آبله میمونی مثل کرونا نمیشود؛ نترسید
آبله میمونی، ویروسی که منجر به التهابات پوستی میشود و انتشار عکسهایی از آن در فضای رسانه و فضای مجازی نگرانیها را دوچندان کرده است، افرادی که با کاهش آمار کرونا کمی از ترسشان فروکش کرده بود، حالا با ویروسی دیگر روبهرو شدند و در همان روزهای اول هم مردم سراسر دنیا با هشداری از سازمان جهانی بهداشت مواجه شدند که امکان دارد در ماههای آینده شاهد تسریع در ابتلای این ویروس شویم.
نسترن فرخه: آبله میمونی، ویروسی که منجر به التهابات پوستی میشود و انتشار عکسهایی از آن در فضای رسانه و فضای مجازی نگرانیها را دوچندان کرده است، افرادی که با کاهش آمار کرونا کمی از ترسشان فروکش کرده بود، حالا با ویروسی دیگر روبهرو شدند و در همان روزهای اول هم مردم سراسر دنیا با هشداری از سازمان جهانی بهداشت مواجه شدند که امکان دارد در ماههای آینده شاهد تسریع در ابتلای این ویروس شویم.
بنا بر گزارشهای رسمی تاکنون بیش از هزار مورد ابتلا به آبله میمونی در ۲۹ کشور شناسایی شده است و طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده (CDC)، سطح هشدار خود را برای شیوع مداوم آبله میمونی افزایش دادند؛ چراکه تعداد مبتلایان در این کشور به ۳۰ نفر رسیده و آمار موارد جهانی به بیش از هزار نفر افزایش یافته است و حتی چندی پیش مدیر موقت عالیترین آژانس بهداشت عمومی آفریقا گفته بود که امیدوار است احتکار واکسن، همانطور که از سوی کشورهای ثروتمندتر در طول همهگیری کووید19 مشاهده شد، با شیوع فعلی آبله میمون تکرار نشود. البته علیجان تبرائی، رئیس انجمن ویروسشناسی ایران، در این زمینه میگوید: واقعا ما در این سطح نگرانی نداریم که لزومی به نگهداری واکسن وجود داشته باشد، همچنین واکسن اختصاصی برای این بیماری هم مطرح نیست.
همچنین با وجود موج نگرانیها از این آبله، گزارش خاصی از میزان مرگومیر آن وجود ندارد. گزارشی از مرگومیر این ویروس در کشورها دیده نشده و تا الان هم خوشبختانه گزارشی رسمی از ابتلا در ایران نداشتهایم؛ همچنین یادآور میشوم این آبله مانند کرونا نمیتواند در دنیا همهگیر شود.
البته قابل ذکر است که آبله میمونی اولین بار در سال 1958 در میمونها یافت شد؛ ازاینرو به این نام نامگذاری شد و این بیماری برای منطقه آفریقاست. آنجا این موارد همیشه وجود داشته و طبق نظر تبرائی در چند سال اخیر به دلیل افزایش ارتباطات و رفتوآمد، ویروسی درخورتوجه شده است.
از آبله میمونی نترسید
علیجان تبرائی، رئیس انجمن ویروسشناسی ایران، درباره ویروس آبله میمونی و اینکه آیا برای ایران عامل خطر محسوب میشود یا نه، میگوید: توجه داشته باشید که آبله میمونی نمیتواند مثل کرونا باعث همهگیری در دنیا شود و همچنان ویروس کرونا خطر اول جوامع محسوب میشود. در کنارش این نکته هم قابل بیان است که شرایط انتقال و همهگیری آبله میمونی با ویروس کرونا متفاوت است و بیماریزایی آن مثل کرونا اهمیت ندارد؛ هرچند که نگرانیها از جهت تغییرات ویروسی و جهشی است؛ ولی باز نگرانی جدی وجود ندارد. تبرائی درمورد خبرهایی از احتمال احتکار واکسن آبله در کشورهای ثروتمند، اضافه میکند: واقعا ما در این سطح نگرانی نداریم که لزومی به نگهداری واکسن وجود داشته باشد؛ همچنین واکسن اختصاصی برای این بیماری هم مطرح نیست. این بیماری برای منطقه آفریقاست. آنجا این موارد همیشه وجود داشته؛ اما حالا سه الی چهار سالی است که به دلیل گسترش ارتباطات و رفتوآمد و اطلاعرسانی آن بیشتر شده است. راه ارتباطش هم از طریق ارتباط با ضایعه، ارتباط نزدیک تنفسی و تماس جنسی است و همه اینها نشان میدهد امکان انتقال آن مشابه کرونا نگرانکننده نیست.
نیازی به احتکار واکسن نیست
این ویروسشناس ضمن اشاره به اینکه حتی مؤسسههای ساخت واکسن هم اعلامی بر تزریق واکسن نکردند، ادامه میدهد: هیچ مرکزی بحث تزریق واکسن را به طوری که گسترده انجام شود نکرده؛ مگر مناطقی که ماندن این آبله همانجا وجود دارد؛ مثل آفریقا، حتی کشور انگلستان که موارد بیشتری نسبت به کشورهای دیگر داشته، هم توصیهای برای واکسیناسیون نداشتند. توجه کنید که بعد از شیوع کرونا در کل دنیا نسبت به ویروس ترسی راه افتاده که بخشی از این نگرانی از همان جهت است؛ بنابراین برای مقابله با آبله میمونی همین مراقبتهای کرونایی کافی است. در کنار این الان فصل ابتلا به آبله مرغی هم هست و امکان دارد باعث تشدید نگرانیها شود؛ بنابراین نظام مراقبت و آزمایشگاهها باید این روزها آمادهباش باشند و لزومی به شناساییهای منطقهای دیده میشود که در حال انجام است.
آبله میمونی خطر مرگومیر ندارد
تبرائی میگوید: همچنین تا الان خوشبختانه گزارشی رسمی از این آبله میمونی در ایران نداشتهایم. درمورد مرگومیر این بیماری حتی در آفریقا هم حدود سه الی چهار درصد مرگ داشته و در این موارد ذکرشده در دنیا همه موارد بهبود پیدا کرده و گزارش مرگی نداشته است، از موارد ابتلا هم میتوان به علائم آنفلوانزا مانند تب و لرز اشاره کرد که همراه با تورم غدد لنفاوی و التهاب پوستی است و از حدود ۱۵ تا ۲۰ روزی که زمان میبرد تا بیماری خود را نشان دهد، اگر شرایط مراقبتی خوب باشد، فرد بهبود
پیدا میکند.
آنچه باید درمورد آبله میمونی بدانیم
با وجودی که لزومی به نگرانی جدی برای ابتلا به این ویروس وجود ندارد؛ اما در صورت ابتلا، دقیقترین و قطعیترین روش تشخیص از راه تهیه نمونه از تاول پوستی و با رعایت ایمنی حداکثری از سوی پرسنل و از طریق انجام تست PCR در آزمایشگاه است. به دلیل وجود ویروس در خون سریعا گذرا، نمونه خون محیطی ارزش چندانی برای تشخیص ندارد؛ پس تستهای مبتنی بر آنتیژن و آنتیبادی ارزش تشخیصی اختصاصی چندانی ندارند. البته هرچند بیماری خودمحدودشونده است؛ اما ممکن است موارد شدید که معمولا در کودکان اتفاق میافتد، پیش آید که بستگی به دوز اولیه آلودگی و شرایط سلامت کودک دارد و البته وجود بیماری زمینهای بهخصوص نقص ایمنی میتواند وخامت اوضاع را به دنبال داشته باشد. قابل ذکر است که دوره بیماری بین دو تا چهار هفته است و میزان مرگومیر در برخی منابع قدیمیتر یک در هر ۱۰ مورد مبتلا (۱۰ درصد) ذکر شده؛ اما WHO به ۶-۳ درصد اعتقاد دارد. باید توجه داشت کشندگی بیماری آبله تنها ۳۰ درصد بوده است. اما راههای پیشگیری عبارت است از پرهیز از تماس با حیوانات یا جسد آنها که احتمالا محل ذخیره طبیعی هستند، پرهیز از تماس با اشیا بهخصوص محل قرارگیری و بستر حیوان یا فرد مبتلا، ایزولهکردن فرد مبتلا، شستوشوی مکرر دستها با آب و صابون یا الکل و همچنین استفاده از لباسهای محافظ برای کادر درمان که در تماس با مبتلایان هستند.