چرا نباید به فرزندان حیوانات دست بزنیم؟
با فرا رسیدن فصل بهار و آغاز رویش دوباره طبیعت، حضور انسان در زیستگاههای حیات وحش بیشتر شده و این مهم نیازمند رعایت نکاتی ضروری در برخورد با حیات وحش از جمله پرهیز جدی از لمس کردن نوزادان این حیوانات است.

با فرا رسیدن فصل بهار و آغاز رویش دوباره طبیعت، بسیاری از افراد برای لذت بردن از زیباییهای طبیعی به دل جنگلها، کوهستانها و دشتها میزنند. این افزایش حضور انسان در طبیعت، احتمال مواجهه با حیات وحش را نیز بیشتر میکند. یکی از رایجترین اتفاقات در این فصل، برخورد با نوزادان حیوانات وحشی است که گاهی بهتنهایی در طبیعت دیده میشوند. بسیاری از مردم با دیدن این صحنه تصور میکنند که این حیوانات رها شده یا نیاز به کمک دارند، اما در اغلب موارد، نزدیک شدن یا لمس کردن آنها نهتنها کمکی به حیوان نمیکند، بلکه میتواند برای نوزاد حیات وحش بسیار خطرناک باشد.
1. احتمال طرد شدن از سوی مادر: حیوانات وحشی معمولاً فرزندان خود را برای مدتی در مکانی امن پنهان کرده و برای تهیه غذا از آنها دور میشوند. در بسیاری از گونهها، بوی انسان روی نوزاد ممکن است باعث شود که مادر او را رها کرده و دیگر از او مراقبت نکند. این مسئله بهویژه در میان برخی پستانداران مانند آهوها و خرگوشها رایج است.
2. افزایش خطر شکار شدن: اگر نوزاد حیوانی لمس شود یا جابهجا شود، ممکن است به محیطی نامناسب منتقل شده و از محل اختفای امن خود خارج شود. در این صورت، احتمال شکار شدن توسط دیگر حیوانات افزایش پیدا میکند.
3. انتقال بیماریها: تماس مستقیم با حیوانات وحشی میتواند بیماریهایی مانند هاری، لپتوسپیروز و بیماریهای انگلی را به انسان منتقل کند. همچنین، انسان نیز میتواند میکروبها و بیماریهای خود را به حیوانات وحشی منتقل کرده و سلامت آنها را به خطر بیندازد.
4. وابسته شدن نوزاد به انسان: اگر نوزاد یک حیوان وحشی بیش از حد با انسان تماس داشته باشد، ممکن است به حضور انسان عادت کند. این موضوع باعث میشود که در آینده نتواند رفتارهای طبیعی خود را در محیط وحش حفظ کند و از شکارچیان فرار کند.
5. مرگ ناشی از استرس: حیوانات وحشی بهویژه نوزادان، بسیار حساس هستند و تماس با انسان میتواند برای آنها استرس شدیدی ایجاد کند که حتی ممکن است به مرگ منجر شود.
6. تغییر در رفتار طبیعی: حیوانی که به انسان عادت کند، ممکن است نتواند رفتارهای غریزی خود را برای زنده ماندن بیاموزد و در طبیعت دوام نیاورد.
طبیعتگردان باید حتماً به این نکته توجه داشته باشند که حتی اگر نوزاد حیوانی را تنها پیدا کردند، این تنهایی به معنای جدا شدن از والد نیست بلکه والد برای پیدا کردن غذا رفته و نوزاد خود را برای اجتناب از خطر، به طور موقتی در محیطی امن پنهان کرده است.
جریمههای چندهزار دلاری لمس حیات وحش
در بسیاری از کشورها، دست زدن به نوزادان حیات وحش و یا جابهجا کردن آنها بدون مجوز، جرم محسوب میشود و جریمههای سنگینی برای آن در نظر گرفته شده است:
ایالات متحده آمریکا: در برخی ایالتها مانند فلوریدا و کالیفرنیا، لمس کردن یا جابهجا کردن نوزادان حیات وحش بدون مجوز میتواند جریمهای تا 5000 دلار داشته باشد.
کانادا: در این کشور قوانین سختگیرانهای برای محافظت از حیات وحش وجود دارد و دخالت در زندگی نوزادان حیوانات وحشی میتواند به جریمههای نقدی و حتی پیگرد قانونی منجر شود.
انگلستان: تحت قوانین حمایت از حیات وحش، هرگونه دستکاری یا آسیب رساندن به حیوانات وحشی، حتی در قالب کمک، بدون داشتن مجوز میتواند جریمههای سنگینی در پی داشته باشد.
استرالیا: در این کشور نیز هرگونه دخالت در زیستگاه طبیعی حیوانات وحشی، از جمله لمس کردن نوزادان آنها، جرم محسوب شده و مشمول جریمه است.
رفتار صحیح هنگام مواجهه با حیات وحش
هنگام ورود به زیستگاه حیات وحش، رعایت رفتار صحیح و مسئولانه ضروری است تا تعادل اکوسیستم حفظ شود و جانوران دچار استرس یا آسیب نشوند. حضور انسان در طبیعت نباید موجب تخریب زیستگاه، ایجاد آلودگی، یا تغییر در رفتار طبیعی حیوانات شود.
1. عدم تماس فیزیکی: اگر نوزاد یک حیوان وحشی را دیدید، به آن دست نزنید و فاصله خود را حفظ کنید.
2. مشاهده از دور: میتوانید از فاصلهای مناسب حیوان را مشاهده کنید اما هرگز به او نزدیک نشوید.
3. عدم تغذیه حیوانات وحشی: دادن غذا به حیوانات میتواند عادتهای طبیعی آنها را تغییر داده و به آنها آسیب برساند.
4. اطلاع دادن به متخصصان: اگر احساس کردید که یک حیوان به کمک نیاز دارد (مثلاً زخمی شده است)، به سازمان محیط زیست با شماره 1540 اطلاع دهید.
5. عدم ایجاد سر و صدا: صدای بلند میتواند باعث وحشت حیوانات شود و آنها را از محل زندگیشان دور کند.
6. حفظ فاصله از لانهها و زیستگاهها: اگر در طبیعت به یک لانه یا آشیانه برخورد کردید، از نزدیک شدن یا دست زدن به آن خودداری کنید.
با آغاز فصل بهار، گردشگران و طبیعتگردان باید به این نکته توجه داشته باشند که لمس کردن نوزادان حیات وحش میتواند پیامدهای جبرانناپذیری برای آنها داشته باشد. طبیعت دارای سازوکارهای خاصی برای بقای حیات وحش است و دخالت انسان در این روند، معمولاً بیش از آنکه مفید باشد، آسیبزننده است. بنابراین، بهترین راه برای کمک به حیوانات وحشی این است که به آنها احترام بگذاریم، از نزدیک شدن به نوزادان آنها پرهیز کنیم و در صورت مشاهده شرایط غیرطبیعی، تنها از طریق نهادهای مسئول اقدام کنیم.