سعد الجبری: بن سلمان، روسیه را به حضور در سوریه ترغیب کرد
براساس طرح دعوا در دادگاه از سوی یک مقام اطلاعاتی ارشد سابق سعودی، محمد بن سلمان در تابستان ۲۰۱۵ که وزیر دفاع عربستان و دومین نفر در صف سلطنت بود، سیاست خارجی کشورش را کاملا تغییر داد و به شکلی پنهانی برای حضور روسیه در سوریه چراغ سبز نشان داد.
به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه گاردین، سعد الجبری، رئیس سابق سرویس جاسوسی عربستان در شکایتی که دادگاه فدرالی در واشنگتن تنظیم کرده است، گفت تغییر ناگهانی مسیر از سوی مردی که اکنون ولیعهد سعودی است، زنگ خطر را برای "جان برنان"، مدیر وقت سیا به صدا درآورد. برنان در ژوئیه و اوت ۲۰۱۵ با سعد الجبری دیدار داشت تا مراتب اعتراض دولت اوباما را اعلام کند.
براساس طرح دعوی الجبری، برنان نگران بود که بن سلمان در حال ترغیب روس‌ها به حضور در سوریه است، در زمانی که روسیه هنوز یک طرف جنگ در سوریه نبود. سعد الجبری هم این پیام را به بن سلمان منتقل کرد که با واکنش خشمگین او مواجه شد.
به گفته الجبری، دیدارهای او با جان برنان به قیمت از دست رفتن شغل او به عنوان دومین شخص قدرتمند در اطلاعات سعودی و ارتباط کشورش با سیا تمام شد. او بعدا از عربستان سعودی گریخت و اکنون در کانادا پنهان شده است و محمد بن سلمان، ولیعهدی سعودی را به تلاش برای کشتن خودش توسط یک جوخه مرگ سعودی به سبک قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار و مخالف سعودی متهم می‌کند.
این مقام سابق سعودی، تلاش برای کشتار غیرقانونی را طبق "قانون حفاظت از قربانیان شکنجه" و "قانون ادعاهای شبه‌جرم بیگانگان"، "نقض آشکار قوانین آمریکا و هنجارها و استانداردهای بین‌المللی" دانست.
دولت ریاض و سفارت سعودی در واشنگتن هنوز واکنشی نداشته‌اند. سعد الجبری هم مدرکی دال بر اثبات ادعاهایش ارائه نکرده و روزنامه انگلیسی گاردین نمی‌تواند به طور مستقل آنها را تایید کند.
ماه مارس، دختر و پسر الجبری بازداشت شدند و از آن زمان خبری از آنها در دست نیست. به گفته الجبری، آنها گروگان دولت سعودی هستند تا او را وادار به بازگشت کنند زیرا او اطلاعاتی کاملا دقیق از نحوه به قدرت رسیدن شاهزاده بن سلمان دارد. دیوان سلطنتی عربستان هم درباره مکان حضور فرزندان الجبری اطلاع رسانی نکرده است.
ادعایی مبنی بر دعوت پنهانی محمد بن سلمان از روسیه برای مداخله در سوریه، در زمانی که بشار اسد ضعیف بود، جنجالی است. پادشاهی سعودی به ظاهر از شورشیان ضد اسد حمایت می‌کرد و روس‌ها هم شهرهای تحت کنترل شورشیان را در حمایت از اسد هدف بمباران قرار می‌دادند.
دیپلمات‌های غربی می‌گویند، اندکی پس از آنکه شاهزاده محمد وزیر دفاع عربستان شد، به شدت تحت نفوذ محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی قرار داشت. شیخ محمد هفته گذشته با عقد توافقی به میانجیگری آمریکا با اسرائیل برای از سرگیری روابط دیپلماتیک، جهان را بهت‌زده کرد.
به گفته یک منبع مطلع از تحولات ۲۰۱۵، محمد بن سلمان و شیخ محمد ماه فوریه در نمایشگاه تسلیحاتی ابوظبی دیدار کردند. این منبع مدعی شد: این نقطه عطفی در جاه‌طلبی و دیدگاه و باور محمد بن سلمان بود. شیخ محمد استدلال کرده بود که تهدید انقلاب اخوان‌المسلمین در سوریه، از دیدگاه پادشاهی‌های حوزه خلیج فارس، به مراتب بدتر از بقای اسد است.
این شاهزاده اماراتی همچنین همتای سعودی خودش را متقاعد کرد که اگر قصد دارد رقابت کرده و در نهایت محمد بن نایف، ولیعهد و رئیس اطلاعاتی سعودی را کنار بزند، باید فراتر از واشنگتن به دنبال دوستانی برای خود باشد. این منبع گفت: شیخ محمد گفت شما باید ساخت ائتلاف‌های جدید را آغاز کنید و باید به سمت چین و روسیه بروید و خودش هم روابط خوبی با پوتین دارد.
حسن حسن، مدیر برنامه غیردولتی در مرکز سیاست جهانی در واشنگتن می‌گوید: گفت‌وگوهای سطح بالایی درباره حمایت کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از نقش تحت رهبری روس‌ها در سوریه بعد از آغاز جنگ یمن در مارس ۲۰۱۵ شنیدم. در آن زمان، امارات ایده کمک روسیه برای ثبات در سوریه و توانمندسازی نظام اسد برای پس گرفتن کنترل این کشور را مطرح می‌کرد. وقتی ادعای سعد الجبری درباره درخواست محمد بن سلمان از روسیه برای مداخله در سوریه را خواندم، با توجه به گفت‌وگوهایی که در ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ شنیده بودم، از نظرم منطقی بود.