چگونه چالش درآمد در شهرداری حل شد؟
دو ماه از آغاز فعالیت مدیران تازه شهر گذشته است. به نظر میآید دیگر مثل روزهای نخست نگرانی دخل خالی و کاهش درآمدهای شهر وجود ندارد.
به گزارش روزنامه شرق، دو ماه از آغاز فعالیت مدیران تازه شهر گذشته است. به نظر میآید دیگر مثل روزهای نخست نگرانی دخل خالی و کاهش درآمدهای شهر وجود ندارد. بهتازگی علیرضا زاکانی اعلام کرده است که شهرداری هیچ مشکل درآمدی نخواهد داشت. او گفته است نیازمند انضباط مالی و درک درست زمینه ایجاد درآمد پایدار هستیم و الحمدلله شهر به قدری امکان و اقتضا دارد که ما این مسیر را خواهیم رفت. این نگاههایی که کمبود داریم و چه کار کنیم به انجام کارهای احساسی و فراتر از قانون منجر میشود و ما به همه این موارد تن نخواهیم داد و مسیر دقیق خودمان در حوزه مالی را طی میکنیم.
در حالی شهردار تهران معتقد است شهرداری مشکل درآمدی نخواهد داشت که کارکنان بخشی از زیرمجموعههای شهرداری چندماهی است حقوق خود را نگرفتهاند و پروژههای بزرگی مانند توسعه مترو و نوسازی ناوگان اتوبوسرانی به دلیل چالشهای مالی به کندی پیش میروند. با وجود خونسردی شهردار، اعضای شورای شهر نگران کاهش درآمدها شهرداری هستند. آنها که در ابتدا از آغاز پروژههای بزرگ در تهران سخن میگفتند، این روزها محتاطانهتر وعده میدهند و از آغاز هر پروژهای را مشروط به تأمین منابع لازم میکنند. اولین مصوبه شورای شهر تعدیل و تخفیف نرخ عوارض شهرسازی برای تشویق سازندگان به دریافت پروانه ساخت بود. آنها امیدوار بودند با این تعدیلها سازندگان مردد اقدام به دریافت پروانه کنند و قفل درآمدی در مناطق باز شود. به نظر میآید بعد از این مصوبه درآمدهای شهرداری افزایش زیادی داشته اما این افزایش به میزانی بوده که شهردار تهران با آرامش به خبرنگاران بگوید که دیگر مشکل درآمدی در شهرداری ندارند. چندیپیش، ناصر امانی درباره اوضاع وخیم درآمدهای شهرداری تهران گفته بود: اوضاع تحقق بودجه اصلا خوب نیست. به نسبت کل سال ۲۰ درصد و به نسبت ۲۷هفتهای که از
سال گذشته، متأسفانه کمتر از ۴۰ درصد بودجه شهرداری محقق شده است. در جلسهای که با معاون مالی و اقتصادی شهرداری تهران داشتیم، بنا شد در کمیسیون بودجه بررسی کنیم که آیا نیاز هست در لایحه متمم بودجه تصمیمی برای کاهش بودجه شهرداری بگیریم یا اینکه همین بودجه با درصد تحقق کمتری باقی بماند.
به گفته این عضو شورا، برای مثال اگر هر سال ۹۰ یا بالای صد درصد بودجه محقق میشد، امسال ۷۰ تا ۷۵ درصد باید محقق شود. این موضوع ایرادی از نظر ما ندارد، اما باید مواظب باشیم بابت این بودجه قراردادی بسته نشود که به بدهی شهرداری اضافه شود. این در حالی است که احمد صادقی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران به «شرق» میگوید: تابستان فصل ساختوساز است و فصل کسب درآمد برای شهرداریها و نه فقط شهر تهران. امسال به جهت افزایش نرخ عوارض شهرسازی و بلاتکلیفی مدیریت شهری به دلیل تغییر مدیران و دوران گذار، متأسفانه تابستان افت خیلی زیادی در بحث درآمدها داشتیم. با این مصوبهای که اخیرا درخصوص تعدیل و تخفیف عوارض داده شد، امیدواریم این چرخه به حرکت دربیاید و گزارشی که از مناطق داریم، پروانههایی که منتظر چنین موضوعی بودند در مدتی که این مجوز را به شهرداری تهران دادیم، اقدام به پرداخت عوارض کرده و تا حدودی کاهش درآمدهای تابستان جبران شده است. او به بدهیهای دولت و تعهدات و تکالیفی که در برابر شهرداریها دارد، اشاره میکند و میگوید: قرار بود صحبتهایی هم با دولت انجام شود. دولت هم بهجز بدهیهایی که به شهر تهران
دارد، مبالغی هم بایستی بر اساس قانون در اختیار شهرداری تهران بگذارد که قولهایی در این رابطه از دولت گرفته شده است. امیدوارم این نکتهای که شهردار تهران گفتهاند در بحث درآمدها مشکل نداریم، تحقق این موارد باشد. مهمتر از بحث درآمدها، بحث هزینههاست که باید کنترل شود. به نظرم شهرداری تهران هزینههای بسیار زائدی دارد که بایستی جلوی آنها گرفته شود. بعضی از پروژهها بسیار گران تمام میشود و به هر حال باید در بحث هزینههای پروژهها دقت خیلی زیادی شود و به نظر من اگر جلوی این بَرجها گرفته شود، با همین درآمد اندکی هم که شهرداری تهران دارد شهر تهران میتواند خوب اداره شود. صادقی ادامه میدهد: بعضی از پروژهها واقعا اصلا نیاز شهر نیست و ما برای چیزی که نیاز شهر نیست میلیاردها هزینه میکنیم! ما داریم بعضی پروژههایی را انجام میدهیم که جزء اولویتهای شهری است که ما بایستی به هر حال اولویتهای شهر را در نظر بگیریم. من آنقدر که نگران انجام این هزینههای گران، بیاولویت و غیرضروری هستم، نگران بحث درآمدهای شهر نیستم.
تجربه این سالها نشان داده است که دولتها چه از یک جریان سیاسی با مدیریت محلی و چه غیرهمسو وعدههایشان در حوزه حمایت از شهرداریها محقق نمیشود و این جمله پرویز سروری در شورای چهارم بارها از زبان دیگر اعضای شورا تکرار شد که برخی دولتها با اخم سهم شهرداری را نمیدهند و برخی با لبخند. اینکه مدیریت شهری برای حل مشکلات مالی روی کمک دولتیها حساب کند، چقدر واقعبینانه است؟ صادقی در این خصوص توضیح میدهد که قطعا روی درآمدهایی که دست ما نیست، حساب نکردیم و آن را در محاسبات نیاوردیم. ما در کمیسیون برنامه و بودجه اعتقاد داریم که بودجه بایستی اصلاح شود. در اصلاح بودجه، این موارد هم لحاظ میشود. بحث درآمدها و هزینهها یک مقدار منطقیتر میشود. به این جهت ما میگوییم که دل به بحث درآمدهای دولت نبستهایم.
ضمن اینکه الان زود است قضاوت کنیم و ببینیم که هماهنگی بین دولت و مدیریت شهری با اخم است یا به خنده. باید زمانی بگذرد و دولت و شهرداری تهران مستقر شود و موانعی که هست برطرف شود تا در این چهار سال آینده بتوانیم بگوییم این اتفاق یک اتفاق میمونی بوده و این هماهنگی بین دولت نه فقط بین دولت و شهرداری بلکه بین کل ارکان نظام به وجود آمده است. ما نهتنها مشکل بدهی نداریم بلکه مشکل قانون هم داریم که بایستی مشکل آن در مجلس حل شود. ما در قوه قضائیه هم مشکل زیادی داریم که نیاز به هماهنگی است. این هماهنگیها کمک میکند ما معضلات شهر تهران را کمتر کنیم. بهجز بحث درآمدی، میزان بدهیهای شهرداری هم یکی از موضوعاتی است که اختلافنظرهایی میان اعضای شورای شهر و شهرداری وجود دارد. شهردار تهران چندیپیش اعلام کرد شهرداری تهران ۸۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد که ۱۲.۵ هزار میلیارد باید بابت آن سود بانکی پرداخت کنیم، اما این به معنای بنبست نیست و شهر ظرفیتهای زیادی دارد و راههای متنوعی وجود دارد که بنبستی برای ما نمیگذارد. دو عضو کمیسیون برنامه و بودجه دو واکنش متفاوت به این رقم نشان دادند. احمد صادقی بدهیهای شهرداری تهران
را بیش از این ارقام دانست و ناصر امانی که زمانی معاون محمدباقر قالیباف در شهرداری بود، اعلام کرد بدهیهای شهرداری حباب دارد.
صادقی به یکی از خبرگزاریها گفته است که میزان بدهیها روز به روز در حال افزایش است؛ چراکه بخش زیادی از این بدهیها مربوط به تسهیلات دریافتی از بانکها بوده که دارای معوقات است.
او معتقد است میزان بدهیها حتی بیشتر از رقمهایی است که علیرضا زاکانی، شهردار تهران، اعلام کرده است؛ چراکه بدهیهای پنهان هنوز کشف نشده و اگر اعتبارسنجی شود قطعا میزان آن بیشتر خواهد شد.
صادقی در این رابطه به «شرق» هم میگوید: آقای حناچی در زمان تحویل، رقمی را اعلام کردند. از زمان تحویل تا به امروز اتفاقات خیلی زیادی رخ داده است.ما بدهیهای پنهان داریم، بهطور مثال احکام قضائی کجا دیده شده؟ احکام قضائی تازه کجا دیده شده؟ رقم جریمه بانکی در بدهیها محاسبه شده است... من فکر میکنم اینکه آقای میرلوحی گفتند به 120 میلیارد میرسد، ایشان دقیقا خبر دارد و این دقیقتر از صحبت آقای زاکانی است که گفتند 80 میلیارد.
اما ناصر امانی، عضو دیگر کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران معتقد است: اسنادی که معاونت مالی و اقتصادی در اختیار کمیسیون بودجه شورای شهر گذاشته است، حاکی از بدهی ۶۵ میلیاردی است که البته این رقم را هم قبول ندارم و معتقدم خیلی کمتر از این رقم است.
امانی گفته است که بدهی به پیمانکاران به شهرداری وقتی دقیق رسیدگی میشود ۲۰ تا ۳۰ درصد حباب است و کاهش پیدا میکند. بدهی به سازمانها و نهادها نیز امری متقابل است و هم آنها بدهی دارند و هم ما بدهی داریم و باید از طریق تهاتر حل شود و نباید آن را جزء بدهی حساب کنیم. برای مثال بدهی شهرداری به زمین شهری را در نظر بگیرید؛ بلدیه از روز اول تأسیس تاکنون با سازمان زمین شهری تهاتر دارد و اینها نیز جزء بدهی شهرداری حساب شده است. در دوره قبل میخواستند بدهی را بالا ببرند و بگویند آقای قالیباف آنقدر بدهی بالا آورده است و هرچه توانستند در رقم بدهی آب بستند.
به گفته امانی، امامی معاون وقت نیز آخرین بار رقم بدهی را ۳۰ هزار میلیارد اعلام کرد و همه بدهی نیز وام است که برای پروژههای شهری گرفته شده است. حتی ۶۵ هزار میلیارد هم رقم واقعی نیست و تعجب کردم وقتی آقای زاکانی رقم بدهی را ۸۰ هزار میلیارد تومان اعلام کردند. نمیدانم این مابهالتفاوت ۱۵ هزار میلیارد تومان بدهی اسمی که معاونت مالی شهرداری به ما گفته است، چیست و باید از معاون مالی بپرسم و ببینم آیا موضوع جدیدی کشف شده است که اعلام شده شهرداری ۸۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد. بعد از این اظهارنظر، زاکانی در جمع خبرنگاران به آن واکنش نشان داد. او با بیان اینکه حرفی که میزنیم مبنا دارد، گفت: نمیدانم دوستان بر چه مبنایی صحبت میکنند. صحبت همه دوستان قابل استماع است. این گزارشی بود که معاونت برنامه و بودجه به من داد و من حرف بدون استناد نمیزنم. گزارشی را که از معاونت برنامه و بودجه رسما ارائه شد، بیان کردم. ۶۹ هزار میلیارد تا پایان سال ۹۹ است و گفتیم تا پایان سال ۱۴۰۰، بیش از ۱۲ هزار میلیارد سود بانکی باید بدهیم.
اختلافنظر این دو گروه فقط بر سر میزان بدهیهای شهرداری تهران در جلسه هماندیشی هفته گذشته مورد بررسی قرار گرفت. ناصر امانی به «شرق» میگوید: من 10 سال قائممقام مالی در شهرداری تهران بود و بدهیهای مختلف را بررسی کردهایم. وقتی گروههای حسابرسی به مناطق میرفتند و معمولا رقم بدهی به پیمانکاران 20 تا 30 درصد کاهش پیدا میکرد. او اعلام کرد اختلاف رقم ما و شهردار مربوط به این بود که شهردار تا آخر سال 1400 بدهیها را محاسبه کردند و رقم ما مربوط به پایان سال 99 است.