|

تلاش برای شناساندن شخصیت‎‌های مطرح جامعه با نامگذاری و سردیس‌سازی

محمدجواد حق‌شناس-رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران

یکی از اقداماتی که جزو وظایف شوراست و در همه دوره‌ها هم رخ می‌دهد، تغییر نام معابر و خیابان‌های شهرها به نام شخصیت‌های ماندگار و محبوب است. دوره پنجم مدیریت شهری نیز از این قاعده مستثنی نبود. خیابان‌هایی به نام مشاهیر و شخصیت‌های محبوب جامعه نامگذاری شدند و تلاش شد تا به همین واسطه شناخت شهروندان از این افراد نیز بیشتر باشد.

در ارتباط با تغییر نام تابلوهای خیابان‌های تهران باید این مسأله را در نظر گرفت که بالاخره هر اقدامی مخالفان و موافقانی دارد. ما تجربه این را داریم که هر اتفاق و هر اقدامی موافقان و مخالفانی دارد. طبیعتا ما باید ببینیم که این مخالفان و موافقان در جامعه در چه موقعیتی قرار دارند. خوشبختانه رویکردی که شورای شهر داشته در چند سال اخیر به‌شدت مورد اقبال هم عموم جامعه، هم نخبگان، هم افراد فرهنگی-هنری و انجمن‌ها و حوزه‌هایی که در زمینه کارهای نخبگی و فرهنگی و هنری فعالیت دارند با اقبال بسیاری بی‌نظیر و گسترده‌ای روبه‌رو بوده است. به هر حال مردم تهران هم این مأموریت را به اعضای شورای شهر تهران دادند و شورای شهر در جایگاه قانونی خودشان با یک نگاه کارشناسانه پیشنهادات تغییر نام خیابان‌ها را بررسی کردند و با رأی اکثریت و قریب به اتفاق اعضای شورا این نام‌ها برگزیده و انتخاب شد و درنهایت هم توانسته رویکرد و روحیه مثبتی در میان شهروندان به دنبال داشته باشد و به نتیجه برسد.
برای حفظ هویت و اصالت شهر در خیابان‌های پایتخت تنها به تغییر نام خیابان‌ها بسنده نشده است، این کار ترکیبی بوده است. ما در بعضی معابر مجسمه استادان و هنرمندان و چهره‌هایی را که نام خیابان‌ها را به نام آنها تغییر داده بودیم هم در ابتدا یا انتهای خیابان‌ها نصب می‌کردیم؛ مثلا در مورد این خیابان، مجسمه استاد به وسیله یکی از هنرمندان جوان ساخته و نصب شد و کتابی که دوستان و شاگردان و بزرگان کشور دیدگاه‌هایشان را درباره ایشان نوشتند، منتشر شد و گاه حتی مراسم‌ بزرگداشتی با حضور اهالی هنر و رسانه برای معرفی آن شخص و اقداماتش برگزار شد. قطعا وقتی این مجموعه کنار هم قرار می‌گیرد، جوانان و کسانی که طبیعتا هر زمانی از کنار این نام یا مجسمه عبور می‌کنند، لختی می‌ایستند و تصویر را می‌بینند و شرح زندگینامه که زیر مجسمه نوشته شده را می‌بینند و مطالعه می‌کنند و با تمام این‌ اقدامات است که ما می‌توانیم بگوییم جایگاه و شخصیت ایشان به عنوان یک الگو مورد توجه آحاد جامعه قرار می‌گیرد.
تا کنون برای خیابان‌ها و شخصیت‌های بزرگی چنین رخدادی یعنی تغییر نام و در کنارش نصب مجسمه در کنار هم انجام شده است. برای استاد انتظامی، استاد مشایخی، استاد همایون شهنواز چنین کردیم. برای رئیس سابق انجمن جامعه‌شناسی ایران، استاد قانعی‌راد و برای استاد بهمن بیگی معلم عشایر همین اتفاق افتاد. تلاش ما این بود که میان نام خیابان و مجسمه‌ها و شخصیت‌ها چنین پیوندی برقرار شود که همه اهالی شهر بتوانند آنها را بشناسند.

یکی از اقداماتی که جزو وظایف شوراست و در همه دوره‌ها هم رخ می‌دهد، تغییر نام معابر و خیابان‌های شهرها به نام شخصیت‌های ماندگار و محبوب است. دوره پنجم مدیریت شهری نیز از این قاعده مستثنی نبود. خیابان‌هایی به نام مشاهیر و شخصیت‌های محبوب جامعه نامگذاری شدند و تلاش شد تا به همین واسطه شناخت شهروندان از این افراد نیز بیشتر باشد.

در ارتباط با تغییر نام تابلوهای خیابان‌های تهران باید این مسأله را در نظر گرفت که بالاخره هر اقدامی مخالفان و موافقانی دارد. ما تجربه این را داریم که هر اتفاق و هر اقدامی موافقان و مخالفانی دارد. طبیعتا ما باید ببینیم که این مخالفان و موافقان در جامعه در چه موقعیتی قرار دارند. خوشبختانه رویکردی که شورای شهر داشته در چند سال اخیر به‌شدت مورد اقبال هم عموم جامعه، هم نخبگان، هم افراد فرهنگی-هنری و انجمن‌ها و حوزه‌هایی که در زمینه کارهای نخبگی و فرهنگی و هنری فعالیت دارند با اقبال بسیاری بی‌نظیر و گسترده‌ای روبه‌رو بوده است. به هر حال مردم تهران هم این مأموریت را به اعضای شورای شهر تهران دادند و شورای شهر در جایگاه قانونی خودشان با یک نگاه کارشناسانه پیشنهادات تغییر نام خیابان‌ها را بررسی کردند و با رأی اکثریت و قریب به اتفاق اعضای شورا این نام‌ها برگزیده و انتخاب شد و درنهایت هم توانسته رویکرد و روحیه مثبتی در میان شهروندان به دنبال داشته باشد و به نتیجه برسد.
برای حفظ هویت و اصالت شهر در خیابان‌های پایتخت تنها به تغییر نام خیابان‌ها بسنده نشده است، این کار ترکیبی بوده است. ما در بعضی معابر مجسمه استادان و هنرمندان و چهره‌هایی را که نام خیابان‌ها را به نام آنها تغییر داده بودیم هم در ابتدا یا انتهای خیابان‌ها نصب می‌کردیم؛ مثلا در مورد این خیابان، مجسمه استاد به وسیله یکی از هنرمندان جوان ساخته و نصب شد و کتابی که دوستان و شاگردان و بزرگان کشور دیدگاه‌هایشان را درباره ایشان نوشتند، منتشر شد و گاه حتی مراسم‌ بزرگداشتی با حضور اهالی هنر و رسانه برای معرفی آن شخص و اقداماتش برگزار شد. قطعا وقتی این مجموعه کنار هم قرار می‌گیرد، جوانان و کسانی که طبیعتا هر زمانی از کنار این نام یا مجسمه عبور می‌کنند، لختی می‌ایستند و تصویر را می‌بینند و شرح زندگینامه که زیر مجسمه نوشته شده را می‌بینند و مطالعه می‌کنند و با تمام این‌ اقدامات است که ما می‌توانیم بگوییم جایگاه و شخصیت ایشان به عنوان یک الگو مورد توجه آحاد جامعه قرار می‌گیرد.
تا کنون برای خیابان‌ها و شخصیت‌های بزرگی چنین رخدادی یعنی تغییر نام و در کنارش نصب مجسمه در کنار هم انجام شده است. برای استاد انتظامی، استاد مشایخی، استاد همایون شهنواز چنین کردیم. برای رئیس سابق انجمن جامعه‌شناسی ایران، استاد قانعی‌راد و برای استاد بهمن بیگی معلم عشایر همین اتفاق افتاد. تلاش ما این بود که میان نام خیابان و مجسمه‌ها و شخصیت‌ها چنین پیوندی برقرار شود که همه اهالی شهر بتوانند آنها را بشناسند.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها