لغو نشست لندن، اولتیماتوم آمریکا

به گزارش گروه رسانه ای شرق؛ نشست برنامه‌ریزی شده میان دیپلمات‌های ارشد آمریکا، بریتانیا، فرانسه و اوکراین برای پیشبرد توافق صلح میان روسیه و اوکراین، در لحظات پایانی لغو شد. جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام کرد که مذاکرات به «لحظه حقیقت» رسیده است.

ونس در جریان سفری به آگرا، هند، به خبرنگاران گفت: «ما پیشنهاد بسیار مشخصی به روس‌ها و اوکراینی‌ها ارائه کرده‌ایم و زمان آن فرا رسیده است که یا آن را بپذیرند یا ایالات متحده از این فرآیند خارج شود». او این پیشنهاد را «بسیار منصفانه» خواند که «خطوط ارضی را در سطحی نزدیک به وضعیت فعلی تثبیت می‌کند» و هر دو طرف باید بخشی از قلمرویی را که در حال حاضر در اختیار دارند، واگذار کنند. ونس جزئیات بیشتری از این پیشنهاد ارائه نکرد.

این اظهارات یک روز پس از آن بیان شد که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، واگذاری قلمرو به روسیه به عنوان بخشی از هرگونه توافق صلح احتمالی را رد کرد و آن را غیرقابل قبول خواند. زلنسکی این سخنان را روز سه‌شنبه در واکنش به گزارش‌هایی مبنی بر پیشنهاد دولت ترامپ برای معامله‌ای که به روسیه اجازه می‌دهد در ازای توافق صلح احتمالی، قلمرو اشغالی اوکراین را حفظ کند، بیان کرد.

زلنسکی روز چهارشنبه، ضمن ابراز تاسف از کشته شدن ۹ غیرنظامی در حمله پهپادی روسیه به یک اتوبوس در همان روز، گفت که اوکراین برای هر قالبی از مذاکرات که منجر به آتش‌بس و گشودن درها به روی مذاکرات صلح کامل شود، آماده است. او در صفحه تلگرام خود، با اشاره به پیشنهادی که به گفته وی شش هفته پیش توسط ایالات متحده ارائه شده بود، نوشت: «ما بر آتش‌بس فوری، کامل و بی‌قید و شرط اصرار داریم».

اوکراین و برخی دولت‌های اروپای غربی، پوتین را متهم کرده‌اند که همزمان با تلاش ارتش روسیه برای تصرف سرزمین‌های بیشتر اوکراین، در پذیرش این پیشنهاد تعلل می‌کند. تحلیلگران غربی می‌گویند مسکو عجله‌ای برای پایان دادن به مذاکرات صلح ندارد زیرا در میدان نبرد دست بالا را دارد.

تردیدها درباره مذاکرات

دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا، اعلام کرد که مذاکرات در لندن برای پایان دادن به جنگ بیش از سه ساله، تنها با حضور مقامات رده پایین‌تر برگزار خواهد شد. این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه اعلام کرد مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، به دلیل تداخل برنامه‌ها قادر به حضور نیست. لغو ناگهانی سفر روبیو، تردیدهایی را درباره مسیر مذاکرات ایجاد کرد.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، درباره شرکت‌کنندگان در مذاکرات لندن گفت: «تا آنجا که ما می‌دانیم، آنها تاکنون نتوانسته‌اند مواضع خود را در برخی موضوعات به هم نزدیک کنند». او افزود که کرملین همچنان در حال رایزنی با مقامات آمریکایی است اما جزئیات را به طور علنی مورد بحث قرار نخواهد داد. به گفته مقامات روسی، انتظار می‌رود استیو ویتکوف، فرستاده ویژه آمریکا، اواخر این هفته دوباره از مسکو بازدید کند.

دستیابی به یک آتش‌بس محدود ۳۰ روزه نیز از دسترس مذاکره‌کنندگان خارج بوده است، زیرا هر دو طرف به حملات خود در جنگ فرسایشی در امتداد خط مقدم ۱۰۰۰ کیلومتری و انجام حملات دوربرد ادامه داده‌اند. سرهی لیساک، رئیس منطقه دنیپروپتروفسک در شرق اوکراین، در کانال تلگرام خود نوشت که یک پهپاد روسی صبح روز چهارشنبه به اتوبوسی حامل کارگران در مارگانتس حمله کرد که منجر به کشته شدن هشت زن و یک مرد شد. وی افزود بیش از ۴۰ نفر نیز مجروح شدند. لیساک عکس‌هایی از اتوبوس با شیشه‌های شکسته و کف پوشیده از خرده شیشه و خون منتشر کرد.

سفر هیئت اوکراینی به لندن

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برای پایان دادن به جنگ تلاش کرده و هفته گذشته گفت که مذاکرات «به نقطه اوج خود نزدیک می‌شود». این اظهارات پس از آن بیان شد که روبیو گفته بود اگر مذاکرات پیشرفتی نداشته باشد، ممکن است آمریکا به زودی از آن کناره‌گیری کند. روبیو پیشتر اشاره کرده بود که نشست روز چهارشنبه می‌تواند در تعیین اینکه آیا دولت ترامپ همچنان درگیر مذاکرات باقی می‌ماند یا خیر، تعیین‌کننده باشد.

ژنرال بازنشسته کیت کلاگ، فرستاده ترامپ در امور اوکراین و روسیه، از جمله کسانی بود که همچنان در این نشست شرکت می‌کردند. آندری یرماک، رئیس دفتر ریاست جمهوری اوکراین، در شبکه اجتماعی X اعلام کرد که هیئتی متشکل از او، آندری سیبیها وزیر امور خارجه و رستم اومروف وزیر دفاع، با وجود تغییرات، برای گفتگو وارد لندن شده‌اند. یرماک گفت: «مسیر صلح آسان نیست، اما اوکراین به تلاش‌های صلح‌آمیز متعهد بوده و هست». وی افزود مقامات «راه‌های دستیابی به آتش‌بس کامل و بی‌قید و شرط به عنوان اولین گام به سوی حل و فصل جامع و دستیابی به صلح عادلانه و پایدار» را مورد بحث قرار خواهند داد.

به گفته یک مقام اروپایی آشنا با موضوع، در جریان مذاکرات مشابه هفته گذشته در پاریس، مقامات آمریکایی پیشنهادی را ارائه کردند که شامل اجازه دادن به روسیه برای حفظ کنترل قلمرو اشغالی اوکراین به عنوان بخشی از توافق بود. زلنسکی در جریان حضور در کی‌یف با این پیشنهاد مخالفت کرد و گفت: «چیزی برای صحبت وجود ندارد - این سرزمین ما، سرزمین مردم اوکراین است». یولیا سویریدنکو، معاون نخست‌وزیر و وزیر اقتصاد اوکراین گفت: «اوکراین آماده مذاکره است - اما نه تسلیم».

در همین حال، روسیه با اعمال شرایط گسترده، عملاً پیشنهاد آمریکا برای توقف فوری و کامل ۳۰ روزه درگیری‌ها را رد کرده است. ترامپ سال گذشته در طول مبارزات انتخاباتی خود بارها گفته بود که پس از روی کار آمدن می‌تواند «ظرف ۲۴ ساعت» به جنگ پایان دهد. اما او از زلنسکی و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، ابراز ناامیدی کرده است.

برخی متحدان اروپایی نسبت به پیشنهاد آمریکا مبنی بر مبادله سرزمین اوکراین با صلح، محتاط هستند. اما یک مقام گفت که برخی متحدان همچنین اذعان دارند که روسیه به طور کامل یا جزئی در پنج منطقه اوکراین - کریمه، لوهانسک، دونتسک، زاپوریژیا و خرسون - مستقر شده است. یک مقام ارشد فرانسوی گفت: اگر هدف دستیابی فوری به آتش‌بس باشد، «باید بر اساس خط تماس فعلی باشد». این مقام که مجاز به ذکر نامش نبود، طبق سیاست ریاست جمهوری فرانسه به شرط ناشناس ماندن صحبت کرد.