راهنمای جدید وزارت بهداشت برای انتشار اخبار خودکشی؛ چگونه رسانه‌ها می‌توانند جان نجات دهند؟"
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران به‌تازگی دستورالعملی برای نحوه انتشار اخبار مرتبط با خودکشی در رسانه‌ها ابلاغ کرده است. این دستورالعمل با هدف کاهش پیامدهای منفی روانی و اجتماعی ناشی از انتشار نادرست این اخبار و ارتقای آگاهی عمومی تدوین شده است.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران به‌تازگی دستورالعملی برای نحوه انتشار اخبار مرتبط با خودکشی در رسانه‌ها ابلاغ کرده است. این دستورالعمل با هدف کاهش پیامدهای منفی روانی و اجتماعی ناشی از انتشار نادرست این اخبار و ارتقای آگاهی عمومی تدوین شده است.
بخش‌های اصلی دستورالعمل:
بایدها:
ارائه اطلاعات کمک‌رسان: در زمان انتشار اخبار خودکشی، رسانه‌ها باید اطلاعات تماس مراکز مشاوره و راه‌های دریافت کمک را درج کنند تا افراد در معرض خطر بتوانند به‌سرعت به منابع حمایتی دسترسی یابند.
آموزش و آگاهی‌بخشی: رسانه‌ها تشویق می‌شوند به آموزش شیوه‌های پیشگیری از خودکشی و مقابله با عوامل استرس‌زا بپردازند، بدون اینکه باورهای نادرست را ترویج دهند.
مصاحبه با احتیاط: در مصاحبه با بستگان و بازماندگان فرد خودکشی‌کرده، باید جانب احتیاط رعایت شود؛ زیرا این افراد خود در معرض خطر هستند و اطلاعات نادرست یا تحریک‌آمیز می‌تواند تأثیرات منفی داشته باشد.
نبایدها:
استفاده از تیترهای احساسی: رسانه‌ها باید از به‌کاربردن واژه‌های احساسی و هیجانی در تیتر اخبار خودداری کنند تا از تحریک احساسات عمومی جلوگیری شود.
بیان جزئیات روش و محل: انتشار جزئیات دقیق روش و محل خودکشی می‌تواند به تقلید و افزایش موارد مشابه منجر شود؛ بنابراین باید از ذکر این اطلاعات پرهیز شود.
ساده‌سازی علل خودکشی: خودکشی معمولاً نتیجه ترکیبی از عوامل متعدد است و نباید با تحلیل‌های ساده‌انگارانه به یک علت واحد نسبت داده شود.
قهرمان‌سازی: از نمایش خودکشی به‌عنوان عملی باشکوه یا رمانتیک باید اجتناب شود؛ زیرا می‌تواند برای افراد دیگر برانگیزاننده باشد.
برجسته‌سازی اخبار: رسانه‌ها نباید اخبار خودکشی را با تیترهای درشت یا در بخش‌های برجسته منتشر کنند و از تکرار بی‌مورد این اخبار باید خودداری شود.
این دستورالعمل با اقتباس از راهنمایی‌های سازمان جهانی بهداشت و با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی ایران تدوین شده است. هدف اصلی آن، هدایت رسانه‌ها به سمت پوشش مسئولانه اخبار خودکشی و کاهش تأثیرات منفی آن بر جامعه است.
دکتر محمدرضا شالبافان، مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، تأکید کرده است که رسانه‌ها با پذیرش مسئولیت اجتماعی خود در زمینه سلامت روان جامعه، می‌توانند نقش مهمی در کاهش آسیب‌های روانی ناشی از انتشار نادرست اخبار خودکشی ایفا کنند.
این رویکرد جدید وزارت بهداشت نشان‌دهنده تغییر نگرش از پنهان‌سازی به سمت آگاهی‌بخشی و آموزش عمومی در مواجهه با معضل خودکشی است. امید است با همکاری رسانه‌ها و رعایت این دستورالعمل، گام‌های مؤثری در جهت پیشگیری و کاهش موارد خودکشی در جامعه برداشته شود.
