جزئیات جدید از وضعیت دریاچه ارومیه

محمد صادق معتمدیان در یک برنامه تلویزیونی درباره وضعیت دریاچه ارومیه اظهارکرد: آخرین وضعیت دریاچه از لحاظ مساحت آن تقریبا ۶۰۶ کیلومتر مربع، از نظر حجم آب ۵۸۰ میلیون متر مکعب و از نظر تراز هم ۱۲۶۹/۸۰ است. در واقع در پایین‌ترین سطح تراز خود قرار دارد. بارش‌هایی که در چند روز اخیر رخ داده است، شرایط را کمی متفاوت کرده است. امیدواریم با تکمیل برنامه‌های سخت‌افزاری و شرایط اقلیمی مناسبی هم که داریم منجر به بهبود وضعیت دریاچه شود. در شرایط فعلی با توجه به عقبه‌ای آن وضعیت مناسبی نیست. با مجموعه برنامه‌های در نظر گرفته شده قطعا شرایط بهتر خواهد شد.

دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با تاکید بر اقدامات انجام شده در این مدت گفت: در دوره قبل به جهت برنامه‌های مختلف، احیا در قالب پروژه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری حدود ۲۶ برنامه را در کارگروه نجات دریاچه ارومیه مصوب شد. بنا بر این بود که طی یک دوره زمان‌بندی شده، برنامه‌ها اجرا شود و ما به سطح تراز اکولوژیک برسیم. پیش از این تمرکز روی پروژه‌های سخت افزاری بود که تقریبا هیچ یک از پروژه‌ها به نتیجه نرسیده بود. یکی از اولویت‌های اصلی ما هم تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام بود که وعده‌ای هم در حضور رئیس جمهوری به مردم دادیم و قرار بود هر سه ماه یک بار این پروژه‌ها به اتمام برسد.

وی اضافه کرد: بحث انتقال آب از طریق تونل کانی سیب مطرح بود که یکی از پروژه‌های بزرگ غرب آسیا محسوب می‌شود. انتقال آب از حوضه‌های دیگر وبحث مدول سوم فاضلاب ارومیه هم بود که با حضور آقای مخبر - معاون اول رییس جمهوری - افتتاح شد. سد چپرآباد هم هست که به زودی رهاسازی آب به دریاچه ارومیه از این طریق انجام می‌شود. «بادین‌آباد» که فاز دوم کانی سیب محسوب می‌شود که حداکثر تا پایان سال این پروژه مهم را هم به اتمام می‌رسانیم‌. در حقیقت انتقال آب از بادین آباد، کانی‌سیب و در نهایت تونل کانی‌سیب انجام خواهد شد.

معتمدیان درباره بحث حقآبه کشاورزی اظهارکرد: این مساله از مهمترین بخش‌های ما محسوب می‌شود. متاسفانه زمانی‌ که ما مشغول به کارهای سخت‌افزاری بودیم توجهی به حوزه نرم‌افزاری و کشاورزی نشده است. تقریبا در ۱۵، ۱۶ سال گذشته بیش از ۱۴۰ هزار هکتار اراضی ما در بخش کشاورزی توسعه پیدا کرد یا اراضی دیم به آبی تبدیل شده یا اراضی ملی بوده که به دلیل عدم نظارت تبدیل به باغات و یا اراضی کشت و زراعت تبدیل به باغات شده است. در مجموع شاید بیش از ۱.۵ میلیارد متر مکعب، آب مازاد در حوضه آبریز تحویل داده شده است، در حالی که ما باید مدیریت مصرف و تغییر الگو داشته باشیم. ۱.۵ میلیارد آب مازاد هم اضافه شده که بخشی از مشکلات امروز ناشی از همین موضوع است.

وی ادامه داد: تقریبا ۹۰ درصد از بخش اصلی مصرف‌کننده‌های ما در بخش کشاورزی است. طی بررسی‌های صورت گرفته در این استان وجود سه محصول در آذربایجان غربی تقریبا ۵۷ درصد از آب تولیدی استان را مصرف می‌کند. سیب ۱۷ درصد، یونجه ۳۲ درصد و مابقی هم مربوط به چغندرقند است. در تولید سیب رتبه اول، یونجه رتبه دوم و چغندر هم رتبه اول کشوری را داریم. به جای اینکه به سمت اصلاح الگوی کشت برویم و این موضوع را مدیریت کنیم، مصارف کشاورزی را به سمت تولید محصولات پر آب دِه هم بردیم.

استاندار آذربایجان غربی در ادامه گفت: یکی از مصوبات ما در کارگروه، در اولویت قرار دادن برنامه‌های نرم‌افزاری است تا بتوانیم به کمک جهاد کشاورزی در تغییر الگوی کشت اقدامات عملیاتی و حمایت از کشاورزان را داشته باشیم. کار سختی است اما ما برنامه داریم‌. به عنوان مثال در حوضه آبریز ارس در شمال استان در گلدشت بخش خصوصی سرمایه‌گذاری کرد. بزرگترین باغ گردو که شاید در جهان دومین باغ به لحاظ مکانیزه بودن با وسعت ۲۲۰۰ هکتار باغ باشد در کمتر از دو سال به محصول رسیده است.

معتمدیان اضافه کرد: بر اساس مطالعات صورت گرفته ۱۲ برابر نسبت به سیب ارزش افزوده دارد و از نظر مصرف آب هم ۴۰ درصد نسبت به سیب کاهش دارد. تغییر الگوی کشت منجر به افزایش درآمد مردم هم می‌شود. ۵۰ درصد از ۶۰ هزار هکتار از اراضی باغ‌های سیب بالای ۳۰ سال عمر می‌کند یعنی درخت‌هایی است که باید مجدد بریده و کشت شوند. این مطالعات در حال بررسی است. برای مثال در فاز اول باید بتوانیم نهال گردو را جایگزین سیب کنیم.

۳۲ درصد آب استان برای تولید یونجه صرف می‌شود

دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه در ادامه گفت: ۳۴ درصد اشتغال ما از طریق بخش کشاورزی است که از نظر ارزش افزوده زیر ۱۵ درصد هستیم به دلیل اینکه درآمد سرانه ما پایین است. در دولت سیزدهم فقط ۵۴ واحد فرآوری داشته و سال گذشته هم هیچ گزارش منفی در رسانه نداشتیم چرا که دلالان و واسطه‌ها را حذف کردیم. ما به دنبال این هستیم که ارزش افزوده مردم را در بخش کشاورزی افزایش دهیم. لازمه آن یک مطالعه اولیه است. ۳۲ درصد آب استان در بحث تولید یونجه مصرف می‌شود. تولید یونجه چه محصول استراتژیکی است؟ احیای دریاچه یا تولید یونجه اولویت دارد؟ اما نه در حوضه آبریز بلکه به‌صورت سنتی هم در باغات سیب ما یونجه می‌کارند. اگر بتوانیم الگوی کشت را تغییر دهیم عملا ۵۰ درصد از آب کشاورزی قابل مدیریت است. با مردم باید گفتگو داشته باشیم و یک برنامه چندین ساله است که امیدوارم رخ دهد.

بودجه ۱۰۰۰ میلیارد تومانی برای تکمیل پروژه‌های نیمه تمام

به گزارش روابط عمومی تهران بیست معتمدیان در خاتمه اظهار کرد: ما در دولت سیزدهم و در سال گذشته علاوه بر همه محدودیت‌های مالی که بود ۱۰۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل پروژه‌های نیمه تمام در نظر گرفتیم. امسال در مجموع ۲۳۰۰ میلیارد تومان مصوبه ستاد احیای دریاچه به ریاست آقای مخبر برگزار شد و مجموعه برنامه‌هایی که در راستای اهداف ۲۶ گانه این ستاد است مربوط به سازمان محیط زیست، وزارت نیرو و جهاد سازندگی است. ما در واقع تلاش کردیم که بتوانیم اعتبارات‌مان را به سمت حوزه جهاد و منابع طبیعی ببریم.