گفتوگو با دکتر طهماسب مظاهری درباره انتخابات دوره پنجم شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری
اجحاف از طریق قانون باید به حداقل برسد
انتخابات سراسری کارشناسان رسمی دادگستری به‌‌منظور انتخاب اعضای شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری آغاز خواهد شد. این انتخابات که هر چهار سال یک‌بار برگزار می‌شود، جنب‌وجوشی در فضای کارشناسی به وجود آورده و نامزدان عضویت در این شورا، در حوزه‌های انتخابیه مربوط به خود، در تلاش‌اند که آرای موافق کارشناسان رأی‌دهنده را به سود خود جلب و جذب کنند.
برای آشنایی با این فرایند و حواشی آن گفت‌وگویی کرده‌ایم با جناب آقای دکتر طهماسب مظاهری، رئیس شورای عالی دوره چهارم که وظیفه برگزاری انتخابات پنجمین دوره شورای عالی را برعهده دارند.
آقای دکتر مظاهری، تشکر می‌کنم که گفتوگو با «شرق» را پذیرفتید.
من هم از «شرق» و جناب‌عالی تشکر می‌کنم.
موضوع گفت‌وگوی ما برگزاری انتخابات پنجمین دوره شورای عالی است؛ ولی پیش‌از‌آن بفرمایید که آیا قصد دارید آزمون پذیرش کارشناس را هم به‌زودی انجام بدهید؟
همین‌طور است. آخرین آزمون پذیرش کارشناس در 1398 برگزار شده و امسال هم برگزار خواهد شد.
در چه مرحله‌ای هستید؟
تمام کارهای مقدماتی انجام شده، از همه مهم‌تر اینکه دفترچه ثبت‌نام را آماده کرده‌ایم و کانون‌های استان‌ها (31 کانون) نیازهای خود را اعلام کرده‌اند. در‌حال‌حاضر سرگرم تهیه سؤال‌ها هستیم و به‌زودی برگزاری پذیرش کارشناس را در رسانه‌های گروهی اعلام خواهیم کرد.
اگر موافق هستید، به انتخابات شورای عالی بپردازیم.
بفرمایید. من آماده‌ام.
انتخابات در چه روزی برگزار خواهد شد؟
روز جمعه 15 مرداد 1400 در سراسر کشور.
درباره این انتخابات بیشتر بفرمایید.
این انتخابات، مطابق قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری، هر چهار سال یک بار برگزار می‌شود. هدف از برگزاری آن انتخاب اعضای شورای‌عالی کارشناسان رسمی است که 18 نفر هستند.
این 18 نفر چه وظایفی دارند؟
وظایف‌شان زیاد است؛ ولی در «سیاست‌گذاری» و «نظارت» و «تدوین نظام‌نامه‌ها و ضوابط» می‌شود آنها را خلاصه کرد. برگزاری آزمون برای گرفتن کارشناس جدید و برگزاری انتخابات شورای عالی هم از صلاحیت‌های این شوراست. بر انتخابات اعضای هیئت‌مدیره‌های 31 کانون سراسر کشور هم نظارت حضوری می‌کند.
با توجه به اینکه تعداد کانون‌ها 31 کانون است و شورای عالی فقط 18 عضو دارد؛ بنابراین برخی از کانون‌ها در شورای عالی نماینده ندارند.
قانون به‌همین‌ترتیب تعیین کرده است. در زمانی که قانون تدوین و تصویب شده (1381) 31 کانون نداشته‌ایم. انتخاب‌کننده‌ها هم کارشناسان سراسر کشور هستند.
در‌حال‌حاضر کارشناسان رسمی دادگستری چند نفر هستند؟
طبق آخرین آمار 26هزارو543 نفر. دوهزارو 803 نفر هم کارآموز داریم که پس از پایان دوره کارآموزی و تشریفاتی که در قانون پیش‌بینی شده، به جرگه کارشناسان خواهند پیوست. نزدیک به چهار هزار نفر هم در آزمون 1388 برگزیده شده‌اند که در‌حال‌حاضر مراحل مختلف تعیین‌شده در قانون را می‌گذرانند و به‌تدریج دوره کارآموزی را شروع می‌کنند.
چند حوزه انتخابیه پیش‌بینی کرده‌اید؟
50 حوزه.
با کرونا چه می‌کنید؟
از همکارانم در سراسر کشور، به‌ویژه از هیئت‌مدیره‌های کانون‌های استان‌ها خواهش کرده‌ایم که تمامی دستورالعمل‌های صادرشده را رعایت کنند و در حوزه‌هایی که حضور پرشمار کارشناسان پیش‌بینی می‌شود، با گذاشتن صندوق‌های بیشتر ترتیبی بدهند که تجمع ایجاد نشود. تلاش می‌کنیم که مشکلی پیش نیاید.
نظارت بر حسن انجام انتخابات برعهده چه کسانی است؟
اصولا برگزاری انتخابات برعهده شورای عالی است؛ بنابراین سازوکار نظارت را نیز شورای عالی تعیین می‌کند. برای هر حوزه از میان کارشناسانی که خودشان داوطلب عضویت در شورای‌عالی نیستند، سه نفر تعیین شده‌اند که همراه با دو عضو منتخب از هیئت‌مدیره که آنها نیز نباید خودشان داوطلب عضویت در شورای‌عالی باشند، از ابتدا تا انتهای فرایند رأی‌دادن و بعد هم شمارش آرا و تهیه صورت‌جلسه و اعلام سریع به شورای‌عالی (در تهران) را نظارت می‌کنند و انجام می‌دهند.
کارآموزان در انتخابات شرکت می‌کنند؟
در قانون پیش‌بینی نشده. مجاز نیستند.
چند نفر از کارشناسان سراسر کشور برای عضویت در شورای عالی نامزد شده‌اند؟
در حدود 250 نفر. البته این 250 نفر باید مراحلی را بگذرانند تا شورای عالی رسما صلاحیت آنان برای نامزد‌بودن را تأیید کند.
برگردیم به شورای عالی. 18 نفر عضو شورای‌عالی، با توجه به اینکه 31 کانون در سراسر کشور دارید چگونه انتخاب می‌شوند؟
تعداد کارشناسان استان‌ها مساوی نیست. برای نمونه تهران سه‌هزارو 795 نفر کارشناس دارد؛ ولی ایلام 181 نفر. اصفهان دوهزارو 699 کارشناس دارد؛ اما در خراسان جنوبی250 نفر کارشناس داریم. ترتیب کار این‌گونه است که 31 استان را طوری دسته‌بندی می‌کنیم که 18 گروه شوند و تعداد کارشناسان هر گروه، با توجه به نسبت کارشناسان آن گروه تعیین می‌شوند. مثلا استان‌های تهران و البرز و قم در یک گروه قرار می‌گیرند و چهار نماینده در شورای عالی دارند. آذربایجان شرقی و زنجان یک نماینده در شورای عالی دارند.
به گمان من به استان‌های کوچک اجحاف می‌شود!
با شما درباره مناسب‌بودن کلمه اجحاف موافق نیستم؛ ولی با قانون موجود راهی جز همان که در‌حال‌حاضر عمل می‌کنیم، وجود ندارد. نمی‌شود استانی را که دوهزارو 500 کارشناس دارد، با استانی که 250 کارشناس دارد، مساوی قرار داد. مشکل را باید در اصلاح قانون حل کرد و شیوه‌ای را پیش گرفت که آنچه شما «اجحاف» می‌گویید، به حداقل برسد؛ ولی در هر حال «تفاوت» وجود خواهد داشت. این تفاوت ناشی از شمار جمعیت استان‌هاست و در نتیجه در تعداد کارشناسان آنها. جمعیت استان خراسان رضوی در حدود 5/6 میلیون نفر است و استان سمنان در حدود 700 هزار نفر. در انتخابات مجلس شورای اسلامی هم این تفاوت دیده می‌شود.
انتخابات شورای‌عالی 15 مرداد اینترنتی است؟
متأسفانه نه! بسیاری از استان‌ها آمادگی کامل برای برگزاری انتخابات به صورت اینترنتی دارند. در خود شورای عالی سامانه‌ها و برنامه‌هایی برای انتخابات اینترنتی آماده شده است؛ ولی با توجه به وضعیت قطع برق و قطع یا ضعیف و قوی‌شدن دائمی اینترنت نمی‌توانستیم روی انتخابات اینترنتی حساب کنیم. همین چند روز پیش، مجمع قانونی استان کرمانشاه، با اینکه همه تدارکات را دیده بودند، برگزار نشد؛ چون قطع برق و اینترنت همه را مفلوج کرد یا در همین انتخابات ریاست‌جمهوری دیدید که با وجود فراهم‌بودن همه امکانات در اختیار دولت، باز هم در ساعات اولیه انتخابات مختل شد. ما نه به اندازه دولت قدرت داریم و نه امکانات برق و اینترنت کشور از ما حرف‌شنوی دارد؛ بنابراین، با کمال تأسف و ابراز شرمساری در برابر همکارانی که زحمات زیادی برای برگزاری انتخابات سراسری به صورت اینترنتی کشیدند، انتخابات را به همان صورت سنتی برگزار می‌کنیم؛ یعنی مراجعه حضوری و انداختن رأی در صندوق.
آیا نامزدان عضویت در شورای عالی، تبلیغات هم می‌کنند؟
درمورد خودشان آزادند که تبلیغ کنند؛ ولی اجازه ندارند رقیبان خود را تخریب کنند. شخصا از همکارانم در سراسر کشور خواهش کرده‌ام که فقط درباره خودشان و سوابق و قابلیت‌ها و برنامه‌های خودشان حرف بزنند.
عضویت در شورای عالی چه مزایایی دارد؟
اگر منظورتان مزایای مادی و مالی است، عضویت در شورای عالی افتخاری است.