گزارش کمپین جهانی مبارزه برای محیط زیست
راهی به نجات جهان
محمدرضا جعفری: به‌زودی در پاریس بیست‌ویکمین نشست بین‌المللی تغییرات آب‌وهوایی برگزار می‌شود. براین‌اساس فعالان محیط‌زیستی، استادان دانشگاه و فعالان چپ در بیانیه‌ای- که به امضای افرادی چون نوام چامسکی، نائومی کلاین، میشل لووی و دیگران رسیده است - مواضع و راهکارهای حقیقی توقف روند تغییرات زیانبار اقلیمی را برشمرده‌اند. این مطلب نگاهی به پیشینه چنین کمپین‌هایی دارد.
قضا‌و‌قدر نیست و نه طبیعی و اتفاقی. نه از بدِ حادثه گریبانمان را گرفته و نه ناشی از جبر جغرافیایی است. تغییرات آب‌وهوایی است و گرمایش زمین- نتیجه انتشار گازهای گلخانه‌ای، کاربست میل بشر است و ولع تولید و مصرف و سوداگری. چنگ‌انداختن به طبیعت است و انهدام ساختارهای زیست‌محیطی. محدوده هم ندارد: از کاویدن و حفاری و اکتشاف نفت و گاز و زغال‌سنگ در آلاسکا و آلبرتای کاناداست تا دلتای نیجر و آفریقا و هورالعظیم خوزستان. اقیانوس‌ها، بیابان‌ها، جنگل‌ها و تالاب‌ها. نتایجش هم نامحدود است: جابه‌جایی اقلیم، گرم‌شدن هوا، باران‌های سیل‌آسا، خشک‌سالی‌های ممتد، بالاآمدن آب دریاها، آلودگی هوا، توفان‌های ویرانگر و اسیدی‌شدن اقیانوس‌ها. از یک نقطه آغاز می‌شود، از چشم‌دوختن به طمع به سرزمینی و به ناکجا می‌رسد: به تخریب زمین، ویرانی جنگل، مصرف بی‌رویه آب، تولید زباله، دست‌کاری اکوسیستم، ازبین‌رفتن تنوع زیست‌محیطی، آزادشدن دی‌اکسیدکربن، متان و ازت و گاه برپایی جنگ‌های خانمان‌سوز. اما انتهایی ندارد: در قطب شمال و در کرانه‌های اقیانوس‌ها. در خاورمیانه جنگ‌زده خشک (هرچند در این مورد برخی تردید می‌کنند). جنگل‌های آمریکای‌جنوبی و
آمریکا. به هیچ موجودی رحم نمی‌کند: نه انسان، نه خرس قطبی و نه مرجان‌های لمیده در آب. از هرکجا سر درمی‌آورد: کشاورزی افسارگسیخته، دامداری صنعتی بی‌مهار، جنون و سرعت و سوزاندن سوخت‌های فسیلي و از همه مهم‌تر، صنایع پول‌ساز آلاینده. اینجاست که پای حکومت‌ها به میان می‌آید: درحالی‌که بیشترین حجم از تولید گازهای گلخانه‌ای متعلق به کشورهای توسعه‌یافته است، همین کشورها با هرگونه تلاش جدی، مفید و مداوم برای مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش قابل‌توجه، علمی و مؤثر گازهای گلخانه‌ای مخالفت می‌کنند. کارشکنی این دولت‌هاست که از به‌نتیجه‌رسیدن نشست‌های بین‌المللی و پیمان‌های زیست‌محیطی جلوگیری می‌کند. صاحبان صنایع بزرگ و شرکت‌های چندملیتی و عوامل سیاسی آنها سرسختانه با اتکا به توان سیاسی، قدرت مالی و تأثیرگذاری رسانه‌ای در جهت‌دهی افکارعمومی و بی‌پروایی در به‌کارگیری روش‌های کثیف با نتایج پژوهش‌های علمی پیرامون ارتباط گازهای گلخانه‌ای با تغییرات آب‌وهوایی مقابله می‌کنند، انتشار آزاد و وسیع تحقیقات علمی را محدود می‌کنند، از وضع مالیات سنگین، تصویب طرح‌ها و قوانین الزام‌آور در تغییر سازوکار صنایع مبتنی‌بر سوخت فسیلی و
ممنوعیت‌های استفاده و تولید این منابع، توسعه حمل‌ونقل عمومی و گسترش استفاده از انرژی‌های نو و تجدیدپذیر جلوگیری می‌کنند. کارگران و اتحادیه‌های کارگری را علیه فعالان و جنبش‌های محیط‌زیستی می‌شورانند. برخوردهای خشن را بر این فعالان روا می‌دارند. برخی حکومت‌ها و دولت‌های محلی را به بهانه نقض حقوق اقتصادی فردی به دادگاه می‌کشانند. بر همین مبناست که جمهوری‌خواهان آمریکا درحالی با طرح‌های محیط‌زیستی مقابله می‌کنند و آن را مضر به حال اقتصاد و مردم می‌دانند که آمریکا، هم با خشک‌سالی گسترده مواجه بوده و هم با توفان‌های سهمگین، و بر همین مبناست که هر اقدام بین‌المللی برای مهار تولید گازهای گلخانه‌ای با تبصره‌هایی ناکارآمد، اخته می‌شود: تعیین بودجه کربن برای خریدوفروش محدودیت انتشار گازهای گلخانه‌ای، دست‌کاری سطح الزامی کاهش این گازها و مدت‌زمان اجرای آن، افزایش یک‌درجه دمای مجاز نسبت به سقف گرم‌شدن زمین (دو درجه) و کاهش کمک‌ها به کشورهای درحال‌توسعه.
شکست‌های پیمان کیوتو، اجلاس کپنهاگ و لیمای پرو و با درنظرداشتن فرصت‌های ازدست‌رفته و عوارض به‌وجودآمده و چشم‌اندازی تیره از وضعیت زیست در کره‌زمین، این‌بار جامعه جهانی را برای بررسی و توافق بر سر پیمانی جدید که از جوانب مختلف، هم منافع حکومت‌ها و شرکت‌های بزرگ را تأمین و هم روند مسیر تغییر اقلیم و عوارض سوء آن را کُند کند در پاریس در بیست‌ویکمین نشست بین‌المللی تغییرات آب‌وهوایی گرد می‌آورد تا در چارچوب ساختار موجود، بدون تغییر در سازوکارهای تولید و مصرف و منطق سودآوری و حفظ وضع موجود ِاقتصاد ِمبتنی‌بر نفت و گاز و کربن تحت لوای مدیریت یکپارچه و استبدادی صاحبان صنایع و هیأت مدیران شرکت‌های کلان، بدون دخالت‌دادن گروه‌های محیط‌زیستی و ساکنان بومی درمعرض‌خطر و جوامع در حاشیه، راهی تخیل کنند به نجات جهان. در همین راستا و برای مقابله با چنین روند نافرجامی است که فعالان محیط‌زیستی، استادان دانشگاه و فعالان چپ در بیانیه‌ای- که به امضای افرادی چون نوام چامسکی، نائومی کلاین، میشل لووی و دیگران رسیده است - مواضع و راهکارهای حقیقی توقف روند تغییرات زیانبار اقلیمی را برشمرده‌اند. این بیانیه با عنوان «مانیفست: پویش برای
توقف جنایات اقلیمی!» منتشر شده است. فراخوان پویش توده‌ای در پاریس با اعلام تصمیم و اراده جمعی برای توقف جنایات اقلیمی و باقی‌نگه‌داشتن سوخت‌های فسیلی در زمین منتشر شده است.
محمدرضا جعفری: به‌زودی در پاریس بیست‌ویکمین نشست بین‌المللی تغییرات آب‌وهوایی برگزار می‌شود. براین‌اساس فعالان محیط‌زیستی، استادان دانشگاه و فعالان چپ در بیانیه‌ای- که به امضای افرادی چون نوام چامسکی، نائومی کلاین، میشل لووی و دیگران رسیده است - مواضع و راهکارهای حقیقی توقف روند تغییرات زیانبار اقلیمی را برشمرده‌اند. این مطلب نگاهی به پیشینه چنین کمپین‌هایی دارد.
قضا‌و‌قدر نیست و نه طبیعی و اتفاقی. نه از بدِ حادثه گریبانمان را گرفته و نه ناشی از جبر جغرافیایی است. تغییرات آب‌وهوایی است و گرمایش زمین- نتیجه انتشار گازهای گلخانه‌ای، کاربست میل بشر است و ولع تولید و مصرف و سوداگری. چنگ‌انداختن به طبیعت است و انهدام ساختارهای زیست‌محیطی. محدوده هم ندارد: از کاویدن و حفاری و اکتشاف نفت و گاز و زغال‌سنگ در آلاسکا و آلبرتای کاناداست تا دلتای نیجر و آفریقا و هورالعظیم خوزستان. اقیانوس‌ها، بیابان‌ها، جنگل‌ها و تالاب‌ها. نتایجش هم نامحدود است: جابه‌جایی اقلیم، گرم‌شدن هوا، باران‌های سیل‌آسا، خشک‌سالی‌های ممتد، بالاآمدن آب دریاها، آلودگی هوا، توفان‌های ویرانگر و اسیدی‌شدن اقیانوس‌ها. از یک نقطه آغاز می‌شود، از چشم‌دوختن به طمع به سرزمینی و به ناکجا می‌رسد: به تخریب زمین، ویرانی جنگل، مصرف بی‌رویه آب، تولید زباله، دست‌کاری اکوسیستم، ازبین‌رفتن تنوع زیست‌محیطی، آزادشدن دی‌اکسیدکربن، متان و ازت و گاه برپایی جنگ‌های خانمان‌سوز. اما انتهایی ندارد: در قطب شمال و در کرانه‌های اقیانوس‌ها. در خاورمیانه جنگ‌زده خشک (هرچند در این مورد برخی تردید می‌کنند). جنگل‌های آمریکای‌جنوبی و
آمریکا. به هیچ موجودی رحم نمی‌کند: نه انسان، نه خرس قطبی و نه مرجان‌های لمیده در آب. از هرکجا سر درمی‌آورد: کشاورزی افسارگسیخته، دامداری صنعتی بی‌مهار، جنون و سرعت و سوزاندن سوخت‌های فسیلي و از همه مهم‌تر، صنایع پول‌ساز آلاینده. اینجاست که پای حکومت‌ها به میان می‌آید: درحالی‌که بیشترین حجم از تولید گازهای گلخانه‌ای متعلق به کشورهای توسعه‌یافته است، همین کشورها با هرگونه تلاش جدی، مفید و مداوم برای مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش قابل‌توجه، علمی و مؤثر گازهای گلخانه‌ای مخالفت می‌کنند. کارشکنی این دولت‌هاست که از به‌نتیجه‌رسیدن نشست‌های بین‌المللی و پیمان‌های زیست‌محیطی جلوگیری می‌کند. صاحبان صنایع بزرگ و شرکت‌های چندملیتی و عوامل سیاسی آنها سرسختانه با اتکا به توان سیاسی، قدرت مالی و تأثیرگذاری رسانه‌ای در جهت‌دهی افکارعمومی و بی‌پروایی در به‌کارگیری روش‌های کثیف با نتایج پژوهش‌های علمی پیرامون ارتباط گازهای گلخانه‌ای با تغییرات آب‌وهوایی مقابله می‌کنند، انتشار آزاد و وسیع تحقیقات علمی را محدود می‌کنند، از وضع مالیات سنگین، تصویب طرح‌ها و قوانین الزام‌آور در تغییر سازوکار صنایع مبتنی‌بر سوخت فسیلی و
ممنوعیت‌های استفاده و تولید این منابع، توسعه حمل‌ونقل عمومی و گسترش استفاده از انرژی‌های نو و تجدیدپذیر جلوگیری می‌کنند. کارگران و اتحادیه‌های کارگری را علیه فعالان و جنبش‌های محیط‌زیستی می‌شورانند. برخوردهای خشن را بر این فعالان روا می‌دارند. برخی حکومت‌ها و دولت‌های محلی را به بهانه نقض حقوق اقتصادی فردی به دادگاه می‌کشانند. بر همین مبناست که جمهوری‌خواهان آمریکا درحالی با طرح‌های محیط‌زیستی مقابله می‌کنند و آن را مضر به حال اقتصاد و مردم می‌دانند که آمریکا، هم با خشک‌سالی گسترده مواجه بوده و هم با توفان‌های سهمگین، و بر همین مبناست که هر اقدام بین‌المللی برای مهار تولید گازهای گلخانه‌ای با تبصره‌هایی ناکارآمد، اخته می‌شود: تعیین بودجه کربن برای خریدوفروش محدودیت انتشار گازهای گلخانه‌ای، دست‌کاری سطح الزامی کاهش این گازها و مدت‌زمان اجرای آن، افزایش یک‌درجه دمای مجاز نسبت به سقف گرم‌شدن زمین (دو درجه) و کاهش کمک‌ها به کشورهای درحال‌توسعه.
شکست‌های پیمان کیوتو، اجلاس کپنهاگ و لیمای پرو و با درنظرداشتن فرصت‌های ازدست‌رفته و عوارض به‌وجودآمده و چشم‌اندازی تیره از وضعیت زیست در کره‌زمین، این‌بار جامعه جهانی را برای بررسی و توافق بر سر پیمانی جدید که از جوانب مختلف، هم منافع حکومت‌ها و شرکت‌های بزرگ را تأمین و هم روند مسیر تغییر اقلیم و عوارض سوء آن را کُند کند در پاریس در بیست‌ویکمین نشست بین‌المللی تغییرات آب‌وهوایی گرد می‌آورد تا در چارچوب ساختار موجود، بدون تغییر در سازوکارهای تولید و مصرف و منطق سودآوری و حفظ وضع موجود ِاقتصاد ِمبتنی‌بر نفت و گاز و کربن تحت لوای مدیریت یکپارچه و استبدادی صاحبان صنایع و هیأت مدیران شرکت‌های کلان، بدون دخالت‌دادن گروه‌های محیط‌زیستی و ساکنان بومی درمعرض‌خطر و جوامع در حاشیه، راهی تخیل کنند به نجات جهان. در همین راستا و برای مقابله با چنین روند نافرجامی است که فعالان محیط‌زیستی، استادان دانشگاه و فعالان چپ در بیانیه‌ای- که به امضای افرادی چون نوام چامسکی، نائومی کلاین، میشل لووی و دیگران رسیده است - مواضع و راهکارهای حقیقی توقف روند تغییرات زیانبار اقلیمی را برشمرده‌اند. این بیانیه با عنوان «مانیفست: پویش برای
توقف جنایات اقلیمی!» منتشر شده است. فراخوان پویش توده‌ای در پاریس با اعلام تصمیم و اراده جمعی برای توقف جنایات اقلیمی و باقی‌نگه‌داشتن سوخت‌های فسیلی در زمین منتشر شده است.