محمدتقی فاضل‌میبدی در یادداشتی نوشت:
ریاکاری در روزگار تنگی معیشت مردم
محمدتقی فاضل‌میبدی در یادداشتی در روزنامه شرق نوشت: این روزها بار دیگر صحبت از ریا و ریاکاری در میان مردم داغ شده و در مذمت آن حرف‌های زیادی زده می‌شود. در شبکه‌های اجتماعی هم می‌بینیم که کاربران زیادی به این مسئله واکنش نشان می‌دهند و در مذمت آن حرف می‌زنند. البته ریا همیشه کاری مذموم و ناپسند است و توصیه‌های دینی هم بر این مسئله صحه می‌گذارد اما چه چیزی واکنش‌ها به این مسئله را در این روزگار بیشتر و حساس‌تر می‌کند؟ در قرآن سوره‌ای داریم به اسم ماعون. خدای کریم در سوره ماعون می‌فرمایند که «وای بر نمازگزاران»! چرا نمازگزار که در حال عبادت خداوند است و به ظاهر کار ثوابی انجام می‌دهد مورد خشم خداوند قرار می‌گیرد؟ پاسخ را در آیات بعدی می‌خوانیم که می‌فرماید: «آنان که ریا مى‌کنند. و از [دادن] زکات [و وسایل و مایحتاج خانه] خوددارى مى‌ورزند». خداوند کریم در این سوره می‌فرماید که در جامعه‌ای که مردم ابزار و وسایل زندگی برایشان مهیا نباشد و در آن نماز خوانده شود جامعه‌ای از روی ریاست. نمازی که موجب رشد اقتصادی در جامعه نشود مورد پسند نیست. در جامعه رشد عبادت در کنار رشد اقتصادی معنی پیدا می‌کند. در جامعه‌ای که افول اقتصادی دارد، مردم با مشکلات اقتصادی مواجه هستند و ابزار زندگی مردم فراهم نیست، عبادت هم معنی ندارد. عبادت مردم آن جامعه عبادت به حساب نمی‌آید. در چند جای قرآن خداوند معیشت و امنیت را در کنار هم قرار داده تا با تأمین آنها عبادت معنی پیدا کند. چنان‌که در آیه سه و چهار سوره قریش هم می‌فرماید که «پس باید یگانه خدای این خانه (کعبه) را پرستند. همان خدایی که به آنها هنگام گرسنگی طعام داد و از ترس و خطراتشان ایمن ساخت». اینها درس‌آموخته‌هایی است که سال‌ها و قرن‌هاست همراه ماست و بر آن تأکید می‌شود. دولتمردان و مسئولان کشور ما هم باید بدانند که در کنار عبادتی که انجام می‌دهند برای معیشت جامعه هم تلاش کنند. نمی‌شود که در مجلس شورای اسلامی بر نماز اول وقت تأکید کنیم ولی در همان مجلس قوانینی تصویب شود که روزگار و معیشت مردم را به خطر بیندازد. اگر چنین شود مردم آن نماز اول وقت را از روی ریا می‌دانند. حتی اگر از روی ریا نباشد؛ ولی چون در کنار آن اهتمامی برای بهبود امور جامعه دیده نمی‌شود؛ چراکه اهتمام به بهبود امور جامعه و وضع مردم مقدم بر هر چیزی است. می‌دانیم که در توصیه‌های دینی صلات در کنار زکات قرار گرفته است و این یعنی عبادت در کنار تأمین معیشت مردم. در جای دیگر انفاق در کنار صلات قرار گرفته است. انفاق تلاشی است برای ازبین‌بردن شکاف‌های طبقاتی جامعه و آن را هم‌سنگ نماز دانسته‌اند. این هم‌نشینی‌ها به‌خوبی نشان می‌دهد که مسئله تأمین معیشت مردم تا چه میزان مهم است و باید برای آن تلاش کرد. اگر هر فردی با تظاهر به مذهب در جامعه‌ای دینی به پست و مقام و مسئولیتی برسد ولی برای رفع مشکلات معیشتی جامعه تلاشی نکند راه به جایی نمی‌برد. اینجاست که جامعه رفتار او را در یک ترازو قرار می‌دهد و به او برچسب ریاکار می‌زند. اگر می‌خواهیم یک جامعه دینی داشته باشیم باید شرایط اقتصادی را هم برای دین‌داری مردم فراهم کنیم. چراکه بارها در احادیث اشاره شده در جامعه‌ای که مردم نانی برای خوردن نداشته باشند انگیزه‌ای هم برای عبادت ندارند. این همه از دین‌گریزی جوانان شکایت می‌شود اما کسی برای اینکه شرایط اقتصادی را برای آنها آرام و بدون تلاطم کند که بتوانند به دین‌داری خود برسند تأکیدی ندارد و تلاشی نمی‌کند.
