ملک ریاست‌جمهوری در جماران؛ همچنان حاشیه‌ساز
ماجرایی که اوایل تیر امسال و با خبر تخلف در ساختوساز ملکی متعلق به نهاد ریاست‌جمهوری آغاز شد، همچنان خبرساز است؛ منتقدان می‌گفتند این نهاد از قدرت خود برای دورزدن قانون و مصوبات استفاده می‌کند و در سمت دیگر نیز روابط‌عمومی نهاد ریاست‌جمهوری از پایبندی به قانون و خبرسازی‌های غیرموثق می‌گفت. ماجرا همچنان ادامه دارد و روز گذشته در حالی شورای عالی شهرسازی و معماری در جلسه‌ای به بررسی محدودیت طبقات در منطقه جماران پرداخت که پیش از آن اعضای شورای شهر در نامه‌های به این شورا، خواستار بررسی این موضوع در شورای شهر شده بودند. در این نامه که با امضای بیش از دوسوم از اعضای شورا همراه شد، این اعضا خواستار خروج طرح لغو محدوده ارتفاعی محله جماران از دستور کار جلسه شورای عالی معماری و شهرسازی شدند که به نظر می‌آید این خواسته تا اندازه‌ای محقق شده است.
ماجرای تخلف نهاد ریاست‌جمهوری در ساختوساز یک ملک، با اخباری غیررسمی از سوی خبرنگاران و در فضای مجازی آغاز شد که از تخلف غیرقانونی نهاد ریاست‌جمهوری درباره ساخت یک پلاک غیرمجاز در جماران حکایت داشت. چند روز بعد نیز «محمدجواد حق‌شناس»، عضو شورای شهر، با بازنشر یکی از این نوشته‌ها در صفحه اجتماعی خود، ضمن تأیید این ساختوساز غیرمجاز، از حضور دو عضو شورای شهر در محل و اقدامات لازم برای تخریب بخش‌های غیرقانونی خبر داد. در کنار این نوشته‌ها، نامه جمعی از اهالی محله جماران خطاب به شهردار منطقه یک هم تأییدی بر این ساختوساز بود که در آن نامه آمده بود: «احتراما این‌جانبان امضاکنندگان اهالی محله جماران به عرض می‌رسانیم که مدتی است شخص یا اشخاص نامعلوم ادعای ارتباط با مقامات دولتی، مبادرت به ساختوساز غیرقانونی در مقیاس وسیع در بخشی از اراضی واقع در یاسر، خیابان شهید حمید حسنی‌کیا، اول چوبینه کرده‌اند و بدین‌ترتیب با تخطی از موازین شهرسازی و مقررات شهرداری، عملا سبب ضرر به حقوق مادی و معنوی اهالی محل شدند و سبب‌ساز ایجاد جو نارضایتی در سطح عمومی شدند». آنها در ادامه نامه خود این رفتار را مصداق نقض حقوق شهروندی دانستند و خواستار توقف عملیات ساختمانی شدند. حق‌شناس که پیش از این از تأیید این ساختوساز غیرمجاز خبر داده بود، در گام دوم تخلف را مربوط به نهاد ریاست‌جمهوری و نه شخص رئیس‌جمهوری دانست و از تخریب طبقه غیرمجاز نیز خبر داد .
نتیجه بررسی: حذف شهردار از جلسات هیئت دولت؟
تخریب طبقات یا نیم‌طبقه غیرقانونی منجر به پایان این ماجرا نشد و در روزهای بعد خبر رسید به دلیل اخبار و حاشیه‌های این ماجرا، شهردار تهران دیگر به جلسات هیئت دولت فراخوانده نمی‌شود. دراین‌باره دیروز «پیروز حناچی» در نشست خبری خود توضیحاتی ارائه کرد و درباره عدم حضورش در جلسات هیئت دولت گفت: «حضور شهردار تهران در دولت بر اساس قانون و آیین‌نامه‌ها به‌عنوان میهمان است و شهردار تهران عضو هیئت دولت نیست. از زمان مرحوم هاشمی‌رفسنجانی و دوره کرباسچی، حضور شهردار در جلسات هیئت دولت باب شد که این حضور هم برای دولت و هم برای شهرداری مفید بود؛ چراکه می‌توانستیم بسیاری از مشکلات را به صورت مستقیم حل کنیم؛ مثلا اگر مشکل اوراق مشارکت حل شد، به دلیل پیگیری‌های مستقیم شهردار تهران در حاشیه هیئت دولت بود و دقت داشته باشید که شهردار تهران رئیس مجمع کلان‌شهرها نیز هست و حضورش در هیئت دولت به نمایندگی از ۵۰ میلیون نفر است». او پس از این مقدمه درباره اهمیت حضور شهردار تهران در جلسات هیئت دولت، با بیان اینکه در دولت هشتم، نهم و دهم شهردار در جلسات حضور نداشت، گفت: «اینکه حضور شهردار چقدر مؤثر است، می‌توان به نقش غیرمستقیم شهرداری در سیل ۹۸ گرگان، خرم‌آباد، خوزستان، آتش‌سوزی جنگل‌های زاگرس، سقوط هواپیمای اوکراینی و کرونا اشاره کرد که این حضور به صورت غیرمستقیم بود و اگر بخواهم به تأثیر مستقیم اشاره کنم، باید بگویم در ۱۲ فروردین سال ۹۸ ، غرب تهران تا آستانه سیل نیز پیش رفت، اما اقدامات ما مانع از آن شد». شهردار تهران در پاسخ به این سؤال که چه زمانی در جلسه هیئت دولت شرکت می‌کنید؟ گفت: «به نظرم رابطه دولت و شهرداری دوطرفه است و شخصیت بنده به‌گونه‌ای است که ادبیات تند و طلبکارانه را نمی‌پسندم و معتقدم با تلاش، ممارست و پیگیری می‌توان مشکلات را حل کرد». به عبارت دیگر، شهردار تهران در نشست خبری روز گذشته خود تلاش کرد با پاسخی کلی و بدون‌حاشیه از اهمیت حضور شهردار تهران در جلسات هیئت دولت بگوید؛ هرچند او فعلا اجازه حضور در این جلسات را ندارد .
لغو محدودیت ارتفاع در جماران برای تنها یک ملک؟
ماجرا همچنان با گفتوگو و توضیحات دو طرف، یعنی مدیران شهر و همچنین مقامات نهاد ریاست‌جمهوری پیش رفت تا اینکه روز گذشته خبر رسید قرار است در جلسه شورای عالی شهرسازی، محدودیت ارتفاع در منطقه جماران برداشته شود. انتشار این خبر با واکنش‌های فراوانی روبه‌رو شد و حتی یکی از اعضای شورا از حذف دستوری خود از این جلسه نوشت. پیش از این نیز سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران از نامه اعضای شورای شهر در مخالفت با این جلسه نوشت. «علی اعطا» دراین‌باره گفت: «حسینیه جماران واقع در محله جماران در محدوده منطقه یک شهرداری تهران، به‌عنوان یک اثر دارای شئون ملی، در سال ۶۷ به شماره ۱۸۵۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و محله جماران نیز به‌عنوان یک بافت ارزشمند مسکونی و روستایی دارای ارزش هویتی، تاریخی و فرهنگی به شمار می‌آید». او گفت: «با توجه به ابعاد شخصیتی حضرت امام خمینی به‌عنوان رهبر انقلاب اسلامی و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، هرگونه اتخاذ تصمیم در رابطه با جماران، مستلزم درنظرداشتن ملاحظات و حساسیت‌های ویژه اجتماعی و همچنین فرهنگی- میراثی است». اعطا در ادامه به جلسه شورای عالی شهرسازی پرداخت و گفت: «از آنجا که ارائه گزارش درباره طرح تفصیلی محله جماران پیرو دستور رئیس‌جمهوری در دستور جلسه آتی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در روز دوشنبه ۱۳ مرداد قرار دارد، هرگونه تصمیم‌گیری شتاب‌زده و بدون پشتوانه کارشناسی جدی در جهت لغو طرح تفصیلی ویژه جماران یا رفع محدودیت ارتفاعی آن، ممکن است نه‌تنها منجر به مخدوش‌شدن هویت تاریخی آن محله شود، بلکه نارضایتی‌هایی را میان ساکنان و ذی‌نفعان سایر محدوده‌های دارای طرح‌های ویژه با محدودیت‌های ساختوساز در شهر تهران و حتی سایر شهرها رقم بزند». بنا بر اعلام روابط‌عمومی شورای شهر تهران، او از وزیر راه خواست با عنایت به توضیحات فوق، به منظور انجام بررسی‌های همه‌جانبه فنی - کارشناسی و فرهنگی - اجتماعی از سوی شورای اسلامی شهر و شهرداری تهران و اعلام نتایج بررسی‌ها به شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، موضوع طرح مذکور از دستور کار جلسه آتی آن شورا خارج شود و طرح مجدد آن پس از ارائه نتایج بررسی‌های شورا و شهرداری در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مطرح شود .
نتیجه جلسه شورای عالی شهرسازی چه بود؟
درباره نتیجه جلسه دیروز شورای عالی شهرسازی مبنی بر بررسی لغو محدودیت ساختوساز در جماران، به نظر می‌آید نتیجه دلخواه شورای شهر محقق شد و فعلا قرار نیست این محدودیت لغو شود. دراین‌باره روز گذشته «زهرا نژادبهرام»، عضو هیئت‌رئیسه شورای شهر تهران، در گفتوگو با فارس و درباره سرانجام ارسال نامه برخی از اعضای شورای شهر به وزیر راه و شهرسازی مبنی بر از دستور کار خارج‌شدن طرح لغو محدودیت ارتفاع ساختوساز در محله جماران گفت: «خوشبختانه می‌توان گفت این نامه به نتیجه رسید و در جلسه امروز شورای عالی شهرسازی قرار شد موضوع برای بررسی‌های کارشناسی به شورای شهر و شهرداری واگذار شود». او ادامه داد: «همچنین پس از بررسی‌های کارشناسی موضوع از سوی مدیریت شهری، سرانجام در کمیسیون ماده 5، نتیجه بررسی و به شورای عالی شهرسازی اعلام می‌شود». عضو هیئت‌رئیسه شورای شهر تهران در پاسخ به این پرسش که آیا در صورت لغو محدودیت ارتفاع ساختوساز در محله جماران، این موضوع در سایر مناطق و محلات پایتخت نیز مدنظر قرار می‌گیرد، گفت: «نمی‌توان برای همه محلات یک نسخه واحد داشت؛ چراکه هر محله و منطقه چارچوب طرح‌های تفصیلی ویژه خود را دارد ».