چند دقیقه طلایی

دیر رسیدن اورژانس، یکی از موضوعاتی که احتمالا یا تجربه آن را داشته یا از دیگران در رابطه با آن شنیده ایم. مسئله مهمی که به جان بیمار گره خورده است. آنطور که جعفر میعادفر، رئیس سازمان اورژانس کشور گفته است زمان رسیدن اورژانس باید در ۸۰ درصد ماموریت‌ها در شهرهای کوچک ۸ دقیقه‌ای، در مأموریت‌های جاده‌ای آمبولانس ۱۵ دقیقه‌ای، در شهرهای بزرگ ۱۰ دقیقه‌ای و در کلانشهرها ۱۲ دقیقه‌ای باشد. با این حال در بسیاری از موارد زمان رسیدن اورژانس بیش از زمان تعیین شده است.

استان تهران 80 دستگاه آمبولانس سالم دارد

آنطور که جعفر میعادفر می‌گوید کمبود 11 هزار نفر نیروی انسانی و دراختیار نداشتن ارز کافی برای خرید ماشین های نو یکی از مشکلاتی قابل توجه است. البته محمداسماعیل توکلی، رئیس مرکز اورژانس استان تهران نیز چند وقت پیش به این موضوع اشاره کرده بود که حال اورژانس استان تهران اصلاً خوب نیست. در واقع استان تهران به 700 پایگاه نیاز دارد که از این تعداد تنها 407 پایگاه در حال فعالیت است. او همچنین گفته که کمبود ناوگان آمبولانس بسیار جدی است، به طوری که فقط ۸۰ دستگاه آمبولانس سالم داریم.

موتورلانس زمان رسیدن به بیمار را کاهش می دهد

محمداسماعیل توکلی، رئیس مرکز اورژانس استان تهران اما وعده داده است که در سال 1403 قرار است صد درصد ناوگان اصلی اورژانس استان تهران به سمت موتورلانس ( موتور های آمبولانس) برود تا زمان رسیدن اورژانس به بیمار کاسته شود.

او همچنین گفته است که در استخدام جدید وزارت بهداشت، ۳۰۰ سهمیه به اورژانس استان تهران اختصاص یافته در حالی که این تعداد بازهم جوابگو نیست چراکه اورژانس با کمبود ۱۸۰۰ نیرو تنها در کلانشهر تهران مواجه است. همانطور که توکلی گفته است بسیاری از پرسنل اورژانس به دلیل سختی کار، حجم بالا و تعداد ماموریت های زیاد تصمیم به جدایی از اورژانس گرفته اند

اورژانس باید همیشه در حرکت باشد

دکتر آرمان حاکمی، متخصص طب اورژانس و معاون آموزش بیمارستان امام حسین شاهرود اما معتقد است باید تمام جوانب از جمله ترافیک شهری و کاری اورژانس را هم در نظر بگیریم.

زمان رسیدن اورژانس از نظر حاکمی با آنچه رئیس سازمان اورژانس می گوید متفاوت است.

به گفته او زمان استاندارد رسیدن اورژانس به بیماران قلبی باید در حدود 20 تا 40 دقیقه باشد، اما باید ترافیک شهری و ترافیک کاری را هم در نظر بگیریم. در واقع برای اورژانس زمان طلایی وجود ندارد و باید در اسرع وقت خودشان را به بیمار برسانند. آمبولانس باید مرتب در حرکت باشد و کسی نمیتواند در زمان شیفت کاری اش فعالیت دیگری انجام دهد یا اهمال کند. 

اورژانس های ایران پزشک همراه ندارد

او میگوید، آماری از اینکه دیر رسیدن اورژانس باعث مرگ چند نفر شده در دست نیست اما بعد از پذیرش بیمار توسط اپراتور اورژانس به صورت تلفنی با پزشک عمومی هماهنگ و اقداماتی انجام داده میشود اما این اقدامات نجات دهنده نیست و عملیات اصلی در داخل بیمارستان انجام میشود. در اورژانس های ایران پزشک همراه وجود ندارد و پرسنل فقط موظف اند بیمار را بپذیرند و اقدامات پایداری اولیه را برایش انجام دهند. در اروپا اما پزشک اورژانس در آمبولانس حضور دارد و میتوانند درمان را انجام دهند. به هرحال در مواقعی حال بیمار آنقدر وخیم است که حتی اگر در لحظه به بیمارستان هم برسد احتمال فوت بالاست.

آمبولانس ها مشکلات فنی دارند

او در بخش دیگری از صحبت هایش به این موضوع اشاره میکند که اگر بخواهیم به صورت علمی نگاه کنیم، دیر رسیدن در مرگ و میر بیمار تاثیر دارد اما این موضوع با توجه به شرایط آمبولانس ها متفاوت میشود. کادر درمان ما در فشار هستند، آمبولانس های ما از نظر فنی سالم نیستند و در مواردی به خاطر ترکیدگی لاستیک چپ کرده اند. خلاصه اینکه محدودیت ها زیاد است و این دیر رسیدن ها به خاطر تنبلی و اهمال کاری نیست.

دو فاکتور مهم، زمان تماس و زمان رسیدن اورژانس

دکتر سبا هماتاش، متخصص هم در گفت و گو با «شبکه شرق» می گوید: در حوادثی که منجر به تماس با اورژانس می شود باید دو فاکتور را در نظر گرفت. اول اینکه چه زمانی از بروز مشکل با اورژانس تماس گرفته شده و دوم اینکه اورژانس چند دقیقه بعد از تماس به بیمار رسیده است. در ایران صدمات ناشی از جراحات از جمله با چاقو زیاد داریم و احتمال اینکه به شریان های اصلی آسیب رسیده باشد زیاد است. در این مواقع زود رسیدن اورژانس از اهمیت زیادی برخوردار است.

زمان طلایی رسیدگی به سکته های قلبی و مغزی

او می گوید: زمانی که ضربه به سر، قفسه سینه یا شکم وارد شده زود رساندن فرد به بیمارستان اهمیت دارد و سکته های قلبی و مغزی یک زمان طلایی دارند.

در مواردی مثل بیماری های حاد تنفسی که ناشی از مشکلات قلبی یا ریوی هستند زمان رساندن بیمار به بیمارستان و حضور به موقع اورژانس برای زنده ماندن فرد تعیین کننده است

اهمیت یادگیری برخی اصول اولیه

او به این نکته تاکید میکند که تمام افراد باید یک سری آموزش ها و اصول اولیه را یاد بگیرند. در برخی بیماری ها و ایست ها انجام اصول اولیه برای بیمار اهمیت دارد. باید آموزش دید و اصول اولیه را رعایت کرد چراکه چند دقیقه اول نباید از دست برود