صندوق درآمد ثابت یا بانک، کدام یک بهتر است؟
همه ما تلاش میکنیم ماهانه مبلغی از درآمد خود را به عنوان پسانداز، ذخیره کنیم و همواره در جستجوی روشی مناسب برای کسب سود از این پسانداز هستیم. در حالت کلی، افتتاح حساب در بانک و ذخیره پسانداز ماهانه در حساب بانکی، اولین گزینهای است که به ذهن خطور میکند اما در سالهای اخیر، نرخ سود بانکی اصلا متناسب با نرخ تورم جامعه افزایش نداشته است. بنابراین با پسانداز در بانک، عملا از تورم عقب میمانیم. این در حالی است که صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت، در شرایط مشابه، سود بالاتری را در اختیار مشتریان خود قرار میدهند اما شمار زیادی از مردم با این صندوقها و نحوه عملکرد آنها آشنایی ندارند. به همین دلیل در این مطلب، به معرفی صندوقهای درآمد ثابت و مقایسه آنها با حسابهای بانکی میپردازیم.


صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت چیست؟
صندوق درآمد ثابت (Fixed Income) یکی از روشهای کمریسک سرمایهگذاری هستند. این صندوقها سرمایه خرد افراد را جمعآوری میکنند و درصد زیادی (بین 70 تا 90 درصد) از سرمایه تجمیع شده را به سرمایهگذاری در ابزارهای مالی درآمد ثابت اختصاص میدهند. مابقی دارایی این صندوقها هم با توجه به تصمیم مدیران صندوق، در سهام شرکتهای بورسی سرمایهگذاری میشود.
از مهمترین ویژگیهای این صندوقها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ریسک کمی دارند.
- معمولا اصل پول سرمایهگذاران را حفظ میکنند.
- نرخ سود این صندوقها از نرخ سود بانکی بیشتر است.
- نقدشوندگی این صندوقها بالا است و به راحتی به پول نقد تبدیل میشوند.
داشتن ویژگیهای بالا باعث شده است صندوقهای درآمد ثابت به عنوان یک روش جایگزین برای حسابهای بانکی به شمار روند.
لازم به ذکر است زمان پرداخت سود در هر صندوق متفاوت است. سود این صندوقها میتواند در بازههای زمانی 1 ماهه، 3 ماهه، 6 ماهه و… پرداخت شود. نحوه کسب سود از آنها هم به دو حالت زیر انجام میشود:
1- کسب سود از طریق پرداخت دورهای: در این روش، سود سرمایهگذاری به صورت دورهای (ماهانه، 3 ماهه و…) برای سرمایهگذار واریز میشود.
2- کسب سود از محل افزایش قیمت واحدهای صندوق: در این روش، سود سرمایهگذاری از محل افزایش قیمت واحدهای صندوقها حاصل میشود.
مقایسه صندوق درآمد ثابت با حساب بانکی
صندوقهای درآمد ثابت و سپردههای بانکی از نظر عموم مردم کاربرد مشابهی دارند اما تفاوتهایی اساسی میان این دو روش سرمایهگذاری وجود دارد. به عنوان مثال:
- بازدهی: معمولا بازدهی صندوقهای درآمد ثابت از سود سپردههای بانکی بیشتر است. به همین دلیل در طولانی مدت، سود قابل توجهی را به صاحبین سرمایه پرداخت میکند.
- پرداخت سود روزشمار: در سالهای اخیر، پرداخت سود روزشمار از دستورالعمل فعالیت شمار زیادی از بانکهای کشور حذف شده است. این در حالی است که سود صندوقهای درآمد ثابت به صورت روزشمار محاسبه میشود. به عبارت بهتر، محاسبه سود در این صندوقها با توجه به حداقل مانده حساب فرد در انتهای روز محاسبه میشود. در نتیجه سرمایهگذاری در این صندوقها به افرادی که نمیخواهند سرمایه خود را برای مدتی طولانی در بانک نگه دارند، توصیه میشود.
- نرخ شکست: سپردههای بانکی دارای نرخ شکست هستند. یعنی اگر یک سپرده سه ماهه باز کنید اما در ماه دوم به پول خود نیاز پیدا کنید، نرخ سود شما کم خواهد شد. این در حالی است که در شرایط مشابه و به دلیل روزشمار بودن سود صندوقهای درآمد ثابت، چنین اتفاقی برای سرمایه اختصاص داده شده به صندوقها رخ نمیدهد. شما میتوانید دارایی خود را هر زمان که لازم داشتید و بدون این که مشمول جریمه برداشت زودهنگام شوید، از سبد سرمایهگذاری خود خارج کنید.
- نحوه معامله: یکی دیگر از مهمترین تفاوتهای میان بانک و این صندوقها در نحوه سرمایهگذاری در آنها است. شما برای سرمایهگذاری در بانک باید به شعب بانک مراجعه و حساب سپرده افتتاح کنید. در حالی که مراحل ثبتنام در کارگزاریهای بورسی و خرید و فروش واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری، به صورت غیرحضوری و آنلاین انجام میشوند و نیاز به حضور شما در هیچ یک از شعب کارگزاری نیست.
نحوه خرید و فروش صندوق های درآمد ثابت
صندوقهای سرمایهگذاری از نظر نحوه معامله به دو نوع صدور و ابطالی و قابل معامله در بورس (ETF) تقسیم میشوند. معامله صندوقهای صدور و ابطالی معمولا از طریق وبسایت اختصاصی صندوقها انجام میشود. در حالی که برای معامله صندوقهای ETF باید به سامانههای معاملاتی مراجعه کرد.
برای خرید و فروش واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری باید مراحل زیر را طی کنید:
- ثبتنام در یکی از کارگزاریهای بورسی کشور و دریافت کد بورسی و کد معاملاتی
- ثبتنام و احراز هویت در سامانه سجام
- مراجعه به سامانه معاملاتی کارگزاری یا وبسایت اختصاصی صندوق
- جستجوی نام یا نماد صندوق در بخش جستجوی سامانه
- پرداخت آنلاین مبلغ مدنظر از طریق درگاه پرداخت سامانه
- خرید واحدهای صندوق سرمایهگذاری
کلام آخر
با توجه به نرخ تورم و افزایش روز افزون قیمتها در جامعه، پیدا کردن بهترین روش برای کسب سود از محل پسانداز، اهمیت زیادی پیدا کرده است. شما میتوانید با سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت به سود بیشتری از نرخ سود بانکی دست پیدا کنید. همچنین تلاش کنید تا از این صندوقها به عنوان یک سپر مقاومتی در برابر تورم استفاده کنید.