عقبنشینیهای متعدد اوکراین و کمبودهای تسلیحاتی کییف ممکن است ورق را برگرداند
پیشروی آرام روسیه در جبهه شرق
پیشرفتهای تاکتیکی روسیه در میدان جنگ با اوکراین برای کییف و متحدان غربی این کشور نگرانکننده شده است.
پیشرفتهای تاکتیکی روسیه در میدان جنگ با اوکراین برای کییف و متحدان غربی این کشور نگرانکننده شده است. در روزهای اخیر، نیروهای روسیه دستکم در سه نقطه در امتداد جبهه شرقی اوکراین به دستاوردهای بیشتری دست یافته و از جمله برای نخستین بار در چند ماه گذشته در شمال منطقه خارکف پیشروی کردهاند؛ موضوعی که بار دیگر نیاز کییف به مهمات و تسلیحات از سوی آمریکا و سایر متحدانش را برجسته کرده است.
این پیشرفتهای تاکتیکی روسیه اکنون روزانه است و نشاندهنده سرعت جدید در میدان جنگ از زمان سقوط شهر صنعتی آودیئیفکا در ماه فوریه است.
در گزارشی که سیانان منتشر کرده به این نکته اشاره شده است که دستاوردهای روسها عموما اندک هستند، از چندصد متر قلمرو تا شاید حداکثر یک کیلومتر، اما معمولا این دستاوردها بهطور همزمان در چندین مکان حاصل میشود.
در همین حال، تلفات اوکراین با انتقاد وبلاگنویسان نظامی بانفوذ و تحلیلگران این کشور از اخبار رسمی نبرد نیروهای مسلح در جبهه همراه شده است.
یکی از جبهههای اصلی که روسیه در آن فعالیت بیشتری دارد، منطقه دونتسک است. گروه نظارتی دیپاستیت اوکراین که اخبار تحولات روزانه در مواضع خط مقدم را منتشر میکند، نیروهای روسی را نشان میدهد که در هشت نقطه مختلف در امتداد ۲۰ تا ۲۵ کیلومتر خط مقدم در یک بازه ۲۴ساعته پیشروی کردهاند.
وبلاگنویسان نظامی هر دو طرف گزارش دادهاند که نیروهای روسی از یک مسیر آبی عبور کرده و شهرکهای سمنیوکا و بردیچی را تحت کنترل درآوردهاند. این خبر را الکساندر سیرسکی، فرمانده ارتش اوکراین در نوشتهای در تلگرام تأیید کرد. سیرسکی گفت که روسیه تا چهار تیپ را در عملیات تهاجمی در این منطقه مستقر کرده است.
چند کیلومتر آنسوتر در شمال، سولوویو نیز اکنون در دست روسها گزارش شده است و وضعیت سکونتگاه کوچک کرامیک نیز تا حدی همینطور است. میروشنیکوف وبلاگنویس نظامی اوکراینی نوشت: «عقبنشینی در منطقه عملیاتی دونتسک ادامه دارد».
اندکی بیشتر به سمت جنوب، نیروهای روسی نیز در شهر صنعتی کراسنوگریوکا پیشروی میکنند و از جنوب و شرق وارد میشوند. درگیری شدید در اطراف کارخانه بزرگ آجر این شهر گزارش شده است. یک وبلاگنویس نظامی روسی درباره اهمیت این نبرد نوشت: «آزادسازی کارخانه آجر نسوز درواقع به معنای سقوط استحکامات کراسنوگریوکا است، زیرا حومه شمالی شهرک ساختمانهای خصوصی هستند که در صورت سقوط کارخانه، دفاع از آنها بسیار دشوار خواهد بود». در جاهای دیگر، حدود ۱۸۰ کیلومتر به سمت شمال نیز نیروهای روسیه اولین موفقیتهای خود را در طول تقریبا سه ماه در امتداد بخشی از خط مقدم که به منطقه خارکف میرسد، به دست آوردهاند.
سخنگوی ارتش اوکراین وضعیت نیروهای روسی حاضر در آنجا در روز گذشته را بسیار فعالتر توصیف کرد و دیپاستیت پیشروی روسیه را بین یک تا دو کیلومتر به سمت روستای کیسلیوکا ارزیابی کرد. روسیه آخرین بار در اواخر ژانویه و اوایل فوریه بود که در منطقه به دستاوردهای کوچکی دست یافت اما دیپاستیت پیشروی جدیدی بین یک تا دو کیلومتری به سمت روستای کیسلیوکا را مشاهده کرده است. بهطورکلی خطوط مقدم جبهه در این منطقه از زمانی که اوکراین در اواخر تابستان ۲۰۲۲ بخش بزرگی از قلمرو منطقه خارکف را بازپس گرفت، نسبتا پایدار بوده است.
با عقبنشینی نیروهای اوکراین و تلفات انباشتهشده از آنها، وبلاگنویسان نظامی مانند میروشنیکوف و پایگاه دیپاستیت اطلاعرسانی رسمی اوکراین را هدف گرفته و نیروهای مسلح را به اطلاعرسانی غیرواقعی فزاینده از میدان نبرد متهم کردهاند.
دیپاستیت در پستی در تلگرام ویدئویی گرافیکی از کشتهشدن یک سرباز روسی در حمله هواپیمای بدون سرنشین در روستای سولویوو منتشر کرد. اما با همرسانی این کلیپ و با این استدلال که با نشاندادن رویدادهای جداگانه و منفرد میتوان تصویر بزرگتر را پنهان کرد، ارتش اوکراین را متهم کرد که دارد چنین کاری را انجام میدهد.
دیپاستیت نوشت: «شما همیشه میتوانید با لذت فیلم قطعهقطعه شدن یک (سرباز) روسی را تماشا کنید. نیروهای دفاعی (اوکراین) با شلیک خود به آنها خسارت وارد میکنند و میتوان حداقل یک میلیارد بار (در تلویزیون ملی) تکرار کرد که دو سوم روستا تحت کنترل ارتش اوکراین است اما تصویر واقعی به کلی چیز دیگری است».
موضوع دراختیارداشتن روستا را ولوشین، سخنگوی گروه عملیاتی-استراتژیک خورتیتسیا، در تلویزیون اوکراین اعلام کرد و همچنین گفت که هنوز نزدیک به دوسوم روستای اوچرتین در دست اوکراین است.
سیرسکی، فرمانده ارتش اوکراین، در نوشته تلگرامی خود به این نگرانیها اشاره کرده و گفت که سوءتفاهمها در برداشت از اخبار به دلیل سیالبودن تحولات بوده است. او نوشت: «تغییر پویایی در وضعیت وجود دارد، برخی از موقعیتها چندین بار در روز دستبهدست میشوند که باعث درک مبهم از وضعیت میشود». او درعینحال اذعان کرد که وضعیت کلی اوکراین بدتر شده است.
شکستهای کوتاهمدت
بسیاری از تحلیلگران غربی، همراه با مقامات اوکراینی، سرعت فزاینده پیشرویهای فعلی روسیه را بهعنوان تمرینی برای یورشی بزرگ در اواخر بهار امسال میدانند. همچنین گمان بر این است که مسکو میخواهد از مزیت مهم خود، یعنی داشتن مهمات بیشتر، قبل از رسیدن تدارکات تازه آمریکا به اوکراین استفاده کند.
کنگره آمریکا هفته گذشته پس از ششماه به طرح اختصاص کمک به اوکراین چراغ سبز نشان داد. مؤسسه مطالعات جنگ، آیاسدبلیو چنین ارزیابی میکند که اوکراین با شکستهای کوتاهمدت بیشتری روبهرو خواهد شد، اگرچه شکست راهبردی بزرگ نخواهد داشت. این مؤسسه مینویسد: «نیروهای روسیه احتمالا در هفتههای آتی به دستاوردهای تاکتیکی قابلتوجهی دست خواهند یافت، زیرا اوکراین منتظر کمکهای امنیتی ایالات متحده برای رسیدن به جبهه است، اما بعید است که روسیه بتواند بر دفاع اوکراین غلبه کند».
ضعف نیروی انسانی
دیگر ضعف کمی عمده اوکراین که از جمله دلایل تحولات ناخوشایند اخیر در میدان نبرد بوده، نیروی انسانی است. قانون جدید بسیج نیروها در اوکراین از ماه آینده اجرائی میشود و انتظار میرود روند خدمت وظیفه را بهبود ببخشد. اما برخلاف روسیه همواره استعداد نیروهایش را بیشتر از تعداد واقعی اعلام میکند، کییف نشان داده که تمایلی به گفتن آشکار شمار سربازان مورد نیازش ندارد.
راب لی از مؤسسه تحقیقات سیاست خارجی، در ایکس نوشت: «البته کیفیت جنگندههای روسی متفاوت است اما مزیت کمی یک مشکل جدی است. بدون نیروی انسانی، برای روسیه امتیاز توپخانه و نیروی هوایی برای دستیابی به اهدافش در میدان نبرد کافی نخواهد بود. وضعیت نسبی نیروی انسانی احتمالا مهمترین عاملی است که مسیر جنگ را تعیین میکند، بهویژه اگر روسیه بتواند روند فراخوان ۲۰ تا ۳۰ هزار سرباز در ماه را حفظ کند».
وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که نیروهای این کشور روستای نووباخموتیوکا در مسیر آودیوکا را تصرف کردند اما ارتش اوکراین درباره این ادعا اظهارنظری نکرده است. فرمانده نیروهای مسلح اوکراین پیشتر در اواسط ماه گذشته گفته بود نیروهای روسی در حال پیشروی به سمت باخموت در استان دونتسک بودند و عقبراندن آنها «مشکل» است. او گفت وضعیت در منطقه باخموت در منطقه نیمه اشغالی شرق دونتسک بهویژه چالشبرانگیز است. او همچنین از تلاش روسیه برای شکستن خطوط دفاعی در چاسیو یار خبر داده بود. اوکراین در انتظار محمولهای از کمکهای نظامی ایالات متحده است که به گفته مقامات برای برتری نظامی اوکراین در جنگ با روسیه حیاتی است. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، خواستار تدارکات بیشتر در دفاع هوایی و تحویل سریعتر تجهیزات از سوی متحدان کییف شده است. لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا از ارائه ششمیلیارد دلار کمک نظامی جدید به اوکراین خبر داد. او در کنفرانس خبری پنتاگون گفت: «این بسته شامل موشکهای رهگیر برای سامانههای پدافند هوایی پاتریوت، تجهیزات پشتیبانی ضد پهپاد، مقادیر قابلتوجهی مهمات توپخانه، مهمات هوا به زمین و خدمات پشتیبانی نگهداری، خواهد بود».
وزیر دفاع استرالیا نیز که از لویو در غرب اوکراین بازدید کرد، از یک بسته کمک نظامی صدمیلیوندلاری به اوکراین شامل دفاع هوایی کوتاهبرد و پهپادهای مجهز به بمبهای هدایتشونده هوا به زمین خبر داد. یک منبع اطلاعاتی اوکراینی گفته است که اوکراین در ماههای اخیر با استفاده از پهپادهای دوربرد تلاش کرده است در نبرد هوایی با روسیه به برتری دست یابد.