تهران خاکی‌ترین شهر جهان

در‌حالی‌که بهار همیشه روزهای پاک را برای تهران ثبت می‌کرد، روز گذشته‌ تهران یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان بود. هرچند ادعایی وجود داشت که پایتخت ایران، نام آلوده‌ترین شهر جهان را به نام خود ثبت کرد؛ اما احد وظیفه کارشناس سازمان هواشناسی کشور، در گفت‌وگویی با «شرق»، با بیان اینکه فعلا نمی‌شود این ادعا را کرد، ‌‌تأکید کرد حداقل ‌‌تا پایان هفته این شرایط را در کشور خواهیم داشت.

کم‌بارشی، افت پوشش گیاهی کشور و خشکی تالاب‌ها و رودهای کشور، سرتاسر ایران را با ریزگردها درگیر کرده است. هرچند تا سال گذشته این جنوب ایران بود که با گرد‌و‌غبار درگیر بود؛ اما در 24 ساعت گذشته پایتخت‌نشینان هم آلوده‌ترین روز سال 1400 را تجربه کردند. شدت آلودگی هوا به حدی بود که کمیته اضطراری آلودگی هوا تشکیل جلسه داد، بازی حساس تیم‌های پرسپولیس و آلومینیوم که قرار بود امروز برگزار شود، لغو شد و برای تعطیلی مدارس نیز تصمیم گرفته شد. در جلسه کمیته اضطراری آلودگی هوا‌ که با حضور استاندار تهران برگزار شد، علاوه بر لغو دیدار دو تیم فوتبال پرسپولیس و آلومینیوم تصمیماتی مانند لزوم آمادگی کامل دانشگاه‌های علوم پزشکی، بیمارستان‌ها و اورژانس و هلال‌احمر نیز اتخاذ و به بیماران تنفسی نیز توصیه شد که از تردد در فضای باز خودداری کنند. همچنین محسن منصوری، استاندار تهران، در پایان جلسه کمیته اضطراری آلودگی هوای تهران در تشریح آخرین تصمیمات این کمیته با توجه به تشدید گرد‌و‌غبار موجود در سطح استان تهران گفت: شرایط لحظه‌ای آلودگی هوا خوب نیست و در‌حال‌حاضر شاخص ۴۳۰ را نشان می‌دهد؛ ولی این آلودگی رو به کاهش است و از سوی دیگر جنس آن با آلودگی شیمیایی ناشی از تردد خودروها که بیشتر در فصل سرما با آن مواجهیم متفاوت است؛ اما به هر روی سلامتی شهروندان را تهدید می‌کند. منصوری ضمن اشاره به مصوبات کمیته اضطراری آلودگی هوای تهران یادآور شد: ‌بازی فوتبال روز شنبه، بیستم فروردین با هدف سلامت حفظ بازیکنان و هواداران لغو شد و همچنین حضور بیماران تنفسی و ریوی برای فردا در فضای باز ممنوع خواهد بود.

گرد‌و‌غبار تا پایان هفته میهمان است

احد وظیفه، کارشناس سازمان هواشناسی کشور، در گفت‌وگو با «شرق»، در پاسخ به این سؤال که آیا تهران روز جمعه آلوده‌ترین شهر جهان بود، گفت: «اینکه تهران آلوده‌ترین شهر جهان است، ادعای چندان مستند و معناداری نیست، از طرفی کمکی به ما نمی‌کند. مگر الان کسی آمده و میزان آلودگی کشورهای همه جهان را با هم مقایسه کرده است که ما بخواهیم به این ادعا اتکا کنیم؟ همچنین هر جایی یک موقعیتی دارد. بخشی از کره زمین فصل زمستان را می‌گذرانند و نیمکره دیگر در فصل گرم سال قرار دارد؛ بنابراین جمله مفهوم‌داری نیست؛ اما تهران از دیروز شهری بسیار آلوده بود و تنفس هوای آن به‌شدت خطرناک بود». او با اشاره به دلایل این اتفاق گفت: «دلیل این مسئله گرد‌و‌خاک است. گرد‌و‌خاکی که از مناطق صحرایی جنوب سوریه، شرق اردن و غرب اهواز توسط یک موج فعال ایجاد شده و این توده هوا گرد‌و‌خاک را بلند کرده و با خودش حمل کرده و از شب پنجشنبه، 19 فروردین ‌وارد ایران شد و در حال گذر از کشور ماست. صد البته بخشی از این گرد‌و‌خاک از منابع گرد‌و‌خاک داخلی منبعث می‌شود... 

 اما بالای 90 درصد این گرد‌و‌خاک مربوط به توده‌ای است که از سمت عراق و سوریه و شرق اردن به اینجا رسیده. به مرور غلظت این گرد‌و‌غبار کمتر خواهد شد و احتمالا بعد‌از‌ظهر جمعه بیشترین غلظت آلودگی را در کشور تجربه کرده‌ایم. صبح دیروز گرد‌و‌غبار از شهرهایی مانند کرمانشاه و سنندج عبور پیدا کرد و سپس به تهران و بعد از آن به مشهد رسید». او در پاسخ به این سؤال که آیا این گرد‌و‌غبار امروز شنبه از کشور خارج می‌شود، گفت: «تصور نمی‌کنم که این گرد‌وخاک این هفته از کشور خارج شود؛ چرا‌که امواج دیگری از روی عراق و سوریه در حال شکل‌گیری هستند و به سبب اینکه در دو سال گذشته خشکسالی شدیدی در کل منطقه خاورمیانه حاکم بود و از طرفی چون منطقه ما رویش گیاهی مناسبی ندارد و با کم‌بارشی و خشکسالی سبزینگی منطقه ما کم است و همچنین تالاب‌ها و کانون‌های گرد‌وغبار که زمانی آب داشتند، الان خشک شده‌اند و حالا با وزش باد خود به منشأ گرد‌و‌غبار تبدیل می‌شوند؛ در نتیجه این روند حداقل طی این هفته ادامه خواهد داشت. تا ظرف یک هفته آینده از آنجایی که بارش نیز کم است، گرد‌و‌غبار فرصت پیدا می‌کنند همراه این امواج به کشورهایی مانند عراق، ایران، عربستان، کویت و در ادامه افغانستان و ترکمنستان نیز وارد شوند».

‌همچنین رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت ضمن هشدار نسبت به آلودگی شدید هوا در نقاطی از کشور که دچار توفان و گرد‌و‌غبار شده‌اند،‌ گفت: با توجه به تداوم این شرایط جوی تا فردا در مناطقی از‌جمله تهران،‌ خوزستان و... وزارت بهداشت درخواست می‌کند تا مدارس امروز (۲۰ فروردین) به صورت غیرحضوری و مجازی فعال باشند. به گفته عباس شاهسونی وجود چنین شرایط جوی سبب افرایش بیماری‌های قلبی، ریوی و مرگ زودرس در بیماران قلبی و سالمندان می‌شود؛ همچنین افزایش شدید علائم تنفسی در کل جمعیت نیز اتفاق خواهد افتاد. شاخص فعلی هوا بیش از ۳۰۰ است و این اخطاری جدی برای سلامت انسان‌ها است. باید بدانیم که تمام افراد جامعه تحت تأثیر آثار این آلودگی هوا خواهند بود.