گرانی با طعم فرسودگی
به رسم هر سال در ماه پایانی زمستان که نرخ کرایه‌های حمل‌ونقل عمومی ۲۵ درصد افزایش پیدا می‌کند، شورای شهر تهران هم روز گذشته با افزایش نرخ بلیت مترو و اتوبوس موافقت کرد.
نورا حسینی: به رسم هر سال در ماه پایانی زمستان که نرخ کرایه‌های حمل‌ونقل عمومی ۲۵ درصد افزایش پیدا می‌کند، شورای شهر تهران هم روز گذشته با افزایش نرخ بلیت مترو و اتوبوس موافقت کرد. به گفته رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران پیشنهاد شهرداری تهران برای افزایش بیش از ۴۰ درصد بود، ولی توافق شد برای آنکه فرمانداری مصوبه شورای شهر را برگشت نزند، سقف افزایش‌ها ۲۵ درصد باشد؛ اما درحوزه اتوبوس‌رانی بعضی از خطوط تا سقف ۳۵ درصد هم افزایش نرخ خواهند داشت که با این حال میانگین افزایش خطوط همان ۲۵ درصد است.
به گفته مسئولان شهری هزینه هر سفر با مترو و اتوبوس بیش از ۱۹ هزار تومان است که یک‌سوم آن بر اساس قانون باید از سوی دولت پرداخت شود و یک‌سوم آن شهرداری و یک‌سوم دیگر مسافران. با‌این‌حال، مدت‌هاست دولت سهم خود را در این حوزه پرداخت نکرده است و سهم واقعی مسافران هم مبنای قیمت بلیت نیست. در عین حال، در تمام این سال‌ها که دولت به وظایف قانونی خود عمل نکرده، مدیران شهری به شهروندان اتوبوس و مترو‌سوار یادآوری کرده‌اند که بخش اندکی از هزینه سفر را می‌پردازند.
اما در این روزها که هر افزایش قیمتی مردم را نگران و خشمگین می‌کند، برخی از اعضای شورای شهر تلاش کردند با بلند‌ترین فهرست تخفیف‌ها، حواشی مصوبه خود را درخصوص نرخ کرایه‌های حمل‌ونقل عمومی کمتر کنند؛ هرچند در فهرست پیشنهادی برای تخفیفی‌ها از کارکنان شهرداری بود تا کارمندان دولتی و نیروهای نظامی. تخفیف‌هایی که با وضعیت ناوگان فرسوده و نیازمند اعتبارات مالی همخوانی نداشت و با مخالفت رئیس شورای شهر هم روبه‌رو شد.
در جریان بررسی فهرست تخفیفی‌ها، سید‌جعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران، با بیان اینکه اقشاری که از بلیت تخفیف‌دار استفاده می‌کنند، شامل جانبازان، خانواده شهدا، افراد تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد به صورت صد درصد، دانش‌آموزان و دانشجویان ۵۰ درصد و افراد دارای کارت منزلت با تخفیف ۹۰ درصد هستند، گفت: برای افراد تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد، بهزیستی، معلولان و جانبازان کارت‌های بلیت ۱۵۰ هزار تومان برای یک سال شارژ می‌شود و می‌توانند در طول سال به صورت رایگان از آن استفاده کنند.
مهدی چمران درخصوص ارائه تخفیف‌ها گفت: این تخفیف‌ها خیلی خوب است؛ اما برای مترو و اتوبوس ارقام زیادی گذاشته شده تا جبران سهم کسان دیگری که باید سهم خود را بدهند و آن را پرداخت نمی‌کنند، انجام شود. یک‌سوم بهای بلیت باید از طرف مسافر پرداخت شود و یک‌سوم را دولت و یک‌سوم را شهرداری پرداخت کند. وقتی تخفیف‌ها را زیاد می‌کنید، سهم شهرداری از این تخفیف‌ها فراتر می‌رود و باید این مسئله را در بودجه روشن کنید.
او درباره درخواست اتوبوس رایگان و مترو از طرف برخی سازمان‌ها گفت: در گذشته نیز این مسئله را داشتیم و به آنها ابلاغ می‌شد که باید هزینه مبالغی را که دریافت نمی‌شود، بپردازند. پرویز سروری در واکنش به درخواست ارائه تخفیفات گفت: هزینه‌های نگهداری مترو هر روز بالا می‌رود و باید منطق و تعادلی وجود داشته باشد و اگر بخواهیم همه اقشار را تحت پوشش تخفیف قرار دهیم، باید چرخ مترو به گونه‌ای بچرخد. ما نقد داشتیم که چرا شهرداری قطعات لازم را برای مترو تهیه نمی‌کند و در جریان مشکلات شهرداری هستیم و باید منطقی در ارائه تخفیف‌ها وجود داشته باشد. مهدی بابایی نیز درباره تخفیف‌های ارائه‌شده گفت: ما مخالف گران‌کردن شهر هستیم؛ اما چقدر تخفیف بدهیم که از آن طرف بام نیفتیم؟ من با تخفیف صددرصدی مخالف هستم. چمران در ادامه پیشنهاد داد: حداکثر تخفیف‌ها باید ۵۰ درصد باشد و به غیر کارت منزلت که ۹۰ درصد است، برای همه اقشار تخفیف ۵۰ درصد نظر گرفته شود. ما می‌گوییم واگن کم داریم و بعد تخفیف می‌دهیم. منطق این اقدام درست نیست.
چمران همچنین درباره تخفیف بلیت به افراد بالای ۶۵ سال گفت: برخی از این افراد وضع مالی خوبی دارند و نباید به همه کسانی که سن آنها ۶۵ سال به بالا است، تحفیف دهیم. چه دلیلی دارد که به یک میلیاردر ۷۰ساله تخفیف بدهیم؟
چمران در ادامه گفت: به‌جز جانبازان و معلولان همه تخفیف‌ها ۵۰ درصد باشد؛ چرا‌که خانواده شهدا بارها به ما گلایه کردند که بابت این تسهیلات به ما طعنه می‌زنند و حفظ کرامت تخفیف پولی نیست و پیشنهاد می‌شود همه تخفیف‌ها ۵۰ درصد باشد و فقط کارت منزلت ۹۰ درصد باشد.
علیرضا نادعلی در واکنش به صحبت‌های چمران گفت: این به‌عنوان یک اقدام ویژه است و سالمندان در شهر تهران که عمدتا نیز از حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌کنند، میلیاردر نیستند و از این اقدام خوشحال هستند و این سنت حسنه را به گونه‌ای پوشش دهیم که ادامه پیدا کند. حبیب کاشانی در واکنش به بحث‌های مطرح‌شده گفت: لایحه یکپارچه بلیت در حال بررسی است و پیشنهاد می‌شود ما به همان شیوه سال گذشته تخفیف به اقشار مختلف را در نظر بگیریم.
تشکری‌هاشمی نیز گفت: بر اساس این دانش‌آموزان و دانشجویان و خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد از تخفیف ۵۰ درصد بهره می‌برند و معلولان و خانواده شهدا و جانبازان نیز از تخفیف صد درصد بهره‌مند می‌شوند و تعداد افراد معلول و خانواده شهدایی که از این بلیت استفاده می‌کنند، بسیار کم است و ما از باب احترام این تخفیف را در نظر گرفتیم.
چمران در پایان گفت: هر آنچه در دوره قبل بوده، ما تصویب می‌کنیم و این در راستای تکریم است و این‌گونه نباشد که بگویند شورای انقلابی خانواده شهدا را حذف کرد.اعضای شورا در نهایت مانند سنوات گذشته برای خانواده شهدا، معلولان و جانبازان تخفیف صددرصدی، برای دانش‌آموزان و دانشجویان تخفیف ۵۰ درصدی و برای خبرنگارانی که طرح ترافیک نگیرند، کارت بلیت ۴۰۰ هزار تومانی و افراد بالای ۶۵ سال دارای کارت منزلت تخفیف ۹۰ درصد را به تصویب رساندند. همچنین اگر افراد نسبت به شخصی‌سازی کارت بلیت اقدام کنند، از تخفیف پنج درصد سالانه نیز بهره‌مند خواهند شد.
در این جلسه مدیران شرکت واحد اتوبوس‌رانی و مترو هم از چالش‌های قدیمی خود گفتند. بهرام نکاحی، سرپرست شرکت واحد اتوبوس‌رانی تهران، به اعتراض‌های روز شنبه رانندگان اتوبوس اشاره کرد و گفت: در دو سال گذشته هزینه تمام‌شده به رانندگان بخش خصوصی پرداخت نشده که همین مسئله سبب خسران آنها و تجمع و تحصن‌شان شده است. سه هزار دستگاه اتوبوس در سال‌های اخیر از ناوگان اتوبوس‌رانی خارج شده و سه هزار اتوبوس دیگر هم زمین‌گیر شده است و در واقع اکنون دو هزار اتوبوس فعال است.
او ادامه داد: وضعیت اتوبوس‌رانی به صورتی است که متأسفانه این ناوگان در سال‌های قبل مورد بی‌مهری قرار گرفته و الان ۷۵ درصد اتوبوس‌های پایتخت و تجهیزات مربوط به آن فرسوده است.
نکاحی عنوان کرد: امروز اتوبوس‌رانی چهار درصد سهم جابه‌جایی مسافران را در پایتخت به همراه دارد. این‌چنین نیست که فقط اقشار ضعیف از اتوبوس استفاده کنند؛ همچنین باید تلاش کنیم که به تکلیف ۲۵ درصدی خود در اتوبوس‌رانی برای سهم حمل‌ونقل برسیم.
سرپرست شرکت واحد اتوبوس‌رانی تهران با بیان اینکه بخش خصوصی باید به هزینه تمام‌شده‌اش برسد، گفت: جبران خسارات آنها باید صورت گیرد؛ در‌حال‌حاضر مسافر کرایه‌ای که پرداخت می‌کند، ۱۰ درصد هزینه تمام‌شده است و باید افزایش نرخ‌ها به صورت معقول و منطقی باشد که برای این بخش فعالیت مقرون‌به‌صرفه باشد.
مهدی شایسته‌اصل، مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو نیز در صحن شورای شهر گفت: مترو به‌عنوان ستون فقرات حمل‌ونقل تهران و البرز است و ما ارزان‌ترین بلیت مترو در دنیا را داریم. تخفیف‌هایی در زمینه بلیت مترو ارائه شده که همه اینها باعث کاهش درآمد مترو شده و در محاسبات ما مشخص است که در واقع یک‌دهم بلیت را از شهروندان دریافت می‌کنیم که جبران مابه‌التفاوت آن بر عهده شهرداری و دولت است.
مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه ادامه داد: در سال ۱۴۰۰ بدهی دولت به شرکت مترو و شهرداری ۷۷۰ میلیارد تومان است که امیدواریم محقق شود. این عدد برای سال ۱۴۰۱ هم هزار‌و ۵۰۰ میلیارد تومان است که امیدواریم محقق شود.
او در ادامه درباره دستورات بهداشتی ستاد ملی کرونا به مترو گفت: در مترو هواسازها را تغییر می‌دهیم؛ اینها زیر بار تست است که بتوانیم در مترو هوای پاک داشته باشیم.شایسته‌اصل افزود: نرخ بلیت مترو از تجریش تا کرج همان نرخ بلیت درون تهران است و تفاوت آن نهایتا ۳۰۰ تومان است.
مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه ادامه داد: در برخی از خطوط، ادامه خط اصلا به لحاظ تعمیرات و نگهداری به‌صرفه نیست، مثلا برای فرودگاه امام خمینی(ره) که متوسط مسافر روزانه ما صد نفر است، اگر برای تردد ون بگذاریم، قطعا به‌صرفه است و ارزش اقتصادی هم دارد.
او افزود: مسیر هشتگرد هم حدودا روزانه ۲۰۰ مسافر دارد و حتی بعضی مواقع مسافر نداشته یا یک مسافر داشته‌ایم و اصلا به‌صرفه نیست و چون هزینه برق، نگهداری و نیروی انسانی داریم، عملا ما هزینه‌ای از مسافران نمی‌گیریم.
شایسته‌اصل با بیان اینکه در خط 5 روزانه صد هزار نفر رفت‌و‌برگشت مسافر داریم که به تهران مراجعه می‌کنند، افزود: این افراد معمولا قشر کارگری و تکنیسین هستند که باید اول صبح سر کار باشند و به قیمت بلیت حساس هستند و نمی‌توانیم هزینه‌های بالایی از آنها بگیریم. در پایان این جلسه اعضای شورای شهر با افزایش ۲۵ درصدی نرخ بلیت مترو و اتوبوس موافقت کردند.
منبع: روزنامه شرق