ترکیه و موضوع فلسطین
اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، در جدیدترین موضع‌‌گیری خود درباره تنش بین ایران و اسرائیل، توضیحات مهمی ارائه کرد. به گفته وی «مشاهده می‌کنیم که خطراتی که در هفت ماه گذشته سعی در جلوگیری از آن داشتیم، به تدریج واقعی می‌شوند. وقایعی که رخ داد، هم استاندارد دوگانه غرب و هم احتمال وقوع جنگی که می‌تواند کل منطقه را در‌بر گیرد، نشان داد.
محمود فاضلی-دیپلمات پیشین و تحلیلگر امور بین‌الملل: اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، در جدیدترین موضع‌‌گیری خود درباره تنش بین ایران و اسرائیل، توضیحات مهمی ارائه کرد. به گفته وی «مشاهده می‌کنیم که خطراتی که در هفت ماه گذشته سعی در جلوگیری از آن داشتیم، به تدریج واقعی می‌شوند. وقایعی که رخ داد، هم استاندارد دوگانه غرب و هم احتمال وقوع جنگی که می‌تواند کل منطقه را در‌بر گیرد، نشان داد. در آخرین مورد، منبع مشکل باید به‌درستی شناسایی شود. اسرائیل از هفتم اکتبر، اقدامات تحریک‌آمیزی را برای گسترش آتش در منطقه انجام داده است. هدف قرار‌دادن سفارت ایران در دمشق از سوی اسرائیل که برخلاف قوانین بین‌المللی و کنوانسیون وین انجام شد، آخرین قطره‌ای بود که کاسه صبر را لبریز کرد».
به باور اردوغان، به‌جز چند کشور، هیچ‌کس به وحشیگری دولت اسرائیل که مقررات بین‌المللی را زیر پا گذاشت، واکنش نشان نداد. آنهایی که ماه‌ها در برابر نگرش تهاجمی اسرائیل سکوت کرده‌اند، بلافاصله رقابتی را برای محکوم‌کردن واکنش ایران آغاز کردند. ولی در اینجا، این خود نتانیاهو است که باید قبل از هر چیز محکوم شود. این کسی جز نتانیاهو که بیش از 34 هزار انسان بی‌گناه را به قتل رسانده، اصحاب رسانه‌ای را که هدفی جز تهیه گزارش نداشتند کشته، مدارس، کلیساها، مساجد، اردوگاه‌های آوارگان و افرادی را که در صف دریافت کمک بودند بمباران کرده و در جلوی چشم جهانیان نسل‌کشی کرده و برای کاهش فشار افکار عمومی هرگونه گستاخی را به نمایش گذاشته است. نتانیاهو جان شهروندان خود و مردم منطقه را به خطر می‌اندازد تا عمر سیاسی خود را افزایش دهد. این یک واقعیت انکارنشدنی است که نتانیاهو و دولت خونخوار او مسئول اصلی تنشی هستند که همه ما را نگران کرد. ما معتقدیم بیاناتی که بدون پذیرش این واقعیت ارائه می‌شود، هیچ فایده‌ای در کاهش تنش نخواهد داشت.
به‌عنوان ترکیه، ما تماس‌های خود را افزایش داده‌ایم تا اطمینان حاصل کنیم که قتل‌عام در غزه به پس‌زمینه کشیده نشود. وزیر امور خارجه ترکیه با همتایان آمریکایی، ایرانی، انگلیسی و اردنی خود و دبیرکل سازمان ملل متحد گفت‌وگو کرد. ما نیز با شیخ تمیم، امیر قطر، گفت‌وگوی تلفنی داشتیم. ما به دیپلماسی تلفنی خود ادامه خواهیم داد. همه طرف‌ها باید از این حقیقت آگاه باشند که با تشدید مداوم تنش، نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد. افزودن هیزم به آتش و پشتیبانی مداوم از دولت نتانیاهو هیچ سودی برای کسی نخواهد داشت. ما از همه بازیگران دعوت می‌کنیم حملات را متوقف کرده و مسئولانه عمل کنند. واضح است تا زمانی که ظلم و نسل‌کشی در غزه متوقف نشود، منطقه ما آبستن تنش‌های جدیدی خواهد بود. تحولات در ماههای اخیر تنها یک قربانی داشته است و آن مردم مظلوم غزه هستند.
درحالی‌که جهان در برابر احتمال جنگ ایران-اسرائیل به حالت آماده‌باش درآمده، تلاش‌ها برای کاهش تنش در منطقه با سرعت تمام ادامه دارد. اظهارات اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، درباره تنش بین ایران و اسرائیل و آخرین وضعیت در منطقه، بازتاب گسترده‌ای در مطبوعات جهان داشت.
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه نیز در سفر به قطر اعلام کرد نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، منطقه را به جنگ کشانده است. به اعتقاد او آنچه اتفاق افتاد، به همه نشان داد که احتمال وقوع جنگی که کشورهای خارج از منطقه نیز در آن دخیل خواهند بود، چندان دور نیست. ما قبلا نسبت به احتمال تشدید و گسترش جنایات اسرائیل در غزه هشدار داده بودیم. قدرت‌های فرامنطقه‌ای نیز باید با خونسردی نسبت به تحولات خاورمیانه عمل کنند. آنچه در 13 آوریل رخ داد، درس‌های بسیار مهمی را برای ما آشکار می‌کند. اولا، قوانین بین‌المللی برای همه الزام‌آور است و کلید صلح و ثبات در سطح جهانی، رعایت قوانین بین‌المللی است. ثانیا بدیهی است که بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل تلاش می‌کند منطقه ما را به جنگ بکشاند تا در قدرت بماند. کسانی که بدون قید و شرط از نتانیاهو حمایت می‌کنند، باید فورا در موضع خود تجدیدنظر کنند. ثالثا و مهم‌تر از همه، اساس وقایع در خشونت و ظلم اسرائیل در غزه نهفته است. من می‌خواهم بر این نکته تأکید کنم که «نه اسرائیل و نه ایران در‌حال‌حاضر قربانی نیستند؛ قربانیان مردم غزه هستند».
فیدان در ادامه اجرای دقیق قطع‌نامه 2728 شورای امنیت سازمان ملل متحد و اقدامات پیشگیرانه دیوان بین‌المللی دادگستری را ضروری خواند و گفت: «باید هر‌چه سریع‌تر آتش‌بس فوری و دائمی حاصل شود و به کمک‌های بشردوستانه اجازه داده شود. پس از آن، ما باید فورا برای اجرای راه‌حل دو‌دولتی گام برداریم. ما دیدیم که کشورهای غربی می‌توانند یک‌صدا علیه ایران واکنش نشان دهند. اکنون نیز به همین ترتیب کشورهایی که بر اسرائیل نفوذ دارند، به‌ویژه آمریکا، باید موضع مشترکی اتخاذ کرده و به اسرائیل «ایست» بگویند. شیخ محمد بن‌عبدالرحمن آل‌ثانی، نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر نیز طی سخنانی در کنفرانس خبری مشترک، بر اهمیت نقش ترکیه برای منطقه و به‌ویژه غزه تأکید کرد. به اعتقاد او «نقش و اثربخشی ترکیه در پایان‌دادن به تراژدی انسانی در منطقه و به‌ویژه در غزه، بسیار مهم است. قطر با هماهنگی کشورهای برادر و دوست برای آزادی اسرا تلاش کرده و به مذاکرات ادامه می‌دهد».
