دریافت سود مجامع شرکتهای بورسی از طریق سامانه سجام
محمدرضا رسولی
یکی از مهمترین خدمات ارائهشده ازسوی سامانه سجام، پرداخت سود سهامداران بدون نیاز به مراجعه آنها به شعب بانکهاست. روش کار در این سامانه بر این اساس استوار است که هیچ سهامداری برای دریافت سود سهام، لازم نیست به هیچ شرکتی مراجعه کند یا اینکه شماره حساب ویژهای برای شرکت خاصی داشته باشد. یعنی در واقع، سهامداربودن بهتنهایی برای دریافت سود کافی است. تا قبل از عملیاتیشدن سامانه سجام، رویه پرداخت سود به صورتهای مختلفی بود. یکی از روشها، دریافت شماره حساب از تمامی سرمایهگذاران ازطریق دورنگار یا ایمیل و واریز سود تقسیمی به حساب آنها بود. روش دیگر معرفی یک بانک به سرمایهگذاران بود تا در تاریخ مشخصشده سرمایهگذاران با مراجعه به بانک مربوطه و با ارائه کارت ملی و کد بورسی خود، سود تقسیمی را دریافت کنند. در واقع هر شرکتی از مکانیسم پرداخت سود مربوط به خود اقدام میکرد. گذشته از اینکه این امر مستلزم صرف هزینههای بیمورد و در برخی موارد هزینه دریافت سود و مراجعه به بانکها از خود سود بالاتر بود، بسیاری از سهامداران از دریافت سودهای نقدی خُرد و کوچک صرفنظر میکردند. با ورود سامانه سجام به بازار سرمایه، مقرر شد شركتها، مبالغ سود سهام سهامداران را در تاریخ اعلامشده، به حساب «شرکت سپردهگذاری مرکزی» واریز و در مرحله نهایی، شرکت سپردهگذاری مرکزی وجوه مربوطه را بهصورت متمرکز به حساب بانكی سهامداران در این سامانه واریز کنند. با وجود اینکه از زمان معرفی این سامانه، دریافت آسان سود نقدی شرکتها یکی از مزایای آن برشمرده میشد و با توجه به اینکه درحالحاضر سامانههای مربوط به پرداخت متمرکز سود مجامع شرکتها آماده است اما تا این تاریخ یک الزام قانونی قوی و تعهد کافی برای واریز سود نقدی مجامع به سهامداران از طریق شماره حساب سامانه سجام وجود ندارد و در سال جاری تنها تعداد معدودی از شرکتها ازطریق این سامانه به سهامداران خود سود نقدی پرداخت کردهاند. این در حالی است که شرکتهای بورسی باید توزیع سود مجامع را برای سهامداران خُرد یا سهامداران زیر یک درصد، از طریق سامانه سجام یا شرکت سپردهگذاری مرکزی انجام دهند. بنابراین، با توجه به اینکه سامانه سجام در شرایط حاضر قابلیت تجمیع، محاسبات و توزیع سود را دارد، بدیهی است با توجه به حجم بالای مبالغ سود سالانه سهام ازطریق ناشران بورسی، بهمنظور ارتقای سرعت عمل و دقت در پرداخت سود به حساب سهامداران، تشدید الزامات قانونی برای شرکتها از سوی نهادهای قانون بالادستی مانند مصوبه مجلس که الزام و ضمانت اجرائی مناسب داشته باشد، شرایط پرداخت متمرکز سود مجامع را فراهم کند.
یکی از مهمترین خدمات ارائهشده ازسوی سامانه سجام، پرداخت سود سهامداران بدون نیاز به مراجعه آنها به شعب بانکهاست. روش کار در این سامانه بر این اساس استوار است که هیچ سهامداری برای دریافت سود سهام، لازم نیست به هیچ شرکتی مراجعه کند یا اینکه شماره حساب ویژهای برای شرکت خاصی داشته باشد. یعنی در واقع، سهامداربودن بهتنهایی برای دریافت سود کافی است. تا قبل از عملیاتیشدن سامانه سجام، رویه پرداخت سود به صورتهای مختلفی بود. یکی از روشها، دریافت شماره حساب از تمامی سرمایهگذاران ازطریق دورنگار یا ایمیل و واریز سود تقسیمی به حساب آنها بود. روش دیگر معرفی یک بانک به سرمایهگذاران بود تا در تاریخ مشخصشده سرمایهگذاران با مراجعه به بانک مربوطه و با ارائه کارت ملی و کد بورسی خود، سود تقسیمی را دریافت کنند. در واقع هر شرکتی از مکانیسم پرداخت سود مربوط به خود اقدام میکرد. گذشته از اینکه این امر مستلزم صرف هزینههای بیمورد و در برخی موارد هزینه دریافت سود و مراجعه به بانکها از خود سود بالاتر بود، بسیاری از سهامداران از دریافت سودهای نقدی خُرد و کوچک صرفنظر میکردند. با ورود سامانه سجام به بازار سرمایه، مقرر شد شركتها، مبالغ سود سهام سهامداران را در تاریخ اعلامشده، به حساب «شرکت سپردهگذاری مرکزی» واریز و در مرحله نهایی، شرکت سپردهگذاری مرکزی وجوه مربوطه را بهصورت متمرکز به حساب بانكی سهامداران در این سامانه واریز کنند. با وجود اینکه از زمان معرفی این سامانه، دریافت آسان سود نقدی شرکتها یکی از مزایای آن برشمرده میشد و با توجه به اینکه درحالحاضر سامانههای مربوط به پرداخت متمرکز سود مجامع شرکتها آماده است اما تا این تاریخ یک الزام قانونی قوی و تعهد کافی برای واریز سود نقدی مجامع به سهامداران از طریق شماره حساب سامانه سجام وجود ندارد و در سال جاری تنها تعداد معدودی از شرکتها ازطریق این سامانه به سهامداران خود سود نقدی پرداخت کردهاند. این در حالی است که شرکتهای بورسی باید توزیع سود مجامع را برای سهامداران خُرد یا سهامداران زیر یک درصد، از طریق سامانه سجام یا شرکت سپردهگذاری مرکزی انجام دهند. بنابراین، با توجه به اینکه سامانه سجام در شرایط حاضر قابلیت تجمیع، محاسبات و توزیع سود را دارد، بدیهی است با توجه به حجم بالای مبالغ سود سالانه سهام ازطریق ناشران بورسی، بهمنظور ارتقای سرعت عمل و دقت در پرداخت سود به حساب سهامداران، تشدید الزامات قانونی برای شرکتها از سوی نهادهای قانون بالادستی مانند مصوبه مجلس که الزام و ضمانت اجرائی مناسب داشته باشد، شرایط پرداخت متمرکز سود مجامع را فراهم کند.