نسخه‌اي براي شوراي همکاري خليج‌فارس
حسن هادي
شوراي همکاري خليج‌فارس امسال بي‌رونق‌تر از هر زمان ديگري در رياض برگزار شد و بدون هيچ نتيجه و دستاوردي به پايان رسيد. از فضاي حاکم بر اين نشست معلوم بود که هنوز سايه سنگين رسوايي عربستان در ماجراي قتل جمال خاشقجي، روزنامه‌نگار منتقد سعودي، بر آن حکمفرماست. امير قطر با وجود اينکه دعوت شده بود، به رياض نرفت و عمان هم شخص سوم کشورش را براي شرکت در شورا راهي رياض کرد. در اين شرايط مي‌توان گفت شورا در حال ازهم‌گسيختن است. عربستان نتوانسته نقش رهبري باکياست و دلسوز را براي همسايگان خود بازي کند. هيچ کشوري دل خوشي از رهبري عربستان بر کشورهاي عربي را ندارد. شيخ‌نشين‌هاي عرب نيز دريافته‌‌اند که هرچه بيشتر به سمت غرب گرايش پيدا مي‌کنند بيشتر خود را گرفتار دام به‌هم‌تنيده سياست‌هاي موذيانه آنها مي‌بينند. کشورهاي عربي هيچ‌گاه تا اين حد سردرگم و مستأصل نبوده‌اند. بي‌شک پشت‌پرده اين جلسات، هر يک از ديگري مي‌پرسد راه نجات کشورهاي عربي چيست؟ آنها خسته از اين‌همه وابستگي، ترس و باج‌دادن به آمريکا، همه به دنبال گزينه‌اي به‌جاي آمريکا مي‌گردند. نگاهي منصفانه به تاريخ منطقه و نحوه تعامل ايران با همسايگان خود، گواه محکمي از همسايگي آرام و دلسوزانه با ديگران است. ايران با تمام توان از صلح و امنيت منطقه حراست و حفاظت کرده است. حمايت همه‌جانبه ايران از کويت در زمان حمله صدام و حمايت ايران از عمان در جريان شورش ظفار نمونه‌هايي از اين حراست و حفاظت است. ايران تنها کشور در منطقه است که با تمام توان در مقابل بزرگ‌ترين کانال ترانزيت مواد مخدر دنيا ايستاده، هزينه مي‌کند و افراد زيادي در اين راه جان خود را از دست داده‌اند. اگر اين تعادل‌بخشي و نمايش قدرت ايران در منطقه نبود، حتي يک کشور حاشيه خليج‌فارس از آسيب‌هايي که در اثر نقشه‌هاي براندازانه دشمنان خاورميانه در حال طراحي آن هستند جان سالم به‌در نمي‌برد. اين کشورها بخشي از حيات و بقاي خود را مديون جان‌فشاني‌ها و سياست‌هاي مقتدرانه ايران هستند. اي‌کاش رهبران اين کشورها تا بيش از اين در باتلاق سلطه‌جويان غربي گرفتار نشده‌‌اند قدر دوست واقعي و دلسوز را که در نزيکي آنهاست بدانند. آنها بايد بدانند به‌جاي عادي‌سازي رابطه خود با رژيم صهيونيستي، بهتر است دست دوستي به سمت ايران دراز کنند. اينک زمان تکرار اشتباه نيست، قطعا رژيم صهيونيستي نمي‌تواند همراه بي‌دردسري براي اعراب باشد. دوستي با ايران به مراتب باارزش‌تر از هر رابطه ديگري براي اعراب حاشيه خليج‌فارس است. ايران هيچ‌گاه شروع‌کننده جنگ نبوده است. ايران بيشترين آسيب را در راه به‌دست‌آوردن استقلال خود ديده و هنوز هم مي‌بيند. ايران قدرتمند، پشتيبان خوبي براي همسايگان سردرگم منطقه است. کاش در شوراي همکاري خليج‌فارس آينده گامي جدي براي اتحاد منطقه برداشته شود و از ايران به‌عنوان برترين و مستقل‌ترين کشور منطقه براي حضور در شورا دعوت شود. سياست غرب علاوه‌بر اينکه تفرقه‌انداختن و دشمني ميان کشورهاي نفت‌خيز منطقه است، به تبعيض نژادي ميان اعراب دامن زده و در حال تفکيک قوميت‌ها و مذاهب و درجه‌بندي اعراب به منظور ازميان‌بردن اتحاد سنتي آنان است. اختلاف روزافزون سران عرب که در شوراي اخير بيشتر از گذشته هويدا بود، حاکي از اين واقعيت تلخ است که آمريکا دنبال برافروختن جنگي نيابتي شبيه جنگ يمن و برهم‌ريختن منطقه از راه اختلاف‌افکني است. اعراب بايد هوشيار باشند تا بيشتر از اين در دام فتنه کشورهايي که سال‌هاست چشم به نفت اين منطقه دوخته‌‌اند نيفتند و راهي براي اتحاد و يکپارچگي پيدا کنند. ايران صادق‌ترين همسايه کشورهاي عربي است که هميشه دست دوستي به سوي آنها دراز کرده، ولي هميشه با بي‌مهري و دودوزه‌بازي آنها مواجه شده است. ادامه اين تخاصم يقينا به ضرر ايران نخواهد بود، اما از سوي ديگر کشورهاي عربي نيز از اين بابت منتفع نخواهند شد.
شوراي همکاري خليج‌فارس امسال بي‌رونق‌تر از هر زمان ديگري در رياض برگزار شد و بدون هيچ نتيجه و دستاوردي به پايان رسيد. از فضاي حاکم بر اين نشست معلوم بود که هنوز سايه سنگين رسوايي عربستان در ماجراي قتل جمال خاشقجي، روزنامه‌نگار منتقد سعودي، بر آن حکمفرماست. امير قطر با وجود اينکه دعوت شده بود، به رياض نرفت و عمان هم شخص سوم کشورش را براي شرکت در شورا راهي رياض کرد. در اين شرايط مي‌توان گفت شورا در حال ازهم‌گسيختن است. عربستان نتوانسته نقش رهبري باکياست و دلسوز را براي همسايگان خود بازي کند. هيچ کشوري دل خوشي از رهبري عربستان بر کشورهاي عربي را ندارد. شيخ‌نشين‌هاي عرب نيز دريافته‌‌اند که هرچه بيشتر به سمت غرب گرايش پيدا مي‌کنند بيشتر خود را گرفتار دام به‌هم‌تنيده سياست‌هاي موذيانه آنها مي‌بينند. کشورهاي عربي هيچ‌گاه تا اين حد سردرگم و مستأصل نبوده‌اند. بي‌شک پشت‌پرده اين جلسات، هر يک از ديگري مي‌پرسد راه نجات کشورهاي عربي چيست؟ آنها خسته از اين‌همه وابستگي، ترس و باج‌دادن به آمريکا، همه به دنبال گزينه‌اي به‌جاي آمريکا مي‌گردند. نگاهي منصفانه به تاريخ منطقه و نحوه تعامل ايران با همسايگان خود، گواه محکمي از همسايگي آرام و دلسوزانه با ديگران است. ايران با تمام توان از صلح و امنيت منطقه حراست و حفاظت کرده است. حمايت همه‌جانبه ايران از کويت در زمان حمله صدام و حمايت ايران از عمان در جريان شورش ظفار نمونه‌هايي از اين حراست و حفاظت است. ايران تنها کشور در منطقه است که با تمام توان در مقابل بزرگ‌ترين کانال ترانزيت مواد مخدر دنيا ايستاده، هزينه مي‌کند و افراد زيادي در اين راه جان خود را از دست داده‌اند. اگر اين تعادل‌بخشي و نمايش قدرت ايران در منطقه نبود، حتي يک کشور حاشيه خليج‌فارس از آسيب‌هايي که در اثر نقشه‌هاي براندازانه دشمنان خاورميانه در حال طراحي آن هستند جان سالم به‌در نمي‌برد. اين کشورها بخشي از حيات و بقاي خود را مديون جان‌فشاني‌ها و سياست‌هاي مقتدرانه ايران هستند. اي‌کاش رهبران اين کشورها تا بيش از اين در باتلاق سلطه‌جويان غربي گرفتار نشده‌‌اند قدر دوست واقعي و دلسوز را که در نزيکي آنهاست بدانند. آنها بايد بدانند به‌جاي عادي‌سازي رابطه خود با رژيم صهيونيستي، بهتر است دست دوستي به سمت ايران دراز کنند. اينک زمان تکرار اشتباه نيست، قطعا رژيم صهيونيستي نمي‌تواند همراه بي‌دردسري براي اعراب باشد. دوستي با ايران به مراتب باارزش‌تر از هر رابطه ديگري براي اعراب حاشيه خليج‌فارس است. ايران هيچ‌گاه شروع‌کننده جنگ نبوده است. ايران بيشترين آسيب را در راه به‌دست‌آوردن استقلال خود ديده و هنوز هم مي‌بيند. ايران قدرتمند، پشتيبان خوبي براي همسايگان سردرگم منطقه است. کاش در شوراي همکاري خليج‌فارس آينده گامي جدي براي اتحاد منطقه برداشته شود و از ايران به‌عنوان برترين و مستقل‌ترين کشور منطقه براي حضور در شورا دعوت شود. سياست غرب علاوه‌بر اينکه تفرقه‌انداختن و دشمني ميان کشورهاي نفت‌خيز منطقه است، به تبعيض نژادي ميان اعراب دامن زده و در حال تفکيک قوميت‌ها و مذاهب و درجه‌بندي اعراب به منظور ازميان‌بردن اتحاد سنتي آنان است. اختلاف روزافزون سران عرب که در شوراي اخير بيشتر از گذشته هويدا بود، حاکي از اين واقعيت تلخ است که آمريکا دنبال برافروختن جنگي نيابتي شبيه جنگ يمن و برهم‌ريختن منطقه از راه اختلاف‌افکني است. اعراب بايد هوشيار باشند تا بيشتر از اين در دام فتنه کشورهايي که سال‌هاست چشم به نفت اين منطقه دوخته‌‌اند نيفتند و راهي براي اتحاد و يکپارچگي پيدا کنند. ايران صادق‌ترين همسايه کشورهاي عربي است که هميشه دست دوستي به سوي آنها دراز کرده، ولي هميشه با بي‌مهري و دودوزه‌بازي آنها مواجه شده است. ادامه اين تخاصم يقينا به ضرر ايران نخواهد بود، اما از سوي ديگر کشورهاي عربي نيز از اين بابت منتفع نخواهند شد.