تراموا بله شورا را نگرفت
نوراحسینی _ شهرداری تهران در مراسم رونمایی از بسته حملونقل عمومی برقی خود که با حضور رئیسجمهور برگزار شد، از دو دستگاه تراموا که هنوز در مرحله آزمایشی قرار دارند، رونمایی کرد.

به گزارش گروه رسانهای شرق؛ این در حالی است که این پروژه هنوز مجوز رسمی از شورای شهر تهران ندارد. شهرداری تهران بر این باور است که این طرح نیاز به مجوز شورا ندارد و مجوز آن از شورای عالی ترافیک کشور اخذ شده است، اما بسیاری از اعضای شورای شهر نظر دیگری دارند.
آغاز آزمایش تراموا در تهران
بامداد دوشنبه ۲۲ بهمنماه ۱۴۰۳، شهرداری تهران نخستین تست تراموا را از پایانه شرق تهران به سمت غرب انجام داد. این آزمایش بدون مسافر و صرفاً برای بررسیهای فنی صورت گرفت. به گفته احمد قیومی، سرپرست شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، دو دستگاه تراموا بهصورت امانتی از چین وارد شده و تا چند شب آینده این آزمایشها ادامه خواهد داشت. قیومی افزود: "ترامواهای چرخ لاستیکی کاملاً برقی هستند و میتوانند تا ۸۰ کیلومتر با هر بار شارژ حرکت کنند. تستها از ساعت ۲۴ تا ۳ بامداد انجام میشود و اگر نتایج موفقیتآمیز باشد، برای اخذ مجوز اقدام خواهیم کرد."
انتقادها از عدم هماهنگی با شورای شهر
در حالی که شهرداری به ادامه تستهای تراموا ادامه میدهد، اختلافنظرهای زیادی میان شهرداری و شورای شهر تهران وجود دارد. سید جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر تهران، ضمن انتقاد از اقدام شهرداری بدون انجام مطالعات جامع، تأکید کرد: "ما انتظار داشتیم شهرداری ابتدا مطالعات فنی، ترافیکی، اقتصادی و اجتماعی لازم را انجام دهد و سپس ترامواها را وارد کند. این اقدام میتوانست پس از انجام مطالعات پایهای صورت گیرد. اما اکنون همزمان با تست میدانی، مطالعات را از شهرداری خواهیم خواست."
تشکری هاشمی افزود: "تراموا در صورتی که نتایج مثبت دهد، میتواند به ناوگان حملونقل تهران اضافه شود. در غیر این صورت، این ناوگان به کشور مبدأ باز خواهد گشت."
این عضو شورا در گفت گوهایی که با رسانه ها در خصوص تراموا داشته گفته که
«تراموا باید مورد مطالعه جدیتری قرار بگیرد؛ هم از نظر ایمنی و میزان جا به جایی و قیمت و فناوریهای مورد استفاده و ظرفیتهای داخلی که بتوانیم این مدل حمل و نقل را بومیسازی کنیم. فرهنگ اجتماعی و نوع ترددها و شیوهی رانندگی در تهران، تمام سؤالاتی است که در اجرا تراموا به آن برخوردیم و به همین دلایل در سالهای گذشته مورد اجرا قرار نگرفت. پیشبینی ما این بود که با وجود تمام ابهامات این موضوع، در این دوره هم مانند گذشته، تراموا را کنار بگذارند اما متأسفانه شاهد این موضوع هستیم که شهرداری تهران گامهایی برای این طرح برداشته است. فناوریهای و تکنولوژیهای مورد استفاده در این قطارها و شکل تأمین برق آنها و یا روشهای دیگری که با استفاده از ایستگاههای شارژ و مدلهای دیگر، روی قیمت تراموا اثر میگذارد. مدلهای قدیمی که از برق بالاسری استفاده میکرد، از اکثر کشورها برداشته شده و چهره شهر را زشت میکند. قیمت مدلهای برق القایی هم خیلی بالاست. از کیلومتری 20 میلیون دلار تا 60 میلیون دلار بر اساس فناوری و کیفیت، برآورد شده است. این قیمت فقط در بحث تأمین زیرساخت و ناوگان است. به این عدد میتواند هزینه زیرساخت را هم اضافه کرد. »
او در خصوص این که آیا شهرداری در حال دور زدن شورا در حوزهی حمل و نقل است هم گفته «شهرداری تهران طرحی را به شورای عالی ترافیک داد که برای دو مسیر شرقی و غربی در تهران از سیستم تراموا استفاده شود. این طرح متأسفانه با وجود مصوبهی شورا که شهرداری را الزام کرده بود باید به شورا در این زمینه اطلاعرسانی کند تا تصمیمگیری شود، متأسفانه طرح ارائه نشد و به نظر شورای عالی ترافیک کشور بسنده کردند و بر این اساس کار را دنبال میکنند. مصوبه شورا کاملاً در این حوزه شفاف است و اجرا تراموا را موکول به تأیید نظر شورا کرده است. دوستان شهرداری دو دلیل یا دو بهانه برای این تخلف خود مطرح میکنند، اول اینکه قطارها را به صورت اهدایی و امانی از کشور چین تحویل گرفتیم تا مدتی در ایران کار کند. دلیل دوم این است که میخواهیم آزمایشی کار کنیم و بعد از آزمایش تصمیم خواهیم گرفت و اگر این مدل را پسندیدیم به شورا اطلاعرسانی میکنیم. هر دو بهانه ایراد دارد؛ شورا ضغیر نیست و نیاز به کفیل ندارد که برایش تصمیم بگیرد. شورا نیازی به چنین کمکها و دیدگاههایی که شورای شهر را ناتوان تلقی میکند، ندارد. شورا بالغ و عاقل است و نیازی به این نوع تصمیمات ندارد. »
ایراد شورا به این طرح چیست؟
تشکری تأکید می کند:«همانطور که بارها گفتیم اگر شهرداری بتواند دلایل منطقی ارائه کند که این طرح از لحاظ ایمنی و اقتصادی قابل توجیه است، ما مشکلی با اجرای آن نداریم. باید تمام دلایل نشان دهد که این مدل حمل و نقل به نفع تهران است. همچنان که تا الان با روزهی سکوت سعی کردند پنهان کاری کنند و برخلاف مصوبات شورا گامهایی را بردارند و احساس میکنند که باید به جای شورا تصمیم بگیرند، قابل پیگرد و خلاف قانون است. شورا به هیچ وجه زیر بار این رفتار نمیرود و اگر شهرداری خود را اصلاح نکند، از ظرفیتهای قانونی استفاده خواهیم کرد و شاید دستگاههای نظارتی مجبور به ورود باشند. »
نارضایتی از نبود مجوز شورای شهر
مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، با اشاره به اینکه اجرای پروژه تراموا باید پس از انجام مطالعات دقیق به تصویب شورا برسد، گفت: "تراموا باید در سطح شهر تست شود تا ببینیم آیا میتواند مؤثر واقع شود یا خیر. اگر این سیستم از نظر ایمنی و اقتصادی قابل توجیه باشد، شورا مشکلی نخواهد داشت، اما تا زمانی که بررسیهای لازم صورت نگرفته است، این طرح مجوز ندارد."
زاکانی: تراموا در تهران جواب داده است
در مقابل، علیرضا زاکانی، شهردار تهران، با دفاع از پروژه تراموا گفت: "در شهرهای بزرگ، تراموا یکی از الگوهای برتر توسعه حملونقل است. این سیستم حملونقل پاک است و میتواند دوره زمانی بالایی برای ارائه خدمات داشته باشد." زاکانی همچنین به هزینههای این طرح اشاره کرد و گفت: "این طرح برای ۱۸ کیلومتر خط تراموا برآورد شده که حدود ۲۰۰ میلیون دلار هزینه خواهد داشت."
او امروز هم در حاشیه مراسم رونمایی از بسته حمل و نقل برقی در تشریح ویژگیهای تراموا با بیان اینکه یکی از خاصیت هایش، میزان مسافرپذیری است که مابین مترو و اتوبوس حدود ۳۶۰ مسافر میگیرد، گفت: بنا داریم ترامواهای ۴ واگنه در تهران داشته باشیم و ایستگاههای بی ارتی با تغییراتی کم قابلیت استفاده برای تراموا را دارند.
زاکانی یاد آور می کند : دقت داشته باشید که تراموا استهلاک پایینی دارد و عمر ۳۰ ساله و سیگنالینگ دارد که کل خط را به مانند مترو مدیریت کرده و سر ساعت حرکت میکند و با هر بار شارژ دو بار خط را می رود؛ البته در ابتدا و انتهای خط، شارژر است
آینده نامعلوم تراموا در تهران
با وجود این حمایتها، شورا همچنان نسبت به طرح تراموا تردید دارد و این پروژه همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد. با این وجود شورا در بودجه مصوب سال آینده 197 میلیارد تومان برای تراموا در نظر گرفته شده است، به نظر میرسد که احتمالاً پس از پایان آزمایشها، پرونده تراموا در تهران بسته نخواهد شد، هرچند شهرداری نتواند دلایل منطقی و قانعکنندهای هم ارائه دهد.