‌طلوع ستاره اقبال «اولاف شولتس»

«اولاف شولتس»، نامزد حزب سوسیال‌دموکرات و «آرمین لاشت»، نامزد اتحادیه دموکرات‌مسیحی، هر دو برای گفت‌وگو با سبزها اعلام آمادگی کرده‌اند؛ سبزهایی که با وجود اینکه کمتر از میزان انتظار رأی آوردند، باز هم بهترین نتیجه برای این حزب رقم خورد. سبزها موفق شدند با کسب بیش از ۱۴ درصد از آرا، ۱۱۴ کرسی پارلمان آلمان (بوندستاگ) را از آن خود کنند. سوسیال‌دموکرات‌ها ۲۰۵ کرسی و دموکرات‌مسیحی‌ها ۱۹۴ کرسی پارلمان را به دست آوردند. حزب راست‌گرایان افراطی آلترناتیو برای آلمان ۸۴ کرسی، دموکرات‌های آزاد ۹۱ کرسی و حزب چپ‌ها ۳۹ کرسی پارلمان را به دست آوردند.

گرچه ائتلاف دو حزب بزرگ آلمان، ائتلاف حزب سوسیال‌دموکرات با اتحادیه احزاب مسیحی از اکثریت کرسی‌ها برای تشکیل دولت جدید برخوردار است، به نظر نمی‌رسد تمایلی برای ادامه کار دولت ائتلافی کنونی وجود داشته باشد. به این ترتیب هیچ‌یک از احزاب حائز اکثریت آرا برای تشکیل دولت مستقل نیستند و ائتلاف دو حزب بزرگ نیز در دستور کار قرار ندارد و محتمل‌ترین گزینه تشکیل دولت سه‌حزبی است که ممکن است از سوی محافظه‌کاران نزدیک به مرکل نیز هدایت شود.

بازندگان انتخابات

ریزش آرای اتحادیه دموکرات ‌مسیحی در مقایسه با انتخابات قبلی نشان داد بسیاری از شهروندان آلمان به اعتبار آنگلا مرکل به این حزب رأی داده بودند و اکنون خواستار تغییر در شیوه حکومت‌داری در بزرگ‌ترین اقتصاد اتحادیه اروپا شده‌اند. اعلام زودهنگام مرکل برای کناره‌گیری از رهبری حزب دموکرات‌مسیحی در سال 2018 باعث رقابت پرتنش نامزدهای جانشینی مرکل در این حزب شد و در این رقابت، پرده از فساد و ناکارآمدی بسیاری از سیاست‌مداران این حزب برداشته شد. از طرف دیگر، نظرسنجی‌ها نشان می‌داد هیچ‌کدام از چهره‌های شاخص محافظه‌کاران محبوبیت مرکل را ندارد و در نهایت این دو عامل، ناکامی تاریخی محافظه‌کاران را رقم زد.

یکی از بازندگان دیگر انتخابات ۲۰۲۱ آلمان، حزب راست‌گرا و پوپولیست «آلترناتیو برای آلمان» است. این حزب با از‌دست‌دادن بیش از دو درصد آرای خود در مقایسه با انتخابات پیشین، تعداد کرسی‌هایش در پارلمان کاهش یافته است. حزب چپ‌های آلمان نیز متحمل شکستی سنگین شده است؛ این حزب حدود چهار درصد از آرای خود را در مقایسه با انتخابات سال ۲۰۱۷ از دست داده و با کسب ۴،۹ درصد با موقعیت دشواری روبه‌رو شده است. پیش‌بینی می‌شود پارلمان جدید آلمان حدود ۷۴۰ نماینده داشته باشد. میزان مشارکت در انتخابات ۲۰۲۱ آلمان نزدیک به 77 درصد اعلام شده که اندکی بیش از میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی پیشین بوده است.

«اولاف شولتس»، نامزد حزب سوسیال‌دموکرات برای مقام صدراعظمی آلمان، در اولین موضع‌گیری خود پس از پیروزی نزدیک حزبش بر رقیب محافظه‌کار خود خواستار تشکیل دولت ائتلافی با مشارکت دو حزب سبزها و دموکرات‌های آزاد شد و با توجه به افزایش تعداد زنان در پارلمان جدید آلمان، احتمال می‌رود سهم زنان در دولت آینده آلمان نیز افزایش یابد. اولاف شولتس تأکید کرد افزایش آرای سه حزب سوسیال‌دموکرات، سبزها و حزب دموکرات‌های آزاد به معنای استقبال مردم از «ائتلاف چراغ راهنمایی» است؛ این ائتلاف براساس رنگ این سه حزب تعریف می‌شود و سه رنگ نمادین آنها، یعنی قرمز، زرد و سبز را در‌ بر می‌گیرد. حزب دموکرات‌های آزاد به‌عنوان حزبی با نگاه لیبرالی در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی شناخته می‌شود. شولتس همچنین گفت پیروزی حزب سوسیال‌دموکرات در انتخابات هم‌زمان پارلمان‌های محلی در دو ایالت مکلنبورگ-فورپومرن و برلین حکایت از خواست مردم آلمان برای اداره این کشور از سوی حزب او دارد. این نامزد حزب سوسیال‌دموکرات برای مقام صدراعظمی آلمان همچنین تأکید کرد در ترکیب دولت آینده جایی برای اتحادیه احزاب مسیحی (حزب دموکرات ‌مسیحی و شاخه آن در بایرن، حزب سوسیال ‌مسیحی) وجود ندارد. این سخن اولاف شولتس به معنای اعلام عدم تمایل حزب سوسیال‌دموکرات برای ادامه کار دولت ائتلافی کنونی آلمان است.

اولاف شولتس کیست؟

اولاف شولتس ۶۳ ساله و زاده «اوسنابروک»، بزرگ‌شده هامبورگ، در خانواده‌ای متوسط با والدینی شاغل، تحصیل‌کرده حقوق قضائی، وکیل متخصص حقوق کار و شریک یک دفتر وکالت بزرگ و معتبر است. شولتس در نوجوانی به فعالیت‌های اجتماعی پیوسته و کارنامه‌ای با نوسان‌های ملایم دارد. او در جوانی به دیدگاه‌های چپ‌گرایانه متمایل بود، اما مدت‌هاست از سوسیال‌‌دموکرات‌های محافظه‌کار محسوب می‌شود.

شولتس معاون صدراعظم، وزیر دارایی کابینه چهارم و وزیر کار کابینه اول مرکل، شانس اصلی برای جانشینی او محسوب می‌شود؛ سیاست‌مداری پرسابقه از حزب سوسیال‌دموکرات که تجربه بسیاری از مناصب مهم سیاسی را داشته است. او قائم‌مقام حزب سوسیال‌دموکرات، سناتور و اولین شهردار هامبورگ، وزیر کار فدرال و وزیر دارایی دولت ائتلافی بوده است. او در میان سه کاندیدا از همه باتجربه‌تر است. شخصیت آرام و مصمم شولتس، هم امتیاز اوست و هم نقطه‌ضعفش؛ امتیاز برای روحیه منطقی افکار عمومی و ضعف به دلیل تعامل شکننده با بدنه اجتماعی. شولتس را از یک طرف ماشین محرک سوسیال‌دموکرات‌ها می‌خوانند و از طرف دیگر او را زیادی خشک و جدی می‌دانند. اشپیگل یک بار درباره او نوشته بود: «شولتس از آن دسته سیاست‌مدارانی است که هوشمندانه فکر می‌کنند، اما هوشمندانه ارتباط برقرار نمی‌کنند». تا چند ماه قبل گفته می‌شد چنین کسی نمی‌تواند صدراعظم آلمان باشد، اما نتیجه انتخابات که رویگردانی افکار عمومی از محافظه‌کاران را در پی داشت، شولتس را در بهترین موقعیت برای جانشینی مرکل قرار داده است.

اولاف شولتس سال ۲۰۱۹ در کنگره حزب سوسیال‌دموکرات به رقبای درون‌حزبی باخت و از رهبری این حزب بازماند؛ شکستی غیرمنتظره که او را تا آستانه تصمیم‌گیری برای ترک سیاست کشاند. این شکست یک سال بیشتر طول نکشید و شولتس باز هم نامزد شد و اولین نامزدی بود که برنامه انتخاباتی خودش را ارائه داد. برنامه‌ها و دیدگاه‌های شولتس درباره نظام بیمه بی‌کاری و پیشگیری از بدهی‌های جدید دولت مورد توجه افکار عمومی قرار گرفته است. او برای تثبیت حداقل دستمزد ساعتی ۱۲ یورو ایستادگی کرده و در کنار حمایت از مشاغل صنعتی، خواستار بهبود مناسبات دولت با اتحادیه‌های کارگری شده است.

او وعده داده است در صورت پیروزی در انتخابات، مالیات‌ها را به سود خانوارهای کم‌درآمد و برای کسب درآمد بیشتر از ثروتمندان تعدیل کند. این شعارها، جامعه کارگری و قشر میانی را به سمت این حزب سوق داده، اما سوسیال‌دموکرات‌ها هنوز با دورانی که ۴۰ درصد رأی نزد مردم داشتند و با رهبرانی مانند ویلی برانت یا هلموت اشمیت فاصله زیادی دارند.