چرم ماده‌ای است که از فرآوری پوست حیوانات و به روش‌های مختلف تولید‌ می‌شود؛ فرآیند تولید این ماده را دباغی‌ می‌گویند که برای نرم شدن پوست حیوانات و استفاده از آن در پوشاک، اکسسوری و غیره، انجام‌ می‌شود. اما آیا‌ می‌دانید این ماده با دوام و ارزشمند از چه تاریخی همراه انسان بوده است؟!

تاریخچه چرم نشان‌ می‌دهد این ماده تقریبا از بدو زندگی بشر با او بوده است! اولین استفاده‌ها از این ماده با ارزش به 50 هزار سال پیش باز‌ می‌گردد. در این بخش همراه ما باشید تا با داستان تاریخی استفاده از چرم برای پوشاک آشنا شویم.

دوره پارینه سنگی پسین

اولین مستنداتی که نشان از تاریخچه چرم دارد به 50 هزار سال پیش و زمان سکونت انسان کرومانیون در اروپا بر‌ می‌گردد. طبق مطالعات مشخص شده که انسان در آن دوره از چرم برای ساخت لباس‌های خود استفاده‌ می‌کرده است. در این دوره زمانی، مهاجرت انسان‌ها از نقاط گرم‌تر کره زمین به نقاط سرد نیم کره شمالی اتفاق افتاده و احتمالا همین هوای سرد باعث شده انسان ماقبل تاریخ یاد بگیرد از پوست حیوانات برای گرم نگه داشتن خود استفاده کند.

در آن زمان با روش‌های مختلفی پوست حیوانات شکار شده را برای استفاده آماده‌ می‌کردند. مثلا پوست حیوانات را در کنده‌های خالی درختان‌ می‌جوشاندند و چربی حیوانات را روی آن‌ می‌مالیدند تا انعطاف پذیری خودش را حفظ کند.

چرم در تمدن سومر (مصر امروزی) و بین‌النهرین

در تمدن سومری که اولین تمدن در جهان مصر باستان شناخته‌ می‌شود، زنان سومری در هزاره پنجم تا سوم پیش از میلاد، لباس‌های چرمی بر تن‌ می‌کردند. آثاری از این لباس‌ها در اوایل دهه 1900 در مصر پیدا شد که نشان از لباس‌های چرمی و کمربندهای پوست غزال داشت.

در قرن‌های بعدی بود که کشورهایی مانند فرانسه، اسپانیا و انگلیس تکنیک‌های دباغی و آماده کردن چرم برای استفاده در پوشاک را پیشرفته‌تر کرده و تجارت‌های پر رونقی را راه انداختند.

دباغی چرم با روش بومیان آمریکا

اروپاییان مدت‌ها قبل از ظهور آمریکاییان، روش‌های خاص خودشان را برای دباغی پوست حیوانات طراحی کرده بودند. بعدها بومیان آمریکایی به مهاجران اروپایی که سر از این قاره در آورده بودند، تکنیک‌های دباغی با روغن را آموزش دادند.

آمریکاییان بومی با روشی که اختراع کرده بودند، خیمه‌های چرمی برای خودشان‌ می‌ساختند و آنها را با استخوان، پر و مهره‌های مختلف، تزیین‌ می‌کردند. روشی که بومیان آمریکا پیدا کرده بودند به آنها اجازه‌ می‌داد چرم سفید تولید کنند که دستیابی به آن کار فوق العاده سختی است!

دباغی چرم با روش سریع در قرن 19

آگوستوس شولتز، شیمی‌دان آمریکایی در قرن نوزدهم، روش سریعی برای دباغی کردن چرم با استفاده از نمک‌های کروم یافت. با روشی که شولتز پیدا کرده بود برای دباغی چرم به جای هفته‌ها و ماه‌ها زمان، فقط به چند ساعت زمان نیاز بود!

بعد از یافتن این روش بود که مهندسان اروپایی و آمریکایی، شروع به طراحی و ساخت ماشین آلات و فرآیندهای مخصوص دباغی کردند تا میزان بهره وری از دباغی پوست حیوانات را افزایش دهند.

امروزه فرآیندها و تکنیک‌هایی که برای دباغی چرم و آماده کردن آنها در سرتاسر جهان استفاده‌ می‌شود، در هر کشور یا هر کارخانه، اسرار خاص خودش را دارد تا مزیت رقابتی ایجاد کنند. برخی از این روش‌ها حتی در حال آزمایش روی گیاهان هستند تا با دباغی گیاهان، چرم دوست‌دار محیط زیست تولید شود.

جذابیت چرم در صنعت مد و پوشاک

چرم در طول تاریخ همیشه جذابیت خاصی برای طراحان مد و پوشاک داشته است. جالب این که اولین لباس‌های زینتی که توسط افراد خاصی در قبایل پوشیده‌ می‌شدند از چرم بودند! امروزه نیز انواع کلکسیونرهای دنیای مد، مجموعه‌ای از لباس‌های چرمی دارند.

چرم به دلیل هزینه بالا و صنعت تخصصی که برای تولید آن نیاز است، یک کالای تجملی محسوب‌ می‌شود؛ با این حال هنوز هم برای طراحی و تولید کیف و کفش‌های با دوام، از این ماده استفاده‌ می‌کنند.