورهای خودروهای بنزین‌سوز تقریبا ۵۰درصد از خودروهای خارجی بیشتر است در چنین شرایطی انتظار تولید و ساخت خودروهای برقی و هیبریدی امری تقریبا محال به نظر می‌رسد. بنابراین انتظار تولید خودروهای هیبریدی به وسیله خودروسازان داخلی فقط وقت تلف‌کردن است. اصل داستان این است که ما فضا را از نظر اقتصادی و زیرساختی فراهم نکرده‌ایم. »

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها