کوسه‌ها قربانیان بی‌دفاع سوپ باله و طب چینی
کشف چند محموله باله کوسه در جنوب کشور بار دیگر توجه حامیان حیوانات و محیط زیست را نسبت به شکار و تجارت غیرقانونی کوسه‌ها جلب کرده است.
سپهر سلیمی: کشف چند محموله باله کوسه در جنوب کشور بار دیگر توجه حامیان حیوانات و محیط زیست را نسبت به شکار و تجارت غیرقانونی کوسه‌ها جلب کرده است. باله کوسه سودآورترین بخش بدن این حیوان است و به همین دلیل قاچاقچیان حیات وحش برای به دست آوردن مقدار بیشتری از این بخش و سهولت در حمل‌و‌نقل، پس از جداکردن باله‌ها، حیوان را در آب رها می‌کنند. در این شرایط کوسه‌ها امکان شنا و زنده‌ماندن ندارند و مرگ دردآوری را تجربه می‌کنند.
باله کوسه عموما برای تهیه سوپ باله کوسه استفاده می‌شود، ضمن اینکه در طب سنتی و به‌ویژه طب چینی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. تقاضا برای باله کوسه از اواخر قرن گذشته میلادی و به دنبال افزایش مشتریان سوپ کوسه افزایش داشته است. افزایش سطح درآمد چینی‌های سراسر جهان در بالارفتن تقاضا برای این خوراکی لوکس مؤثر بوده است. باله‌های کوسه به صورت تازه، خشک‌شده، پخته و منجمد در شرق آسیا به فروش می‌رسد. علیرغم آنکه در طب چینی خواص درمانی بسیاری برای باله کوسه نسبت داده شده است، اما شواهد علمی نشان می‌دهد نه‌تنها چنین خواصی وجود ندارد که مصرف گوشت این حیوان به دلیل وجود فلزات سنگین و عناصر شیمیایی خطرناک می‌تواند عوارض جدی برای سلامت انسان داشته باشد.
مقصد بخش عظیمی از باله‌ها کشورهای چین و هنگ‌کنگ هستند. گفته می‌شود تجارت باله کوسه در هر سال منجر به کشتار حدود ۷۳ میلیون کوسه در سراسر جهان می‌شود. ارزش این تجارت سیاه رقمی بین ۵۴۰ میلیون تا ۱/۲ میلیارد دلار است. قیمت خرده‌فروشی باله کوسه در کشورهای حوزه خلیج فارس به حدود ۴۰۰ دلار در هر کیلو می‌رسد که همین مسئله باعث تشویق متخلفان می‌شود.
کوسه‌های صیدشده از همه نژادهای آن و از جمله نژاد در حال انقراض سرچکشی را شامل می‌شود.
یافته‌های پژوهشی که نشنال‌جئوگرافیک منتشر کرده نشان می‌دهد باور عموم بر این است که کوسه‌های صیدشده عموما متعلق به مناطق آبی دورافتاده که نظارت درستی بر صید و شکار وجود ندارد هستند اما با مطالعه دی‌ان‌ای پنج هزار نمونه کوسه در بازارهای برزیل، هنگ‌کنگ، ونکوور و سانفرانسیسکو مشخص شده این کوسه‌ها عموما در مناطق آبی کشورها صید شده‌اند و به آب‌های بین‌المللی تعلق ندارند. این مسئله می‌تواند امیدواری برای نجات کوسه‌ها را افزایش دهد زیرا ثابت می‌کند در صورت اراده سیاسی، نظارت و وجود قوانین سختگیرانه امکان نجات این حیوان افزایش خواهد یافت. بر اساس این نتایج می‌توان گفت احتمالا قایق‌های کوچک ماهی‌گیری که تعدادشان زیاد و نظارت بر آنها کم است نقش بیشتری نسبت به کشتی‌های صنعتی در شکار این حیوان ایفا می‌کنند.
با آنکه شکار، حمل، نگهداری و تجارت و فروش گوشت و باله انواع کوسه ماهیان بدون داشتن مجوز قانونی ممنوع اعلام شده و بر اساس مصوبه شماره ۳۸۰ شورای عالی حفاظت محیط زیست (۲۹ دی ماه ۱۳۹۳) و به استناد بند ج ماده ۳ قانون شکار و صید، جریمه صید غیرمجاز انواع کوسه‌ماهیان ۳۰۰ میلیون ریال تعیین شده است اما عدم نظارت کافی در کنار مشکلات اقتصادی مانع از توقف شکار این حیوان نشده است. در کنار افزایش نظارت و سختگیری نسبت به متخلفان، ایجاد رونق اقتصادی و مشاغل پایدار از عوامل مهم نجات این گونه ارزشمند است.
